Search results

1

Direct supplies of timbers from the southern Baltic region for the Spanish Naval Departments during the second half of the 18th century

100%

Reichert R., Atkinson M.

Studia Maritima

|

2020

|

vol. 33

129-147

EN

During the 18th century, the European political scene was dominated by the imperialist com- petition between Great Britain, France and Spain, which took a new course due to the greater development of Royal Navies. This rivalry for the dominion over the world influenced and stimulated the technological, economic and military progress, but, at the same time, this phenomenon provoked a high demand of natural resources (precious metals and raw ma- terials, especially timbers, hemp and canvas) to maintain the operational needs of Royal Navies. The purpose of this paper is to show the importance of forest resources coming from the Southern Baltic (today the territories of Germany, Poland, Russia, and Lithuania) whose abundant forests were the principal source of wood, pitch, hemp and tar, that is, basic prod- ucts used for building vessels and for keeping them in operation. With this, through the toll registers of the Sund Strait (Denmark) and archive information from Poland and Spain, I am intending to analyze and interpret the evidence of wood sup- plies from the South Baltic (especially from actual Polish ports in Gdansk and Szczecin) which were sent to the Spanish naval departments during the 18th century in order to demon- strate the importance of those forest sources for the development of Spanish naval power.

PL

W XVIII wieku europejska scena polityczna została zdominowana przez imperialistyczną rywalizację między Wielką Brytanią, Francją i Hiszpanią, która wpłynęła na szybki rozwój Królewskich Marynarek Wojennych tych krajów. Walka o panowanie nad światem stymulowała postęp technologiczny, gospodarczy i militarny, jednak z drugiej strony zjawisko to wywołało olbrzymie zapotrzebowanie na surowce naturalne, jak metale szlachetne i inne materiały potrzebne do prowadzenia wojny morskiej, zwłaszcza żelazo, drewno, smołę, żywicę, konopie i płótno lniane. Celem niniejszego artykułu jest pokazanie znaczenia zasobów leśnych pochodzących z hinterlandu południowego Bałtyku (dziś tereny Niemiec, Polski, Rosji i Litwy), których obfite lasy były głównym źródłem budulca w budownictwie okrętowym. Bazę dokumentalną tekstu stanowią rejestry sundzkie, gdzie została przeanalizowana żegluga pomiędzy południowym Bałtykiem i Hiszpanią oraz dane uzyskane podczas kwerend archiwalnych w Polsce i Hiszpanii, które miały za cel przedstawienie dowodów na istnienie bezpośredniego handlu drewnem nie tylko z Holandią, Wielką Brytanią, Francją i Skandynawią lecz również z innymi, odległymi regionami europejskimi jak miało to miejsce w przypadku drewna z południowego Bałtyku (zwłaszcza z obecnych polskich portów w Gdańsku i Szczecinie), które trafiło do hiszpańskich departamentów marynarki wojennej w XVIII wieku.

2

Pomerania in the Medieval and Renaissance Cartography – from the Cottoniana to Eilhard Lubinus

100%

Krawiec A., Atkinson M.

Studia Maritima

|

2020

|

vol. 33

85-128

EN

The paper is a new attempt at a new look at the issues related to the image of Pomerania in medieval and renaissance cartography. The breakpoints of the analysis are marked by the appearance of the first attempt to more clearly describe the areas on the southern Baltic coast on the world map known as Cottoniana (11th century), and on the other hand, the map by Eilhard Lubinus (1618), which was the most perfect early-modern cartographic rep- resentation of the Duchy of Pomerania, and at the same time formally stood on the border of Renaissance cartography and 17th-century “cartography of measurement”. The overview of the presentation of the cartographic image of Pomerania has been divided into sub-chapters relating to various categories of maps. The first one concerns medieval encyclopedic-sym- bolic maps, and especially the possible reasons for not including the name of Pomerania on the vast majority of maps in this category. In the following subsections were studied nautical maps, late medieval Ptolemaic maps and the so-called transitional maps, renaissance car- tography and early modern separate maps of Pomerania. Particular attention was paid to the way the name of Pomerania was understood by cartographers and to the ways of inserting the discussed regions into wider spatial contexts.

PL

Praca stanowi nową próbę nowego spojrzenia na kwestie związane z obrazem Pomorza w kartografii średniowiecznej i renesansowej. Punkty graniczne analizy wyznacza pojawienie się pierwszej próby bardziej jednoznacznego opisu terenów na południowym wybrzeżu Bałtyku na mapie określanej jako tzw. Cottoniana (XI w.), a z drugiej strony opracowanie mapy Eilharda Lubinusa (1618), która stanowiła najdoskonalsze wczesnonowożytne przedstawienie kartograficzne terenu Księstwa Pomorskiego, a jednocześnie pod względem formalnym stała na pograniczu kartografii renesansowej i siedemnastowiecznej kartografii „pomiarowej”. Omówienie sposobu przedstawiania kartograficznego obrazu Pomorza zostało podzielone na podrozdziały, odnoszące się do różnych kategorii map. Pierwszy dotyczy średniowiecznych map encyklopedyczno-symbolicznych, a zwłaszcza możliwych przyczyn nieuwzględniania nazwy Pomorza na zdecydowanej większości map z tej kategorii. W kolejnych podrozdziałach zanalizowane zostały mapy żeglarskie, późnośredniowieczne mapy ptolemejskie i tzw. mapy typu przejściowego, kartografia renesansowa oraz wczesnonowożytne odrębne mapy Pomorza. Szczególna uwaga została zwrócona na sposób rozumienia nazwy Pomorza przez kartografów oraz na sposoby wpisywania przez nich omawianego regionu w szersze konteksty przestrzenne.

3

Professor Bolesław Hajduk. A scholar, teacher, organiser

63%

Gaziński R., Szczypta A., Atkinson M.

Studia Maritima

|

2019

|

vol. 32

5-11

4

Portuguese Navy operations on Lake Niassa (1967–1974)

63%

Kubiak K., Dolecki R., Atkinson M.

Studia Maritima

|

2020

|

vol. 33

165-181

EN

For a decade, from 1964 to 1974, the Portuguese Navy planned, organised and conducted low-intensity counterguerrilla activities on Lake Niassa (Nyasa, Malawi). It was one of the theatres of confrontation with the anti-colonial liberation movement. The Portuguese maintained a lasting advantage on Lake Niassa. This fact significantly hindered the use of shipping lanes to transfer guerrillas to Southern Mozambique. In operational, tactical and logistical terms, operations on Lake Niassa are an example of the flexibility of the navy and its ability to face a wide variety of challenges. At the same time, the Portuguese demonstrated considerable organisational skills, as well as the ability to improvise effectively and manage in a rational way very limited resources. The article was based on Portuguese documents, studies and reports, as well as studies in English.

PL

Przez dekadę, w latach 1964–1974, portugalska marynarka wojenna planowała, organizowała i prowadziła działania o niskiej intensywności na jeziorze Niasa. Był to jeden z obszarów konfrontacji z antykolonialnym ruchem wyzwoleńczym. Portugalczycy utrzymali trwałą przewagę na Niasa, co w znacznym stopniu utrudniło wykorzystanie szlaków żeglugowych do przerzutu partyzantów na południe. W wymiarze operacyjnym, taktycznym i logistycznym działania na jeziorze Niasa stanowią przykład elastyczności floty i jej zdolności do stawiania czoła bardzo zróżnicowanym wyzwaniom. Portugalczycy wykazali się przy tym znacznymi umiejętnościami organizacyjnymi, połączonymi ze zdolnością do skutecznej improwizacji, a jednocześnie racjonalnością w dysponowaniu bardzo ograniczonymi zasobami. Artykuł jest pierwszą w literaturze polskiej próbą zmierzenia się z tytułowym tematem. Powstał na podstawie portugalskich dokumentów, opracowań i relacji, a także opracowań w języku angielskim.

5

From the studies on the suicides of Polish seafarers

63%

Kijowski M., Szczypta A., Atkinson M.

Studia Maritima

|

2020

|

vol. 33

183-203

EN

The work of seafarers on a seagoing ship involves numerous negative conditions which affect the physical and mental spheres of their functioning. The struggle with the environment, the inability to leave the ship, and the distance from the family and friends make sailors one of the professional groups at the highest risk of suicides. The author draws special attention to the social significance of seafarers’ suicides, which is related to the circumstances of committing these acts, their total number and their alarmingly high percentage among all causes of sailors’ deaths. Another advantage of the article is that it discusses the almost forgotten term “calenture”, unknown to modern scientific literature and probably related to the sea- farers’ inclination to suicide. The article is based on an analysis of committed suicides and of the unclear results of research into them.

PL

Praca marynarza na statku morskim stanowi przesłankę licznych negatywnych uwarunkowań w sferach fizycznej i psychicznej jego funkcjonowania. Zmagania ze środowiskiem, niemożność opuszczenia statku, odległość dzieląca od rodziny czy przyjaciół czynią z ludzi morza jedną z grup zawodowych charakteryzujących się największym ryzykiem zamachów samobójczych. Autor zwraca szczególną uwagę na społeczne znaczenie samobójstw marynarzy, co powiązane jest z okolicznościami popełniania tych czynów, łączną ich liczbą i niepokojąco wysokim odsetkiem wśród wszystkich przyczyn ich zgonów. Walorem artykułu jest również przypomnienie terminu „kalentura”, niemal zapomnianego, nieznanego współczesnej literaturze naukowej, a prawdopodobnie związanego ze skłonnością marynarzy do popełniania samobójstw. Artykuł opiera się na analizie popełnionych samobójstw i niejasnych wyników badań podjętych nad nimi.

6

Szczecin’s Maritime Timber Trade and Deliveries to Spain Between 1750 and 1760 on the Basis of Wochentlich-Stettinische Frag- und Anzeigungs- Nachrichten

63%

Chróściak E., Dolecki R., Atkinson M.

Studia Maritima

|

2020

|

vol. 33

149-164

EN

From the perspective of the Port of Szczecin, Spain had never been a serious trade partner, which was influenced by many unfavourable factors. However, on both the Prussian and Spanish sides, attempts were made to establish closer trade contacts. This text aims to show that direct trade between Spain and Pomerania existed, even though it was not as repres- entative as the connection with Denmark, the Netherlands or England, but it supplements the knowledge about the geography of Szczecin’s trade contacts. To that end, timber trade was shown on the backdrop of Szczecin’s exchange with other ports connected to the main Pomeranian port with long-established trade ties. The text was based on press information published in the weekly Wochentlich-Stettinische Frag- und Anzeigungs-Nachrichten. The information gathered from the newspaper was confronted with the data contained in digit- ised Sound Dues registers. A comparative analysis of the data from those sources shows that in the years 1750–1760 Spain was not an important trade partner for Szczecin. Deliveries to the Spanish market in the years 1750–1760 accounted for a share that did not exceed 1% of all Szczecin’s export. This was due to the outbreak of the Seven Years’ War, which prevented the execution of the plan in the last two years of the analysed decade, and in the stronger commercial position of other Baltic ports, such as Gdańsk or Riga, among other things.

PL

Z punktu widzenia portu w Szczecinie, Hiszpania nigdy nie była poważnym partnerem handlowym, na co wpłynęło wiele niekorzystnych czynników. Zarówno jednak po stronie pruskiej, jak i hiszpańskiej podjęto próby nawiązania bliższych kontaktów handlowych. W tekście chciano więc wykazać, że handel bezpośredni między Hiszpanią a Pomorzem istniał, choć nie był tak reprezentatywny jak ten prowadzony z Danią, Holandią czy Anglią. Artykuł uzupełnia wiedzę o geografii kontaktów handlowych Szczecina. Handel drewnem dlatego przedstawiono na tle wymiany Szczecina z innymi portami połączonymi tradycyjnymi więzami gospodarczymi z głównym portem Pomorza. Tekst powstał na podstawie informacji prasowych opublikowanych w tygodniku Wochentlich-Stettinische Frag- und Anzeigungs-Nachrichten. Informacje uzyskane podczas analizy gazety zostały skonfrontowane z dany- mi zawartymi w zdigitalizowanych rejestrach ceł sundzkich. Z zestawienia danych z wy- mienionych źródeł wynika, że w latach 1750–1760 Hiszpania nie była ważnym partnerem handlowym Szczecina. Dostawy na rynek hiszpański w latach 1750–1760 stanowiły udział nieprzekraczający 1% całego eksportu Szczecina. Przyczyn takiej sytuacji upatruje się m.in. w wybuchu wojny siedmioletniej, która uniemożliwiła realizację planu w ostatnich dwóch latach analizowanego dziesięciolecia oraz w silniejszej pozycji handlowej innych portów bałtyckich, takich jak Gdańsk czy Ryga.

Refine search results

6 Studia Maritima

6 Atkinson M.

2 Dolecki R.

2 Szczypta A.

1 Chróściak E.

1 Gaziński R.

1 Kijowski M.

1 Krawiec A.

1 Kubiak K.

1 Reichert R.

5 2020

1 2019

Direct supplies of timbers from the southern Baltic region for the Spanish Naval Departments during the second half of the 18th century

Pomerania in the Medieval and Renaissance Cartography – from the Cottoniana to Eilhard Lubinus

Professor Bolesław Hajduk. A scholar, teacher, organiser

Portuguese Navy operations on Lake Niassa (1967–1974)

From the studies on the suicides of Polish seafarers

Szczecin’s Maritime Timber Trade and Deliveries to Spain Between 1750 and 1760 on the Basis of Wochentlich-Stettinische Frag- und Anzeigungs- Nachrichten