Biografia jako reprezentacja

• Authors: Całek Anita

Title variants

EN

Biography as a representation

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

The article presents biography understood as a representation, using Frank Ankersmith’s concept of „rendering justice” to the past, Philippe Lejeune’s referential pact, and Michał Paweł Markowski’s typology of four ideologies of representation. Biography as a representation refers to the very essence of the issue (representation) and textuality, therefore a dedicated subchapter is devoted to literary ways of creating the past. Finally, in paper’s ending part, the issue of re-presenting as embodiment of the author in a symbolic frontier is brought forward, along with the problem of the relationship between the author and the reader.

Keywords

EN

biography   theory of biography   representation   Frank Ankersmith   Michał Paweł Markowski   Philippe Lejeune   François Dosse  

• Publisher: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
• Journal: Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica
• Year: 2016
• Volume: 4
• Pages: 25-41

Contributors

author

Całek Anita

References

• Ankersmit Frank, Narracja, reprezentacja, doświadczenie. Studia z teorii historiografii, Warszawa 2004.
• Bal Mieke, Narratologia. Wprowadzenie do teorii narracji, tłum. Ewa Kraskowska (red. nauk.) i zespół, Kraków 2012.
• Baudrillard Jean, Symulakry i symulacja, tłum. Sławomir Królak, Warszawa 2005.
• Biografia – geografia – kultura literacka, red. Jerzy Ziomek i Janusz Sławiński, Wrocław 1975.
• Całek Anita, Adam Mickiewicz – Juliusz Słowacki: psychobiografia naukowa, Kraków 2012.
• Całek Anita, Biografia naukowa: od koncepcji do narracji. Interdyscyplinarność, teorie, metody badawcze, Kraków 2013.
• Całek Anita, Dramat Mickiewicza: o powstaniu listopadowym w jego biografii raz jeszcze, „Ruch Literacki” 2009, nr 4–5.
• Całek Anita, Narrator biografii naukowej: między referencyjnością a fikcją, [w:] Przedmiot, źródła i metody badań w biografii, red. Ryszard Skrzyniarz, Lucyna Dziaczkowska, Danuta Opozda, Lublin 2016.
• Dosse François, Le pari biographique. Écrire une vie, Paris 2011.
• Jasińska Maria, Typologia zbeletryzowanej biografii, „Roczniki Humanistyczne” 1967, t. XV, z. 1.
• Jasińska Maria, Z problematyki typologii współczesnej zbeletryzowanej biografii, „Łódzkie Towarzystwo Naukowe. Sprawozdania z Czynności i Posiedzeń Naukowych” 1967, z. 1.
• Jasińska Maria, Zagadnienia biografii literackiej: geneza i podstawowe gatunki dwudziestowiecznej beletrystyki biograficznej, Warszawa 1970.
• Jochymek Renata, W zwierciadle biografii: współczesna polska biografia literacka na przykładzie utworów Joanny Siedleckiej, Agaty Tuszyńskiej, Barbary Wachowicz, Warszawa 2004.
• Kłak Czesław, Teoretyczne problemy powieści biograficznej, „Rocznik Naukowo-Dydaktyczny Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Rzeszowie. Nauki Humanistyczne” 1968, z. 3 (5).
• Korwin-Piotrkowska Dorota, Poetyka – przewodnik po świecie tekstów, Kraków 2011.
• Lejeune Philippe, Pakt referencjalny, tłum. Aleksander Wit Labuda, [w:] Philippe Lejeune, Wariacje na temat pewnego paktu. O autobiografii, red. Regina Lubas-Bartoszyńska, Kraków 2001.
• Madejski Jerzy, Biografia struktury – struktura biografii. Dopiski do teorii Janusza Sławińskiego, [w:] Dzieła – języki – tradycje, red. Włodzimierz Bolecki, Ryszard Nycz, Warszawa 2006.
• Magnone Lena, Maria Konopnicka: lustra i symptomy, Warszawa 2011.
• Maj Krzysztof M., Allotopie. Topografia światów fikcjonalnych, Kraków 2015.
• Maj Krzysztof M., Czas światoodczucia. Imersja jako nowa poetyka odbioru, „Teksty Drugie” 2015, nr 3.
• Markowski Michał Paweł, O reprezentacji, [w:] Kulturowa teoria literatury. Główne pojęcia i problemy, red. Michał Paweł Markowski, Ryszard Nycz, Kraków 2006.
• Mitosek Zofia, Mimesis – między udawaniem a referencją, [w:] Sporne i bezsporne problemy współczesnej wiedzy o literaturze, red. Włodzimierz Bolecki, Ryszard Nycz, Warszawa 2002.
• Nycz Ryszard, Literatura jako trop rzeczywistości, Kraków 2001.
• Ricoeur Paul, Czas i opowieść, t. I: Intryga i opowieść historyczna, tłum. Małgorzata Franczak, t. II: Konfiguracja w opowieści fikcyjnej, tłum. Jarosław Jakubowski, t. III: Czas opowiadany, tłum. Urszula Zbrzeźniak, Kraków 2008.
• Ricoeur Paul, O sobie samym jako innym, tłum. Bogdan Chełstowski, Warszawa 2003.
• Rusinek Michał, Kilka uwag o biografii, muzyce i języku, „Teksty Drugie”, 2000, z. 4.
• Rutkowski Krzysztof, Braterstwo albo śmierć, Gdańsk 1999.
• Rutkowski Krzysztof, Mistrz. Widowisko, Gdańsk 1996.
• Rutkowski Krzysztof, Stos dla Adama albo kacerze i kapłani, Warszawa 1994,
• Rutkowski Krzysztof, Xiężniczka. Miejsce Xawery Deybel w rodzinie Mickiewiczów, Warszawa 1998.
• Rymkiewicz Jarosław Marek, Baket, Warszawa 1991.
• Rymkiewicz Jarosław Marek, Do Snowia i dalej…, Warszawa 1996.
• Rymkiewicz Jarosław Marek, Kilka szczegółów, Warszawa 1994.
• Rymkiewicz Jarosław Marek, Żmut, Warszawa 1987.
• Rzepczyński Sławomir, Biografia i tekst, Słupsk 2004.
• Schaeffer Jean-Marie, Fictional vs. Factual Narration, [w:] The Living Handbook of Narratology, http:// www.lhn.uni-hamburg.de/article/fictional-vs-factual-narration [dostęp: 6 czerwca 2016].
• Sławiński Janusz, Biografia, [hasło w:] Michał Głowiński i in., Słownik terminów literackich, wyd. 3 poszerz. i popr., Wrocław 2000.
• Słownik łacińsko-polski, oprac. Kazimierz Kumaniecki, Warszawa 1990.
• Walc Jan, Architekt Arki, Chotomów 1991.
• White Hayden, Poetyka pisarstwa historycznego, red. Ewa Domańska, Marek Wilczyński, Kraków 2000.
• White Hayden, Proza historyczna, red. Ewa Domańska, Kraków 2009.
• Witkowska Alina, Mickiewicz. Słowo i czyn, Warszawa 1975.
• Zagórska Wanda, Uczestnictwo młodych dorosłych w rzeczywistości wykreowanej kulturowo: doświadczenie, funkcje psychologiczne, Kraków 2004.
• Zajas Paweł, Jak świat prawdziwy stał się bajką. O literaturze niefikcjonalnej, Poznań 2011.
• Zieniewicz Andrzej, Pakty i fikcje. Autobiografizm po końcu wielkich narracji (szkice), Warszawa 2011.