Wielość religii a debata realizm/antyrealizm religijny

• Authors: Piotr Sikora

Title variants

EN

The multiplicity of religions and the realism-antirealism debate in religion (in Polish)

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W artykule niniejszym szkicuję trudność utrzymania realistycznej interpretacji dyskursu religijnego w kontekście religijnego pluralizmu. Następnie prezentuję dwie próby pogodzenia religijnego realizmu i pluralizmu. Pierwszą z nich jest koncepcja Johna Hicka, drugą – ‘interanlistyczny pluralizm’ rozwijany przez Victorię Harrison na bazie realizmu wewnętrznego Putnama (i opozycji do koncepcji Hicka). Wskazuję na słabości prezentowanych teorii. Wreszcie przedstawiam szkic własnej wizji, opierającej się na nieco innej interpretacji realizmu wewnętrznego niż czyni internalistyczny pluralizm Harrison – a mianowicie wykorzystującej pragmatyczne aspekty myśli Putnama. Argumentuję, że taki pragmatyczno-realistyczny pluralizm unika słabości koncepcji Hicka i Harrison, dzieląc z nimi ich zalety.

EN

In this paper I first briefly outline the difficulty of maintaining a realistic interpretation of religious discourse in the context of religious pluralism. Then I present two attempts to reconcile religious realism and pluralism. The first is John Hick’s proposal, the second the 'internalist pluralism' developed by Victoria Harrison on the basis of Putnam's internal realism (and in opposition to Hick’s conception). I point out the weaknesses of these theories. Finally, I outline my own proposal, based on a slightly different interpretation of internal realism than Harrison’s internalist pluralism, namely by using the pragmatic aspects of Putnam's thought. He argues that pragmatic-realistic pluralism avoids the weaknesses of Hick’s and Harrison’s conceptions while at the same time sharing their strengths.

• Publisher: Instytut Filozofii - Uniwersytet Jagielloński
• Journal: Diametros
• Year: 2011
• Issue: 29
• Pages: 93-109

Contributors

author

Piotr Sikora

• Wyższa Szkoła Filozoficzno-Pedagogiczna „Ignatianum” w Krakowie

References

• Harrison [2006a] – V. Harrison, Internal Realism, and the Problem of Religious Diversity, “Philosophia” (34) 2006, s. 287-301.
• Harrison [2006b] – V. Harrison, The Pragmatics of Defining Religion in a Multicultural World, “The International Journal for Philosophy of Religion” 59 (3) 2006, s. 133–152.
• Harrison [2008] – V. Harrison, Internal Realism, Religious Pluralism and Ontology, “Philosophia” (36) 2008, s. 97-110.
• Herrmann [2003] – E. Herrmann, A Pragamatic Realist Philosophy of Religion, “Ars Disputandi” (3) 2003, dostępne na: http://www.ArsDisputandi.org.
• Hick [1989] – J. Hick, An Interpretation of Religion. Human Responses to the Transcendent, New Haven 1989.
• Hick [1994a] – J. Hick, Argumenty za istnieniem Boga, tłum. M. Kuniński, Znak, Kraków 1994.
• Hick [1994b] – J. Hick, Wiara chrześcijańska w świetle koncepcji doświadczania-jako, „Znak” (464) 1994.
• Hick [2000] – J. Hick, Ineffability, “Religious Studies” (36) 2000, s. 35-46.
• Hick [2005] – J. Hick, Piąty wymiar, tłum. J. Grzegorczyk, Zysk i S-ka, Warszawa 2005.
• McIntyre [1997] – A. McIntyre, Postawa religijna, [w:] Filozofia religii. Fragmenty filozofii analitycznej, Aletheia-Spacja, Warszawa 1997.
• Nagel [1997] – T. Nagel, Widok znikąd, tłum. C. Cieśliński, Fundacja Aletheia, Warszawa 1997.
• Philips [1997] – D.Z. Philips, Wiara religijna a gry językowe, [w:] Filozofia religii. Fragmenty filozofii analitycznej, Aletheia-Spacja, Warszawa 1997.
• Rowe [1999] – W. Rowe, Religious pluralism, “Religious Studies” (35) 1999, s. 139-150.
• Scott [2000] – M. Scott, Framing the realism question, “Religious Studies” (36) 2000, s. 455-471.
• Sikora [1999] – P. Sikora, Znikąd nie widać nic, „Znak” 529 (6) 1999, s. 133-139.
• Sikora [2004] – P. Sikora, Słowa i zbawienie. Dyskurs religijny w perspektywie filozofii Hilarego Putnama, Universitas, Kraków 2004.
• Sikora [2008] – P. Sikora, Realizm i teologia, [w:] Metafizyka i teologia. Debata u podstaw, R. Woźniak (red.), WAM, Kraków 2008.
• Sikora P. [2010] – P. Sikora, Atheism, Agnosticism, and Apophatic Theism, “Polish Journal of Philosophy” IV (1) 2010, s. 65-80.

Identifiers

DOI

10.13153/diam.29.2011.448