Z tradycji w nowoczesność. Brytyjskie uniwersytety w drodze do społeczeństwa wiedzy

• Authors: Dominik Antonowicz

Title variants

EN

From tradition to modernity. British universities on the way to knowledge society

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Od XII wieku uniwersytety brytyjskie były instytucjami niewielkimi, hermetycznymi, funkcjonującymi w sposób autonomiczny, a przede wszystkim elitarnymi. W ciągu ostatnich pięćdziesięciu lat model ten uległ fundamentalnym przekształceniom, a brytyjskie uczelnie utraciły elitarny (klasowy) charakter, przekształcając się w instytucje o charakterze masowym. Tej zmianie towarzyszy też proces komercjalizacji wiedzy i instytucji akademickich oraz stopniowego przyjmowania przez uczelnie wzorów funkcjonowania organizacji komercyjnych wraz korporacyjną kulturą zarządzania. Głównym motorem zmian było stopniowe otwieranie się uczelni na świat zewnętrzny i aktywizacja środowiska naukowego. Uspołecznienie uniwersytetów nie zawsze odbywało się przy poparciu i entuzjazmie środowiska akademickiego, a wiele zmian zostało dokonanych przy stanowczym sprzeciwie uczonych. Jednak kolejne rządy - czy to konserwatywne, czy też laburzystowskie - wykazywały silną determinację polityczną w przełamywaniu tradycyjnych wzorów i modernizacji mechanizmów funkcjonowania uczelni. Autor omawia reformy w brytyjskim szkolnictwie wyższym, których celem była redefinicja miejsca i roli uniwersytetów w społeczeństwie.

EN

Since 12th century British universities have functioned as small, hermetic, autonomous and, above all, elitist institutions. However, over the last fifty years this model has undergone fundamental transformations and British universities lost their elitist, class-based nature, turning into mass education establishments. This change has been accompanied by commercialisation of knowledge and academic institutions as well as the gradual adoption of commercial organisational patterns along with corporate governance culture. As universities gradually opened to the outside world and the research community became more active, this process turned out to be the key driver of change. The opening-up process did not always win the support and enthusiasm in the academic community and many changes were made against firmly opposed academicians. However, subsequent governments, whether conservative or labour, showed strong political determination in overturning traditional patterns and in modernising the governing mechanisms of university life. The author discusses reforms in the UK higher education, aimed at redefining the place and role of universities in the society.

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Nauka i Szkolnictwo Wyższe
• Year: 2004
• Issue: 1(23)
• Pages: 121-134

Dates

published

2016-02-10

Contributors

author

Dominik Antonowicz

• Uniwersytet im. Mikołaja Kopernika w Toruniu

References

• Barker E. 1946 Brytyjskie uniwersytety, Londyn.
• Barnett R. 1992 Improving Higher Education. Total Quality Care, Buckingham.
• Barnett C. 1986 The Audit of War, London.
• Bowden R. 2000 Fantasy Higher Education: University and College League Tables, „Quality in Higher Education”, vol. 6, nr 1.
• Bradbury M. 1982 Homo historicus, Warszawa.
• Cavendish C. 2003 Comment: Let Universities Charge What They Want, „The Times”, 24 November.
• Dąbrowa-Szefler M. 1997 Kondycja finansowa państwowych szkóf wyższych i nakłady na kształcenie, „Nauka i Szkolnictwo Wyższe”, nr 9.
• Deem R. 2001 Globalisation, New Managerialism, Academic Capitalism and Entreprenualism in Universities: is the Local Dimension still Important?, „Comparative Education”, vol. 37, nr 1.
• Dearlove J. 1998 FundamentaI Changes in Institutional Governance Structures: The United Kingdom, „Higher Education Policy”, nr 11.
• Gibbs P. 2001 Higher Education as a Market: A Problem or Solution?, „Studies in Higher Education”, vol. 26, nr 14.
• Grants... 1960 Grants to Students, Cmnd. 1051, Her Majesty’s Stationery Office, London (Raport Komisji Andersona).
• Henkel M. 1997 Academic Values and the University as Corporate Enterprise, „Higher Education Quarterly”, vol. 51, nr 2.
• Higher Education... 1963 Higher Education, Cmnd. 2154, Her Majesty’s Stationery Office, London (Raport Komisji Andersona).
• Hill D. 1997 Higher Education and Public Policy, „Higher Education Policy”, vol. 10, nr 3/4.
• Jabłecka J. 1998 Zmiany w systemach zarządzania uniwersytetami w wybranych krajach Europy, „Nauka i Szkolnictwo Wyższe”, nr 12.
• Jenkins S. 1995 Accountable to None: The Tory Nationalisation of Britain, Harmondsworth,
• Kwiek M. 2000 Poza uniwersytet nowoczesny?, „Forum Akademickie”, nr 1.
• Lee E., Messerschmitt D. 1999 A Highest Education in the Year 2049, Proceedings IEEE, nr 87(9).
• Marks A. 2001 A „Polytechnism” for the British Universities: Embracing a Revised „Soviet” Model for Academia, „Teaching in Higher Education”, vol. 6, nr 2.
• Morris C. 1963/64 First Reactions to the Robbins Report, „Universities Quarterly”, vol. 18.
• Neave G. 1994 O wiedzy do natychmiastowego spożycia i lekarstwie na wszystko, „Nauka i Szkolnictwo Wyższe”, nr 4.
• Oswald A. 2002 No, We Should Not Worry about Student Debt, „The Times”, 27 May.
• Rubinstein W.D. 1993 Capitalism, Culture and Decline in Britain, 1750-1900, London.
• Simon E. 1946/47 The Universities and the Government, „Universities Quarterly”, vol. 1.
• Simon E. 1955/56 Students Numbers 1911 to 1971, „Universities Quarterly”, vol. 10.
• Shattock M. 1984 British Higher Education under Pressure: Politics, Budgets and Demography and the Acceleration of Ideas for Change, „European Journal of Education”, vol. 19, nr 2.
• Shattock M. 2001 The Academic Profession in Britain: A Study in the Failure to Adapt to Change, „Higher Education”, nr 41.
• Shattock M. (ed.) 1996 The Creation ofa University System, Oxford.
• Sobański R. 1991 Uniwersytet, „Więź”, nr 7/8.
• Stevens R. 2004 University to uni, London.
• Szarras H. 1989 Problemy brytyjskiego szkolnictwa wyższego w latach osiemdziesiątych, Instytut Polityki Naukowej, Warszawa.
• Taylor J. 2001 The Impact of Performance Indicators on the Work of University Academics: Evidence from Australia Universities, „Higher Education Quarterly”, vol. 55, nr 1.
• Taylor J. 2003 Institutional Diversity in UK Higher Education: Policy and Outcomes sińce the End of the BinaryDivide, „Higher Education Quarterly”, vol. 57, nr 3.
• Thatcher M. 1995 The Path to Power, London.
• Trow M. 1963/64 Robbins: A Question of Size and Shape, „Universities Quarterly”, vol. 18.
• Trow M. 1996 Trust, Markets and Accountability in Higher Education. A Comparative Perspective, Research & Occasional Paper Series, Center for Studies in Higher Education, Berkeley.
• Wagner A. 1997 Finansowanie szkolnictwa wyższego - nowe mechanizmy, nowe problemy, „Nauka i Szkolnictwo Wyższe”, nr 9.
• West R 1997 Finansowanie uniwersytetów - wyzwania dla decydentów, „Nauka i Szkolnictwo Wyższe”, nr 9.
• Weiner M.J. 1981 English Culture and the Decline of the Industrial Spirit 1950-1980, Cambridge.
• White Paper 1956 Technical Education, Cmnd. 9703, Her Majesty’s Stationery Office, London.
• White Paper 1966 A Plan for the Polytechnics and Other Colleges, Cmnd. 3006, Her Majesty’s Stationery Office, London.
• White Paper 1991 A New Framework, Cmnd. 1541, Her Majesty’s Stationery Office, London.
• Williams G. 1997 The Market Route to Mass Higher Education: British Experience 1979-1996, „Higher Education Policy”, vol. 10, nr 3/4.
• Williams G. 2003 The Enterprising University. Reform, Excellence and Equity, Buckingham.
• Wójcicka M. (red.) 2002 Dywersyfikacja w szkolnictwie wyższym, Uniwersytet Warszawski, Centrum Badań Polityki Naukowej i Szkolnictwa Wyższego.