Ewaluacja systemu ksiąg wieczystych pod wpływem informatyzacji. Wybrane problemy prawne i praktyczne

• Authors: Gołaczyński Jacek , Kaczorowska Maria

Title variants

EN

The evolution of the system of land and mortgage registers under the influence of informatisation. Selected legal and practical problems

DE

Die Evolution des Grundbuchsystems durch die Informatisierung. Ausgewählte rechtliche und praktische Probleme

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

The widespread application of information and communication technologies has allowed for reforms to be gradually implemented in the field of land and mortgage registers, bringing about the transformation of land and mortgage registers into an electronic database, broadening the access to the content of land and mortgage registers as well as completing the first stage of informatisation of land and mortgage register proceedings. The advancements of modernisation of the system of land and mortgage registers imply significant legal and practical challenges, regarding i.a. the protection of personal data disclosed in land and mortgage registers and the methods of increasing the effectiveness of the procedure of making entries. The aim of the article is to discuss selected issues related to the modification of the way land and mortgage registers are kept following informatisation, with account being taken of the opinions and recommendations expressed by legal scholars and practitioners as well as the latest proposals of legislative changes with regard to the functioning of electronic land and mortgage registers. A reference point for the purpose of the undertaken analysis shall be the results of the research project “Informatisation of land and mortgage registers” which has been carried out at the Faculty of Law, Administration and Economics of the University of Wroclaw, and has been financed by the Polish National Science Centre.

Keywords

PL

księgi wieczyste; postępowanie wieczystoksięgowe; informatyzacja

EN

land and mortgage registers; land and mortgage register proceedings; informatisation

• Publisher: Stowarzyszenie Notariuszy Rzeczypospolitej Polskiej
• Journal: Rejent
• Year: 2022
• Issue: 6 (374)
• Pages: 9-37

Contributors

author

Gołaczyński Jacek

• kierownik Centrum Badań Problemów Prawnych i Ekonomicznych Komunikacji Elektronicznej i profesor w Zakładzie Prawa Cywilnego i Prawa Międzynarodowego Prywatnego na Wydziale Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego; sędzia Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu; ORCID: 0000-0002-3295-7099

author

Kaczorowska Maria

• adiunkt w Centrum Badań Problemów Prawnych i Ekonomicznych Komunikacji Elektronicznej na Wydziale Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego; ORCID: 0000-0001-8301-5774

References

• P.Armada-Rudnik, Przyszłość ksiąg wieczystych po elektronizacji, „Nieruchomości” 2009, nr 12
• P.Biernacki, G.Mikołajczuk, Wniosek o wpis w księdze wieczystej po nowelizacji. Komentarz praktyczny. Opłaty sądowe, wzór wniosku o wpis, Warszawa 2017
• P.Blajer, Rejestry nieruchomości. Studium prawnoporównawcze, Warszawa 2018
• P.Blajer, Elektroniczna „księga gruntowa”. Geneza i aktualny postęp automatyzacji ksiąg gruntowych w Niemczech, Austrii i Szwajcarii, „Krakowski Przegląd Notarialny” 2016, nr 4
• P.Blajer, Notariat łaciński a rejestr nieruchomości, „Krakowski Przegląd Notarialny” 2019, nr 2
• L.Błądek, Interesująca propozycja, „Rejent” 2001, nr 6
• D.Bogucki, Projekt Nowa Księga Wieczysta a reforma ksiąg wieczystych, „Rejent” 1998, nr 6
• K.Borowska, Samorządy adwokatów, radców i notariuszy chcą nowych kompetencji, https://www.rp.pl/uslugi-ceny-zarobki/art4129921-samorzady-adwokatow-radcow-i-notariuszy-chca-nowych-kompetencji (dostęp: 15.02.2022 r.).
• K.Borzemska, M.Niedźwiedzki, K.Rozum, Notariat w obliczu zmian w zakresie funkcjonowania Krajowego Rejestru Sądowego; wyzwania na przyszłość, „Rejent” 2018, nr 9
• G.Borys, Funkcjonowanie elektronicznej księgi wieczystej – zarys problematyki, [w:] Elektroniczne aspekty wymiaru sprawiedliwości, red. G. Tylec, J. Misztal-Konecka, Bydgoszcz-Lublin 2009
• E.Bryzgalska, Zasady funkcjonowania systemu teleinformatycznego obsługującego postępowanie wieczystoksięgowe, [w:] Elektronizacja postępowania wieczystoksięgowego. Komentarz praktyczny. Akty wykonawcze, red. A. Marciniak, Warszawa 2016,
• J. Bydłosz, Wybrane zagadnienia związane z dostępem do ksiąg wieczystych drogą elektroniczną, „Świat Nieruchomości” 2011, nr 77
• Z.Bystrzycka, Księgi wieczyste – w domu u właściciela, „Rejent” 2001, nr 6
• H.Ciepła, M.Pytlewska-Smółka, Elektroniczne postępowanie wieczystoksięgowe w praktyce i orzecznictwie z wzorami wniosków, Warszawa 2018
• D.Długosz, Znaczenie elektronicznej księgi wieczystej dla bezpieczeństwa obrotu nieruchomościami, „Kultura Bezpieczeństwa. Nauka – Praktyka – Refleksje” 2015, nr 20
• M.Durzyńska, Numer księgi wieczystej w kontekście zasady jawności rejestrów publicznych, „Przegląd Geodezyjny” 2020, nr 6
• E.Gniewek, Księgi wieczyste, [w:] System Prawa Prywatnego, t. 4, Prawo rzeczowe, red. E. Gniewek, Warszawa 2021
• E.Gniewek, Księgi wieczyste. Art. 1–582 KWU. Art. 6261 –62613 KPC. Komentarz, Warszawa 2018
• E.Gniewek, Miejsce ksiąg wieczystych w systemie prawa cywilnego, [w:] Czterdzieści lat kodeksu cywilnego. Materiały z Ogólnopolskiego Zjazdu Cywilistów w Rzeszowie (8–10 października 2004 r.), red. M. Sawczuk, Kraków 2006
• J. Gołaczyński , Informatyzacja ksiąg wieczystych i postępowania wieczystoksięgowego, red. J. Gołaczyński, Warszawa 2020.
• J.Gołaczyński, Ochrona danych osobowych w rejestrach sądowych na przykładzie ksiąg wieczystych i Krajowego Rejestru Sądowego, [w:] Ochrona danych osobowych w postępowaniach sądowych i przed organami administracji publicznej, red. K. Flaga-Gieruszyńska, J. Gołaczyński, Warszawa 2019
• A.Gryszczyńska, Nowa Księga Wieczysta. Informatyzacja rejestru publicznego, Warszawa 2011
• A.Gryszczyńska, Wpływ informatyzacji na formalną jawność rejestrów sądowych, [w:] Ewolucja prawa polskiego pod wpływem technologii informatycznych. Elektroniczne aspekty wymiaru sprawiedliwości, red. J. Misztal-Konecka, G. Tylec, Lublin 2012
• A.Gryszczyńska, Jawność formalna ksiąg wieczystych w Polsce, [w:] Rejestry publiczne. Jawność i interoperacyjność, red. A. Gryszczyńska, Warszawa 2016
• J.Jacyszyn, Podpis elektroniczny w praktyce notarialnej, „Rejent” 2003, nr 12
• S.Jankiewicz, S.Posadzy, Czynności notarialne w środowisku cyfrowym, „Krakowski Przegląd Notarialny” 2018, nr 3
• B.Kaczmarek, Utopia czy realna możliwość? Przeszkody na drodze do sporządzania aktu notarialnego w formie elektronicznej, „Rejent” 2009, nr 3
• M.Kaczorowska, Postępy informatyzacji rejestrów nieruchomości w krajach Unii Europejskiej. Analiza prawnoporównawcza, [w:] Informatyzacja ksiąg wieczystych i postępowania wieczystoksięgowego, red. J. Gołaczyński, Warszawa 2020
• M.Kaczorowska, Realizacja zasady jawności ksiąg wieczystych w prawie polskim w dobie informatyzacji. Zarys problematyki, [w:] Informatyzacja ksiąg wieczystych i postępowania wieczystoksięgowego, red. J. Gołaczyński, Warszawa 2020
• P.Kamiński, Publiczny dostęp do elektronicznych ksiąg wieczystych w kontekście ochrony danych osobowych, „Rejent” 2020, nr 9
• M.Kaliński, O usprawnienia w księgach wieczystych, „Przegląd Legislacyjny” 2005, nr 5–6
• S.Kotecka-Kral, Informatyzacja usług publicznych – założenia konstrukcyjne, [w:] Prawo nowych technologii, red. K. Flaga-Gieruszyńska, J. Gołaczyński, Warszawa 2021
• S.Kotecka, Postępowanie wieczystoksięgowe. Wprowadzenie, [w:] Informatyzacja postępowania cywilnego. Komentarz, red. J. Gołaczyński, D. Szostek, Warszawa 2016
• S.Kotecka, Zagrożenia związane z przetwarzaniem danych osobowych osób fizycznych w celu profilowania, [w:] Ius est ars boni et aequi. Księga pamiątkowa dedykowana Profesorowi Józefowi Frąckowiakowi, red. A. Dańko-Roesler, M. Leśniak, M. Skory, B. Sołtys, Wrocław 2018
• A.Kosiba, Księgi wieczyste w domu – nie tędy droga, „Rejent” 2001, nr 9
• A.Kościółek, Elektroniczne czynności procesowe de lege lata i de lege ferenda, [w:] Informatyzacja postępowania cywilnego. Teoria i praktyka, red. K. Flaga-Gieruszyńska, J. Gołaczyński, D. Szostek, Warszawa 2015
• A.Kościółek, Informatyzacja postępowania wieczystoksięgowego [w:] E-obywatel, e-sprawiedliwość, e-usługi, red. K. Flaga-Gieruszyńska, J. Gołaczyński, D. Szostek, Warszawa 2017
• N.Krej, [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, red. E. Marszałkowska-Krześ, Legalis 2021
• J.Kuropatwiński, Księgi wieczyste. Komentarz do art. 1–582 u.k.w.h. oraz art. 6261–62613 k.p.c., t. 1, Komentarz do art. 1–10 ustawy o księgach wieczystych i hipotece, Bydgoszcz 2013
• O.Legat, M.Orkusz, Zasady udostępniania danych zawartych w księgach wieczystych w kontekście rozwiązań prawa krajowego i prawa europejskiego – analiza komparatystyczna, uwagi de lege lata i wnioski de lege ferenda, Warszawa 2019
• M.Leśniak, Powszechny dostęp do przeglądania księgi wieczystej prowadzonej w systemie informatycznym (nowej księgi wieczystej), „Prawo Mediów Elektronicznych” 2010, nr 3
• M.Leśniak, Podstawa wpisu do księgi wieczystej. Uwagi de lege lata i de lege ferenda, [w:] Elektronizacja postępowania wieczystoksięgowego...,
• M.Leśniak, Koncepcja dalszej informatyzacji elektronicznego postępowania wieczystoksięgowego (ze szczególnym uwzględnieniem udziału notariuszy w tym postępowaniu), w Informatyzacja ksiąg wieczystych i postępowania wieczystoksięgowego, red. J. Gołaczyński, Warszawa 2020
• M.Leśniak, Centralne Repozytorium Elektronicznych Wypisów Aktów Notarialnych – przykład nowego spojrzenia na czynności notarialne, [w:] Ius est ars boni et aequi...
• K.Maj, Dopuszczalność składania oświadczeń woli w formie aktu notarialnego przy zastosowaniu komunikacji na odległość w obecnym stanie prawnym – polemika, „Krakowski Przegląd Notarialny” 2020, nr 3
• A.Maziarz, Elektroniczna księga wieczysta, „Nieruchomości” 2009, nr 9
• A.Michałowski, Księgi wieczyste prowadzone w systemie informatycznym, „Palestra” 2003, nr 1–2
• A.Oleszko, Akty notarialne. Komentarz, Warszawa 2015
• M.Rękawek-Pachwicewicz, Działania antykryzysowe w obszarze ksiąg wieczystych w państwach zrzeszonych w ELRA w reakcji na zagrożenia COVID-19 – wstępna analiza porównawcza, cz. 1, „Nieruchomości@” 2020, t. 2, nr 2
• M.Rękawek-Pachwicewicz, Udział notariusza w elektronicznym postępowaniu wieczystoksięgowym, [w:] Elektronizacja postępowania wieczystoksięgowego...
• A.Rogacka-Łukasik, Jawność ksiąg wieczystych w świetle nowelizacji przepisów w 2013 roku, „Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego” 2014, nr 11
• E.Rott-Pietrzyk, F.Zoll, D.Szostek, M.Grochowski, Czynności notarialne online – podstawy de lege lata i uwagi de lege ferenda, „Forum Prawnicze” 2020, nr 4
• P.Siciński, Teleinformatyczna księga wieczysta. Najnowsza nowelizacja systemu ksiąg wieczystych i postępowania wieczystoksięgowego, cz. 1, „Rejent” 2016, nr 1 oraz cz. 2, „Rejent” 2016, nr 2
• P.Siciński, Struktura elektronicznej księgi wieczystej, „Nieruchomości” 2003, nr 7
• P.Siciński, Nowe ujęcie jawności formalnej ksiąg wieczystych, cz. 1, „Nieruchomości” 2014, nr 8 oraz cz. 2, „Nieruchomości” 2014, nr 9
• P.Siciński, Polskie koncepcje modernizacji ksiąg wieczystych a europejska koncepcja integracji rejestrów, cz. 1, „Nieruchomości” 2022, nr 5
• A.Sojat, Jawność ksiąg wieczystych i elektroniczne postępowanie wieczystoksięgowe w prawie polskim w wypowiedziach ankietowych. Ocena aktualnych rozwiązań i propozycje zmian, [w:] Informatyzacja ksiąg wieczystych i postępowania wieczystoksięgowego, red. J. Gołaczyński, Warszawa 2020
• A.Stefańska, Elektroniczna księga wieczysta, Warszawa 2011
• R.Sztyk, Przeniesienie wpisów do elektronicznej księgi wieczystej, „Rejent” 2003, nr 9
• R.Sztyk, Modelowe zmiany ksiąg wieczystych, „Rejent” 1996, nr 6
• M.Świątko, Zasada jawności formalnej ksiąg wieczystych – wnioski de lege ferenda, „Monitor Prawniczy” 2021, nr 24
• R.Wiciński, Kilka uwag na temat koncepcji: „Księgi wieczyste – w domu u właściciela”, „Rejent” 2001, nr 9
• K.Wójcik-Adamska, Księgi wieczyste nie będą prywatyzowane, https://prawo.gazetaprawna.pl/artykuly/422786,ksiegi-wieczyste-nie-beda-prywatyzowane.html (dostęp: 15.02.2022 r.).
• A.Wudarski, Jawność ksiąg wieczystych. Analiza prawno-porównawcza w kontekście europejskim, [w:] Rozprawy z prawa prywatnego oraz notarialnego. Księga pamiątkowa dedykowana profesorowi Maksymilianowi Pazdanowi, red. A. Dańko-Roesler, A. Oleszko, R. Pastuszko, Warszawa 2014
• R.Wzorek, Dokument w formie elektronicznej a postępowanie wieczystoksięgowe, „Nieruchomości” 2019, nr 12
• L.Zabielski, Prowadzenie ksiąg wieczystych i innych rejestrów publicznych. Ocena i kierunki zmian, „Nowy Przegląd Notarialny” 2001, nr 7–8
• K.Zaradkiewicz, [w:] J.Sadomski, K.Zaradkiewicz, Wybrane zagadnienia reformy wymiaru sprawiedliwości – głos w dyskusji, Raport Instytutu Wymiaru Sprawiedliwości nr 51, Warszawa 2005
• K.Zaradkiewicz, Wpis w księdze wieczystej jako czynność notarialna. Problematyka ustrojowa i procesowa, „Nieruchomości@” 2022, t. 1, nr 1
• B.Zdziennicki, Regulacja prawna ksiąg wieczystych, „Studia Prawnicze” 2001, nr 2
• K.Żaczkiewicz-Zborska, Rewolucyjne zmiany w księgach wieczystych, https://www.prawo.pl/prawnicy-sady/rewolucyjne-zmiany-w-ksiegach-wieczystych,175313.html (dostęp: 15.02.2022 r.)