Prawo spadkowe w systematyce „Instytucji” Gaiusa

• Authors: Renata Świrgoń-Skok

Title variants

EN

Inheritance law in the systematics of the Gaius “Institutiones”

Abstracts

EN

The study examines the position of inheritance in the systematics of Institutiones of Gaius and discusses the significance of such approach to inheritance law in the subsequent development of private law. In Institutiones of Gaius issues related to succession account for approximately 1/3 of the entire contents. Presentation of matters connected with inheritance comprises a larger part of the second book (G. 2, 99–289) focusing on various legal aspects of testate succession (G. 2, 100–190) and the related acquisition of material benefits at the expense of the legacy, through endowments (G. 2, 192–289); additionally, the beginning of the third book comprised rules of intestate succession (G. 3, 1–87). While analysing the specific problems associated with succession, Gaius presents them as examples of property rights acquisition under general and specific terms. Similar approach to inheritance in Rome was also adopted in Institutiones of Justinian. It was only the German Pandectists that distinguished succession law as a separate segment of law. However, the nineteenth century European civil codes in their contents and systematics make reference to the three-fold distinction of law (personae – res – actiones) introduced by Gaius in his Institutiones. For instance the Civil Code of Austria (ABGB) did not treat succession law as a separate segment of law but, following the systematics in the Institutes of Gaius, as a part of property law related to acquisition of ownership rights per universitatem. Similar approach was adopted in Napoleonic Code where matters related to succession were contained in Book Three, entitled "Of the Different Modes of Acquiring Property".

Keywords

PL

Gaius; Instytucje Gaiusa; prawo spadkowe; systematyka; spadki

EN

Gaius; Institutiones of Gaius; inheritance law; systematics; inheritance

• Publisher: Wyższe Seminarium Duchowne w Łodzi
• Journal: Łódzkie Studia Teologiczne
• Year: 2018
• Volume: 27
• Issue: 2

Dates

published

2018

Contributors

author

Renata Świrgoń-Skok

• Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Rzeszowskiego

References

• BIBLIOGRAFIA
• Briguglio F., Gai Codex rescriptus, w: Gai codex rescriptus in Bibliotheca Capitulari Ecclesiae Cathedralis Veronensis, curavit Ph. Briguglio (Memorie vive. Testi antichi recuperati a cura di Isabella Piro), Firenze: Leo S. Olschki 2012.
• Dajczak W., Giaro T., Longchamps de Bérier F., Prawo rzymskie. U podstaw prawa prywatnego, Warszawa: PWN 2014.
• Gai Institutiones, z języka łacińskiego przełożył, wstępem i uwagami opatrzył Władysław Rozwadowski, Poznań: Ars boni et aequi 2003.
• Gaius, Instytucje, z języka łacińskiego przełożył i wstępem opatrzył Cezary Kunderewicz. Opracował Jan Rezler, Warszawa: PWN 1982.
• Grodziski S., Wpływy Code Civil oraz innych kodyfikacji napoleońskich na ziemiach polskich (część I), CPH 52 (2005) 2, 61–67.
• Hube R., Uwagi nad systemem Kodeksu cywilnego francuskiego, Temis Polska 5 (1829), 270–339.
• Jędrejek G., Prawo rzymskie a systematyka prawa prywatnego w Polsce w XIX–XX wieku, w: Starożytne kodyfikacje prawa, red. A. Dębiński, Lublin: RW KUL 2000.
• Kaser M., Das römische Privatrecht, t. 1–2, München: C.H. Beck 1971–1975.
• Kodeks cywilny austriacki z roku 1811 obowiązujący w Małopolsce i na Śląsku Cieszyńskim w tłumaczeniu S. Wróblewskiego wraz z ustawami uzupełniającymi, oprac. A. Radziszewski, Lwów 1938.
• Kodeks cywilny obowiązujący na Ziemiach Zachodnich Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa–Poznań: Drukarnia św. Wojciecha 1928.
• Kodeks Napoleona, Kodeks cywilny Królestwa Polskiego, Kodeks zobowiązań i inne przepisy obowiązujące w województwach centralnych, oprac. A. Mączyński, Warszawa: Wydaw. Prawnicze LexisNexis 2008.
• Kosiński S., Uzupełnienia prawa cywilnego Fryderyka Zolla tomów I, II, IV opracowanego przy współudziale Jana Gwiazdomorskiego, Leona Oberlandera, Tomasza Sołtysika, Kraków: Księgarnia Powszechna 1937.
• Kuryłowicz M., Prawo osobowe, w: Czterdzieści lat kodeksu cywilnego. Materiały Ogólnopolskiego Zjazdu Cywilistów w Rzeszowie, red. M. Sawczuk, Warszawa: Wolters Kluwer Polska 2006.
• Kuryłowicz M., Prawo spadkowe w systematyce rzymskiego prawa prywatnego, w: Rozprawy z prawa prywatnego oraz notarialnego. Księga pamiątkowa dedykowana profesorowi Maksymilianowi Pazdanowi, red. A. Oleszko, A. Dańko-Roesler, R. Pastuszko, Warszawa: Stowarzyszenie Notariuszy RP 2014.
• Lewaszkiewicz-Petrykowska B., Współczesne prawo cywilne a Code Civil Napoleona jako dziedzictwo wielowiekowej kultury prawnej, Czasopismo Prawno-Historyczne 57 (2005), 413–424.
• Lisowski W., Kodeks cywilny obowiązujący na Ziemiach Zachodnich Rzeczypospolitej Polskiej, Poznań: Wojewódzki Instytut Wydawniczy 1933.
• Malec D., Wpływy Code Civil oraz innych kodyfikacji napoleońskich na ziemiach polskich (część II), Czasopismo Prawno-Historyczne 57 (2005) 2, 69–87.
• Peters H.J., Vortrag und Einigung bei den Spätpandektisten, Köln 1967.
• Płaza S., Historia prawa w Polsce na tle porównawczym, t. 1, Kraków: Księgarnia Akademicka 1997.
• Prawo cywilne obowiązujące w Królestwie Polskim, Warszawa: Wydawnictwo Biblioteki Prawno-Społecznej 1916.
• Przybyłowski K., Polskie międzywojenne prace kodyfikacyjne w dziedzinie prawa spadkowego, w: Księga pamiątkowa ku czci Kamila Stefki, red. J. Jodłowski, Warszawa–Wrocław: PWN 1967.
• Pugliese G., Istituzioni di diritto romano, Torino: Giappichelli 1990.
• Sójka-Zielińska K., Kodeks Napoleona. Historia i współczesność, Warszawa: LexisNexis 2008.
• Sójka-Zielińska K., Wielkie kodyfikacje cywilne XIX wieku, Warszawa: Liber 1970.
• Szweiz A.B., Zur Entstehung des modernen Pandektensystems, Zeitschrift Der Savigny-Stiftung Für Rechtsgeschichte 42 (1921), 578–610.
• Świrgoń-Skok R., Family law in the private law systematics from the Roman law until the present day, The Journal of Juristic Papyrology (2016), 979–992.
• Vano C., Il nostro autentico Gaio. Strategie della scuola storica alle origini della romanistica moderna, Napoli: Editoriale scientifica 2000.
• Wołodkiewicz W., Gaius weroński odzyskiwany, Palestra 58 (2013) 3–4, 241–247.
• Wołodkiewicz W., Uwagi o roli prawa rzymskiego w pracach nad Code Civil des Francis, Czasopismo Prawno-Historyczne 57 (2005) 2, 43–60.
• Wołodkiewicz W., Zabłocka M., Prawo rzymskie, Warszawa: C.H. Beck 2009.
• Wróblewski S., Komentarz do §§ 531–824 austriackiego kodeksu cywilnego (prawo spadkowe), Kraków: Drukarnia UJ 1904.
• Zoll F., Prawo cywilne dzielnic polskich (w zarysie), Cz. 3: Prawo cywilne b. dzielnicy pruskiej, Warszawa: Księgarnia Jana Czerneckiego 1924.
• Zoll F., Prawo cywilne: opracowane głównie na podstawie przepisów obowiązujących w Małopolsce. Przy współudziale J. Gwiazdomorskiego, L. Oberlendera i T. Sołtysika, t. 4: Prawo familijne i spadkowe, Poznań: Wojewódzki Instytut Wydawniczy 1931.
• Zoll F., Prawo cywilne dzielnic polskich (w zarysie). Cz. 3: Prawo cywilne ziem wschodnich, Warszawa: Księgarnia Jana Czerneckiego 1922.

Identifiers

Biblioteka Nauki

32407333