"Miejsce urodzenia" Pawła Łozińskiego jako mnemotopos

• Authors: Roszczynialska Magdalena

Title variants

EN

Place of Birth by Paweł Łoziński as a mnemotopos

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Autorka prezentuje film w reżyserii Pawła Łozińskiego pt. Miejsce urodzenia (1992) w kategoriach wielowymiarowego miejsca pamięci, które to, jako swego rodzaju praca dokonywana na materiale przeszłości, z definicji ma charakter obiektu w działaniu, performatywu. Omawia film wykorzystując koncepcje afektu, kultury traumy oraz autorstwa kolaboratywnego. Film jawi się jako: komparatystyczne miejsce pamięci, archiwum, katalizator doświadczenia traumatycznego, translator traumy, performatyw przekształcający nie-miejsce pamięci w mnemotopos – w zależności od perspektywy/statusu instancji autorskiej.

EN

The author presents the film directed by Paweł Łoziński, Place of Birth (Miejsce Urodzenia, 1992), in the categories of a multidimensional memory place, which, as a sort of work done on the material of the past, can be characterized by definition as an object in action, a performative. She describes the movie using the concepts of affect, trauma culture and collaborative authorship. The movie is presented as: a comparative place of memory, an archive, trauma experience catalyst, trauma translator, a performative shaping a non-memory place into a mnemotopos – depending on the perspective/status of the author instance.

Keywords

PL

Miejsce urodzenia; Paweł Łoziński; Henryk Grynberg; trauma; miejsce; pamięci; mnemotopos; performatywność

EN

The Birthplace; Pawel Lozinski; Henryk Grynberg, trauma; lieux de memoire; mnemotopos; performativity

• Publisher: Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
• Journal: Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura
• Year: 2017
• Issue: 9(2) "Film w działaniu"
• Pages: 8-19

Contributors

author

Roszczynialska Magdalena

• Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie

References

• „Miejsce urodzenia. Paweł Łoziński”. http://ninateka.pl/artykul/miejsce-urodzenia-pawellozinski [dostęp: 30.01.2017].
• Assmann Aleida. 2009. Przestrzenie pamięci. Formy i przemiany pamięci kulturowej. P. Przybyła (przeł.). W Pamięć zbiorowa i kulturowa. Współczesna perspektywa niemiecka.
• M. Saryusz-Wolska (red.). Kraków. 101–142.
• Bal Mieke. 2015. Afekt jako siła kulturowa. A. Turczyn (przeł.).W Historie afektywne i polityki pamięci. E. Wichrowska, A. Szczepan-Wojnarska, R. Sendyka, R. Nycz (red.). Warszawa. 33–46.
• Bielas Katarzyna. 1993. „Miejsce dochodzenia”. Gazeta Wyborcza nr 247.
• Bilczewski Tomasz. 2013. Trauma, translacja, transmisja w pespektywie postpamięci. Od literatury do epigenetyki. W Od pamięci biodziedzicznej do postpamięci. T. Szostek, R. Sendyka, R. Nycz (red.). Warszawa. 40–62.
• Bojarska Katarzyna. 2012. Wydarzenia po Wydarzeniu. Białoszewski – Richter – Spiegelman. Warszawa.
• Bojarska Katarzyna. 2014a. Trauma (hasło). W Modi memorandi. Leksykon kultury pamięci. M. Saryusz-Wolska, R. Traba (red.). Warszawa. 501–506.
• Bojarska Katarzyna. 2014b. Żałoba (hasło). W Modi memorandi. Leksykon kultury pamięci. M. Saryusz-Wolska, R. Traba (red.). Warszawa. 561–562.
• Buryła Sławomir. 2006. Opisać Zagładę. Holocaust w twórczości Henryka Grynberga. Wrocław.
• Buryła Sławomir. 2011. Prawdy niechciane i potrzeba ich społecznej artykulacji. W Pamięć Shoah. Kulturowe reprezentacje i praktyki upamiętniania. T. Majewski, A. Zeidler-Janiszewska (red). Wyd. II. Łódź. 361–370.
• Caillois Roger. 1967. Odpowiedzialność i styl. Eseje. J. Błoński (przeł.). Warszawa.
• Czermińska Małgorzata. 2011. „Miejsca autobiograficzne. Propozycja w ramach geopoetyki”. Teksty Drugie nr 5. 183–199.
• Dąbrowski Bartosz. 2011. Postpamięć, zależność, trauma. W Kultura po przejściach, osoby z przeszłością. Polski dyskurs postzależnościowy – konteksty i perspektywy badawcze. R. Nycz (red.). Kraków. 257–270.
• Domańska Ewa. 1999. Mikrohistorie. Spotkania w międzyświatach. Poznań.
• Grynberg Henryk. 1993. Dziedzictwo. Londyn.
• Grynberg Henryk. 2002. Prawda nieartystyczna. Wołowiec.
• Grynberg Henryk. 2004. „Jestem uzależniony od tematu Holocaustu”. Nigdy więcej nr 14.
• LaCapra Dominic. 2011. Pisanie historii, pisanie traumy. A. Rejniak-Majewska (przeł.). W Pamięć Shoah. Kulturowe reprezentacje i praktyki upamiętniania, T. Majewski, A. Zeidler-Janiszewska (red). Wyd. II. Łódź. 483–512.
• LaCapra Dominic. 2015. Trauma, nieobecność, utrata. K. Bojarska (przeł.). W Antologia studiów nad traumą. T. Łysiak (red.). Kraków. 59–107.
• Litka Piotr. 2011. Odzyskiwanie pamięci. Miejsce urodzenia Pawła Łozińskiego i Sąsiedzi Agnieszki Arnold. W Pamięć Shoah. Kulturowe reprezentacje i praktyki upamiętniania.
• T. Majewski, A. Zeidler-Janiszewska (red). Wyd. II. Łódź. 883–890.
• Lubelski Tadeusz. 2005. „Współczesny polski film dokumentalny”. http://culture.pl/pl/artykul/wspolczesny-polski-film-dokumentalny [dostęp: 31.01.2017].
• Łoziński Paweł, M. Łoziński. 2012. „Trudne słowo Żyd”. Newsweek. 24.05.2012. http://www.newsweek.pl/polska/trudne-slowo-zyd,92112,1,1.html [dostęp: 31.01.2017].
• Łoziński Paweł. 1992. Miejsce urodzenia. Studio Filmowe Kronika, PWSFTviT.
• Mach Anna. 2011. Polska kondycja posttraumatyczna – próba diagnozy. W Kultura po przejściach, osoby z przeszłością. Polski dyskurs postzależnościowy – konteksty i perspektywy badawcze. R. Nycz (red.). Kraków. 217–237.
• Massumi Brian. 2013. „Autonomia afektu”. A. Lipszyc (przeł.). Teksty Drugie nr 6. 111–134.
• Nader Luiza. 2014. „Afektywna historia sztuki”. Teksty Drugie nr 1. 14–39.
• Pasikowski Władysław. 2012. Pokłosie. Apple Film Production.
• Pawlikowski Paweł. 2013. Ida. Canal+ Polska.
• Rembowska-Płuciennik Magdalena. 2012. Poetyka intersubiektywności. Toruń.
• Sendyka Roma. 2013. Miejsca pamięci – lektury krytyczne. W Od pamięci biodziedzicznej do postpamięci. T. Szostek, R. Sendyka, R. Nycz (red.). Warszawa. 206–222.
• Sendyka Roma. 2014. Miejsca, które straszą (afekty i nie-miejsca pamięci). W Pamięć i afekty. Z. Budrewicz, R. Sendyka, R. Nycz (red.). Warszawa 2014. 285–307.
• Sobolewska Anna. 1995. Księgi wieczyste Henryka Grynberga W Sporne postaci polskiej literatury współczesnej: Następne pokolenie. A. Brodzka, L. Burska (red.). Warszawa.
• Strękowski Jan. 2016. „Paweł Łoziński”. http://culture.pl/pl/tworca/pawel-lozinski [dostęp: 31.01.2017].
• Szczepan Aleksandra. 2012. „Realizm i trauma – rekonesans”. Teksty Drugie nr 4. 219–230.
• Szczepan Aleksandra. 2011. Polski dyskurs posttraumatyczny. Literatura polska ostatnich lat wobec Holokaustu i tożsamości żydowskiej. W Kultura po przejściach, osoby z przeszłością. Polski dyskurs postzależnościowy – konteksty i perspektywy badawcze. R. Nycz (red.). Kraków. 239–256.
• Szpociński Andrzej. 2008. „Miejsca pamięci (lieux de memoire)”. Teksty Drugie nr 4. 11–20.
• Tan Ed S. 1999. Film fabularny jako maszyna emocji. J. Mach (przeł.). W Kognitywna teoria filmu. Antologia przekładów. J. Ostaszewski (red.). Kraków. 248–271.
• Tippner Anja. 2016. Ghostwriting i historia mówiona: teksty kolaboratywne jako przypadek graniczny pisarstwa autobiograficznego. A. Artwińska (przeł.). W Autobiografie (po)graniczne. I. Iwasiów, T. Czerska (red.). Kraków. 209–220.
• Zaleski Marek. 2004. Formy pamięci. Gdańsk.

Identifiers

DOI

10.24917/20837275.9.2.1