O godzinie siódmej wieczorem w całym mieście zgasło światło – modelowe zdanie inicjalne

• Authors: Marek Ruszkowski

Title variants

EN

O godzinie siódmej wieczorem w całym mieście zgasło światło (At seven o’clock in the evening, the light went out in the whole town) – a model initial sentence

Abstracts

EN

The sentence cited in the title begins the novel Zazdrość i medycyna (Jealousy and Medicine) by Michał Choromański, which was published in 1933. This paper aims at demonstrating that this initial statement can be considered a model one, that is a very good beginning to an epic work. Having studied the characteristics desired in an initial sentence (enumerated in both theoretical studies and style guides) and carried out stylistic and semantic analysis, the author found M. Choromański’s statement a model one. The contributing elements are as follows: 1. euphonic (the melody of the sentence manifested in a clear caesura nearly exactly in the middle in terms of the number of syllables and in classical proportions between vowels and consonants); 2. syntactic (word order and the related distribution of individual parts of the sentence, dynamism of the statement); 3. semantic (introducing the reader to the centre of extraordinary events, drawing their attention and enforcing their reflection); 4. graphic (isolating the initial statement in a paragraph). Only the lexis of the examined sentence remains neutral.

• Publisher: Towarzystwo Kultury Języka
• Journal: Poradnik Językowy
• Year: 2016
• Volume: 738
• Issue: 9
• Pages: 7-14

Dates

published

2016

Contributors

author

Marek Ruszkowski

• Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach

References

• S. Bortnowski, 1999, Warsztaty dziennikarskie, Warszawa.
• T. Dobrzyńska, 1969, Jak się zaczyna i kończy wypowiedź, „Pamiętnik Literacki” z. 2, s. 133–148.
• T. Dobrzyńska, 1974, O początkach i końcach bajek zwierzęcych [w:] M.R. Mayenowa (red.), Tekst i język. Problemy semantyczne, Wrocław–Warszawa–Kraków, s. 131–163.
• S. Dubisz (red.), 2003, Uniwersalny słownik języka polskiego, t. I–IV, Warszawa.
• L. Eustachiewicz, 1990, Dwudziestolecie 1919–1939, wyd. 2, Warszawa.
• J. Firbas, 1974, O pojęciu dynamiczności wypowiedzeniowej w teorii funkcjonalnej perspektywy zdania [w:] M.R. Mayenowa (red.), Tekst i język. Problemy semantyczne, Wrocław–Warszawa–Kraków, s. 9–21.
• J. Fras, 1999, Dziennikarski warsztat językowy, Wrocław.
• S. Gajda, 1982, Podstawy badań stylistycznych nad językiem naukowym, Warszawa–Wrocław.
• Z. Klemensiewicz, 1982, Problematyka składniowej interpretacji stylu, „Pamiętnik Literacki” 1951, z. 42, s. 102–157; przedruk [w:] A. Kałkowska (red.), Składnia, stylistyka, pedagogika językowa, Warszawa, s. 433–496.
• M. Krauz, 1996, Zdania inicjalne w języku polskim, Rzeszów.
• M. Kuziak, S. Rzepczyński, b.r.w., Jak pisać?, Bielsko-Biała.
• J. Kwiatkowski, 1990, Literatura Dwudziestolecia, Warszawa.
• P. Łobacz, W. Jassem, 1974, Fonotaktyczna analiza mówionego tekstu polskiego, „Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego” t. XXXII, s. 179–197.
• A. Markowski, 1992, Leksyka wspólna różnym odmianom polszczyzny, t. I–II, Wrocław.
• M.R. Mayenowa, 1979, Poetyka teoretyczna. Zagadnienia języka, wyd. 2, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk.
• M.R. Mayenowa, A. Werpachowska, 1993, O sentencji jako początku tekstu lirycznego [w:] M.R. Mayenowa, Studia i rozprawy, wybór i opracowanie A. Axer, T. Dobrzyńska, Warszawa, s. 227–234.
• S. Mikołajczak, 1990, Składnia tekstów naukowych. Dyscypliny humanistyczne, Poznań.
• S. Mikołajczak, 1995, Składniowe wyznaczniki ramy delimitacyjnej współczesnych powieści (i opowiadań), „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza” II (XXII), s. 37–56.
• S. Milewski, 2004, Mowa dorosłych kierowana do niemowląt. Studium fonostatystyczno-fonotaktyczne, Gdańsk.
• A. Nasiłowska, 1995, Trzydziestolecie 1914–1944, Warszawa.
• B. Rocławski, 1981, System fonostatystyczny współczesnego języka polskiego, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź.
• M. Ruszkowski, 1997, Główne tendencje syntaktyczne w polskiej prozie artystycznej dwudziestolecia międzywojennego, Kielce.
• A. Sobolewska, 1992, Psychologiczna problematyka w literaturze polskiej XX wieku, psychologizm [w:] A. Brodzka, M. Puchalska, M. Semczuk, A. Sobolewska, E. Szary-Matywiecka (red.), Słownik literatury polskiej XX wieku, Wrocław–Warszawa–Kraków, s. 885–897.
• A. Wierzbicka, P. Wierzbicki, 1968, Praktyczna stylistyka, Warszawa.
• J. Wrycza-Bekier, 2014, Magia słów. Jak pisać teksty, które porwą tłumy, Gliwice.
• S. Wysłouch, 1977, Proza Michała Choromańskiego, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk.
• D. Zdunkiewicz-Jedynak, 2001, Jak to napisać? Poradnik redagowania i komponowania tekstu, Warszawa.

Identifiers

Biblioteka Nauki

10589263