Miasto w osobistym wymiarze

• Authors: Andrzej Majer

Title variants

EN

City in personal dimension

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Posiadanie własnej przestrzeni jest mocno zakorzenione w potrzebach człowieka. Miasto osobiste analizowane w tym tekście to metafora mająca na celu odzwierciedlenie sposobu widzenia i doświadczania miejskiej przestrzeni i zbiorowości mieszkańców, polegającego na kompresji całości miejskiej rzeczywistości do znacznie mniejszej struktury złożonej z obrazów, skojarzeń lub wrażeń odpowiadających skali percepcji jednostek, czyli mikro lub osobistej. Mikropolis może być czymś unikalnym w znaczeniu: niepowtarzalnym i indywidualnym. To fragment miasta uznawany za „swój” i część jego mieszkańców – rodzina, przyjaciele, koledzy, znajomi, sąsiedzi, również traktowani jako „swoi”. Innymi słowy, to jak gdyby własne miasto w mieście, swego rodzaju pars pro toto (część w miejsce całości), a zarazem parabola wyrażająca realne związki z miejskim środowiskiem. „Moje miasto”, „moja ulica”, „moi koledzy” – wszystko to obejmowane jest prawnym lub symbolicznym, znaczącym aktem posiadania ze względu na spędzone tu dzieciństwo, długotrwałe zamieszkiwanie, długoletnią pracę, stałe przebywanie i codzienne kontakty.

EN

Having own space is firmly rooted in the needs of man. Personal city analyzed here is a meta- phor designed to reflect the way of perceiving and experiencing urban space and other community dwellers, consisting on compressing the entire urban realm to a much smaller structure composing of images, associations or experiences commensurate with the scale of perception of individuals, which is micro or personal. Micropolis may be something unique in the sense: incomparable and personal. This is part of the city con- sidered as “possessed” and some of its people – family, friends, colleagues, aquaitants, and neighbors – are also treated as “ours”. In other words, it’s as if someone’s own city within a city, kind of pars pro toto (part instead the total), and also parabola expressing a real relationship with the urban environment. “My city”, “my street”, “my colleagues” – these whole subjects are covered by the legal or symbolic, significant act of acquiring due to childhood spent here, long lasting residence, long-standing work, permanent being or daily contacts.

Keywords

PL

doświadczanie przestrzeni; percepcja; relacje ze środowiskiem miejskim

EN

experience of space; perception; relationships with the urban environment

• Publisher: Uniwersytet Opolski
• Journal: Studia Miejskie
• Year: 2016
• Volume: 21
• Pages: 9-28

Dates

published

2016

Contributors

author

Andrzej Majer

• Uniwersytet Łódzki

References

• Abrahamson M., 2005, Urban enclaves: Identity and place in the world, Worth Publisher Macmillan, New York.
• Altman I., 1977, Privacy regulation: Culturally universal or culturally specific?, “Journal of Social Issues” vol. 33, No. 3.
• Bierwiaczonek K., 2008, Percepcja i  waloryzacja przestrzeni miasta. Studium porównawcze z  socjologii przestrzeni na przykładzie Będzina, Cieszyna, Mikołowa i Żywca, Wydawnictwo Górnośląskiej Wyższej Szkoły Pedagogicznej, Mysłowice.
• Blakely E.J., Snyder M.G., 1997, Fortress America. Gated communities in the United States, Brookings Institution Press, Washington.
• Durkheim É., 1999, O podziale pracy społecznej, przeł. E. Tarkowska, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Eco U., 1972, Pejzaż semiotyczny, przeł. M. Czerwiński, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.
• Edensor T., 2004, Tożsamość narodowa, kultura popularna i życie codzienne, przeł. A. Sadza, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
• Florida R., 2010, Narodziny klasy kreatywnej oraz jej wpływ na przeobrażenia w  charakterze pracy, wypoczynku, społeczeństwa i życia codziennego, przeł. T. Krzyżanowski, M. Penkala, Narodowe Centrum Kultury, Warszawa.
• Gieryn T.F., 2000, A space for place in sociology, “Annual Review of Sociology” 26.
• Gifford R., 2002, Environmental psychology. Principles and practice, Optimal Books, Colville.
• Gould P., White R., 1974, Mental maps, Penguin Books, London–New York.
• Hall E.T., 1976, Ukryty wymiar, przeł. E. Hołówka, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.
• Heidegger M., 1977, Czym jest metafizyka?, [w:] idem, Budować, mieszkać, myśleć. Eseje wybrane, przeł. K. Michalski et al., Czytelnik, Warszawa.
• Jałowiecki B., 1982, Proces waloryzacji przestrzeni miejskiej, [w:] Przestrzeń i społeczeństwo, red. Z. Pióro, Książka i Wiedza, Warszawa.
• Jałowiecki B., 2007, Fragmentacja i prywatyzacja przestrzeni, [w:] Gettoizacja polskiej przestrzeni miejskiej, red. B. Jałowiecki, W. Łukowski, Scholar, Warszawa.
• Karwińska A., 2008, Gospodarka przestrzenna. Uwarunkowania społeczno-kulturowe, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Lefebvre H., 1991, The production of space, przeł. D. Nicholson-Smith, Basil Blackwell, Oxford.
• Libura H., 1990, Percepcja przestrzeni miejskiej, Uniwersytet Warszawski. Instytut Gospodarki Przestrzennej, Warszawa.
• Lynch K., 1960, The image of the city, The MIT Press, Cambridge.
• Majer A., 1995, Lektura miasta, [w:] Zbiorowości terytorialne i więzi społeczne, red. P. Starosta, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
• Majer A., 2011, Miasto osobiste, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica” nr 36.
• Małe ojczyzny – poczucie przynależności Polaków, 2009, Centrum Badania Opinii Społecznej, Komunikat z badań BS/151/2009.
• McMillan D.W., Chavis D.M., 1986, Sense of community: A definition and theory, “Journal of Community Psychology” 14.
• Ossowski S., 1984, Analiza socjologiczna pojęcia ojczyzny, [w:] idem, O ojczyźnie i narodzie, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
• Piotrowski W., 1976, Społeczna osobowość miasta na przykładzie Łodzi, [w:] Znaczenie zabytków techniki i budownictwa XIX wieku w procesie przemian społecznych, red. A. Majer, Muzeum Historii Miasta Łodzi, Łódź.
• Putnam R.D., 1995, Demokracja w  działaniu. Tradycje obywatelskie we współczesnych Włoszech, przeł. J. Szacki, Znak, Kraków.
• Rewers E., 2005, Post-polis. Wstęp do filozofii ponowoczesnego miasta, Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas, Kraków.
• Scott A.J., 2008, Resurgent metropolis: Economy, society and urbanization in an interconnected world, “International Journal of Urban and Regional Research” 32(3).
• Short J.R., 2006, Urban theory. A critical assessment, Palgrave Macmillan, New York.
• Starosta P., 2002, Społeczność lokalna, [w:] Encyklopedia socjologii, t. 4, Oficyna Naukowa, Warszawa.
• Tönnies F., 2008, Wspólnota i stowarzyszenie. Rozprawa o komunizmie i socjalizmie jako empirycznych formach kultury, przeł. M. Łukasiewicz, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Tuan Y.-F., 1987, Przestrzeń i miejsce, przeł. A. Morawińska, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.
• Znamierowski Cz., 2001, Elita, ustrój i demokracja. Pisma wybrane, Aletheia, Warszawa.

Identifiers

ISSN

2082-4793