Search results

1

Słowo Boże i Eucharystia w Konstytucji Dei Verbum

100%

Królikowski J.

Teologia w Polsce

|

2015

|

vol. 9

|

issue 1

71-81

PL

Wzajemna więź słowa Bożego i Eucharystii – stołu słowa i stołu Ciała Chrystusa – jest tradycyjnym tematem w literaturze teologicznej, a w życiu Kościoła jest to istotna rzeczywistość o podstawowym znaczeniu duchowym i egzystencjalnym. Zasługą II Soboru Watykańskiego jest ponowne zwrócenie uwagi na ten paralelizm, pokazując wierzącym konieczność karmienia się w życiu chrześcijańskim zarówno Pismem Świętym, czyli słowem Bożym spisanym, głoszonym w liturgii, nauczanym na lekcjach religii, jak również Eucharystią, czyli substancjalną obecnością Chrystusa, najwyższym dobrem duchowym Kościoła i każdego wierzącego. W konsekwencji zarówno Pismu Świętemu, jak i Eucharystii należy okazywać właściwą cześć, uzależnioną od typów obecności Chrystusa.

EN

What relation occurs between the written word of God and the Eucharist? Presented in this article response to the above question, follows the line of teaching contained within the Dogmatic Constitution of Dei Verbum of Second Vatican Council. The Council has made the appreciation of the word of God undeniable and directly associated it with the celebration of the Eucharist, however, there is nothing in the Council’s teaching that would allow to equate the importance of the Christ’s presence in the scripture with His presence in the Eucharist. The statements of the Church following the Second Vatican Council clearly confi rm this, therefore the occurring difference should be a point of reference for the formulation of the diverse proposals concerning Bible’s presence in the house of God.

2

Twórczość artystyczna i doświadczenie religijne. Aspekt historyczny i sytuacja obecna

100%

Królikowski J.

Łódzkie Studia Teologiczne

|

2017

|

vol. 26

|

issue 3

95- 107

EN

In modern theology once again there is a lively interest in a category of beauty. Today it is often said that theology should follow the “way of beauty”. The strength of beauty stems from the fact that it has a very special character and that it is connected with a remarkable cogency. Undoubtedly, theology taking an aesthetic point of view is much more definite and influential. Among the introductory questions that should be answered while discussing this kind of theology I would suggest taking a closer look at the changes that occurred down the centuries in the understanding of a relation between creative activity and religious experience. The aim of this “parable” is to present the spiritual situation in which we are now. Thanks to that in a further part of today’s reflection we will be able to formulate certain criteria which will serve as a basis for effective search for the way of beauty in theology, so that it could be the answer to real sensitivity of contemporary man who is caught in a particular spiritual condition. It can be argued that finally it is all about the spirituality of man in which the need for beauty and art is manifested with all its obviousness.

3

„Stała pokusa wiary”. Współczesne bałwochwalstwo i jego geneza

100%

Królikowski J.

Studia Teologii Dogmatycznej

|

2017

|

vol. 3

EN

Looking at some reputedly religious phenomena in today’s world we could openly ask whether these phenomena don’t fall, in certain cases, into a category of a new kind of idolatry which means replacing God with a creature. It is the world of human sensations and experiences that should be especially taken into consideration, sensations and experiences which are often regarded as religious or which, in some cases, undergo the process of absolutisation, whereas this is only a kind of concentration on oneself or on a particular thing. It has been noticed quite accurately, that modern times can be characterised by a shift “from wooden idols to spiritual idols”. Therefore, there is an urgent need for philosophical and theological perspective on this broad sphere of experiences, and for a question whether those experiences create new idols and, by the same token, whether they are idolatrous in character. To answer these questions responsibly and coherently we have to define the origins of idolatry and concurrently find the appropriate criteria which will enable us to evaluate theologically respective phenomena which may appear questionable. This very issue constitutes the subject of this study.

4

Kościół i wyzwanie pluralizmu kulturowego

100%

Królikowski J.

Teologia w Polsce

|

2017

|

vol. 11

|

issue 2

19-31

PL

Wśród wielu wyzwań, przed którymi stoi dzisiaj Kościół, z nową siłą powrócił w ostatnich latach pluralizm kulturowy. Pozostaje niewątpliwym zadaniem teologii włączyć się w formułowanie konkretnych propozycji, które pozwoliłyby Kościołowi zmierzyć się z tym wyzwaniem w duchu tradycji i konkretnych doświadczeń wpisujących się w pamięć kościelną. Kluczową sprawą pozostaje pamięć o zasadach teologicznych, którymi należy się kierować, podejmując to wyzwanie. Na niektóre zasady zwracamy tutaj uwagę, starając się włączyć w debatę społeczną, niestety, nie zawsze poprawną, która toczy się w tej chwili

EN

Today the Church has to face numerous challenges. One of them – the cultural pluralism – has recently came back with a new strength. It is an unquestionable task of theology to take part in formulating specific propositions which would let the Church tackle the problem on the traditional level as well as with respect to particular experiences which remain in the memory of the Church. The thing which cannot be neglected is the memory of the theological principles which have to be observed while facing this challenge. Therefore some of these principles are discussed here as an attempt to join the public debate, regrettably not always appropriate, which is currently taking place. In the present situation an appropriate programme of action could be looked for on the basis of the tradition of the Church. In the light of the analyses that were carried out, this programme could be summarised in the following way: accept positively authorised cultural diversity; contribute to the sanctification and salvation of those cultures exposing and eliminating those elements which introduce contrast between them and the word of God; point out wider perspectives of human, social and cultural maturity, which are opened by faith and its dynamic manifestations. Keywords: theology

5

Najświętsze Serce Jezusa objawieniem, źródłem i pośrednikiem miłosierdzia Bożego

100%

Królikowski J.

Polonia Sacra

|

2019

|

vol. 23

|

issue 1(55)

169-187

EN

From the theological point of view today there is a need of focusing on the question of the mutual relation between the theology of the Sacred Heart of Jesus and the theology of the Divine Mercy. The Issue has to be considered mainly because of the growing veneration of the Divine Mercy, which in many aspects evidently adopts certain elements which traditionally belong to the worship of the Sacred Heart. The connection between these two cults can only be perceived after a profound theological analysis. Therefore, in this item I propose a theological perspective on the teachings of Saint Pope John Paul II, included in encyclicals Redemptor hominis (4th March 1979) and Dives in misericordia (30th November 1980), since these two significant and current documents contain valid and inspiring statements allowing the reader to grasp the relation between the theology of the Sacred Heart and the theology of the Divine Mercy. This authoritative and theologically profound background will indicate explicitly the close connection between the two cults and the respective theologies and how they complement each other. The proposed view deeply rooted in the teachings of Saint John Paul II may constitute a guideline for coherent combination of these two kinds of worship within Christian devotion. The growing cult of the Devine Mercy should be allowed to merge with other types of worship. The intention is to place the cult of the Divine Mercy within the tradition of the Church devotion, and at the same time to discover its hidden spiritual possibilities of the actualisation of the Church cult and adaptation of it to the new spiritual condition of the present times.

PL

Z teologicznego punktu widzenia zasługuje dzisiaj na uwagę zagadnienie wzajemnych relacji zachodzących miedzy teologią Najświętszego Serca Jezusa i teologią miłosierdzia Bożego. Uwzględnienia tego zagadnienia domaga się rozwijający się kult miłosierdzia Bożego, który w niejednym przypadku wyraźnie przejmuje elementy tradycyjnie należące do kultu Serca Jezusa. Jakie relacje łączą te dwa rodzaje kultu, może ukazać tylko głębsze wejście w ich teologię. W niniejszym artykule proponuję więc teologiczne spojrzenie na nauczanie papieża św. Jana Pawła II zawarte w encyklikach Redemptor hominis (4 marca 1979) i Dives in misericordia (30 listopada 1980), gdyż w tych ważnych i ciągle aktualnych dokumentach zawarte są bardzo wyraźne i inspirujące wypowiedzi, pozwalające uchwycić relację zachodzącą między teologią Serca Jezusa i teologią miłosierdzia Bożego. Na tej autorytatywnej i głębokiej teologicznie podstawie będzie można ukazać ścisłe relacje zachodzące między odpowiadającymi tym teologiom dwoma rodzajami kultu i ich wzajemne dopełnianie się. Proponowane ujęcie, zakorzenione w nauczaniu św. Jana Pawła II, może stać się drogowskazem do spójnego połączenia tych dwóch rodzajów kultu w ramach pobożności chrześcijańskiej. Rozwijającemu się kultowi miłosierdzia Bożego należy zapewnić łączność z innymi formami kultu. Chodzi o to, by kult miłosierdzia Bożego usytuować w ramach tradycji kultu Kościoła, a tym samym odkryć w nim możliwości duchowe aktualizowania kultu kościelnego i przystosowania go do nowej sytuacji duchowej obecnych czasów.

6

Doświadczenie świętych w dziejach Kościoła i nowa ewangelizacja

100%

Królikowski J.

Teologia w Polsce

|

2014

|

vol. 8

|

issue 1

5-18

XX

Doświadczenie Kościoła wyraźnie pokazuje, że kluczową rolę w jego dziejach, a zwłaszcza w dziejach ewangelizacji odgrywali święci. Jest więc uzasadnione, by w kontekście nowej ewangelizacji zapytać się, na czym polegała specyfika tego dzieła w poszczególnych epokach i jaki wkład wnosili do niego najwybitniejsi święci. Prowadzona analiza doświadczeń historycznych prowadzona w kluczu teologicznym pozwoliła wskazać, że w kolejnych epokach uformowały się pewne wyróżniające się modele świętości, stające się odpowiedzią na aktualne wyzwania eklezjalne i kulturowe. Da się wyróżnić zwłaszcza model: świętego-proroka, świętego-kaznodziei i świętego-patrona. Model świętości do zaproponowania w kontekście nowej ewangelizacji zadaje się oscylować w kierunku syntezy wskazanych tutaj modeli.

EN

The experience of Church shows that saints played a vital role in its history, especially in the origin of evangelization. Therefore it is justified to ask a question about the specificity of evangelization throughout particular historical periods and saints’ contribution. According to the analysis of historical events, based on the theological key, certain images of sanctity were formed during the following ages. These models had distinctive features and developed in response to, both, ecclesial and cultural challenges. Models of : saint – prophet, saint – preacher and saint – patron should be particularly mentioned here. The synthesis of all these patterns may result in constructing the model of sanctity which is presented in the new evangelization.

7

Maryja „typus Ecclesiae” i ewangelizacja

100%

Królikowski J.

Sympozjum

|

2019

|

issue 2(37)

117-140

PL

W nauczaniu II Soboru Watykańskiego zostało wyraźnie podkreślone, że teologia i życie Kościoła potrzebują stałego odniesienia do Maryi. W szczególny sposób wyraża tę potrzebę zastosowane do Maryi miano typus Ecclesiae, którym określali Ją już ojcowie Kościoła. Niniejszy artykuł stanowi próbę odniesienia tego określenia do ewangelizacji w Kościele, aby nadać jej także maryjny charakter. Wydaje się, że można do Maryi zastosować miano „typ ewangelizacji”, ponieważ w Jej wierze i w wynikających z niej kluczowych postawach znajdujemy takie elementy, które pozwalają nadać ewangelizacji bardzo określoną strukturę. Można więc także zasadnie postulować, aby ewangelizacja w Kościele była prowadzona w oparciu o maryjną strukturę.

EN

The teaching of Second Vatican Council clearly emphasised that theology and the life of the Church are in need of constant reference to Mary. This need is especially manifested in the name typus Ecclesiae applied to Mary, which was already used by the Church Fathers. This article attempts to apply this name to the evangelisation in the Church, in order to make it Marian in character as well. It seems that the notion of „the type of evangelisation” can be applied to Mary, since in Her faith and in the key attitudes resulting from it we can find such elements which allow us to shape evangelisation according to a strictly defined structure. Therefore, it is justified to say that the evangelisation in the Church should be conducted according to Marian structure.

8

Jaka prawda? Jaka wolność? Propozycje do dyskusji z kulturą współczesną

100%

Królikowski J.

Sympozjum

|

1998

|

issue 2(3)

117-129

PL

Jaka prawda? Jaka wolność? Propozycje do dyskusji z kulturą współczesną

9

Maryja i współczesny problem ciała

100%

Królikowski J.

Sympozjum

|

2021

|

vol. 1(40)

39-54

PL

Problematyka dotycząca ciała na pewno należy do najbardziej aktualnych we współczesnej kulturze, a tym samym także teologia musi ją uwzględniać w swoich poszukiwaniach, jeśli ma uczestniczyć w tym, co najbardziej zasadnicze dla człowieka. Tradycja teologiczna zwraca uwagę, że także postać Maryi, szczególnie Jej dziewictwo, zawsze wpływała na pogłębione rozumienie ciała i jego przeznaczenia, a tym samym na osobowe i moralne odniesienie do niego. Wobec współczesnej, pilnej potrzeby odbudowania godności ciała zachodzi m.in. wyraźna potrzeba powrotu do kultu maryjnego i do naśladowania cnót Maryi, ponieważ w tej perspektywie można uchwycić i właściwie kształtować relacje między duchem i ciałem, między mężczyzną i kobietą, a tym samym oddziaływać na kulturę, czyniąc ją bardziej przyjazną człowiekowi.

EN

The question concerning human body certainly can be counted among the most urgent issues in the modern culture. Therefore theology as well has to include it among the fields of its research if it wants to participate in a most vital discussion for contemporary man. Theological tradition focuses upon the figure of Mary, and especially on Her virginity, emphasising that She has always ameliorated the profound understanding of the body and its destiny and concurrently its personal and moral context. In the face of contemporary, urgent need for the restoration of the dignity of the bodythe return to Marian devotion and following Her virtues is definitely required. Only in this perspective it is possible to grsap and properly cultivate the relation between the body and the soul and further between man and woman, and by the same token to influence the culture making it more friendly for people.

10

Królewskość Jezusa Chrystusa w opisie męki w Ewangelii św. Jana

100%

Królikowski J.

Sympozjum

|

2021

|

vol. 2(41)

121-146

PL

Temat królewskości Jezusa Chrystusa stanowi obecnie jedno z zagadnień teologicznych o szczególnym znaczeniu, ponieważ nie tylko określa żywy element pobożności chrześcijańskiej, ale w ostatnich latach wywołało i ciągle wywołuje również niemałe kontrowersje w kontekście tzw. intronizacji. Pojawiające się rozliczne pytania domagają się pogłębionych studiów egzegetyczno-teologicznych, aby można było na nie odpowiedzieć, a zwłaszcza by można było sformułować stosowne propozycje duchowo-pastoralne. Aby stało się to możliwe, proponujemy w tym miejscu szerszą analizę zagadnienia królewskości Jezusa Chrystusa w świetle Ewangelii św. Jana, a przede wszystkim opisu męki i ukrzyżowania Jezusa Chrystusa, w którym zagadnienie Jego królewskości zajmuje pierwszorzędne miejsce.

EN

The question of the kingship of Jesus Christ currently constitutes one of the most exceptional theological issues in terms of meaning, since it not only defines a living element of Christian piety, but also, in the recent years, it has aroused considerable controversies in the context of the so called intronization and evoked numerous questions. To answer these questions and to formulate appropriate spiritual and pastoral propositions, a profound exegetical and theological study into this matter is required. That is why in this paper we propose a broader analysis of the question of the kingship of Jesus Christ in the light of the Gospel of John, and predominantly in the light of the description of the Passion and crucifixion of Jesus Christ, where the issue of His kingship occupies a central place.

11

Sakrament pokuty i pojednania. Kryzys współczesny i kryzys doktrynalny

100%

Królikowski J.

Teologia w Polsce

|

2015

|

vol. 9

|

issue 2

53-74

PL

Sakrament pokuty i pojednania – spowiedź – stał się w ostatnich dziesięcioleciach przedmiotem rozmaitych interpretacji teologicznych, które wpłynęły na jego praktykowanie. Niejednokrotnie proponowane interpretacje przyczyniły się do wywołania rozmaitych sytuacji kryzysowych w jego praktykowaniu albo przynajmniej wzbudzają podejrzliwość w stosunku do niego. Sytuacja domaga się ponownego przemyślenia niektórych aspektów teologii sakramentu pokuty i pojednania. Wydaje się, że utrwalona doktryna kościelna w tej materii sugeruje potrzebę przemyślenia zwłaszcza trzech kwestii: jaka jest specyfi czna łaska sakramentu spowiedzi, na czym polega upodobnienie do Chrystusa, którego ten sakrament dokonuje, oraz w czym wyraża się jego właściwa eklezjalność. Na te trzy kwestie zostaje zwrócona uwaga w niniejszym artykule, przy bezpośrednim odniesieniu się do wspomnianych przejawów kryzysu w dziedzinie pokuty sakramentalnej.

EN

The sacrament of Penance and Reconciliation – a confession – in the recent decades has become a subject of manifold theological interpretations which have infl uenced its practicing. Recursively suggested interpretations have resulted in various critical moments in its practicing, or at least they contribute to the rise of suspicions directed at it. The situation calls for reconsideration of certain aspects of the theology of the sacrament of Penance and Reconciliation. It appears that the Church doctrine preserved in this matter implies the need for consideration of the three most vital questions, namely: what is the specifi c grace of the sacrament of Penance, what does the likeness of Christ, resulting from this sacrament, consist in, and how is the actual ecclesiality of the sacrament manifested. This article focuses on these three questions, positioning itself in a direct reference to the mentioned symptoms of the crisis in the sphere of sacramental penance. In the case of the fi rst question the reader’s attention is brought to the relation between the sacrament of Penance and Baptism, which makes it possible to grasp the specifi city of sacramental penance. The second question emphasises the truth that the likeness of Christ the Redeemer, who through his death judges men’s sins, may be achieved only by penance. As far as the third question is concerned, it is reminded that through conversion and penance a Christian renews his bond with the Church that in turn supports the sinner in the act of conversion and penance.

12

Zrzeczenie się urzędu papieskiego – dopuszczalny wariant czy instytucja?

100%

Królikowski J.

Sympozjum

|

2016

|

issue 2(31)

185-202

EN

On 11 February 2013, Pope Benedict XVI announced, quite unexpectedly, that he decided to vacate the Holy See after his eight-year-papacy. The Pope’s decision soon became a fact, evoking manifold reactions within the Church and inspiring theological and canonical reflection. Numerous questions has been raised about the sense of the Pope’s resignation and its repercussions. In fact, a phenomenon of such importance and its tremendous overtone have to become a subject of an analysis directed at the present Church and the future as well. Therefore, we ask, at this point, about certain theological aspects of the resignation of the Pope from the office and about its consequences. We recognize the Pope’s decision to be legitimate and decent – the matter is indisputable. However, a question may be raised, namely, whether accepting this fact is enough for correct interpretation of this event and for speculation whether in future the Pope’s deed should become a standard. Is it right to introduce “an institution” of pope emeritus in the Church. We agree with cardinal Walter Brandmüller, who stated that: “The resignation of the pope is possible, and it has been done. But it is to be hoped that it may never happen again”.

13

Przepowiadanie apostolskie w tajemnicy objawienia Bożego

100%

Królikowski J.

Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie

|

2018

|

issue 25

27-35

PL

Przepowiadanie, zarówno Chrystusa, jak i apostołów, stanowi kluczowy element objawienia Bożego. Sobór Watykański II w konstytucji Dei Verbum dokonał najpierw ścisłego połączenia wydarzeń i słów w tajemnicy objawienia Bożego, a potem dowartościował słowo wyjaśniające, którego szczególną formą jest przepowiadanie. Soborowa konstytucja skłania nas zatem do refleksji nad teologicznym znaczeniem „przepowiadania apostolskiego”, wychodząc przede wszystkim od jego specyfiki – „jedyności”, którą ukazuje i poniekąd kodyfikuje początek tego przepowiadania w czasach apostolskich, a następnie do określenia jego znaczenia w życiu Kościoła oraz wpływu „normatywnego” na wszelkie przepowiadanie w Kościele. Niniejszy artykuł proponuje kilka wstępnych uwag teologicznych odnośnie do przepowiadania apostolskiego, które w dalszej perspektywie pokazują także specyfikę i znaczenie wszelkiego przepowiadania w Kościele.

EN

The teaching of Christ and the Apostles is the key element of the revelation of God. Vatican II clearly connected the events and the words in the mystery of the revelation of God in the Dogmatic Constitution Dei Verbum, and later enhanced the importance of the explanatory word of which a proclamation is the special form. Therefore, the dogmatic constitution inspires us to reflect on the theological meaning of “the apostolic proclamation”. It begins in its specific “singular” character which points out and somehow codifies the beginning of the proclamation in the times of the Apostles. Then, it defines its meaning in the life of the Church and its “normative” influence on every proclamation within the Church. This article presents several introductory theological remarks that refer to the apostolic proclamation which, in the longer perspective, show the specific character and the meaning of the entire proclamation within the Church.

14

Sześć prawd wiary. Geneza i niektóre aspekty treściowe

100%

Królikowski J.

Teologia w Polsce

|

2021

|

vol. 15

|

issue 1

7-34

PL

Sześć prawd wiary, którymi posługujemy się w naszej tradycji katechetycznej, zasługuje na pogłębioną analizę zarówno jeśli chodzi o ich genezę, jak i o ich treść. Artykuł w pierwszej części stanowi uzupełnienie artykułu Zbigniewa Kubackiego TJ odnośnie do ich genezy („Studia Bobolanum” 30 [2019] 4, s. 5–33), natomiast w drugiej części wskazuje na odnowioną potrzebę ich rozumienia, biorąc pod uwagę postulaty współczesnej teologii. Okazuje się, że w takiej perspektywie sześć prawd wiary zachowuje wartość jako krótka formuła wiary, choć można by dokonać w nich pewnych uzupełnień.

EN

The six truths of faith, to which we refer in our catechetical tradition, deserves deeper analysis when it comes to both its origins and content. This article in its first part constitutes a supplementation of the article of Zbigniew Kubacki SJ dealing with the origins of the six truths of faith (“Studia Bobolanum” 30[2019] no. 4, 5–33),whereas second part points out the renewed need for the understanding of the truths taking into consideration the requirements of contemporary theology. It turns out that in such a perspective the six truths of faith preservesits value as a short formula of faith although certain supplementation could yet be made.

15

Głód ducha i sens powołania – próba diagnozy

100%

Królikowski J.

Sympozjum

|

2022

|

vol. 2(43)

107-122

PL

Z punktu widzenia biblijnego i nauczania kościelnego kategoria powołania jawi się jako kluczowa dla zrozumienia i określenia miejsca człowieka w świecie i nadania mu sensu. Wydaje się jednak, że obecnie ta kategoria znajduje się w kryzysie, o czym świadczy znikome odwoływanie się do niej w teologii i w życiu duchowym, a niejednokrotnie zastępuje się ją innymi kategoriami, wśród których na pierwsze miejsce wchodzi modna kategoria profesjonalizmu. Z drugiej jednak strony, człowiek odkrywa dzisiaj głód ducha rozumiany jako poszukiwanie głębszego sensu swojej misji w świecie. Jest on na pewno wzbudzany przez Ducha Świętego oraz same wydarzenia i zjawiska historyczne, które dzisiaj obserwujemy, potwierdzające, że chodzi o głód Ducha Świętego, który ukierunkowuje życie ludzkie na Boga. Odnowione odwołanie się więc do kategorii powołania może przyczynić się do wzbudzenia w człowieku nowego zapału duchowego i czynnego uczestniczenia w dziejach.

EN

From the biblical point of view as well as for what the teachings of the Church state the notion of vocation appears to be a key category for the understanding and determining the place of man in the world and for making him meaningful. However, it seems that, currently this category is confronted with a period of crisis, which is reflected in a scarce number of references made to it in theology and spiritual life. It happens quite often that other categories are substituted for it like for instance “professionalism” which is one of the most fashionable categories of this sort these days. On the other hand, man discovers today a craving for the spirit understood as a search for a more profound meaning of his mission in the world. It is certainly inspired by the Holy Spirit and the very historical events and phenomena which we can observe today and which confirm the fact that it is about the craving for the Holy Spirit who turns people towards God. The renewed reference to the category of vocation may contribute to the stimulation of a new spiritual zeal in man and to an active participation in the course of history.

16

Trynitarno-chrystologiczne perspektywy teologii małżeństwa

100%

Królikowski J.

Studia Teologii Dogmatycznej

|

2016

|

vol. 2

EN

Although the relation between the mystery of the Holy Trinity and the sacrament of marriage was always treated as a minor issue, it has been present in the theology for ages. It is usually situated in the context of the searching for the “traces” of the Holy Trinity in the creation. The crucial moment in the theological approach to the relation between the mystery of the Holy Trinity and marriage was the reversal of the problem in question: marriage is not only a trace of the Holy Trinity in the world – as it is in classical theology – but rather it is expected to become an active reflection of the Trinity in the relations between husband and wife, in their mutual attitudes and it is supposed to express itself in the mission undertaken and fulfilled by husband and wife especially in their uniting and simultaneously fertile love. The Holy Trinity, especially as a mystery of the everlasting and rejoicing love, for a married couple should serve as a point of reference to understand their marital identity and to shape their mutual relations which express this identity. Trinitarian and Christological theology provide a rich material for a deepened understanding and recognition of the teaching of the former Popes who consistently emphasize the need of situating the fundamental questions regarding vocation, nature and mission of marriage in direct reference to the mystery of the Holy Trinity and the mystery of Jesus Christ. Theological perspectives unambiguously abiding by the conclusions of the theology of creation and natural law open an exceptionally broad view on marriage being the fundamental human and Christian reality, and at the same time a great mystery which has its origin in the highest mystery of the God in three Persons and which is fully revealed in Jesus Christ, the incarnated Son of God who died on the cross in kenotic love. Therefore it is primarily a perspective of personalism deeply rooted and directed Christologically. The mutual self-giving of husband and wife in the sacrament of marriage is a remarkable testimony given to Christ, since fidelity expressed in marital attitude reflects radicalism and greatness of love proved once and for all on the Christ’s cross. The fertility of physical union of man and wife reflects not only the immeasurable fertility of Christ’s death for mankind, but also the infinite fertility of Trinitarian communion which pours out on every created reality and becomes its original point of reference.

17

Sztuka, twórczość artystyczna i modlitwa

100%

Królikowski J.

Sympozjum

|

2020

|

vol. 2(39)

125-139

PL

Jednym z ważnych zagadnień, które stają przed współczesną teologią, jest okazanie wsparcia sztuce, aby mogła spełnić swoją tradycyjnie uznaną rolę „pośredniczki” w relacjach między człowiekiem a Bogiem. Wytwory sztuki, zwłaszcza malarstwa, sprawdziły się już wielokrotnie w tej roli. W sposób szczególny ich rola odnosi się do modlitwy, która stanowi uprzywilejowane miejsce spotkania człowieka z Bogiem. Twórczość artystyczna w swoim dynamizmie wewnętrznym może stanowić ważną pomoc w tym względzie, ponieważ nie tylko dostarcza wierzącemu konkretnych obrazów inspirowanych religijnie, ale ukazuje także człowiekowi drogę wychodzenia poza siebie, która odgrywa podstawową rolę w religii i w duchowości.

EN

One of the key questions with which contemporary theology has to deal is providing support for art, so that it could perform its tradition-honoured role of a „mediator” in relation between man and God. Works of art, especially paintings, have proven their unquestionable value in this respect more than once. The unique role of paintings finds its manifestation particularly in prayer which constitutes a privileged place of meeting between man and God. Artistic creativity in its internal dynamism may constitute substantial aid in this respect, since it not only provides the believers with actual visualisations of religious themes, but also conveys the example for man of how to go beyond oneself, which plays the fundamental role in religion and spirituality.

18

Andrzej Laskowski, Korpus witraży z lat 1800-1945 w kościołach rzymskokatolickich metropolii krakowskiej i przemyskiej, t. 4, Diecezja tarnowska, cz. 1 i 2 Instytut Historii Sztuki Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2017, ss. 430 i 446

100%

Królikowski J.

Ochrona Zabytków

|

2019

|

issue 1

213-215

19

Milczenie wobec tajemnicy Boga i teologia

100%

Królikowski J.

Sympozjum

|

2019

|

issue 1(36)

119-142

PL

Tradycja chrześcijańska, czerpiąc inspirację z Biblii, podkreśla, że milczenie stanowi jeden z kluczowych elementów duchowości oraz procesu poznawczego w teologii. Zarówno więc tradycja, jak i dzisiejsze zmaganie się z „dyktaturą hałasu”, domagają się, aby na nowo uzasadnić potrzebę milczenia. W artykule zwracamy uwagę przede wszystkim na potrzebę powrotu do milczenia w teologii, ponieważ pozwala ona uchwycić wymiar tajemnicy zawarty w objawieniu Bożym oraz otworzyć się na mówienie Boga i na jego właściwe rozumienie, aby mogło dojrzeć do miłości, kontemplacji i adoracji. Chodzi więc o najbardziej właściwe postawy człowieka w stosunku do Boga.

EN

Christian tradition, drawing its inspiration from the Bible, emphasises that silence constitutes one of the key elements of spirituality and the cognitive process in theology. Therefore, not only tradition but also today’s struggle with the „dictatorship of noise” call for a renewed justification of the need for silence. In this article we highlight the need for the return to silence in theology, since it provides the opportunity to grasp the dimension of the mystery included in God’s revelation and it helps us to open our ears to God’s voice and to get the correct understanding of it so that it would grow to love, contemplation and adoration. Thus, it is all concentrated around the most appropriate attitudes of man towards God.

20

Culture, Education and Truth. The Perspectives on Help Offered to Contemporary Youth

100%

Królikowski J.

Teologia w Polsce

|

2019

|

vol. 13

|

issue 2

95-109

EN

This paper focuses on three fundamental notions-realities which describe human life and constitute at the same time its foundation and the space of participation in it. The triad culture – education – truth describes the most essential human experiences, simultaneously, defining the direction of their deepening and creative developing. Certainly, in the times like these when everything is questioned notions-experiences that belong to this triad are not problem-free. What is more, they are deemed to be superfluous, especially in ultra-left-wing ideologies in which suicidal tendencies are easily discernible. Taking this into consideration, it is hardly possible to avoid polemic attitude towards numerous questions even those most essential since in their semantic field the greatest confusion may be detected. That is why there are numerous attempts to answer the question how, in the face of such a dynamic spiritual condition of the world, those fundamental issues can be dealt with within the frames of anthropology, and how they can be justified from the anthropological point of view. This reflection is rather philosophical in character, however, it is also inspired by the fundamental Christian truth which says about the incarnation of the Son of God and about the salvation of man made by Him.

Refine search results

Słowo Boże i Eucharystia w Konstytucji Dei Verbum

Twórczość artystyczna i doświadczenie religijne. Aspekt historyczny i sytuacja obecna

„Stała pokusa wiary”. Współczesne bałwochwalstwo i jego geneza

Kościół i wyzwanie pluralizmu kulturowego

Najświętsze Serce Jezusa objawieniem, źródłem i pośrednikiem miłosierdzia Bożego

Doświadczenie świętych w dziejach Kościoła i nowa ewangelizacja

Maryja „typus Ecclesiae” i ewangelizacja

Jaka prawda? Jaka wolność? Propozycje do dyskusji z kulturą współczesną

Maryja i współczesny problem ciała

Królewskość Jezusa Chrystusa w opisie męki w Ewangelii św. Jana

Sakrament pokuty i pojednania. Kryzys współczesny i kryzys doktrynalny

Zrzeczenie się urzędu papieskiego – dopuszczalny wariant czy instytucja?

Przepowiadanie apostolskie w tajemnicy objawienia Bożego

Sześć prawd wiary. Geneza i niektóre aspekty treściowe

Głód ducha i sens powołania – próba diagnozy

Trynitarno-chrystologiczne perspektywy teologii małżeństwa

Sztuka, twórczość artystyczna i modlitwa

Andrzej Laskowski, Korpus witraży z lat 1800-1945 w kościołach rzymskokatolickich metropolii krakowskiej i przemyskiej, t. 4, Diecezja tarnowska, cz. 1 i 2 Instytut Historii Sztuki Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2017, ss. 430 i 446

Milczenie wobec tajemnicy Boga i teologia

Culture, Education and Truth. The Perspectives on Help Offered to Contemporary Youth