Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 8

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
PL
Celem artykułu jest refleksja nad zjawiskiem wzmożonej aktywności niektórych rodziców w kształtowaniu edukacyjnych środowisk swoich dzieci. Autorka sięga po kategorię refleksyjności w celu teoretycznej analizy owego zjawiska. Aktywnych, poszukujących rodziców określa mianem rodziców refleksyjnych. Ich działania sytuuje w szerszym kontekście trzech współczesnych układów odniesienia dla kreowania roli rodzica i znaczenia rodzicielstwa: rynku pracy, rynku usług edukacyjnych i rynku wiedzy eksperckiej, a następnie stawia pytania o różnice w refleksyjności, ich podłoże i konsekwencje dla zachowań inkluzyjnych lub ekskluzywnych.
PL
Celem artykułu jest przedstawienie i dyskusja wstępnych wyników badań jakościowych przeprowadzonych w roku 2014 wśród rodziców organizujących i rozwijających nowe, alternatywne do szkół systemowych**, środowiska edukacyjne tzw. quasi-szkoły (Uryga, Wiatr 2015). Analiza wypowiedzi pochodzących z pogłębionych wywiadów z nicią przewodnią prowadzonych z rodzicami dzieci w wieku szkolnym – którzy w ponadprzeciętny sposób angażują się w poszukiwanie i tworzenie środowisk edukacyjnych dla swoich dzieci, dostarczają materiału skłaniającego do pytań o znaczenie tych działań oraz o ich podłoże – o szerszy kontekst społeczno-kulturowy tych inicjatyw. Zjawisko jest badane na dwóch poziomach. Jeden odpowiada na pytanie – co tu się dzieje?, drugi zaś na pytanie, jak to jest możliwe, że dzieje się to co się dzieje? Tak sformułowane pytania prowadzą analizy w dwóch kierunkach – jedna ukazuje działania rodziców w perspektywie ich krytycyzmu wobec zastanej, acz niedoskonałej rzeczywistości, druga zaś wprowadza krytycyzm wobec krytycznej perspektywy rodziców i pozwala szukać głębiej ukrytych wzorów ich praktyk. Postawa krytyczna i koncepcja ideologii w wydaniu Karla Mannheima i Luisa Althussera stanowią wspólną ramę interpretacyjną obu zarysowanych perspektyw. Pozwalają one rozumieć działania rodziców z jednej strony w kategoriach sprawczości, aktywności i upodmiotowienia wobec zastanych struktur oraz w kategoriach wezwania przez neoliberalną ideologię (Althusserowskiej interpelacji) z drugiej strony. Artykuł zamykają pytania o znaczenie quasi-szkół dla szkolnictwa w Polsce, rozpięte między potencjalną zmianą i rozwojem polskiej szkoły systemowej a potencjalnym jej demontażem.
EN
The purpose of this article is to present and discuss the preliminary results of the qualitative research conducted in 2014 among parents who organize and develop new, alternative to “system schools” 1– educational environments of so called quasi-schools (Uryga and Wiatr, 2015). The analysis of in-depth interviews conducted with parents of school-aged children – who are extraordinarily involved in seeking and creating educational environments for them, inspire questions about the importance of these activities and their background – their broader socio-cultural context. The phenomenon is examined on two levels. The first is the level of “what is going on here?”, and the second is the level of “what makes this phenomenon happen?” These questions are analyzed in terms of two directions – one shows the parents’ actions in the perspective of their criticism of the existing but imperfect reality, and the other introduces the criticism of the parents’ critical perspective and allows to seek deeper hidden patterns of their practices. The critical attitude and ideology concept, as understood by Karl Mannheim and Luis Althusser, provides a common interpretive framework for both perspectives. On the one hand they allow to understand the activities of parents, in terms of agency, activity and empowerment, against existing structures, and on the other hand in terms of being called/ summoned by neo-liberal ideology (Althusser ’s interpellation). The article concludes with questions discussing the importance of quasi-schools in current education in Poland which then opens the field between potential change and development of the incumbent public educational system and its potential dismantling.
PL
Celem artykułu jest przedstawienie wstępnych wyników badań jakościowych przeprowadzonych w roku 2014 wśród rodziców organizujących i rozwijających nowe, alternatywne w stosunku do szkół systemowych1, środowiska edukacyjne, tzw. quasi-szkoły (Uryga, Wiatr 2015). Analiza wypowiedzi pochodzących z pogłębionych wywiadów z rodzicami dzieci w wieku szkolnym, którzy ponadprzeciętnie angażują się w poszukiwanie i tworzenie środowisk edukacyjnych dla swoich dzieci, dostarczają materiału skłaniającego do pytań o znaczenie tych działań oraz o ich podłoże – o szerszy kontekst społeczno-kulturowy tych inicjatyw. Zjawisko jest badane na dwóch poziomach. Jeden odpowiada na pytanie – „co tu się dzieje”, drugi zaś na pytanie, „jak to jest możliwe, że dzieje się to, co się dzieje”? Tak sformułowane pytania prowadzą analizę w dwóch kierunkach: pierwszy ukazuje działania rodziców w perspektywie ich krytycyzmu wobec zastanej, acz niedoskonałej rzeczywistości, druga zaś wprowadza krytycyzm wobec krytycznej perspektywy rodziców i pozwala szukać głębiej ukrytych wzorów ich praktyk. Postawa krytyczna i koncepcja ideologii w wydaniu Karla Mannheima i Luisa Althussera stanowią wspólną ramę interpretacyjną obu zarysowanych perspektyw. Pozwalają one rozumieć działania rodziców z jednej strony w kategoriach sprawczości, aktywności i upodmiotowienia wobec zastanych struktur oraz w kategoriach wezwania przez neoliberalną ideologię (althusserowskiej interpelacji) z drugiej strony. Artykuł zamykają pytania o znaczenie quasi-szkół dla szkolnictwa w Polsce rozpięte między potencjalną zmianą i rozwojem polskiej szkoły systemowej a potencjalnym jej demontażem.
EN
The purpose of this article is to present and discuss the preliminary results of qualitative research conducted in 2014 among parents who organize and develop new, alternative to public schools – educational environments of so called quasi-schools (Uryga and Wiatr 2015). Analysis of in-depth interviews conducted with parents of school-aged children – who are extraordinarily involved in seeking and creating educational environments for their children, inspire questions about the importance of these activities and their background – their broader socio-cultural context. The phenomenon is examined at two levels. The first is the level of “what is going on here?”, the second is the level of “how it is possible that this is happening?” These questions are analyzed in two directions – one shows the parents’ actions in the perspective of their criticism of the existing but imperfect reality, and the other introduces criticism of the parents’ critical perspective and allows to seek deeper hidden patterns of their practices. The critical attitude and ideology concept as understood by Karl Mannheim and Luis Althusser provide a common interpretative framework for both perspectives. They allow to understand the activities of parents, in terms of agency, activity and empowerment against existing structures on the one hand, and in terms of being called/ summoned by neo-liberal ideology (Althusser’s interpellation) on the other. The article concludes with questions discussing the importance of quasi-schools for education in Poland which open the field between potential change and development of the incumbent public educational system and its potential dismantling.
EN
The purpose of this article is to analyze urban quasi-schools in the broader context of the community schools concept. Quasi-schools are educational environments, alternative to the systemic schools. They are founded by parents with an abundance of symbolic and cultural capital. The quasi-schools’ purposes and modus operandi were presented against a background of two selected metrics of the community school concept, namely: high social capital and civil involvement of parents and local community members in the school setting. It was recognized that although quasi-schools display many important features of community schools, such as engagement, participation, empowerment, diversity, civic control, commitment, cooperation, democratic relations, at this moment in their development they remain isolated from the environment. All the benefits, that follow from their modus of operation are retained in the school community itself without any exchange with the local community. This deprives both quasi-schools and the local environment of bridging social capital, mutual development impulses and deep social participation supporting democratic processes.
PL
Celem artykułu jest analiza miejskich quasi-szkół w kontekście koncepcji szkół środowiskowych. Quasi-szkoły to alternatywne do szkół systemowych środowiska edukacyjne, zakładane przez zasobnych w kapitały społeczne, symboliczne i kulturowe rodziców. Na tle dwóch zaproponowanych wskaźników środowiskowego charakteru szkoły: uspołecznienia oraz kapitału społecznego, zostały zaprezentowane cele i sposoby ich działania. Uznano, że choć quasi-szkoły wykazują wiele ważnych cech szkół środowiskowych (szkół uspołecznionych i pomnażających kapitał społeczny), jak: partycypacja, empowerment, różnorodność, obywatelska kontrola, zaangażowanie, współpraca, stosunki demokratyczne, na tym poziomie ich rozwoju pozostają placówkami wyizolowanymi ze środowiska. Wszelkie korzyści płynące z określonego modelu ich działania pozostają w samej społeczności szkolnej i nie dochodzi do wymiany wpływów ze środowiskiem lokalnym. To pozbawia zarówno quasi-szkoły, jak i środowisko lokalne, pomostowego kapitału społecznego, wzajemnych impulsów rozwojowych i głębokiego uspołecznienia.
PL
Celem artykułu jest analiza ważnego w polskich badaniach nad rodziną w pedagogice społecznej – pojęcia środowiska. Przyjęto tu, że jest ono kategorią analityczną – wielkością, która nakładając pewnego rodzaju matrycę na badaną rzeczywistość pozwala ją w określony sposób analizować i interpretować. Zaprezentowano w jaki sposób uznane w pewnych okresach historycznych rozumienie pojęcia środowiska wpływa na badanie i opis rzeczywistości w tym rzeczywistości rodzinnej. Wskazno słabość wciąż dominującej w naukowym doświadczeniu pozytywistycznej wizji środowiska jako zamkniętej zewnętrznej wobec człowieka przestrzeni domkniętej niezależnie od jego własnych subiektywnych interpretacji. Wreszcie na koniec wprowadzono dynamiczną kategorię środowiska, która pozwala na badanie rodziny jako środowiska, zmiennego, procesualnego, w którym przebiegają procesy uczenia się. Uczenia się rozumianego jako nieodzowny i naturalny element uczestnictwa człowieka w świecie, nadawania i negocjowania jego znaczeń.
EN
The purpose of the article is to analyze the concept of social milieu, key to polish social pedagogy and the family research. A milieu is treated as an analytical category, which can impose a certain matrix of analysis and interpretations to the studied reality. The article historically presents how changes in the concept of milieu have influenced the study and the description of the reality and the family settings. The weaknesses of the dominant (in polish social pedagogy and embodied in the positivist paradigm) – interpretation of the milieu are indicated. Finally the article introduces a new dynamic interpretation of the milieu which allows to study family as the evolving and process-oriented milieu, where learning processes take place. Learning is understood as a necessary and natural part of human participation in the world.
PL
Przedmiotem rozważań podjętych w artykule jest nowe zjawisko społeczno-oświatowe związane z powstaniem placówek oświatowych, które w ciągu ostatnich kilku lat powstały na terenie dużych polskich miast. Ich zaistnienie jest wyrazem rodzicielskiej potrzeby stworzenia miejsca, w którym dzieci mogłyby kształcić się „inaczej”, lepiej niż w typowej szkole. Autorki proponują nazwę określającą te placówki – „quasi- -szkoły”. Wybór ten uzasadniony jest poprzez opis ich istotnych cech, będący wynikiem wstępnej analizy wyników badań empirycznych. Artykuł przedstawia kontekst społeczno-polityczny opisywanego zjawiska. W pozostałych częściach ma miejsce zestawienie cech quasi-szkoły ze znanymi w badaniach nad oświatą koncepcjami szkoły alternatywnej, w których ważne miejsce zajmuje idea nieskrępowanego rozwoju jednostki, demokratyzacja szkoły i wolność uczestniczących w niej podmiotów.
EN
The article considers a new socio-educational phenomenon related to the emergence of new educational institutions which have appeared in major Polish cities over the past few years. Their emergence is an expression of the parents’ desire to create an institution that would educate the children „differently” – better than in a typical school. The authors of this paper propose to name these institutions – „quasi-schools”. We justify the choice by description of their important characteristics. The article presents the socio-political context of the studied phenomenon. The paper continues to compare the characteristics of quasi-schools with well-known, and explored concepts of alternative schools, such as the concepts of unrestrained individual development, school democratization and participant personal freedom
PL
Niniejszy artykuł jest efektem wspólnych wysiłków naukowych Zespołu Pedagogiki Społecznej Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie. Autorzy analizują szkołę wielopłaszczyznowo i interdyscyplinarnie, przedstawiając wybrane ramy teoretyczne, w jakich można interpretować i badać szkołę. Choć nie są one wyczerpujące, pomagają w zakotwiczeniu procesów konceptualizacji dalszych badań empirycznych nad szkołą. Artykuł ukazuje jak ważnym społecznie, wszechobecnym i złożonym zagadnieniem jest szkoła, widziana z wielu perspektyw poznawczych.
EN
This article is the result of the joint scientific efforts of the staff of the Social Pedagogy Departmental at the Maria Grzegorzewska Academy of Special Education in Warsaw. The authors carry out a multifaceted, interdisciplinary analysis of schools and present selected theoretical frameworks, instrumental in the interpretation and exploration of individual research cases. These frameworks are not intended to be exhaustive, but should be useful in the anchoring of the conceptualization processes when planning further empirical school research. The article highlights the social importance of school, its omnipresence and complexity, studied through the lens of multiple cognitive perspectives.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.