Results found: 1

Search results

Sort By:

Limit search:

Dom koczowników saharyjskich w świetle opozycji dom / świat

100%

Jackowska-Uwadizu M.

Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury

2014

vol. 26

The article deals with the concept house/home in the Tuareg language, especially with the relation between house/home and world. The methodological basis for the research is Jerzy Bartmiński’s linguistic worldview conception, and the analysis is based on systemic, questionnaire, and textual data. The concept house/home in Tuareg is expressed with the words ehen or aghiwan. Ehen is home as family, especially a married couple with their children. Aghiwan is broader: an encampment composed of several ehen. The key to understanding Tuareg culture is the relationship between people and the desert. The physical aspects of ehen ‘tent’ are stressed: above all, it is to function as a safe shelter, hence it has a specific structure and is used in a specific manner. The tent isolates a portion of space for people to live in but is also identified with the world. The ehen is the domain of women, who construct tents, wheras men are associated with the outside world (aghiwan). The house/home – world opposition among the Tuareg is dynamic, which stems from their lifestyle. The real opposite to house/home is the dangerous dessert. human – world is a male relationhsip, human – house/home is a female one.

Artykuł jest poświęcony pojęciu dom u Tuaregów, a szczególnie utrwalonej w ich języku (tamaszek) relacji pomiędzy domem i światem. Za podstawę metodologiczną badań autorka przyjmuje koncepcję językowego obrazu świata opracowaną przez Jerzego Bartmińskiego. Swoją analizę opiera na trzech typach danych – systemowych, ankietowych i tekstowych. Zwraca uwagę na niejednorodne określanie wśród nomadów pojęcia dom (za pomocą słów ehen i aghiwan). Wyraz ehen pozwala rozumieć dom przede wszystkim jako ‘rodzinę’, zwłaszcza parę małżeńską z małymi dziećmi. Aghiwan jest bardziej ogólne, to ‘obozowisko’ obejmujące swym zasięgiem kilka ehen. Za kluczową kwestię dla zrozumienia kultury tuareskiej autorka uznaje relację człowiek–pustynia. Akcentuje fizyczne aspekty ehen (‘namiotu’).Ma on być przede wszystkim bezpiecznym schronieniem, stąd wynikają reguły jego budowy i życia w nim. Namiot wydziela dla ludzi pewną przestrzeń ze świata, a jednocześnie jest ze światem tożsamy. Z domem związana jest głównie kobieta (to ona buduje namiot), mężczyzna zaś – ze światem zewnętrznym (typowo męską strefą jest aghiwan). Opozycja dom / świat u Tuaregów jest dynamiczna, co wynika z ich trybu życia. Prawdziwie opozycyjna wobec domu jest pustynia, pełna niebezpieczeństw. Relacją męską jest człowiek / świat, kobiecą – człowiek / dom.

Refine search results

1 Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury

1 Jackowska-Uwadizu M.

1 2014

Search results

Dom koczowników saharyjskich w świetle opozycji dom / świat