Search results

1

Wątki masońskie w sztuce na dworze Stanisława Augusta

100%

Skrodzka A.

Artifex Novus

|

2018

|

issue 2

2-19

EN

During the reign of Stanislaus Augustus many Polish luminaries of art and culture, and numerous politicians and statesmen belonged to the freemasonry order. In 18th century Europe this organisation was gaining more and more members, including individuals from royalty. It has been presumed that King Stanislaus Augustus was also a member. Art historians have tried to uncover hidden messages in the artwork commissioned by the king in the search for masonic motives. This article is an attempt to refute such interpretations. The author finds no proof in sources researched that would confirm the validity of such interpretations.

PL

Za panowania Stanisława Augusta Poniatowskiego bardzo wielu polskich luminarzy sztuki i kultury, a także licznych polityków i mężów stanu, należało do masonerii. Ruch ten w Europie XVIII wieku zyskiwał coraz więcej zwolenników, także wśród głów koronowanych. Do wolnomularstwa należał podobno także sam król Stanisław August. Historycy sztuki, próbując odczytywać ukryte treści dzieł sztuki powstających na dworze tego monarchy, dopatrują się w nich wątków masońskich. W niniejszym artykule została przedstawiona próba odrzucenia tych interpretacji. Głównym powodem jest dla autorki brak dowodów w postaci źródeł, które mogłyby potwierdzić słuszność tych twierdzeń.

2

WŁODZIMIERZ PIWKOWSKI (1932–2016)

86%

Czerwińska-Walczak A.

Muzealnictwo

|

2016

|

vol. 57

277-279

EN

Włodzimierz Piwkowski, a great friend of the Museum in Nieborów and Arkadia and an outstanding historian of art passed away on 18 July 2016. He was connected with the National Museum in Warsaw to which he devoted 40 years of his professional and scientific activity, among others by cooperating on the rebuilding and conservation of its branches: the Royal Łazienki, the Królikarnia and the Museum in Nieborów and Arkadia. As a long-term and meritorious curator and director of the Museum in Nieborów and Arkadia, which he ran in 1970– 1994, he contributed greatly to its flourishing by giving his heart and devoting his most significant publications. His initiatives and activity contributed to the palace and garden complex in Nieborów and Arkadia becoming the institution whose functions and role exceed standards of residential museums’ activity. He was a life supporter of the Museum in Nieborów. Even no longer being formally obliged, he cooperated on numerous projects until their execution: e.g. he was present at the ceremony of unveiling of the reconstructed Sepulchre on the Poplar Island in Arkadia on the occasion of the Museum’s 70th anniversary. His scientific achievements were impressive. It is thanks to them that the residence in Nieborów is currently one of the best preserved and studied ones in Poland. His most important publications include monumental monographs of Nieborów Nieborów. Mazowiecka rezydencja Radziwiłłów (2005) and Arkadia Arkadia Heleny Radziwiłłowej. Studium historyczne (1998). Włodzimierz Piwkowski was a noble, hard-working and commonly admired and respected person. He did not fear novelties or changes. He observed the changing world with trust and confidence. This legendary curator of Nieborów will stay in our hearts forever.

PL

18 lipca 2016 r. zmarł w Warszawie Włodzimierz Piwkowski, wielki przyjaciel Nieborowa i Arkadii, znakomity historyk sztuki związany z Muzeum Narodowym w Warszawie, któremu poświęcił 40 lat swojej działalności zawodowej i naukowej, współpracując przy odbudowie i konserwacji jego oddziałów: Łazienek Królewskich, Królikarni oraz Nieborowa i Arkadii. Jako wieloletni, zasłużony kurator i dyrektor Muzeum w Nieborowie i Arkadii, kierując nim w latach 1970–1994, przyczynił się do rozkwitu muzeum. Na zawsze oddał mu serce i dedykował najważniejsze publikacje. Jego inicjatywy i aktywność sprawiły, że zespół pałacowo ogrodowy w Nieborowie i Arkadii stał się instytucją, której funkcje i rola wykraczały poza standardy definiujące działalność muzeów rezydencjonalnych. Do końca życia był oddany sprawom Nieborowa. Wielu zapoczątkowanym projektom – nie będąc już nawet zobowiązanym formalnie – towarzyszył do momentu realizacji, czego przykładem jest jego zeszłoroczna obecność przy odsłonięciu, z okazji obchodów 70-lecia muzeum, odbudowanego Grobowca na Wyspie Topolowej w Arkadii. Pozostawił imponujący dorobek naukowy, dzięki któremu Nieborów jest obecnie jedną z najlepiej zachowanych i opracowanych rezydencji w Polsce. Najważniejsze publikacje kuratora Piwkowskiego to monumentalne monografie Nieborowa Nieborów. Mazowiecka rezydencja Radziwiłłów (2005) i Arkadii Arkadia Heleny Radziwiłłowej. Studium historyczne (1998). Włodzimierz Piwkowski był człowiekiem szlachetnym i prawym, niezwykle pracowitym, powszechnie cenionym i szanowanym. Nie bał się nowości i zmian, z ufnością i nadzieją patrzył na zmieniający się świat. Legendarny kurator Nieborowa na zawsze pozostanie w naszych sercach.

3

Widowiska "bitew morskich" wystawione dla Stanisława Augusta Poniatowskiego

86%

Olszewska M. M.

Artifex Novus

|

2017

|

issue 1

36-45

EN

Przedstawienia „bitew morskich” miały przede wszystkim charakter rozrywkowy. Dodatkowo widowiska takie, jak to z 1791 r., poza fascynacją antykiem, wskazywało na treści propagandowe przypominające o dążeniach Stanisława Augusta mających na celu wzmocnienie państwa, również w obszarze odbudowy polityki morskiej. The article presents one of many attractions – the spectacles "sea battles" that were specifically organized for Stanisław August. Here five of them are presented widely. The earliest took place on 27th August 1765. It was held on the first anniversary of the beginning of the electoral parliament in August Moszyński's (1731─1786) estate Zwierzyniec of Młociny (near Warsaw). Another one on22th July 1783, at Aleksandra Ogińska’s (1730─1798) domain in Siedlce and on 8th September 1784 in Łopatyń near Pińsk, belonging to Mateusz Butrymowicz (1745─1814). One of the most magnificent show took place in Nieśwież, in Karol Radziwiłł "Panie Kochanku" (1734─1790) estate. In the evening, on 19th September 1784, the king spent a two-hour spectacle combined with illumination ─ a "sea battle" with participation of 30 ships. It showed the defense of Gibraltar referring to the historic battle which took place on 13th September 1782.In the evening, 7th September 1791 on the anniversary of the election, the Theatre on the Island (Teatr naWyspie) in Łazienki was open, designed by Jan Chrystian Kamsetzer (1753─1795). One of many attractions prepared for that day was the illumination of the bateau and the canal. The event waspicturedon four drawings by Jean-Pierre Norblin de la Gourdaine (1745─1830) (collection of the Ciechanowiecki Foundation at the Royal Castle in Warsaw). The performances of "sea battles" were primarily of an entertaining nature. In addition, such shows as in 1791, apart from the fascination with antiques, pointed to the propaganda content of the actions of Stanisław August who aimed at strengthening the state also in the background of maritime policy.

PL

Artykuł prezentuje fenomen atrakcji – spektakli „bitew morskich” przygotowywanych często dla Stanisława Augusta Poniatowskiego, spośród których pięć zostało szerzej omówionych. Najwcześniejsza „bitwa” została zorganizowana przez stolnika koronnego Augusta Moszyńskiego (1731─1786) w podwarszawskim Zwierzyńcu na Młocinach 27 sierpnia 1765 r. w pierwszą rocznicę rozpoczęcia sejmu elekcyjnego. Kolejne odbyły się 22 lipca 1783 r. u Aleksandry Ogińskiej (1730-1798) w Siedlcach i 8 września 1784 r. w Łopatyniu nieopodal Pińska, należącym do Mateusza Butrymowicza (1745-1814). Jedno z najbardziej okazałych widowisk miało miejsce w Nieświeżu, w dobrach Karola Radziwiłła „Panie Kochanku”. Wieczorem, 19 września 1784 r., król śledził dwugodzinne przedstawienie połączone z iluminacją – „bitwę morską”, w której udział brało 30 okrętów. Zaprezentowano obronę Gibraltaru, nawiązując do historycznej bitwy, która rozegrała się 13 września 1782 r. Wieczorem 7 września 1791 r., w rocznicę elekcji, nastąpiło otwarcie Teatru na Wyspie w Łazienkach, projektu Jana Christiana Kamsetzera (1753-1795). Jedną z atrakcji była iluminacja batów i kanału. W kolekcji Fundacji Zbiorów im. Ciechanowieckich w Zamku Królewskim w Warszawie zachowały się cztery rysunki Jeana-Pierre’a Norblina de la Gourdaine’a (1745-1830) przedstawiające to widowisko.

4

Wizerunki równoległe Stanisława Augusta podczas inauguracji Teatru Królewskiego w Starej Oranżerii 6 września 1788 roku

72%

Szumańska J.

Pamiętnik Teatralny

|

2018

|

vol. 67

|

issue 4

87-112

EN

The article discusses the inauguration of the Royal Theatre in the Old Orangery that took place on 6 September 1788 and was an impressive spectacle with a well thought out composition. The author analyses closely the opening of the king’s private theatre stage, which greatly added to the cultural life at the Royal Łazienki. The analysis includes parallel representations of Stanisław August that were part of the theatre hall’s decoration as well as the portrayals discernable in the comedies performed on that occasion: La Partie de chasse d’Henri Quatre by Charles Collé and George Dandin by Molière, and the performance of Rybaki (‘Fishermen’), a ballet choreographed by Daniel Kurtz. The author argues that the painted plafond featuring the king as Apollo surrounded by four playwrights (Sophocles, Shakespeare, Racine, and Molière), the curtain decoration with “The Nine Muses on the Parnassus” and the comedies and ballet performed at the opening told a coherent story about Stanisław August. The analysis shows that the aesthetic message conveyed at the inauguration was identical with the political one, and the interplay of the king’s representations helped the monarch build his identity.

PL

Artykuł omawia inaugurację Teatru Królewskiego w Starej Oranżerii w dniu 6 września 1788, która była imponującym widowiskiem i miała przemyślaną konstrukcję. Autorka analizuje przebieg otwarcia prywatnej sceny stanisławowskiej, która zintensyfikowała życie kulturalne w Łazienkach Królewskich. Analizie zostają poddane wizerunki równoległe Stanisława Augusta w dekoracji Teatru Królewskiego, jak również portrety ewokowane  w wystawionych wówczas komediach: La Partie de chasse de Henri Quatre Charlesa Collé  i George Dandin Moliera oraz balecie Rybaki w choreografii D. Kurtza. Autorka wskazuje, w jaki sposób malowidła na teatralnym plafonie, ukazujące króla jako Apollina w otoczeniu czterech dramatopisarzy (Sofokles, Szekspir, Racine, Molier), projekt kurtyny przedstawiający „Dziewięć muz na Parnasie” oraz wystawione dramaty  i balet tworzyły spójną opowieść o Stanisławie Auguście. Analiza ta pokazuje, że przekaz estetyczny inauguracji był tożsamy z przekazem politycznym, a intercielesność monarchy  w tym widowisku pomagała królowi w budowaniu własnej tożsamości.

5

Warszawa - Łazienki - Biały Domek

58%

Ochrona Zabytków

|

1963

|

issue 1

60

Refine search results

2 Artifex Novus

1 Muzealnictwo

1 Ochrona Zabytków

1 Pamiętnik Teatralny

1 Czerwińska-Walczak A.

1 Olszewska M. M.

1 Skrodzka A.

1 Szumańska J.

2 2020

1 2018

1 2016

1 1963

Wątki masońskie w sztuce na dworze Stanisława Augusta

WŁODZIMIERZ PIWKOWSKI (1932–2016)

Widowiska "bitew morskich" wystawione dla Stanisława Augusta Poniatowskiego

Wizerunki równoległe Stanisława Augusta podczas inauguracji Teatru Królewskiego w Starej Oranżerii 6 września 1788 roku

Warszawa - Łazienki - Biały Domek