Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 14

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  Вторая мировая война
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
PL
В настоящей работе нами была предпринята попытка рассмотреть некоторые эпизоды награждений иностранных медсестер, проходивших службу в рядах Немецкого Красного креста в период Второй мировой войны.W pracy autor spróbował przeanalizować niektóre z epizodów odznaczenia pielęgniarek cudzoziemek, służących w szeregach Niemieckiego Czerwonego Krzyża w okresie II wojny światowej.The purpose of the present study is to examine the cases of foreign nurses working for the German Red Cross during World War II who were awarded Nazi medals for their service.
PL
Autor, wspominając trudne czasy Cerkwi serbskiej w czasie niewoli tureckiej, koncentruje się na prześladowaniach prawosławnej ludności w czasie obu wojen światowych, w czasach reżimu komunistycznego, podczas wojny domowej, a zwłaszcza na tragedii Serbów w Kosowie i Metochii i na bombardowaniu Serbii przez NATO.
RU
Даже при создании Entente Cordial между Англией и Францией в 1904 году и включении России в 1907 году дела Ближнего Востока (Марокко, Египет, Иран, Афганистан) легли в основу этого союза. Так что, когда Первая мировая война разразится, эти три силы считают себя призванными формировать будущее Ближнего Востока в соответствии с их интересами (соглашение Сайкса-Пико, переписка Хуссейн-Макмагон, Декларация Бальфура и другие). В результате войны (поражение центральных держав, вывод большевистской России из войны) Англия и Франция стали единственными доминирующими силами в этом регионе мира. Первая получила мандат Лигии Наций на Палестину (наряду с отдельной её частью - Трансиорданией) и Ирак. Франция получила мандат в Сирии и Ливане. Великобритания сохранила кроме того господство над Египтом и „британском” Сомали. Франция в свою очередь - над Алжиром, Марокко, Тунисом и «французском» Сомали. В этих новосозданных арабских государствах администрация и управление были созданы по подобию метрополии, что было в некоторых аспектах положительно, в других дисфункционально и вызывало конфликты. Это обнаруживается в эпоху независимости и холодной войны, то есть после Второй мировой войны.
PL
Już podczas nawiązania entente cordial między Wielką Brytanią a Francją w 1904 r. oraz przyłączeniu do niej Rosji w 1907 r. sprawy bliskowschodnie (m.in. Maroko, Egipt, Iran, Afganistan) legły u podstaw tego sojuszu. Toteż kiedy wybucha I wojna światowa, trzy wymienione mocarstwa uznały się za powołane do ukształtowania przyszłości Bliskiego Wschodu zgodnie z własnymi interesami (porozumienie Sykes–Picot, korespondencja Hussein–MacMahon, deklaracja Balfoura i inne). W wyniku wojny (przegrana państw centralnych, wycofanie Rosji bolszewickiej z wojny) Wielka Brytania i Francja stały się jedynymi dominującymi siłami w tym regionie świata. Pierwsza otrzymała mandat Ligi Narodów nad Palestyną (wraz z wydzieloną jej częścią – Transjordanią) i Irakiem. Francja zaś otrzymała mandat nad Syrią i Libanem. Wielka Brytania zachowała ponadto swoją dominację nad Egiptem i Somalią Brytyjską. Francja z kolei – nad Algierią, Marokiem, Tunezją, Somalią Francuską. W tych nowo powstałych krajach arabskich państwo i administrację odwzorowywano na podobieństwo metropolii, co było w pewnych aspektach korzystne, w innych – dysfunkcjonalne i konfliktogenne. Ujawnia się to dobitnie w czasach niepodległości i zimnej wojny, tj. po II wojnie światowej.
EN
In Central Military Archive among the documents concerning the Second World War there are ‘Protocols covering tests on prisoners’ of soldiers from German divisions scattered across various units. The protocols refer to prisoners taken by ‘People’s’ Polish Army on ‘liberated’ Polish lands, namely the 1st and 2nd Recon¬naissance Divisions of the Allied Command and the Infantry Division (but only the 1st Army - Divisions 1, 2, 3, 4, 6.). Protocols were collected as the front was moving along in years 1944-1945. They constitute a valuable source for discovering mili¬tary situation, but also as regards the socio-political situation on the Eastern Front during the aforementioned period. In this article the author attempts at evaluating the contents of the ‘Protocols cov¬ering tests on prisoners’ – about 140 items. He analyzed the state of the saved docu¬mentation and the types of wards which prepared them as well as various titles of these documents. He concentrates on the description of ‘standard’ testimony content and discusses its consecutive points forming the whole. These included informa¬tion such as: the personal data of the prisoner, the place and method of capturing an individual, the present and then situation at the front (tasks, number and combatant status, commander level, chemical training) and moral and political situation in the final part. Finally, the author conducts an assessment of the documents.
RU
В Центральном военном архиве среди документов времен Второй миро¬вой войны сохранились разбросанные по разным частям «Протоколы опроса пленных» из немецких отрядов, попавших в руки солдат «народного» Войска Польского на «освобожденных» польских территориях. Они встречаются в разведывательных отрядах 1-й и 2-й армии с позиции общего командования и командования пехотной дивизии (но только 1-й армии – 1-я, 2-я, 3-я, 4-я, 6-я дивизии). Они накапливались по мере продвижения фронта в 1944–1945 гг. Они являются важным источником исследования не только военного положе¬ния, но и общественно-политической ситуации на восточном фронте в данный период. В статье автор попытался дать оценку «Протоколам опроса пленных». Всего их примерно 140. Он проанализировал состояние сохранившихся доку¬ментов, вид формирований, которые их составляли, и разнообразие титула¬туры документов. Он сосредоточился на описании содержания «стандартных» показаний и описал все пункты. В документе были такие пункты, как пер¬сональные данные пленного, положение на фронте в настоящий момент и в прошлом (функции, численное и боевое состояние, командиры, химическая подготовка), а в заключительной части – моральное состояние и политические взгляды. В конце автор дает оценку документам.
EN
The goal of this study is an analysis of the newspaper articles recalling the events on the Eastern front during World War II. The study attempts at answering the following questions: how did the information published in the newspaper reflect reality? Also, how are the events from the considered timeline of the clash in the East described? Based on the information in the “Nowy Głos Lubelski”, the author focuses on a critical moment when the initiative slowly shifts to the Soviet side. This article outlines how the information regarding the most important Eastern front events was conveyed to the people of the occupied lands through the medium of “Nowy Głos Lubelski”.
PL
Celem niniejszej pracy jest przeanalizowanie artykułów prasowych wspominajacych tematykę frontu wschodniego w czasie II wojny światowej. Autor próbuje odpowiedzieć w jaki sposób informacje w nich zawarte odzwierciedlają faktyczne wydarzenia?, a także: w jaki sposób opisane są zdarzenia mające wpływ na przebieg starć na wschodzie? W swoich rozważaniach nad informacjami zawartymi w „Nowym Głosie Lubelskim” Autor skupia się nad momentem, kiedy inicjatywa powoli przechodzi na stronę sowiecką. Analizuje w jaki sposób informacje o najważniejszych wydarzeniach z frontu wschodniego przekazywane były ludności terenów okupowanych za pośrednictwem „Nowego Głosu Lubelskiego”.
RU
Целью данной работы является анализ статей в прессе, напоминающих о теме Восточного фронта во время Второй мировой войны. Автор пытается ответить, как содержащаяся в нем информация отражает реальные события? А также: как описываются события, влияющие на ход столкновений на востоке? В своих размышлениях об информации, содержащейся в «Новом Глосе Люблинском», автор акцентирует внимание на том моменте, когда инициатива медленно переходит на советскую сторону. В нем анализируется, как информация о наиболее важных событиях с Восточного фронта передавалась населению оккупированных районов через «Новый голос Люблинский».
EN
The object of the source edition are five so-far unknown reports and protocols devoted to the mobilization, organization and military actions of the Warsaw Armored Motorized Brigade and its units: motorized battalion of sappers, reconnaissance battalion and the 33rd sanitary company assigned to the brigade. The authors of the sources are the unit’s officers: Konstanty Kułagowski and Jan Kolenda, as well as officers connected with it, such as Jan Karol Hauslinger and Mieczysław Szymanowski. The author of the last source remains unknown.
RU
Предметом анализа источников являются пять неизвестных до этого времени отчетов и протоколов, посвященных мобилизации, организации и деятельности Варшавской броне-моторизированной бригады и ее подразделений: моторизированному батальону саперов, разведывательному дивизиону и приписанной к бригаде 33 санитарной компании. Авторами документов являются офицеры бригады: Константин Кулаговский и Ян Коленда, а также связанные с ней офицеры – Ян Кароль Хауслингер и Мечислав Шимановский. Автор последнего документа по-прежнему неизвестен.
PL
Przedmiotem edycji źródłowej jest pięć nieznanych dotąd relacji i protokołów poświęconych mobilizacji, organizacji oraz działaniom bojowym Warszawskiej Brygady Pancerno-Motorowej i jej oddziałów: motorowego batalionu saperów, dywizjonu rozpoznawczego oraz przydzielonej brygadzie 33 kompanii sanitarnej. Autorami przekazów są oficerowie jednostki: Konstanty Kułagowski oraz Jan Kolenda, a także oficerowie z nią związani, tacy jak Jan Karol Hauslinger i Mieczysław Szymanowski. Autor ostatniego przekazu pozostaje nieznany.
EN
After the outbreak of World War II the Military Archives in Warsaw evacuated a small part of their own records and those of the Military Institute of History. Depleted because of the military actions, those records reached Romania, where the director of the Military Archives, Major Bolesław Waligóra and his assistant Władysław Bocheński inventoried the records that survived, preparing them for further evacuation. This point is as far as historical knowledge on them reaches. The author has found documents proving that in 1940 they landed in Marseille under the custody of Major Jan Ludyga-Laskowski and from there they were to be transported to London. In the end, however, they were sent to America through Lisbon. The appendixes to the article consist of registers of records compiled in October 1939 in Romania and the account of Major Felicjan Majorkiewicz, a witness of an episode connected with the time when the records were in Marseille.
RU
После начала II мировой войны из Военного архива в Варшаве и архива Военного исторического института была эвакуирована небольшая часть документов. В результате военных действий сохранились не все из них, но уцелевшие документы были доставлены в Румынию, где начальник Военного архива майор Болеслав Валигура и его помощник Владислав Бохенски архивировали их, подготавливая к дальнейшей эвакуации. На этом моменте обрываются исторические сведения об этих документах. Автор нашел доказательства того, что документы в 1940 году оказались в Марселе под опекой майора Яна Людыги-Лясковского, откуда должны были быть доставлены в Лондон. Однако в итоге они были переправлены через Лиссабон в Америку. В приложении к статье находятся списки документов, составленные в октябре 1939 года в Румынии, а также мнение майора Фелициана Майоркевича, свидетеля эпизода, связанного с нахождением этих военных документов в Марселе.
PL
Po wybuchu II wojny światowej Archiwum Wojskowe w Warszawie ewakuowało drobny fragment akt własnego zasobu oraz zasobu Wojskowego Instytutu Historycznego. Akta te, w stanie uszczuplonym w wyniku działań wojennych, dotarły do Rumunii, gdzie kierownik Archiwum Wojskowego mjr Bolesław Waligóra i jego pomocnik Władysław Bocheński ocalałe akta zinwentaryzowali, przygotowując do dalszej ewakuacji. W tym momencie urywa się wiedza historyczna o tych aktach. Autor znalazł dokumenty dowodzące, że akta w 1940 r. znalazły się w Marsylii pod opieką mjr. Jana Ludygi-Laskowskiego, skąd miały być przewiezione do Londynu. W rezultacie jednak przez Lizbonę zostały odesłane do Ameryki. Na aneksy do artykułu składają się spisy akt sporządzone w październiku 1939 r. w Rumunii oraz relacja mjr. Felicjana Majorkiewicza, świadka epizodu związanego z pobytem akt wojskowych w Marsylii.
DE
Der Band enthält die Abstracts ausschließlich in englischer Sprache
EN
The volume contains only abstracts in English
FR
Le numéro contient uniquement les résumés en anglais.
PL
Tom zawiera abstrakty tylko w języku angielskim.
RU
Том не содержит аннотаций на английской языке.
EN
In the years 1945–1947 the 14th Court-Martial of the Command of the 2nd Polish Corps and the 12th Court-Martial of the Polish Resettlement Corps conducted an investigation into the case of an officer of the Home Army and the National Armed Forces, the „silent unseen” Leonard Zub-Zdanowicz, aka „Ząb”, „Dor”, „Szprung”. It was started as a result of a report by the Chairman of the Home Army Verification Commission, which was based on testimonies of Home Army soldiers from the Kielce District and Kedyw (Directorate of Diversion) officers from Warsaw. The accusations concerned, among others, desertion, collaboration with the Germans during World War II and working against the Home Army units. During the investigation several dozen witnesses were questioned, and Zub-Zdanowicz himself gave testimony as well. He was not proved to have committed the acts he was accused of. The proceedings did not end with the discontinuance of the case, nor did they end up in the courtroom. The files were submitted to the Archives of the Polish Armed Forces. Zub-Zdanowicz was verified in the rank of lieutenant, in the following years he was promoted to the rank of captain, and in 1957 General Władysław Anders appointed him major.
RU
В 1945–1947 годах 14-й военно-полевой суд командования 2 Польского корпуса и 12-й военно-полевой суд Польского корпуса приёма и распределения провели расследование по делу офицера AK и Национальных Вооруженных сил, „тихотёмного” Леонарда Зуб-Здановича (псевдонимы: „Зомб” [„Зуб” – прим. пер.], „Дор”, „Шпрунг”). Следствие было инициировано в результате доклада председателя Контрольной комиссии АК, основанного на показаниях солдат Армии Крайовой из округа Кельце и офицеров Кедив из Варшавы. В обвинении речь шла, в частности, о дезертирстве, сотрудничестве с немцами во время Второй мировой войны и боевых действиях в отношении отрядов АК. В ходе расследования было опрошено несколько десятков свидетелей. Показания давал также и Зуб-Зданович, который не был признан виновным в совершении предполагаемых действий. Следствие не закончилось ни прекращением дела, ни судебным заседанием. Документы по делу были переданы в Архив Польских Вооруженных сил. Зуб-Зданович был утвержден в звании поручика, а в последующие годы был повышен до звания ротмистра. В 1957 г. генерал Владислав Андерс присвоил ему звание майора.
PL
W latach 1945–1947 14 Sąd Polowy Dowództwa 2 Korpusu Polskiego i 12 Sąd Polowy Polskiego Korpusu Przysposobienia i Rozmieszczenia prowadziły dochodzenie w sprawie oficera AK i NSZ, cichociemnego Leonarda Zub-Zdanowicza ps. „Ząb” „Dor” „Szprung”. Wszczęte zostało na skutek doniesienia przewodniczącego Komisji Weryfikacyjnej AK, którego podstawą były zeznania żołnierzy AK z Okręgu Kieleckiego oraz oficerów Kedywu z Warszawy. Zarzuty dotyczyły m.in. dezercji, współpracy z Niemcami w okresie II wojny światowej oraz zwalczania oddziałów AK. W trakcie śledztwa przesłuchano kilkudziesięciu świadków, zeznania składał też Zub-Zdanowicz, któremu nie dowiedziono popełnienia zarzucanych mu czynów. Postępowanie nie zakończyło się umorzeniem sprawy ani też nie trafiło na salę sądową. Akta złożono do Archiwum Polskich Sił Zbrojnych. Zub-Zdanowicz został zweryfikowany w stopniu porucznika, w kolejnych latach awansował do stopnia rotmistrza, zaś w 1957 r. gen. Władysław Anders mianował go majorem.
EN
After his dismissal from the post of Commander-in-Chief, General Kazimierz Sosnkowski was given a leave of absence and via New York he went to Canada to visit his juvenile sons, who were evacuated there. Unintentionally, Canada became a place of his half-internment. From across the ocean he followed the development of the international situation, the assessment of which he presented, among others, in a letter to a former trusted subordinate, Colonel Franciszek Demel. Sosnkowski aptly predicted a number of events and socio-political processes of the near and far future. For example, he forecast the imminent disbanding of the Polish Armed Forces in the West, the end of Stanisław Mikołajczyk’s activity in Stalin-controlled Poland, or the constant expansion of Russian imperialism. He also showed the backstage and effects of his removal from the post of Commander-in-Chief, which made the process of dismantling the army in exile much quicker, and due to which the opportunities for securing a better existence of soldiers in exile and funds for organized independence activity in the free world were lost. The General’s statement presents a clear-headed assessment of the political activity of the highest Polish state and military authorities in the last months of the World War II, and carefully analyzes the behind-the-scenes personal games which led, for example, to the dismissal of General Władysław Anders from the post of Acting Commander-in-Chief in favor of General Tadeusz Bór-Komorowski. This document is an interesting material for researchers of the beginnings of post-war emigration, the process of dismantling the Polish Armed Forces, and finally makes a valuable contribution to the biographers of Kazimierz Sosnkowski.
RU
После отставки с поста главнокомандующего польскими вооруженными силами на Западе генерал Казимеж Соснковский получил отпуск и через Нью-Йорк отправился в Канаду, чтобы навестить эвакуированных туда своих несовершеннолетних сыновей. Непреднамеренно Канада стала местом его „полинтернирования”. Он из-за океана следил за международной ситуацией, оценка которой была изложена в том числе и в письме бывшему доверенному подчиненному, полковнику Франчишку Демелю. Соснковский правильно предсказал ряд событий и общественно-политических процессов в ближайшем и отдаленном будущем. Например, он предвидел скорый роспуск ПВС на Западе, окончание действий Станислава Миколайчика в подчиненной Сталину Польше или постоянную экспансию российского империализма. Он также показал закулисье и результаты снятия его с должности главнокомандующего, что значительно ускорило процесс ликвидации войск на Западе, и, кроме того, была потеряна возможность лучшего обеспечения быта солдат в эмиграции и получения средств для организованной работы независимой эмиграции в свободном мире. Высказывания генерала характеризуются трезвостью оценки политической деятельности высших польских государственных и военных властей в последние месяцы Второй мировой войны, он тщательно анализирует персональные закулисные игры, которые привели, например, к отстранению генерала Владислава Андерса от исполнения обязанностей Главнокомандующего в пользу генерала Тадеуша Бор-Коморовского. Это письмо является интересным материалом для исследователей начала послевоенной эмиграции, процесса ликвидации Польских вооруженных сил на Западе, и, кроме того, это ценный материал для биографов Казимежа Соснковского.
PL
Po udzieleniu dymisji ze stanowiska Naczelnego Wodza gen. Kazimierz Sosnkowski otrzymał urlop i via Nowy Jork udał się do Kanady odwiedzić ewakuowanych tam małoletnich synów. Niezamierzenie Kanada stała się miejscem jego półinternowania. Zza oceanu śledził rozwój sytuacji międzynarodowej, której ocenę przedstawił m.in. w liście do byłego zaufanego podkomendnego płk. Franciszka Demela. Sosnkowski trafnie przewidział szereg wydarzeń i procesów społeczno-politycznych bliższej i dalszej przyszłości. Przykładowo wieszczył rychłe rozwiązanie Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, finisz akcji Stanisława Mikołajczyka w podporządkowanej Stalinowi Polsce czy stałą ekspansję imperializmu rosyjskiego. Ukazał też kulisy i skutki usunięcia go ze stanowiska NW, przez co proces likwidacji wojska na obczyźnie znacznie przyśpieszył, a także przepadła możliwość lepszego zabezpieczenia bytu żołnierzy na emigracji oraz funduszy na zorganizowaną robotę niepodległościową w wolnym świecie. Wypowiedź generała cechuje trzeźwość oceny działalności politycznej najwyższych polskich władz państwowych i wojskowych w ostatnich miesiącach II wojny światowej, drobiazgowo analizuje zakulisowe rozgrywki personalne, które doprowadziły np. do odwołania gen. Władysława Andersa z funkcji p.o. Naczelnego Wodza na rzecz gen. Tadeusza Bora-Komorowskiego. Dokument ten stanowi ciekawy materiał dla badaczy początków powojennej emigracji, procesu likwidacji Polskich Sił Zbrojnych, jest wreszcie cennym przyczynkiem dla biografów Kazimierza Sosnkowskiego.
EN
The Home Army had a complex structure, which required securing efficient and safe communication, so that the enemies could not lay their hands on the transmitted information. In order to protect the confidential information, periodically-changed code names and ciphers were used in the correspondence. Dozens of dispatches and reports written down with these codes survived to the present moment. Many times their full decryption was impossible due to the lack of the key to the words masking the actual content. The published materials contain extremely rare office instruction, the rules of using the ciphers and the code names in the organizational documentation and complete code tables. The presented sources fill the gap in research that has existed so far, at the same time enabling taking full advantage of the remaining letters of HA.
RU
Армия Крайова имела сложную структуру, нуждавщуюся в исправной и безопасной связи так, чтобы передаваемая информация не попала в руки неприятеля. С целью охраны служебной тайны в корреспонденции применялись периодически изменяемые коды и шифры. До нашего времени сохранились десятки докладов и рапортов, записанных с их использованием. Полной расшифровке их много раз мешало отсутствие ключевых слов, примененных для маскировки настоящего содержания. Публикуемые материалы содержат необычайно редкие канцелярские инструкции, правила применения шифров и кодов в документации, а также полные кодовые таблицы. Представленные источники заполняют прежде существовавший пробел в научных исследованиях, позволяя одновременно полностью прочитать сохранившиеся письменные документы АК.
PL
Armia Krajowa posiadała złożoną strukturę wymagającą zapewnienia sprawnej i bezpiecznej łączności tak, aby przekazywane informacje nie wpadły w ręce nieprzyjaciół. W celu ochrony tajemnicy służbowej w korespondencji stosowane były zmieniane okresowo kryptonimy i szyfry. Do chwili obecnej przetrwały dziesiątki meldunków i raportów zapisanych z ich wykorzystaniem. Wielokrotnie ich pełne odczytanie uniemożliwiał brak klucza do wykorzystanych słów maskujących właściwą treść. Publikowane materiały zawierają niezwykle rzadką instrukcję kancelaryjną, zasady stosowania szyfrów i kryptonimów w dokumentacji organizacyjnej oraz kompletne tabele kodowe. Prezentowane źródła wypełniają istniejącą dotychczas lukę w badaniach, umożliwiając jednocześnie pełne korzystanie z zachowanych pism AK.
DE
Der Band enthält die Abstracts ausschließlich in englischer Sprache.
EN
The present article focuses on the representation of the cultural life during the siege of Leningrad (1941-1944) in Andreï Makine’s eleventh novel. Analysing the portrait of the blockade created by La Vie d’un homme inconnu (2009) in the light of historical works and personal writings, I demonstrate that despite its apparent wish to contest the official version of the blockade Makine ends up endorsing some of the myths established by Soviet propaganda. He thus emphasises the Leningraders’ heroism, altruism and high level of culture, representing the blokadniki as active defenders of the city rather than helpless victims of both the atrocious conditions imposed by the siege and Stalinist terror. Consequently, although the novel may seem to belong to the canon of historiographic metafiction which systematically questions official historiography and gives voice to those excluded from making and writing History, a careful reading of the Franco-Russian author’s eleventh work of fiction reveals its conservative - not to say reactionary - character, even if La Vie d’un homme inconnu may be challenging another dominant discourse regarding the Soviet Union’s role in World War II, namely that forged in the West.
FR
Le numéro contient uniquement les résumés en anglais.
PL
Tom zawiera abstrakty tylko w języku angielskim.
RU
Том не содержит аннотаций на английской языке.
EN
The article contains a description of the September 1939 actions of Polish fighter force situated at the rear of the front. The tasks were carried out above all by pilots who were aviation instructors and partly by their mentees, as well as by pilots of units created spontaneously by other units located at the rear and having fighter planes at their disposal. The material focuses mainly at determining the list of pilots who carried out combat flights even though they did not belong to frontline units. The potential of their activity and the chances of fighting German air force have also been assessed. The article is a contribution to further studies on the activity of the air force in September 1939.
RU
Cтатья описывает действия польской истребительной авиации в сентябре 1939 г., находившейся в тылу. Задания выполняли прежде всего летчики-инструкторы авиации и частично их подопечные, а также пилоты групп, спонтанно создававшихся из находящихся в тылу отрядов, имеющих в своем распоряжении истребители. Материал статьи сконцентрирован прежде всего на определении списка пилотов, которые управляли боевыми полетами, несмотря на то, что их не было в составе военных подразделений. Также были оценены возможности их действий и шансы победить немецкую авиацию. Данная статья является частью исследования событий авиации в сентябре 1939 г., которое будет продолжаться и далее.
PL
Artykuł zawiera opis działań polskiego lotnictwa myśliwskiego we wrześniu 1939 r., które znajdowało się na zapleczu frontu. Zadania wykonywali przede wszystkim lotnicy będący instruktorami lotniczego szkolnictwa oraz częściowo ich podopieczni, a także piloci jednostek tworzonych spontanicznie przez znajdujące się na tyłach, i mające do dyspozycji samoloty myśliwskie, oddziały. Materiał skupia się głównie na ustaleniu listy pilotów, którzy wykonywali loty bojowe, mimo że nie znaleźli się w jednostkach liniowych. Ocenione zostały także możliwości ich działania i szanse zwalczania niemieckiego lotnictwa. Artykuł niniejszy jest wkładem do dalszych badań nad działalnością lotnictwa we wrześniu 1939 r.
EN
The article presents a biographical outline of Jan Kotyza, a soldier of the Home Army, Peasants’ Battalions and the Polish People’s Army. He was born in Bieńczyce near Cracow in a peasant family. Thanks to the persistence of his parents and teachers he finished high school and then studied physical education at the Jagiellonian University. Just before the outbreak of World War II, Kotyza took over the position of manager of the newly built city stadium at 3 Maja Avenue in Cracow. He was a reserve officer but did not take part in the Polish campaign of 1939. During the occupation he got involved in underground work. Initially, it consisted only in the distribution of underground magazines. He joined the Union of Armed Struggle (ZWZ) and took pseudonym „Krzemień”. Initially he organized a platoon in the villages of Bieńczyce, Krzesławice and Mistrzejowice. Then he became the commander of the ZWZ post „Mogiła”, which included municipalities: Mogiła, Ruszcza and Węgrzce. He left the ZWZ to join the Peasants’ Battalions (BCh). At the same time he became a member of the underground People’s Party „Roch”. After the BCh where merged with the Home Army, he took command of the „Pająk” battalion. In 1943, he was promoted within the BCh and became commander of the Cracow district codenamed „Forest Inspectorate No. 6”. Shortly after the liberation from the Germans, he answered the call of the new authorities to join the so-called Polish People’s Army. Initially he was not sent to the front, eventually he was sent to the 2nd Army. He did not manage to take part in fights against the Germans. He was near Dresden, from where he was withdrawn through Wrocław to Rzeszów, where he took part in fights with the Ukrainian Insurgent Army. After being demobilized, he returned to his hometown.
RU
В статье представлен биографический очерк Яна Котызы, солдата Армии Крайовой, Крестьянских батальонов и народного Войска Польского. Ян Котыза родился в Беньчице под Краковом, в крестьянской семье. Благодаря настойчивости родителей и учителей он окончил гимназию, а впоследствии учился по направлении „физическая культура” в Ягеллонском университете. Незадолго до начала Второй мировой войны Котыза занял должность управляющего недавно построенным муниципальным стадионом на улице Аллея 3 Мая в Кракове. Котыза был офицером запаса, но в Польской кампании 1939 г. участия не принимал. Во время оккупации он был задействован в конспиративных действиях, которые поначалу заключались только в распространении подпольной прессы. Он вступил Союз вооруженной борьбы (СВБ) принял псевдоним «Кшемень» („Кремень”). Первоначально он организовал взвод в деревнях Беньчице, Кшеславице и Мистшейовице. Затем он стал командиром поста СВБ „Могила”, который территориально охватывал три гмины: Могилу, Рушчу и Венгжце. Из Союза вооруженной борьбы Котыза перешел в Крестьянские Батальоны и одновременно с этим стал членом конспиративной Народной Партии „Рох”. После объединения Армии Крайовой и Крестьянских Батальонов он стал командовать батальоном „Пайонк” („Паук”). В 1943 г. в рамках Крестьянских Батальонов он получил повышение и стал комендантом краковского повята под криптонимом „Лесной округ №6”. Вскоре после освобождения от немцев он откликнулся на призыв новых властей присоединиться к народному Войску Польскому. Поначалу его не высылали на фронт, но затем все-таки отправили на фронт 2-ой армии Войска Польского. Котыза не успел принять участие в боях с Германией. Он был под Дрезденом, откуда был выведен через Вроцлав в Жешув, где принял участие в боях с УПА. После демобилизации вернулся на родину.
PL
Artykuł przedstawia zarys biografii Jana Kotyzy, żołnierza Armii Krajowej, Batalionów Chłopskich oraz ludowego Wojska Polskiego. Urodził się w podkrakowskich Bieńczycach w rodzinie chłopskiej. Dzięki uporowi rodziców i nauczycieli ukończył gimnazjum, a następnie również Studium Wychowania Fizycznego przy Uniwersytecie Jagiellońskim. Tuż przed wybuchem II wojny światowej Kotyza objął posadę kierownika nowobudowanego stadionu miejskiego przy Alei 3 Maja w Krakowie. Był oficerem rezerwy, ale nie wziął udziału w kampanii polskiej 1939 r. W czasie okupacji zaangażował się w pracę konspiracyjną. Pierwotnie polegała ona tylko na kolportażu podziemnych pism. Przystąpił do Związku Walki Zbrojnej, przyjął ps. „Krzemień”. Początkowo organizował pluton na terenie wsi Bieńczyce, Krzesławice oraz Mistrzejowice. Następnie został komendantem placówki ZWZ Mogiła, która obejmowała terytorialnie gminy Mogiła, Ruszcza oraz Węgrzce. Z szeregów ZWZ przeszedł do Batalionów Chłopskich. Jednocześnie został członkiem konspiracyjnego Stronnictwa Ludowego „Roch”. Po scaleniu BCh z AK objął dowództwo batalionu krypt. „Pająk”. W 1943 r. awansował w ramach BCh i został komendantem powiatu krakowskiego krypt. „Nadleśnictwo nr 6”. W niedługim czasie po oswobodzeniu od Niemców zgłosił się na wezwanie nowych władz do tzw. ludowego Wojska Polskiego. Początkowo nie trafił na front, ostatecznie został wysłany do 2 Armii WP. Nie zdążył wziąć udziału w walkach z Niemcami – był pod Dreznem, skąd wycofano go przez Wrocław do Rzeszowa, gdzie brał udział w walkach z UPA. Po zdemobilizowaniu wrócił w rodzinne strony.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.