Search results

1

Kara śmierci w Polskich Siłach Zbrojnych na obszarze ZSRR oraz Bliskim i Środkowym Wschodzie w latach 1941-1944

100%

Roguski R.

Doctrina. Studia społeczno-polityczne

|

2018

|

vol. 15

|

issue 15

271-288

PL

W przeszłości kara śmierci stanowiła jeden z najważniejszych elementów prawa wojskowego. Pełniła funkcję dyscyplinującą i retrybutywną za popełnione przestępstwo lub jako narzędzie odstraszania od popełnienia czynu zabronionego. Stosowano ją również w Polskich Siłach Zbrojnych w ZSRR, a także w Armii Polskiej na Wschodzie. W odróżnieniu od innych polskich formacji wojskowych zorganizowanych w Wielkiej Brytanii czy na Bliskim i Środkowym Wschodzie, w szeregach Wojska Polskiego w ZSRR kara ta była nadużywana, a wręcz stosowana z naruszeniem prawa. Orzekano ją zarówno za poważne przestępstwa godzące w żołnierski obowiązek, jak i za przestępstwa pospolite, które z dzisiejszej perspektywy nie są uważane za przestępstwa ciężkie. Stanowiła narzędzie utrzymania dyscypliny, w sytuacji gdy każde poważne naruszenie przez stacjonujących w ZSRR polskich żołnierzy prawa na szkodę Rosjan mogło negatywnie wpłynąć na kruchy sojusz polsko-radziecki. Częstotliwość orzekania przez sądy Armii Polskiej na Wschodzie kary śmierci znacznie spadła po ewakuacji polskich oddziałów ze Związku Radzieckiego na Bliski i Środkowy Wschód.

2

Koncepcja odbudowy sił zbrojnych w kraju w okresie formowania Armii Polskiej w ZSRR i po jej ewakuacji do Iranu

88%

Smoliński J.

Doctrina. Studia społeczno-polityczne

|

2016

|

vol. 13

|

issue 13

189-207

PL

W koncepcjach odbudowy niepodległego państwa polskiego władze na uchodźstwie dostrzegały konieczność sformowania sił zbrojnych i walki u boku sojuszników zachodnich. Aktywny udział w działaniach wojennych miał zapewnić Polsce odzyskanie niepodległości w sprawiedliwych granicach. Na przełomie 1941 i 1942 r. uważano, że Niemcy wkrótce przegrają wojnę, a Polska – w ramach bloku państw międzymorza położonych między Niemcami a ZSRR – powinna zachować kresy wschodnie, na zachodzie granica powinna przebiegać na linii Nysy Łużyckiej, Odry z przedmościem w rejonie Szczecina wraz Rugią, a na północy wzdłuż wybrzeża bałtyckiego z Gdańskiem i Królewcem. W koncepcji Komisji Studiów Sztabu NW opracowanej w lutym 1942 r. przewidywano, że w odbudowie naszych sił zbrojnych w kraju należy uwzględnić dwie hipotezy:1. Front niemiecko-radziecki, na skutek załamania się ZSRR albo wyczerpania sił obu stron ustabilizuje się na wschód od ziem polskich, na których wybuchnie powstanie antyniemieckie.2. Niemcy doznają gwałtownej klęski, a Armia Czerwona – aczkolwiek wyczerpana – znajduje się na ziemiach polskich Wybuch powstania zbrojnego wg hipotezy pierwszej byłby sygnałem do odbudowy naszej państwowości i podjęcia działań nad odtwarzaniem sił zbrojnych w okresie powstania, następnie do rozejmu, zawarcia pokoju i po przyjęciu traktatu pokojowego. Uczestniczyły by w nich władze na uchodźstwie, Polskie Siły Zbrojne na Zachodzie i Armia Krajowa. Odtworzone siły zbrojne odpowiednio uzbrojone i wyszkolone, ześrodkowane w zgrupowaniach: pomorskim, wielkopolskim i śląskim, mogłyby uczestniczyć w interwencji na kierunku zachodnim uderzając z przedmościa przy ujściu Odry na Berlin od północy albo od południowego wschodu. Mniej liczna część sił, będąca w zgrupowanych: litewsko-białoruskim, poleskim i małopolskim, działałaby jako osłona granicy wschodniej. Zakładano, że kraj może dać 3,5 mln. ludzi pod broń, co pozwoliłoby na wystawienie 75 wielkich jednostek wojskowych oraz lotnictwa i marynarki wojennej. W przypadku zaistnienia sytuacji wg hipotezy drugiej odtwarzanie naszych sił zbrojnych będzie mogło nastąpić po zwycięstwie ZSRR nad Niemcami. Potrzeby interwencyjno-okupacyjne na zachodzie będą prawdopodobne, gdyż Armia Czerwona będzie zajmowała wschodnie Niemcy i porty bałtyckie, stąd trzeba się liczyć z okupowaniem całej Polski. W takim przypadku należy brać pod uwagę, że rozstrzygnięcia mogą nastąpić jedynie na drodze dyplomatycznej, w której z pomocą przyjść mogą anglosasi, ale nie będzie ona wykraczać poza obszar etnograficzny. Zadania okupacyjne na ziemiach poniemieckich, ewentualnie przyznanych Polsce, przejęłyby polskie siły zbrojne od Armii Czerwonej. Zgoda na taką sytuację oznaczałaby dobrą wolę ZSRR i byłaby polskim sukcesem, choć wynikającym z chęci zachowania przez Kreml państwa buforowego pomiędzy Niemcami a ZSRR. Należy założyć, że kresy wschodnie byłyby poza Polską, a jakość osłony na wschodzie będzie również uzależniona od dyplomacji. Przy korzystnych ustaleniach, siły te będą ograniczone do zadań obserwacyjnych. Państwo polskie będzie w stanie wystawić 2,5 mln. ludzi pod broń, co pozwoli na wystawienie 55 wielkich jednostek wojskowych oraz lotnictwa i marynarki wojennej. Stan taki nie pozwoli przeciwstawić się aspiracjom ZSRR, ale jeżeli naruszą one interesy Wielkiej Brytanii to może dojść do konfliktu dającego nam okazję do odzyskania niepodległości w nowych granicach.

3

Wokół dezercji Żydów z Armii Polskiej na Wschodzie i konfliktu w Palestynie. Sprawa zajść w kibucach Chulda i Ramat ha-Kowesz w 1943 r.

51%

Pietrzak J.

Dzieje Najnowsze

|

2022

|

vol. 54

|

issue 3

69-84

EN

The article deals with events that occurred in Mandatory Palestine in the autumn of 1943. During British operations against Jewish armed organisations in two kibbutzim, there were violent clashes with settlers and arrests, which in turn provoked strong protests from the Jewish people. The author’s analysis focuses on the connections between these events and Polish-Jewish relations, particularly in the context of the case of the desertion of Jews from the Polish Army in the East commanded by General Władysław Anders.

PL

Artykuł dotyczy wydarzeń, które miały miejsce w mandatowej Palestynie jesienią 1943 r. Podczas brytyjskich akcji wymierzonych w żydowskie organizacje zbrojne w dwóch kibucach doszło do gwałtownych starć z osadnikami i aresztowań, co wywołało z kolei burzliwe protesty społeczności żydowskiej. Analiza autora ogniskuje się wokół związków tych wydarzeń z relacjami polsko-żydowskimi, zwłaszcza w kontekście sprawy dezercji Żydów z Armii Polskiej na Wschodzie dowodzonej przez gen. Władysława Andersa.

4

Centrum Wyszkolenia Armii – „Alma Mater” żołnierzy gen. Władysława Andersa w latach 1942–1946

51%

Janczak B.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica

|

2021

|

issue 109

201-222

EN

The article describes the history of the Army Training Center in 1942–1946. The center was established to train soldiers serving in the Polish Army in the East and the 2nd Corps. In the arms and services training centers, which were part of the Center, courses and cadet schools were organized according to the needs, during which the students acquired the necessary military knowledge. For almost four years of operation, the subordination of the Army Training Center has changed several times, the organizational structure has been reorganized, it has undergone a number of reorganisations, and the subordination of the Center has changed. The Polish army in the Middle East included soldiers with different war experiences, experiences and military skills. For this reason, training Polish soldiers was not an easy task. The most important goal of the Army Training Center was to train as many soldiers as possible at the central level so that the Polish Army in the East and the 2nd Polish Corps would achieve combat capability. In the Polish army, many specialists of various weapons and services were needed to fill the positions in military units. The tasks for the Army Training Center were established by the Command of the Polish Army in the East and the 2nd Corps in the training guidelines. The entire training process was developed by the headquarters on the basis of these documents. For almost four years, several thousand Polish soldiers were trained at the Army Training Center. This unit was for many of them the “Alma Mater”, where they could use the acquired skills in the war for the independence of Poland.

PL

W artykule opisano dzieje Centrum Wyszkolenia Armii (CWA) w latach 1942–1946. Utworzono je w celu przeszkolenia żołnierzy służących w Armii Polskiej na Wschodzie oraz 2 Korpusie. We wchodzących w skład CWA ośrodkach wyszkolenia broni i służb organizowano – zgodnie z zapotrzebowaniem – kursy oraz szkoły podchorążych, na których słuchacze zdobywali niezbędną wiedzę wojskową. Przez prawie cztery lata funkcjonowania kilkukrotnie zmieniało się podporządkowanie CWA, przekształcano strukturę organizacyjną i podległość. W składzie polskiego wojska na Środkowym Wschodzie znaleźli się żołnierze o różnych przeżyciach wojennych, doświadczeniach i umiejętnościach. Z tego powodu szkolenie nie było łatwym zadaniem. Najważniejszy cel CWA dotyczył przeszkolenia jak największej liczby żołnierzy na szczeblu centralnym, aby Armia Polska na Wschodzie i 2 Korpus Polski osiągnęły zdolność bojową. W polskim wojsku potrzebowano bardzo wielu specjalistów różnych broni i służb, aby obsadzić przewidziane etatami stanowiska w jednostkach wojskowych. Zadania dla CWA ustalało Dowództwo Armii Polskiej na Wschodzie i 2 Korpusu w wytycznych wyszkolenia. Na podstawie tych dokumentów opracowywano cały proces szkolenia. Przez prawie cztery lata w CWA przeszkolono kilka tysięcy polskich żołnierzy. Ta jednostka dla wielu okazała się „Alma Mater”, a nabyte umiejętności przydały się w działaniach wojennych o niepodległość Polski.

5

Włodzimierz Cieński jako kapelan wojskowy

32%

Żurek J.

Studia i Materiały Centralnej Biblioteki Wojskowej

|

2020

|

issue 1(13)

79-124

EN

The paper describes life and work of father Włodzimierz Cieński (1897-1983), priest of the Roman Catholic Archdiocese of Lviv (1924), member of the Union of Armed Struggle in Lviv (1939-1940), political prisoner in Lviv and Moscow (1940-1941), chief/deputy chief of the Catholic chaplaincy of the Polish Armed Forces in the USSR (1941-1942), Polish Armed Forces in the East (1942-1943) and the Polish II Corps (1943-1946), vicar general of the field bishop for the troops in the Middle East and Italy (1944-1946), military chaplain in the Polish Resettlement Corps in Great Britain (1946-1949), priest of the Polish Catholic Mission in England and Wales (1949-1954) and a Cistercian-Trappist in Normandy (1955-1983). The article also presents the origins behind nomination of Major/ Lieutenant Colonel Cieński for head of the Catholic field chaplaincy of the Polish troops in the Soviet Union in 1941. Printed sources include Cieński’s memoirs from 1939-1942 published in episodes in the journal ‚Duszpasterz Polski Zagranicą’ in Rome in 1985-1986.

PL

Artykuł poświęcony osobie księdza Włodzimierza Cieńskiego (1897-1983), duchownego archidiecezji lwowskiej obrządku łacińskiego (1924), członka Związku Walki Zbrojnej we Lwowie (1939-1940), więźnia politycznego we Lwowie i w Moskwie (1940-1941), szefa/zastępcy szefa katolickiego duszpasterstwa polowego Polskich Sił Zbrojnych w ZSRR (1941-1942), Armii Polskiej na Wschodzie (1942-1943) i II Korpusu (1943-1946), wikariusza generalnego biskupa polowego dla wojsk na Środkowym Wschodzie i we Włoszech (1944-1946), kapelana wojskowego w Polskim Korpusie Przysposobienia i Rozmieszczenia w Wielkiej Brytanii (1946-1949), duchownego Polskiej Misji Katolickiej w Anglii i Walii (1949-1954) oraz cystersa-trapisty w Normandii (1955-1983). W artykule przedstawiono genezę nominacji majora/podpułkownika Cieńskiego na stanowisko szefa katolickiego duszpasterstwa polowego wojsk polskich w Związku Radzieckim w 1941 roku na tle biografii tytułowego bohatera. Wśród źródeł drukowanych należy wyróżnić wspomnienia Cieńskiego za lata 1939-1942 wydane w odcinkach w czasopiśmie „Duszpasterz Polski Zagranicą” w Rzymie w latach 1985-1986.

Refine search results

2 Doctrina. Studia społeczno-polityczne

1 Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica

1 Dzieje Najnowsze

1 Studia i Materiały Centralnej Biblioteki Wojskowej

1 Janczak B.

1 Pietrzak J.

1 Roguski R.

1 Smoliński J.

1 Żurek J.

1 2023

1 2021

1 2020

1 2018

1 2016

Kara śmierci w Polskich Siłach Zbrojnych na obszarze ZSRR oraz Bliskim i Środkowym Wschodzie w latach 1941-1944

Koncepcja odbudowy sił zbrojnych w kraju w okresie formowania Armii Polskiej w ZSRR i po jej ewakuacji do Iranu

Wokół dezercji Żydów z Armii Polskiej na Wschodzie i konfliktu w Palestynie. Sprawa zajść w kibucach Chulda i Ramat ha-Kowesz w 1943 r.

Centrum Wyszkolenia Armii – „Alma Mater” żołnierzy gen. Władysława Andersa w latach 1942–1946

Włodzimierz Cieński jako kapelan wojskowy