Search results

1

Wycisk plakiety z popiersiem ostatniego Jagiellona na oprawie Commentarius brevis rerum in orbe gestarum ze zbiorów dawnej Biblioteki Katedralnej w Gnieźnie

100%

Muraszko M.

Biblioteka

|

2015

|

issue 19(28)

195-202

EN

The communique presents the binding of a printed book published in Cologne in 1568. The lower part of the cover vignette of the book is embellished with a bust of Sigismund August II of Poland embossed in the binding. It should be added at this point that the relevant literature of the subject includes a number of examples of bindings decorated with ornaments that might have been embossed by the same binding device.

PL

Komunikat prezentuje oprawę kolońskiego druku z 1568 roku. Zwierciadło jej dolnej okładziny zdobi wycisk plakiety z popiersiem króla Zygmunta II Augusta. Literatura przedmiotu podaje kilka przykładów egzemplarzy opraw ozdobionych być może za pomocą tego samego narzędzia introligatorskiego.

2

Katalog toruńskiego księgarza Samuela Janssona Möllera z 1738 roku w zbiorach Biblioteki Katedralnej w Gnieźnie

100%

Imańska I.

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

|

2020

|

vol. 113

205-220

EN

The article presents the book range of Samuel Jansson Möller, a bookseller operating in Toruń in the first half of the 18th century. The basis for its presentation was a book catalogue from 1738, included in the collection of the Cathedral Library in Gniezno. Jansson Möller became involved with Toruń around 1725, when he took position in a thriving bookstore of Jan Christian Laurer, which, after his employer’s death and at the request of the widow, was run by Möller until his own death around 1751 The catalogue contains nearly 1600 items, more than half of which were published in the 17th century, 35% came from the first decades of the 18th century and the rest were 16th century prints, which proves that the bookseller merchandised used books as well as new publications. In many respects, the analysed catalogue demonstrated that Jansson’s activity reflected that of his predecessor and another Toruń bookseller of that period, Jan Fryderyk Hauenstein. Over 20% of the books in his catalogue were polonica, including many publications in Polish. Although the ruling and intellectual elites of the city at that time were mainly Protestants, Jansson also addressed his offer to Catholics, which shows that the Catholic community had to show interest in books to a comparable extent to the Protestant one.

PL

W artykule zaprezentowana została oferta księgarska Samuela Janssona Möllera, księgarza działającego w Toruniu w pierwszej połowie XVIII wieku. Podstawą do jej przedstawienia był katalog księgarski z 1738 roku, znajdujący się w zbiorach Biblioteki Katedralnej w Gnieźnie. Jansson Möller związał się z Toruniem ok. 1725 roku, zatrudniając się w prężnie działającej księgarni Jana Chrystiana Laurera, po którego śmierci na prośbę wdowy prowadził ją dalej do ok. 1751 roku, kiedy zmarł. W katalogu zostało wykazanych prawie 1600 pozycji, z czego ponad połowa to książki wydane w XVII wieku, 35% pochodziło z pierwszych dekad XVIII stulecia, a pozostałe to druki XVI-wieczne, co dowodzi, że księgarz na równi z nowymi wydawnictwami handlował książką używaną. Pod wieloma względami analizowany katalog pokazywał, że Jansson działalnością nawiązywał do swego poprzednika i innego księgarza toruńskiego tego okresu, Jana Fryderyka Hauensteina. W katalogu ponad 20% książek stanowiły polonika, w tym sporo pozycji polskojęzycznych. Mimo że elity rządzące i intelektualne miasta to w tamtym czasie głównie protestanci, Jansson zwracał się ze swą ofertą także do katolików, co pokazuje, że społeczność katolicka musiała wykazywać zainteresowanie książkami w porównywalnym stopniu, co protestancka.

3

„Oryginał został odnaleziony i nie zmienił właściciela”. Losy gnieźnieńskiego starodruku PL 178, zawierającego Officina ferraria

88%

Sołomieniuk ks. M.

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

|

2022

|

vol. 118

439-456

EN

The subject of this article is the fate of an early printed book from the resources of the Archdiocesan Archives in Gniezno, which contains a unique Polish-language poem from 1612 by Walenty Roździeński, entitled ‘Officina Ferraria’. This jointly bound book was given to the Gniezno chapter library as a testamentary gift by Rev. Anthony Dyament in 1885. Its scientific and historical value was discovered before World War II by the librarian and chapter archivist, Rev. Canon Leon Formanowicz; it was scientifically analysed by Prof. Roman Pollak in 1936. The book – taken by the Germans to Poznań during the war, then returned to its rightful owner after the war – was reintroduced to the inventory in 1955. That same year, Rev. Stanislaw Bross, PhD, chapter vicar of the Gniezno Archdiocese while Primate Stefan Wyszyński was imprisoned, loaned it without notifying the metropolitan chapter to Prof. Kornel Wesołowski of the Warsaw University of Technology. Wesołowski held the book until his death in 1977, after which his widow donated it to the National Library. In the late 1970s and early 1980s, the Primate’s Chapter in Gniezno tried unsuccessfully to reclaim the valuable book. Most recently, in 2017, the current director of the Archdiocesan Archives in Gniezno, Rev. Michał Sołomieniuk, analysed the Gniezno early printed book in Warsaw. In the Cathedral Library in Gniezno the book retains the reference number BK Pl 178.

PL

Przedmiotem artykułu są losy starodruku z zasobu Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie, zawierającego m.in. unikat polskojęzycznego poematu Walentego Roździeńskiego pt. Officina ferraria z 1612 roku. Ten druk współoprawny został podarowany gnieźnieńskiej bibliotece kapitulnej jako dar testamentalny ks. Antoniego Dyamenta w 1885 roku. Wartość naukową i historyczną druku odkrył przed II wojną światową bibliotekarz i archiwista kapitulny ks. kan. Leon Formanowicz, a zbadał go naukowo prof. Roman Pollak, który w 1936 roku przygotował jego edycję. Druk, w czasie wojny zabrany przez Niemców do Poznania, wrócił do prawowitego właściciela po wojnie i został ponownie zinwentaryzowany w 1955 roku. W tym też roku ks. dr Stanisław Bross, wikariusz kapitulny archidiecezji gnieźnieńskiej w czasie uwięzienia prymasa Stefana Wyszyńskiego, wypożyczył go bez powiadomienia kapituły metropolitalnej prof. Kornelowi Wesołowskiemu z Politechniki Warszawskiej. K. Wesołowski przetrzymywał druk do śmierci w 1977 roku, po czym wdowa po nim podarowała go Bibliotece Narodowej. Na przełomie lat 70. i 80. XX wieku kapituła prymasowska w Gnieźnie bezskutecznie starała się o zwrot cennej książki. Ostatnio, w 2017 roku, badał gnieźnieński druk w Warszawie obecny dyrektor Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie ks. Michał Sołomieniuk. W Bibliotece Katedralnej w Gnieźnie książka wciąż ma sygnaturę BK Pl 178.

4

Wolumin mszalny poznańskich karmelitów bosych.

75%

Pokora P.

Biblioteka

|

2015

|

issue 19(28)

47-57

EN

The communique presents the Roman Missal, the book containing the prescribed prayers, chants, and instructions for the celebration of Mass in the Roman Catholic Church, from the Poznań-based monastery of Discalced Carmelites (Barefoot Carmelites) from the years 1685–1705 (1738). The missal is bound in a velvet binding with silver cornerpieces from the beginning of the eighteenth century and most probably produced in some local bindery.

PL

Komunikat prezentuje wolumin mszalny z poznańskiego klasztoru karmelitów bosych z lat 1685–1705 (1738) w oprawie z aksamitu, z okuciami ze srebra, pochodzącej z początku XVIII wieku, a wykonanej zapewne w lokalnym warsztacie introligatorskim.

5

Oprawa "Homiliarum" z pełnopostaciowym wyciskiem radełka jagiellońskiego w zbiorach Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie

75%

Franczak R.

Biblioteka

|

2016

|

issue 20(29)

55-70

EN

The article presents the binding of the Homiliarum with a full image imprint made by a Jagiellonian bookbinders finishing roll that most probably shows King Sigismund I the Old (or Albrecht I Hohenzollern) and Bona Sforza. The volume under scrutiny has been found in the book collections of the former Seminary Library, now held in the collections of the Archdiocese Archives in Gniezno. While investigating the imprint made by the roll and the provenance entries for the volume, the present author attempts to determine the time and place of origination of the tool. Further on in the article three other volumes are presented whose bindings might have been made at the same binding shop. An analysis of the bindings has made it possible to determine the probable time and place where the book binder used the Jagiellonian roll in question.

PL

Artykuł prezentuje oprawę Homiliarum z pełnopostaciowym radełkiem jagiellońskim przedstawiającym najprawdopodobniej Zygmunta I Starego i Bonę (ewentualnie Albrechta I Hohenzollerna). Opisywany wolumin odnaleziono w zasobie dawnej biblioteki seminaryjnej znajdującej się w zbiorach Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie. Na podstawie badań wycisku radełka oraz wpisów proweniencyjnych określam przypuszczalny czas i miejsce powstania narzędzia. W dalszej części artykułu przedstawiam jeszcze trzy woluminy, których oprawy z dużym prawdopodobieństwem pochodzą z tego samego warsztatu introligatorskiego. Dzięki ich analizie udało się nakreślić przypuszczalny czas i miejsce działania introligatora, który posługiwał się wspomnianym radełkiem jagiellońskim.

6

"Opusculum Quadragesimale" Walentego Wróbla z dedykacją dla Pawła Holszańskiego

75%

Bartoszak M.

Biblioteka

|

2016

|

issue 20(29)

23-40

EN

The article discusses the copy of the 1537 Opusculum Quadragesimale by Walenty Wróbel (currently kept in the Archdiocese Archives in Gniezno) with a dedicatory inscription to Paweł Holszański, Bishop of Vilna, questioned by Stanisław Estreicher in Bibliografia polska by Karol Estreicher. The only difference between the unknown edition of this title and the well-known second edition is the dedicatory inscription dedicated to the Bishop of Poznań, John of the Lithuanian Dukes. Hence the main part of the article is devoted to a comparison of both dedicatory letters. The copy under scrutiny is bound in a binding made in a bindery in Vilna that, between the years 1557–1563, was also involved in providing its services to the royal library of Sigismund August. This particular volume was used by monks of different monasteries. The last attested proprietary inscription that the work bears is the one of the monastery of the monks of the Calced Carmelites in Bydgoszcz.

PL

Przedmiotem niniejszego artykułu jest przechowywany w Archiwum Archidiecezjalnym w Gnieźnie egzemplarz wydanego w 1537 roku Opusculum Quadragesimale Walentego Wróbla z dedykacją dla biskupa wileńskiego Pawła Holszańskiego, której istnienie podważył Stanisław Estreicher w Bibliografii polskiej Karola Estreichera. Nieznane wydanie tego dzieła odróżnia się jedynie częścią dedykacyjną od drugiego, znanego wydania, skierowanego do biskupa poznańskiego Jana z Książąt Litewskich. W związku z tym porównaniu obu listów dedykacyjnych poświęcona została najobszerniejsza część artykułu. Omawiany egzemplarz chroni oprawa wykonana w wileńskim warsztacie introligatorskim, który w latach 1557–1563 oprawiał także księgi z biblioteki Zygmunta Augusta. Wolumin krążył w środowisku zakon nym. Ostatnim potwierdzonym wpisem własnościowym posiadaczem dzieła był klasztor karmelitów trzewiczkowych w Bydgoszczy.

Refine search results

4 Biblioteka

2 Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

1 Bartoszak M.

1 Franczak R.

1 Imańska I.

1 Muraszko M.

1 Pokora P.

1 Sołomieniuk ks. M.

1 2022

1 2020

2 2016

2 2015

Wycisk plakiety z popiersiem ostatniego Jagiellona na oprawie Commentarius brevis rerum in orbe gestarum ze zbiorów dawnej Biblioteki Katedralnej w Gnieźnie

Katalog toruńskiego księgarza Samuela Janssona Möllera z 1738 roku w zbiorach Biblioteki Katedralnej w Gnieźnie

„Oryginał został odnaleziony i nie zmienił właściciela”. Losy gnieźnieńskiego starodruku PL 178, zawierającego Officina ferraria

Wolumin mszalny poznańskich karmelitów bosych.

Oprawa "Homiliarum" z pełnopostaciowym wyciskiem radełka jagiellońskiego w zbiorach Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie

"Opusculum Quadragesimale" Walentego Wróbla z dedykacją dla Pawła Holszańskiego