Search results

1

The Reception of Books from Braniewo in the 17th-century Uppsala University Library

100%

Sjökvist P.

Biblioteka

|

2020

|

issue 24 (33)

101-116

PL

Jest rzeczą ogólnie wiadomą, że podczas potopu szwedzkiego w wieku XVII wojska szwedzkie wywiozły z Polski łupy wojenne obejmujące także liczne księgozbiory, w tym, w roku 1626, zbiory biblioteki kolegium jezuickiego w Braniewie. Artykuł omawia, w jaki sposób dokonano uporządkowania i organizacji zbiorów z Braniewa w pierwszym budynku biblioteki Uniwersytetu w Uppsali po ich przekazaniu przez króla szwedzkiego Gustawa II Adolfa. W szczególności omówiono dzieła o treści teologicznej. Jak pokazuje autor, książki z Braniewa napisane przez autorów katolickich lub redagowane przez wydawców katolickich, o bardziej neutralnym charakterze, tj. książki dotyczące historii Kościoła, wydań Biblii czy konkordancji biblijnych, uznano ogólnie za bardziej przydatne na luterańskim uniwersytecie niż dzieła autorów katolickich zawierające np. komentarze do Biblii, kazania czy pisma dogmatyczne.

EN

It is well known that Swedish armies took a number of literary spoils of war from Poland in the 17th century, among others, the library of the Jesuit College in Braniewo in 1626. This article discusses how the collections from Braniewo were received and arranged in the first library building of Uppsala University, to which they had been donated by the Swedish King Gustavus II Adolphus. Books with contents related to theology are discussed in particular. As is shown in the article, books from Braniewo by Catholic authors or editors that were of a more neutral nature, such as books on Church history, Bibles and Bible concordances, were generally considered more useful at this Lutheran university than books by Catholic authors containing, for instance, Bible commentaries, sermons and dogmatics.

2

Szwedzi a Polska, czyli o rodzimych księgozbiorach w Bibliotece Uniwersyteckiej w Uppsali

88%

Grabowska H.

Biblioteka

|

2010

|

issue 14(23)

109-118

EN

After a series of mid-seventeenth century campaigns and during the turbulent times of the Swedish invasion and occupation of the Polish-Lithuanian Commonwealth a particularly valuable collection of Polonica was among the spoils taken by the Swedish army and transferred to Sweden. The collection was seized from Jesuit colleges in Braniewo, Frombork and Poznań. Currently, the collection is held at the University Library in Uppsala. From the existing holdings of Polish origin at Uppsala University Library, only the collection from the library of the Jesuit College in Braniewo has been reconstructed in catalogue form. Józef Trypućko, professor of Slavic languages, linguist and translator, was occupied with the project of studying the history of Polish book collections in the Kingdom of Sweden for many years. Following his death, it was continued by other researchers by agreement of the University Library in Uppsala and the National Library in Warsaw. The publication of the catalogue has triggered much controversy by challenging many concepts assumed to be fundamental for the issues of restitution of lost collections and prompted a discussion on available legal regulations and remedies concerning international displacement and cultural plunder, though, at the same time, questioned legitimacy of such claims.

PL

W XVII wieku wskutek burzliwych dziejów polsko-szwedzkich został zagrabiony niezwykle cenny zbiór poloników. Księgozbiór pochodził głównie z bibliotek należących do kolegiów jezuickich w Braniewie, Fromborku i Poznaniu. Obecnie przechowywany jest w Bibliotece Uniwersyteckiej w Uppsali. Spośród polskich zbiorów znajdujących się w posiadaniu uppsalskiej książnicy jedynie księgozbiór z biblioteki pojezuickiej z Braniewa doczekał się szczegółowego opracowania. Józef Trypućko, wybitny językoznawca, slawista i tłumacz, podjął trud prowadzenia systematycznych badań nad historią polskich zbiorów bibliotecznych, które znalazły się na terenie Królestwa Szwecji. Prace nad katalogiem były kontynuowane po jego śmierci, na podstawie porozumienia zawartego między Biblioteką Uniwersytecką w Uppsali a Biblioteką Narodową w Warszawie. Wydanie katalogu wywołało kontrowersje wokół kwestii rewindykacji utraconych zbiorów, skłoniło do refleksji nad prawem do ubiegania się o zwrot zagrabionych skarbów kultury i jednocześnie nad zasadnością takich starań.

3

O poznańskich rękopisach i starych drukach w zbiorach Biblioteki Uniwersyteckiej w Uppsali

88%

Szulc A., Wilgosiewicz-Skutecka R.

Biblioteka

|

2014

|

issue 18(27)

7-32

EN

The present article aims at presenting a concise overview of the results of an initial search query and investigation carried out at the University Library in Uppsala between May 14–18, 2012. Its main goal was to get acquainted with the oldest part the library’s book collection in view of manuscripts and old books that came into possession of the library as spoils of war after they had been looted in Poznań-based libraries of the Jesuits, the Bernardines and the Dominicans in 1656. The introductory part of the article provides an outline of the history of the lootings by the Swedish armies of book collections in the seventeenth century, attempts at the restitution of the materials by the authorities of the Republic of Poland and the research on the Polish book collections currently held in Sweden that has been going on since the nineteenth century. The source base for the query was the unpublished bibliographical notes written by the Polish linguist, bibliographer of the material concerning Poland or Polish affairs kept in Sweden, and a long-term professor of the Uppsala University, Józef Trypućko (1910–1983) currently held in the archive material of the University Library in Poznań. The above material, the result of Trypućko’s investigations on the resources of Carolina Rediviva, contains valuable information concerning old prints and manuscripts of Poznań provenience. Regrettably, the collections from Greater Poland that are currently held in Uppsala have not been yet properly researched and no all-inclusive study has been published. The present article attempts to provide tentative directions in future studies on the subject along with appropriate relevant methodology.

PL

Artykuł jest prezentacją wyników wstępnej kwerendy w Bibliotece Uniwersyteckiej w Uppsali, przeprowadzonej 14–18 maja 2012 roku. Jej celem był ogólny przegląd najstarszej części księgozbioru pod kątem znajdujących się w nim rękopisów i starych druków zrabowanych w 1656 roku z bibliotek poznańskich jezuitów, bernardynów i dominikanów. W części wstępnej artykułu przedstawione zostały szwedzkie grabieże księgozbiorów w XVII wieku, starania rewindykacyjne Rzeczypospolitej oraz badania naukowe nad polskimi księgozbiorami w Szwecji prowadzone od XIX wieku. Podstawę źródłową kwerendy stanowiły przechowywane w archiwum Biblioteki Uniwersyteckiej w Uppsali niepublikowane notatki bibliograficzne Józefa Trypućki (1910–1983), językoznawcy i bibliografa szwedzkich poloników, wieloletniego profesora Uniwersytetu w Uppsali. Materiał ten – efekt kwerendy Trypućki w zasobach Carolina Rediviva – zawiera cenne informacje dotyczące starych druków i rękopisów proweniencji poznańskiej. Zbiory wielkopolskie znajdujące się w Uppsali nie doczekały się dotąd szczegółowych badań. Niniejszy artykuł jest próbą nakreślenia kierunku i metod dalszych badań.

Refine search results

3 Biblioteka

1 Grabowska H.

1 Sjökvist P.

1 Szulc A.

1 Wilgosiewicz-Skutecka R.

1 2020

1 2014

1 2010

The Reception of Books from Braniewo in the 17th-century Uppsala University Library

Szwedzi a Polska, czyli o rodzimych księgozbiorach w Bibliotece Uniwersyteckiej w Uppsali

O poznańskich rękopisach i starych drukach w zbiorach Biblioteki Uniwersyteckiej w Uppsali