Search results

1

Agnieszka Wysocka, „Jan Kossowski (1898-1958). Spotkanie z architekturą”, Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz 2020, ss. 259, il. 98, bibliografia

100%

Lameński L.

Biuletyn Historii Sztuki

|

2021

|

vol. 83

|

issue 1

175-188

2

Monitorowanie lokalnego programu rewitalizacji dla miasta Bydgoszczy

100%

Pilarczyk A.

Problemy Rozwoju Miast

|

2010

|

issue 3

113-119

PL

W artykule omówiony został system monitorowania Lokalnego programu rewitalizacji dla Miasta Bydgoszczy na lata 2007-2015 (LPR-B). System monitorowania LPR-B został tak zaprojektowany, aby można było kontrolować postęp realizacji programu oraz poszczególnych projektów wpisanych do programu, monitorować wpływ realizacji projektów na obszar poddany rewitalizacji oraz monitorować zmiany zachodzące na terenie Bydgoszczy, które dotyczą rewitalizacji. Autorka opisuje system monitorowania programu, w tym wdrażania LPR-B na podstawie wskaźników, realizacji projektów wpisanych do LPR-B, finansów LPR-B, wdrażania LPR-B na podstawie waloryzacji budynków i budowli. W artykule omówiono wszystkie składowe systemu monitorowania LPR-B oraz zaprezentowano przykłady ilustrujące cały proces.

EN

This paper discusses a system of monitoring and evaluation for the Bydgoszcz Urban Regeneration Programme, 2007-2015. The monitoring system was designed to monitor the implementation of the Programme and its projects, the influence of the project execution on the areas covered by the Urban Regeneration Programme and the changes associated with the Bydgoszcz Programme. The author describes the monitoring system, including monitoring of the Programme and project implementation on basis of indicators, financial monitoring of the Programme and Programme implementation monitoring on the basis of the building value increase. The author discusses the monitoring system components and evaluation, and offers examples that illustrate the process.

3

Z dziejów aptekarstwa bydgoskiego – „Apteka pod Niedźwiedziem”

94%

Lis M.

Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki

|

2015

|

vol. 24

|

issue 2(47)

93-117

EN

The article presents the development of Bydgoszcz pharmacies, whose beginnings date back to the Middle ages. The commercial character of the city played a significant role in this development, as it had been an important communications hub for centuries. over the years, old stands of spice and oil sellers were effectively supplanted by pharmacies. in Bydgoszcz, secular pharmacies were older than monastic ones. The first mention of a Jesuit pharmacy in Bydgoszcz appeared quite late. The reason could have been that Jesuit orders were placed in the near Toruń or Grudziądz. Beginning from the 17th century, Bydgoszcz began to lose its significance, ravaged by successive Swedish occupations and numerous plagues. in the 18th century it lived through natural disasters – floods and epidemics – and reconstruction of its human potential was possible only in the second half of the century. As a result of the first partition of Poland, Bydgoszcz found itself under Prussian rule and, consequently, Prussian regulations and laws were in force, also those concerning pharmacies. paradoxically, the Prussian rule turned out to be beneficial for Bydgoszcz that was gaining a German, big-city character, although its burgeoisie consisted mainly of the Germans, who were owners also of Bydgoszcz pharmacies. „Apteka pod Niedźwiedziem” was one of the oldest pharmacies in Bydgoszcz. during the 2nd world war it was impounded by the German authorities and, unfortunately, we lack information about its functioning during that time. The reason of its closure after nationalization also remains unknown. Reports about the pharmacy’s fittings and equipment, prepared by state officials raise serious doubts. The analysis of the history of „Apteka pod Niedźwiedziem” poses many questions that cannot be explicitly answered.

4

Edukacja w powiecie bydgoskim w latach 2016-2019

94%

Ziółkowski P.

Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Gospodarki, seria Edukacja - Rodzina - Społeczeństwo

|

2021

|

issue 6

15-43

EN

This article attempts to characterize education in the Bydgoszcz poviat in 2016–2019 at the level of secondary schools. The text presents the tasks of a local government unit, which is a poviat, in the context of education. The material resources are characterized by the Bydgoszcz poviat. The presentation of the administrative division, location and basic statistical data, such as: birth rate, population structure and unemployment, are presented. Then, the management of education in the Bydgoszcz poviat was presented, which is carried out by the Poviat Educational Management Center in Koronowo. The Center is an organizational unit with the help of which the poviat carries out educational tasks and directly deals with running schools and carrying out educational tasks, which ensures effective functioning, efficient operation and proper performance of educational tasks. The organizational structure of schools was also discussed. The analysis covers the changing number of departments in schools, the number of students, teachers’ positions, administration and school service. The pass rate of external examinations by students of schools administered by the Bydgoszcz poviat is described in comparison with the average pass rate in the Kujawsko-Pomorskie voivodeship and the most frequently chosen professions by school graduates. At the end of the general description, the budget of the Bydgoszcz poviat was presented, 17% of the total expenditure of which is expenditure on education and upbringing. The structure of expenditures of the Bydgoszcz poviat depending on income, educational subsidy and expenditures on education and upbringing is illustrated. This article contains an assessment of selected, and in the author’s opinion, key aspects of education management by the Bydgoszcz poviat in 2016–2019.

PL

W artykule podjęto próbę charakterystyki oświaty w powiecie bydgoskim w latach 2016–2019, na poziomie szkół ponadpodstawowych. Przedstawiono zadania jednostki samorządu terytorialnego, jaką jest powiat w kontekście edukacji. W materiale scharakteryzowano powiat bydgoski. Zaprezentowano ujęcie podziału administracyjnego, położenia oraz podstawowe dane statystyczne, takie jak: przyrost naturalny, struktura ludności i bezrobocie. Następnie zobrazowano zarządzanie oświatą w powiecie bydgoskim, które realizowane jest poprzez Powiatowe Centrum Zarządzania Oświatą w Koronowie. Centrum stanowi jednostkę organizacyjną, przy pomocy której powiat realizuje zadania oświatowe i bezpośrednio zajmuje się prowadzeniem szkół i realizacją zadań oświatowych, co zapewnia efektywne funkcjonowanie, sprawne działanie i prawidłowe wykonywania zadań oświatowych. Omówiona została także struktura organizacyjna szkół. Analizie poddano zmieniającą się liczbę oddziałów w szkołach, liczbę uczniów, etatów nauczycieli, administracji i obsługi szkół. Opisano zdawalność egzaminów zewnętrznych przez uczniów szkół prowadzonych przez powiat bydgoski w porównaniu ze średnią zdawalnością w województwie kujawsko-pomorskim oraz najczęściej wybierane zawody przez absolwentów szkół. Na zakończenie ogólnej charakterystyce poddano budżet powiatu bydgoskiego, którego 17% ogółu wydatków stanowią wydatki na oświatę i wychowanie. Zilustrowana została struktura wydatków powiatu bydgoskiego w zależności od dochodów, subwencji oświatowej i wydatków na oświatę i wychowanie. W niniejszym artykule zawarto ocenę wybranych i – zdaniem autora – kluczowych aspektów zarządzania oświatą przez powiat bydgoski w latach 2016–2019.

5

Trasa edukacyjna Bydgoszcz-Łabiszyn: Szlak Małych Elektrowni Wodnych

94%

Kuźmińska A., Pujszo R.

Zeszyty Naukowe. Turystyka i Rekreacja

|

2012

|

issue 2(10)

119-136

PL

The described route is a water connection between Bydgoszcz and Łabiszyn, a small town located approximately 34 km south of the large agglomeration of Bydgoszcz. The waterway connection follows the course of the Bydgoszcz Canal and the Upper Noteć Canal. Both of these watercourses contain hydraulic structures of historic significance, as well as small modern hydroelectric plants, used commercially for power production. Due to many years of neglect, the area is not currently used economically or by tourists. The authors of the article, by highlighting selected tourist attractions and educational assets, and by coining the name ‘Small Hydroelectric Plants Trail’ intend to generate interest among the regional authorities in the process of revitalizing the presented route. They also want to promote water tourism, educational tourism and student tourism, which may be included in physical education curricula, especially in part-time study programmes

6

Stare miasto i centrum Bydgoszczy – poprawa atrakcyjności obszaru

84%

Rembowicz-Dziekciowska A.

Studia Miejskie

|

2013

|

vol. 11

27-38

PL

Historyczne centrum Bydgoszczy, obejmujące zarówno Stare Miasto, jak i piękne przed wojną, a dziś zaniedbane kwartały z secesyjną zabudową, w okresie przemian ustrojowych znacząco straciło na swojej atrakcyjności. W okresie od 1998 r. do 2011 r. liczba osób zamieszkujących w obszarze śródmieścia Bydgoszczy zmniejszyła się z około 30 do 20 tys. osób (spadek o około 1/3). Podobne zjawisko zauważalne jest w wielu polskich miastach. Miejska Pracownia Urbanistyczna w Bydgoszczy, wykonując szereg opracowań planistycznych i studialnych, wskazuje obszary pilnych działań, mających powstrzymać ten niekorzystny trend. Historyczne centrum, jako obszar mający znaczący wpływ na postrzeganie całego miasta, musi sukcesywnie odzyskiwać swoje dawne znaczenie i prestiż. W styczniu 2012 r. uchwałą Rady Miasta Bydgoszczy przyjęte zostały kierunki działań służące rewitalizacji przestrzeni publicznych Starego Miasta w Bydgoszczy. Działania określone w tym dokumencie są sukcesywnie wdrażane, a niezależnie od powyższego kontynuowane są prace zainicjowane w 2000 r. (Program przywracania miastu rzeki Brdy), związane z podnoszeniem jakości przestrzeni nadrzecznych. W Miejskiej Pracowni Urbanistycznej wykonywanych jest też szereg innych opracowań, koncepcji i planów miejscowych, będących pomocniczym narzędziem nie tylko dla jednostek samorządowych, ale również dla właścicieli nieruchomości i potencjalnych inwestorów. Działania te przynoszą efekt. Zauważalny staje się wzrost zainteresowania przekształcającym się sukcesywnie historycznym centrum miasta. Zmienione przestrzenie publiczne generują przemiany usytuowanych w sąsiedztwie obiektów stanowiących własność prywatną, a bydgoski obszar śródmiejski i nadrzeczny staje się coraz większym magnesem dla mieszkańców i potencjalnych inwestorów.

EN

The historic center of Bydgoszcz that includes the “Old City Core” as well as the secessionist architecture of downtown areas thrived before the Second World War. Regrettably that has changed dramatically during the postwar period characterized by sudden political transformations. In that period the number of city center residents declined from approximately 30 000 in 1998 to 20 000 in 2011 (decrease by a third). Analogous changes are noticeable in many polish cities. In order to stop that detrimental occurrence, several studies indicating a number of urgent intervention areas have been undertaken. The historic center is of particular interest due to the fact that it influences the view on the whole city. In accordance with the studies, the importance and prestige of Bydgoszcz is to be reestablished. In September 2012 the City Board of Bydgoszcz introduced a policy containing action plans that allow for revitalization process of public spaces in the historic city core. Actions indicated in the policy are being successively put into place. In addition to the recent efforts, actions initiated in 2000 by the “Return of the River to the City Program” are also being continued to improve the quality of areas along the river banks. Supplementary local development plans are being prepared in the Civic Urban Design Department and are to be of assistance not only to public bodies but also to property owners and potential investors. Our actions proved to be effective as general interest in transforming the city center is growing. Redeveloped public spaces stimulate the regeneration of nearby private buildings with areas along the river banks and the city center attracting more residents and potential investors.

7

Jakość życia, potrzeby i patologia społeczna na przykładzie prostytucji w Bydgoszczy

84%

Rykiel Z., Żerebecka K.

Studia Regionalne i Lokalne

|

2005

|

issue 2(20)

75-88

PL

W artykule przedstawiono dyskusję na temat jakości życia w kontekście potrzeb człowieka. W tych ramach koncepcyjnych rozważono kwestię potrzeb seksualnych i ich związku z koncepcją patologii w naukach społecznych i teologii. Jako szczególną formę patologii seksualnej przeanalizowano prostytucję, rozważając ją również z punktu widzenia usługi realizującej potrzeby ludzkie i wpływu na jakość życia. Szczegółowo przeanalizowano rozmieszczenie prostytucji w Bydgoszczy i modele rozmieszczenia przestrzennego agencji towarzyskich w tym mieście.

EN

Quality of life is discussed in the paper in the context of human needs. In this conceptual framework, sexual needs are considered as well as their relations with the concept of pathology in social sciences and theology. Prostitution is analysed as a special form of sexual pathology and a social service that fulfils human needs and influences quality of life. The location of prostitution in the city of Bydgoszcz is analysed in details, as well as models of spatial distribution of social agencies in the city.

8

[recenzja] Studia z dziejów książki, prasy i bibliotek. Stan badań za lata 2010–2013, pod red. Zdzisława Kropidłowskiego, Dariusza Spychały, Bydgoszcz 2014

84%

Gomoliszek J.

Toruńskie Studia Bibliologiczne

|

2015

|

vol. 8

|

issue 2(15)

211-215

PL

Recenzja publikacji stanowiącej plon konferencji naukowej, która odbyła się w 2013 r. w Bydgoszczy i dotyczyła dziejów książki i prasy w kulturze. Wyniki swoich badań przedstawiło na niej 22 badaczy z uniwersytetów i szkół wyższych z całego kraju. Książka składa się z 19 artykułów omawiających szeroki wachlarz zagadnień od starożytności do czasów współczesnych.

EN

The reviewed publication is an outcome of a conference which took place in 2013 in Bydgoszcz and was dedicated to the history of the book and the press in culture. Twenty two researchers from universities and colleges across the country presented their research in the area. The book consists of 19 articles that discuss wide range of issues from ancient to modern times.

9

Posadzki ceramiczne z przyrynkowej kamienicy rodziny Łochowskich w Bydgoszczy

84%

Siwiak A.

Pomorania Antiqua

|

2022

|

vol. Tom XXXI

165–178

EN

The article presents a discovery of ceramic floor tiles which constitute the interior equipment of a post-medieval burgher townhouse. The artefacts were obtained during archaeological and architectural research carried out on a town plot near the market square in Bydgoszcz. The collection includes polygonal (hexagonal and octagonal) tiles made of ceramic mass as well as glazed and unglazed square tiles. Especially stands out the 17th-century specimen decorated with Moresque. Originally, the tiles were used to decorate a house belonging to the illustrious Łochowski family from Bydgoszcz.

10

System więziennictwa w latach 1945–1958. Analiza na przykładzie funkcjonowania Wojewódzkiego Więzienia Karno-Śledczego w Bydgoszczy

84%

Ptaszyński A.

Świat Idei i Polityki

|

2020

|

issue 19

193-210

EN

The subject of the article is the prison system in Poland, functioning in the years 1945–1958. The purpose of the article is to document and analyze the functioning of the prison system in this period on the example of the Provincial Prison in Bydgoszcz. In pursuit of the purpose of the work, the author formulated a research hypothesis, according to which the expansion and functioning of the post-war prison system contributed to the sharpening and expansion of the system of repression against convicts. In order to verify the hypothesis, research methods based on the analysis of archival documents and statistical data were used.

PL

Tematem artykułu jest system więziennictwa w Polsce Ludowej, funkcjonujący w latach 1945–1958. Celem artykułu jest udokumentowanie i analiza funkcjonowania systemu więziennictwa w tym okresie na przykładzie Wojewódzkiego Więzienia Karno-Śledczego w Bydgoszczy. Realizując cel pracy autor sformułował hipotezę badawczą, zgodnie z którą rozbudowa i funkcjonowanie powojennego systemu więziennictwa przyczyniły się do zaostrzenia i rozbudowy systemu represji wobec skazanych. W celu weryfikacji hipotezy zastosowano metody badawcze oparte na analizie dokumentów archiwalnych i danych statystycznych.

11

Znaczenie konsultacji społecznych w procesach rewitalizacji obszarów miejskich

82%

Muszyńska-Jeleszyńska D.

Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny

|

2015

|

vol. 77

|

issue 1

257-271

EN

The article presents methods of conducting public consultations on the regeneration of urban riverside areas and their results, and also justifies the need for research in this field. This issue relates closely to Bydgoszcz, a city that is located on the Vistula and Brda rivers and the Bydgoszcz Canal. The rivers form the hydrographic axis of the city and define its public space. The article discusses the methodology adopted for public consultations which play an important role in determining the direction of riverside land development and use. The public consultations were carried out within the framework of the author’s doctoral dissertation entitled ‘The riverside areas in the spatial and functional structure of Bydgoszcz. Problems of development and regeneration.’

PL

Artykuł prezentuje sposoby prowadzenia konsultacji społecznych dotyczących rewitalizacji miejskich terenów nadrzecznych oraz ich wyniki, a także uzasadnia konieczność przeprowadzania badań w tym zakresie. Problematyka ta odnosi się ściśle do Bydgoszczy, miasta, które położone jest nad Wisłą, Brdą i Kanałem Bydgoskim, a rzeki tworzące oś hydrograficzną miasta wyznaczają przestrzeń publiczną. Artykuł omawia przyjętą metodologię konsultacji społecznych pełniących ważną rolę w określeniu kierunków rozwoju i zagospodarowania terenów nadrzecznych. Konsultacje społeczne przeprowadzone zostały w ramach prac nad rozprawą doktorską autorki „Tereny nadrzeczne w strukturze przestrzenno-funkcjonalnej Bydgoszczy. Problemy rozwoju i rewitalizacji” (UAM, Poznań 2012).

12

Suburbanizacja jako wyzwanie dla rozwoju transportu w miejskim obszarze funkcjonalnym Bydgoszczy i Torunia

72%

Piątkowski K.

Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna

|

2019

|

issue 47

141-154

EN

The functional urban area (FUA) of voivodship centers – Bydgoszcz and Toruń is a special example of an urban duopoly, although with functional connections not yet fully developed. It consists of the two largest cities of the Kujawsko-Pomorskie Voivodeship: Bydgoszcz (the seat of the voivode and the voivodship office) and Toruń (the seat of the voivodship marshal and the marshal’s office). Chances of cooperation between the two centers and communes surrounding them have become Integrated Territorial Investments (ITI), the EU program supporting sustainable development in urban functional areas. The aim of the article is to present projects implemented in FUA Bydgoszcz and Toruń, which are aimed at increasing the accessibility of both cities and integrating their transport systems in the 2014–2020 perspective. Their analysis is preceded by highlighting the course and effects of the process suburbanization, resulting in the need for integrated actions throughout the entire functional area of Bydgoszcz and Toruń.

PL

Miejski obszar funkcjonalny (MOF) ośrodków wojewódzkich – Bydgoszczy i Torunia – jest szczególnym przykładem miejskiego duopolu, aczkolwiek o nie w pełni jeszcze wykształconych powiązaniach funkcjonalnych. Tworzą go dwa największe miasta województwa kujawsko-pomorskiego: Bydgoszcz (siedziba wojewody i urzędu wojewódzkiego) oraz Toruń (siedziba marszałka województwa i urzędu marszałkowskiego), leżące w odległości 30 km od siebie. Szansą na zacieśnienie współpracy obu ośrodków i gmin je otaczających stały się Zintegrowane Inwestycje Terytorialne (ZIT) – program UE wspierający zrównoważony rozwój w miejskich obszarach funkcjonalnych. Celem artykułu jest przedstawienie projektów realizowanych w MOF Bydgoszczy i Torunia, które mają służyć zwiększeniu dostępności obu miast i zintegrowaniu ich systemów transportowych, realizowanych w latach 2014–2020. Ich analizę poprzedza naświetlenie przebiegu i skutków demograficznych oraz przestrzennych procesu suburbanizacji, powodującego konieczność zintegrowanych działań na całym obszarze funkcjonalnym Bydgoszczy i Torunia.

13

Casus bydgoskiego żebraka Jakuba Żorawskiego. Przyczynek do problemu żebractwa w nowożytnej Rzeczypospolitej

71%

Szefer A.

Zapiski Historyczne

|

2014

|

vol. 79

|

issue 3

105-114

EN

The last wills of people from the marginalised strata of society in the old Rzeczpospolita did not constitute a frequent phenomenon; even less frequent were last wills made by beggars. So far no evidence has been found of a beggar who owned any real estate. For this reason, the case of Jakub Żorawski, a beggar from Bydgoszcz, is exceptional, for he left a will from which it may be concluded that he owned a small parcel of real estate (“a small house”) within the city walls. On the basis of his last will some facts from his life may be reconstructed.

14

Lloyd Bydgoski w latach 1920–1939. Próby wyprowadzenia przedsiębiorstwa z kryzysu

71%

Siemianowski J.

Zapiski Historyczne

|

2021

|

vol. 86

|

issue 1

85-109

EN

Lloyd Bydgoski Inc. was the largest inland shipping company in Poland during the interwar period. It was established in 1891 on the foundations of a pre-existing German shipping company. After the end of the First World War, the development of the company accelerated through the use of the Bydgoszcz Canal and the timber port in Bydgoszcz. However, the transition from Prussian jurisdiction to the re-established Polish state caused considerable problems for the company. The aim of this article is to analyse and evaluate the management policy of Lloyd Bydgoski Inc. under new conditions, namely in the Second Polish Republic. As it turned out, almost throughout the entire interwar period, the company from Bydgoszcz was in serious financial trouble, which cannot be entirely accounted for by the world economic crisis of 1929–1933. This raises the question about the purpose of the company’s activity in the face of considerable financial losses. To conduct the analysis, various archival documents kept in the Central Archives of Modern Records in Warsaw and in the State Archives in Bydgoszcz, which have not been given sufficient consideration so far, were studied. It has been proven that the management of Lloyd Bydgoski Inc. took the right steps in the years 1926–1929, that is the only period when the company made a profit. The company from Bydgoszcz was forced to face two economic crises: global and internal. The latter was caused by incompetence and wastefulness on the part of the company’s management. The company survived until the outbreak of the Second World War. Unfortunately, the decline in importance of the Bydgoszcz Canal and Bydgoszcz itself in favour of Toruń meant that Lloyd Bydgoski Inc. did not manage to regain its former significance during the interwar period.

15

Wokół genezy i formy cywilnej obrony Bydgoszczy we wrześniu 1939 r. Przyczynek do wydarzeń bydgoskich 3–4 września 1939 r. i polskich działań nieregularnych w kampanii polskiej

67%

Olstowski P.

Przegląd Historyczno-Wojskowy

|

2016

|

vol. XVII (LXVIII)

|

issue 2-3 (256-257)

223-294

EN

On 3 September 1939 in Bydgoszcz, when some units of the “Pomorze” (Pomerania) Army were retreating through the city, a German sabotage mission was carried out. An important aspect of those events which has not been researched yet is the role of the Polish civil self-defence units in Bydgoszcz, whose structures began to be formed at the end of August 1939, so actually before the outbreak of the Polish-German war. Bydgoszcz was, next to Katowice, one of the largest Polish cities where civil self-defence structures were set up on such a scale, and which, at the beginning of September 1939, both cooperated with the army, and acted independently, serving as civil guard. On 3 and 4 September 1939 these groups, partly organized and armed by the military, participated actively in the events in Bydgoszcz and after that some of them left the city. The following article makes a contribution to the further research both on the Bydgoszcz events of 3–4 September 1939 and on the – barely investigated so far – issue of the Polish irregular actions in September 1939, organized upon military initiative and relying on the reservists of the Polish Army that had not been called up, as well as on the members of veteran’s associations and youth before the age conscription.

RU

3 сентября 1939 г. В Быдгоще, во время отступления из города частей армии „Поморье”, была совершена немецкая диверсионная акция. Одним из основных и до сих пор не исследованных составляющих тех событий является роль польской гражданской самообороны в Быдгоще, структуры которой начали формироваться в конце августа 1939 г., то есть еще до начала польско-немецкой войны. Быдгощ, наряду с Катовице, был единственным крупным польским городом, где в таком масштабе была создана структура гражданской самообороны, которая с первых дней сентября 1939 г. сотрудничала с армией, а также действовала самостоятельно, выполняя функцию гражданской обороны. 3 и 4 сентября 1939 г. эти группы, частично организованные и вооруженные, приняли участие в обороне Быдгоща, после чего часть из них покинула город вместе с армией. Данная статья является вкладом в дальнейшие исследования быдгощских событий 3–4 сентября 1939 г., а также мало исследованной проблематики участия в военных действиях в сентябре 1939 г. польских нерегулярных воинских формирований, организованных накануне войны на основе не мобилизованных резервистов Войска Польского, членов ветеранских товариществ и допризывной молодёжи.

PL

W dniu 3 września 1939 r. w Bydgoszczy, w trakcie odwrotu przez miasto części oddziałów Armii „Pomorze”, doszło do niemieckiej akcji dywersyjnej. Jednym z istotnych, a niezbadanych dotąd składników tych wydarzeń jest rola polskiej cywilnej samoobrony w Bydgoszczy, której struktury formować zaczęto w końcu sierpnia 1939 r., a więc jeszcze przed wybuchem wojny polsko-niemieckiej. Bydgoszcz była obok Katowic jedynym większym polskim miastem, w którym na taką skalę powołano do życia struktury cywilnej samoobrony, które w pierwszych dniach września 1939 r. zarówno współpracowały z wojskiem, jak i działały samodzielnie, wykonując funkcje straży obywatelskiej. W dniach 3 i 4 września 1939 r. grupy te, częściowo organizowane i uzbrojone przez wojsko, wzięły czynny udział w wydarzeniach bydgoskich, po czym część z nich opuściła miasto wraz z armią. Artykuł niniejszy jest wkładem do dalszych badań nad wydarzeniami bydgoskimi 3–4 września 1939 r., jak i nad słabo zbadaną problematyką polskich działań nieregularnych we wrześniu 1939 r., organizowanych z inicjatywy czynników wojskowych w oparciu o niezmobilizowanych rezerwistów Wojska Polskiego, członków stowarzyszeń kombatanckich i młodzieży przedpoborowej.

16

Bydgoszcz–Toruń. Historyczne podłoże konfliktu

67%

Sierzputowska K.

Świat Idei i Polityki

|

2015

|

issue 14

448-462

PL

Antagonizm Bydgoszczy i Torunia stanowi jeden z przykładów trwania sporu posiadającego wielowiekową historię. Pograniczne położenie oraz burzliwy rozwój gospodarczy miast regionu stanowią, w miar ę postępu współczesnych warunków politycznych oraz społeczno-gospodarczych, przyczyny podziałów, nietracących na aktualności. Dlatego historyczne związki obu miast, okoliczności ich powstania i rozwoju stanowią świadectwo niejednolitego charakteru wzajemnych relacji Bydgoszczy i Torunia. Jakkolwiek wiedza na temat genezy do dziś istniejącego antagonizmu bydgosko-toruńskiego posiada ważne znaczenie dla zrozumienia charakteru tego osobliwego sąsiedztwa, a dodatkowo stanowi istotny kapitał o znaczeniu poznawczym procesu kształtowania się aktualnych podziałów politycznych w regionie.

EN

The antagonism between Bydgoszcz and Torun is one of example of long – lived historical conflict. The position of the borders and turbulent economic development of the cities in the region with the progress of modern political and socio-economic conditions, determinate the cause divisions, still valid. Therefore, a historical relation between the two cities, the circumstances of their creation and development are an expression of diversified nature of the relationship Bydgoszcz and Torun. However, knowledge of the genesis this conflict is important for understanding the nature this peculiar neighborhood, and additionally it represents a significant share of the importance of the cognitive process of shaping the current political division in the region.

17

„Dwójka” i miasto. Agendy polskiego wywiadu i kontrwywiadu wojskowego w międzywojennej Bydgoszczy (1920–1939)

67%

Skóra W.

Przegląd Historyczno-Wojskowy

|

2021

|

vol. XXII (LXXIII)

|

issue 2 (276)

152-182

EN

During the interwar period in Bydgoszcz, which had a population of just over 100,000 at the time, at least seven Polish military intelligence and counterintelligence agencies operated in the city. In total, which takes into account personnel changes, several dozen officers from these agencies worked in the city, supported by hundreds of non-commissioned officers and civilian employees. They were a noticeable and specific professional group and their appearance in the city gave rise to it being dubbed “the capital of Polish intelligence”, which was a somewhat exaggerated term as Bydgoszcz never played such a role. The largest intelligence facility in Bydgoszcz was Branch No. 3 of the 2nd Polish Army, which was the border intelligence agency most valued by military superiors between 1930–1939. It was led by one of the most talented and, at the same time, controversial Polish intelligence officers, Major Jan Żychoń (1902–1944), who headed the Polish intelligence services in exile during World War II. The offices of the branch were not public. There were no information boards on the buildings, and no entries in address or telephone books. This article also verifies the hitherto unknown previous locations of the agency, of which there were three, however the first two have been incorrectly identified in the historiography to date.

RU

В насчитывающем чуть более 100 тыс. жителей Быдгоще в межвоенный период действовало не менее семи подразделений польской разведки и контрразведки. Всего с учетом кадровых перестановок в городе работало несколько десятков сотрудников этих служб, которых поддерживали сотни унтер-офицеров и гражданских служащих. Это была заметная и специфическая профессиональная группа. Отсюда и возникло определение этого города – хоть и несколько преувеличенное – „столица польской разведки”. Быдгощ не играл такой крупной роли, но факт в том, что спецслужбы в городе на реке Брда были действительно чрезвычайно многочисленны. На то было несколько причин. Самым крупным разведывательным пунктом в Быдгоще было Подразделение [Экспозитура] II Отдела Войска Польского №3. Это было приграничное разведывательное подразделение, которое очень высоко ценилось военным начальством в 1930–1939 гг. Его работой руководил один из самых талантливых и в то же время вызывающих споры офицеров польской разведки майор Ян Жихонь (1902–1944), который во время Второй мировой войны был фактическим главой польской разведки в изгнании. Месторасположение этой экспозитуры не было явным. На зданиях не было информационных табличек, также не было никаких записей в адресных и телефонных книгах. В данной статье предпринимается попытка верификации существующих версий месторасположения этих разведывательных служб (таких версий было три). Первые две в историографии предыдущего периода были ошибочными.

PL

W liczącej nieco ponad 100 tys. mieszkańców Bydgoszczy działało w dwudziestoleciu międzywojennym co najmniej siedem agend polskiego wywiadu i kontrwywiadu wojskowego. Ogółem, uwzględniając zmiany kadrowe, w mieście pracowało kilkudziesięciu oficerów tych służb, wspomaganych przez setki podoficerów i pracowników cywilnych. Była to zauważalna i specyficzna grupa zawodowa. Dało to podstawę do określania tego miasta – nieco na wyrost – „stolicą wywiadu polskiego”. Bydgoszcz nie pełniła takiej roli, ale jest faktem, że agendy wywiadu były w mieście nad Brdą wyjątkowo liczne. Największą placówką wywiadu w Bydgoszczy była Ekspozytura Oddziału II Sztabu Generalnego Wojska Polskiego nr 3. Była to najwyżej ceniona przez zwierzchników wojskowych agenda wywiadu przygranicznego w latach 1930–1939. Jej pracami kierował jeden z najbardziej utalentowanych, a jednocześnie kontrowersyjnych oficerów wywiadu polskiego, mjr Jan Żychoń (1902–1944), podczas II wojny światowej rzeczywisty szef polskiego wywiadu na uchodźstwie. Siedziby ekspozytury nie były jawne. Na budynkach nie było tablic informacyjnych, nie było też zapisów w księgach adresowych i telefonicznych. Niniejszy tekst poddaje weryfikacji dotychczasowe miejsca jej lokalizacji. Były kolejno trzy. Dwie pierwsze podawano w dotychczasowej historiografii błędnie.

18

Biblioteka Muzeum Farmacji Apteki "Pod Łabędziem" w Bydgoszczy

67%

Drygas A., Ślusarczyk W.

Toruńskie Studia Bibliologiczne

|

2013

|

vol. 6

|

issue 1(10)

91-109

PL

W powstałym w dniu 27 grudnia 2003 r. prywatnym Muzeum Farmacji Apteki "Pod Łabędziem" w Bydgoszczy (na zapleczu Apteki "Pod Łabędziem") mieści się bogata biblioteka. Znajduje się w niej około 5 000 książek. Są to często rzadkie i cenne pozycje. Najważniejszą część zbiorów bibliotecznych stanowią woluminy poświęcone medycynie i farmacji. Są to zarówno książki używane w dawnej praktyce medycznej i farmaceutycznej posiadające dziś walor źródeł historycznych, jak i opracowania o charakterze historiograficznym. Biblioteka posiada ponad trzydzieści starodruków (najstarszy z XVI w.). Księgozbiór został częściowo skatalogowany i jest udostępniany zainteresowanym osobom. Z książek można korzystać wyłącznie na miejscu. Do tej pory, jej zasoby zostały użyte do stworzenia kilkunastu prac magisterskich oraz dwóch rozpraw doktorskich z zakresu historii medycyny i farmacji. Wadą muzealnej biblioteki jest ciasnota pomieszczeń, powodująca nieład na półkach. Bydgoskie muzeum farmacji wraz z biblioteką powstało w wyniku realizacji marzeń jej założyciela. Finansowane jest wyłącznie z dochodów uzyskiwanych przez aptekę.

EN

On 27th December 2003, at the back of the "Under the Swan" Pharmacy in Bydgoszcz, a private "Under the Swan" Pharmacy Museum was opened. The important part of the museum is a library with about 5,000 books which include many rare and valuable items. The most interesting feature of the library is a collection of books in the field of medicine and pharmacy. Some of them were used in medical practice, some are modern works in the field of historiography. There are also more than thirty old prints (the oldest from 16th century). The collection has been partially catalogued and made available to all interested. The books can only be read on site. Until now they have been used to complete several master’s theses and two doctoral dissertations in the field of history of medicine and pharmacy. A real nuisance is the library’s lack of space, with books crammed disorderly on shelves. The Pharmacy Museum in Bydgoszcz with its library has been established as a result of its founder’s dream and is only supported by the "Under the Swan" Pharmacy.

19

"Opusculum Quadragesimale" Walentego Wróbla z dedykacją dla Pawła Holszańskiego

62%

Bartoszak M.

Biblioteka

|

2016

|

issue 20(29)

23-40

EN

The article discusses the copy of the 1537 Opusculum Quadragesimale by Walenty Wróbel (currently kept in the Archdiocese Archives in Gniezno) with a dedicatory inscription to Paweł Holszański, Bishop of Vilna, questioned by Stanisław Estreicher in Bibliografia polska by Karol Estreicher. The only difference between the unknown edition of this title and the well-known second edition is the dedicatory inscription dedicated to the Bishop of Poznań, John of the Lithuanian Dukes. Hence the main part of the article is devoted to a comparison of both dedicatory letters. The copy under scrutiny is bound in a binding made in a bindery in Vilna that, between the years 1557–1563, was also involved in providing its services to the royal library of Sigismund August. This particular volume was used by monks of different monasteries. The last attested proprietary inscription that the work bears is the one of the monastery of the monks of the Calced Carmelites in Bydgoszcz.

PL

Przedmiotem niniejszego artykułu jest przechowywany w Archiwum Archidiecezjalnym w Gnieźnie egzemplarz wydanego w 1537 roku Opusculum Quadragesimale Walentego Wróbla z dedykacją dla biskupa wileńskiego Pawła Holszańskiego, której istnienie podważył Stanisław Estreicher w Bibliografii polskiej Karola Estreichera. Nieznane wydanie tego dzieła odróżnia się jedynie częścią dedykacyjną od drugiego, znanego wydania, skierowanego do biskupa poznańskiego Jana z Książąt Litewskich. W związku z tym porównaniu obu listów dedykacyjnych poświęcona została najobszerniejsza część artykułu. Omawiany egzemplarz chroni oprawa wykonana w wileńskim warsztacie introligatorskim, który w latach 1557–1563 oprawiał także księgi z biblioteki Zygmunta Augusta. Wolumin krążył w środowisku zakon nym. Ostatnim potwierdzonym wpisem własnościowym posiadaczem dzieła był klasztor karmelitów trzewiczkowych w Bydgoszczy.

20

Dynamika i skutki suburbanizacji Bydgoszczy na przykładzie gminy Nowa Wieś Wielka

62%

Kubiak Ł.

Konwersatorium Wiedzy o Mieście

|

2019

|

vol. 32

|

issue 4

95-105

EN

The paper presents the dynamics and effects of the functional and spatial structure transformation of the suburban area into an example of the Nowa Wies Wielka commune near Bydgoszcz, in which uncontrolled urban sprawl occurs. The intensity and development of urban settlements and technical infrastructure networks have been analyzed against the background of population changes. In addition, there were presented the policy of the commune authorities towards urbanization pressure and attempts to cope with its negative effects, including emerging socio-spatial conflicts.

PL

W pracy przedstawiono dynamikę i skutki przeobrażenia struktury funkcjonalno-przestrzennej strefy podmiejskiej na przykładzie podbydgoskiej gminy Nowa Wieś Wielka, w której zachodzą zjawiska charakterystyczne dla niekontrolowanej suburbanizacji typu urban sprawl. Analizie zostały poddane intensywność oraz kierunki rozwoju osadnictwa o charakterze miejskim i sieci infrastruktury technicznej na tle zachodzących zmian ludnościowych. Ponadto ukazano politykę władz gminy wobec presji urbanizacyjnej oraz próby radzenia sobie z jej negatywnymi skutkami, w tym rodzącymi się konfliktami społeczno-przestrzennymi.

Refine search results

Agnieszka Wysocka, „Jan Kossowski (1898-1958). Spotkanie z architekturą”, Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz 2020, ss. 259, il. 98, bibliografia

Monitorowanie lokalnego programu rewitalizacji dla miasta Bydgoszczy

Z dziejów aptekarstwa bydgoskiego – „Apteka pod Niedźwiedziem”

Edukacja w powiecie bydgoskim w latach 2016-2019

Trasa edukacyjna Bydgoszcz-Łabiszyn: Szlak Małych Elektrowni Wodnych

Stare miasto i centrum Bydgoszczy – poprawa atrakcyjności obszaru

Jakość życia, potrzeby i patologia społeczna na przykładzie prostytucji w Bydgoszczy

[recenzja] Studia z dziejów książki, prasy i bibliotek. Stan badań za lata 2010–2013, pod red. Zdzisława Kropidłowskiego, Dariusza Spychały, Bydgoszcz 2014

Posadzki ceramiczne z przyrynkowej kamienicy rodziny Łochowskich w Bydgoszczy

System więziennictwa w latach 1945–1958. Analiza na przykładzie funkcjonowania Wojewódzkiego Więzienia Karno-Śledczego w Bydgoszczy

Znaczenie konsultacji społecznych w procesach rewitalizacji obszarów miejskich

Suburbanizacja jako wyzwanie dla rozwoju transportu w miejskim obszarze funkcjonalnym Bydgoszczy i Torunia

Casus bydgoskiego żebraka Jakuba Żorawskiego. Przyczynek do problemu żebractwa w nowożytnej Rzeczypospolitej

Lloyd Bydgoski w latach 1920–1939. Próby wyprowadzenia przedsiębiorstwa z kryzysu

Wokół genezy i formy cywilnej obrony Bydgoszczy we wrześniu 1939 r. Przyczynek do wydarzeń bydgoskich 3–4 września 1939 r. i polskich działań nieregularnych w kampanii polskiej

Bydgoszcz–Toruń. Historyczne podłoże konfliktu

„Dwójka” i miasto. Agendy polskiego wywiadu i kontrwywiadu wojskowego w międzywojennej Bydgoszczy (1920–1939)

Biblioteka Muzeum Farmacji Apteki "Pod Łabędziem" w Bydgoszczy

"Opusculum Quadragesimale" Walentego Wróbla z dedykacją dla Pawła Holszańskiego

Dynamika i skutki suburbanizacji Bydgoszczy na przykładzie gminy Nowa Wieś Wielka