Search results

1

guArDiAN OF tHe FAitH

100%

Grajewski A.

Studia Theologica Varsaviensia

|

2018

|

vol. 56

|

issue 2

187-199

EN

The assistance for the repressed Church in the Soviet Union was a very important issue in the service of Primate of Poland Cardinal Stefan Wyszyński. The activity of priest Primate’s in this field was conducted within several areas: covert holy orders and bishop consecrations, collecting and transferring information to the Holy See about the situation of the Church in the Soviet Union and permanent attempts with subsequent popes and their closest associates to request them so that this area would not stop functioning in the awareness of the Church and its highest shepherds. The confidential consecration of bishop Jan Cieński with the entitlements of an auxiliary bishop for archdiocese of Lviv, which took place in June 1967 was particularly significant. He was the only bishop of Latin rite in the Ukraine until the collapse of the Soviet Union. Priest Primate conducted his mission with the use of extraordinary entitlements granted to him in 1957 by the Pope Pius XII, and subsequently prolonged by next popes, until John Paul II. These entitlements mainly concerned the Ukraine and Belarus, and Lithuania, in special cases. Cardinal Wyszyński was actively participating in the debate on the issue of the eastern policy of the Holy See. He critically evaluated some advances in diplomacy of the Holy See, accusing them of insufficient demand for religious freedom for Christians in the East.

2

RELACJE PAŃSTWO – KOŚCIÓŁ W LATACH 1950–1956

100%

wysz

Zeszyty Naukowe PUNO

|

2018

|

issue 6

75-87

EN

The purpose of this article is to present the relations between the State and the Catholic Church in Poland in 1950–1956. Since State-Church relation in Poland, under system transformations is a dicult, complicated and very complex task, the paper focuses only on the most important aspects. Signicant role in establishing relations with the government of the relationship of the Church played Cardinal Stefan Wyszyński, Primate of Poland who led the Church in Poland during the groundbreaking for the nation and the country.

3

Pastoral Ministry of Cardinal Stefan Wyszyński and the Reality of the Peoples’ Republic of Poland: A Pragmatism of Resistance (1956-1970)

88%

Ficek R.

Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce

|

2021

|

vol. 135

185-232

EN

This publication analyzes the specificity of the denominational policy of the communist state in the period 1956–1970 through the prism of the pastoral ministry of Cardinal Stefan Wyszyński, the Primate of Poland. The main research goal of the article is, therefore, to expose the “post-Stalinist” stage of the history of the Church in the context of the then socio-political situation in Poland, dominated by the rule of Władysław Gomułka’s regime. The exploration of the research topic will be based on the analysis of source texts and studies using the historical method in order to reconstruct historical facts and their reinterpretation using the inductive-deductive method. Interpretation of source materials focuses on showing the role and significance not only for understanding that period of history characterized by the struggle of Cardinal Wyszyński with the atheistic state of “real socialism,” which - as a totalitarian system - used all possible means - both party and administrative - to fight with the Church and the Nation rooted in the thousand-year Christian tradition.

4

Działalność Prymasa Polski Stefana Wyszyńskiego na forum Komisji/Rady Głównej Episkopatu Polski (1949-1953, 1956-1981)

88%

Białkowski M.

Przegląd Zachodni

|

2021

|

issue 2 (379)

127-152

EN

The aim of the article is to present the leader of the Primate of Poland, Stefan Wyszyński, at the forum of the Main Committee/Main Board of the Episcopate of Poland (1949–1953, 1956–1981). The main research problem is the description of the participation in the work of the Main Committee/Main Board of the Episcopate of Poland, the impact on this body and the assessment of the effects of this activity. The following hypotheses can be formulated: 1) in the analyzed period, Stefan Wyszyński had a key influence on the activities of the Main Committee/Main Board of the Episcopate of Poland; 2) actions taken by Stefan Wyszyński in the forum of the Polish Episcopate were of decisive importance for the relations between the state and the Church; 3) Stefan Wyszyński undertook multi-faceted, multi-directional and multi-faceted activities. Research based on the historical (genetic) method and content analysis allow for the presentation of the following factual data. Cardinal Stefan Wyszyński played a crucial role in the post-war history of the Catholic Church in Poland. After being appointed the Primate, in periods of 1949-1953 and 1956-1981, he was a chairman of the Episcopal Conference of Poland. Since 1969, he had also chaired the Committee of the Main Board of the Episcopate of Poland, a body being a presidium of the Episcopate of Poland. When it was chaired by Cardinal Stefan Wyszyński, main tasks of the Main Committee/Main Board of the Episcopate of Poland included: 1) development of projects, schemas and guidelines to pastoral letters and other public addresses of the Catholic Church; 2) an analysis of the current situation of the Catholic Church; 3) coordination of works of other committees and sub-committee of the Episcopate. Taking into account basic directions of work of the Polish bishops, resulting from the social and political situation in those times, issues being strictly under control of the chairman of the Main Committee/Main Board of the Episcopate of Poland himself can be specified. Cardinal Stefan Wyszyński was personally responsible for: 1) specifying main directions and contents for pastoral teaching; 2) shaping relationships with authorities of the Polish People's Republic (PRL); 3) managing the personnel policy of the Episcopate in its part concerning nomination of bishops; 4) inspiring changes in the organisational structure, objectives, tasks and the legal status of the Episcopal Conference of Poland. These problems are discussed in more detail further in this paper, although it should be emphasised that they do not exhaust an extensive range of issues for which the chairman of the Main Committee/Main Board of the Episcopate of Poland was responsible. Amongst the others, the following issues were not analysed: 5) coordination of contacts with the Holy See and foreign episcopal conferences, and 6) a strict control over a process of reception and implementation of resolutions of the Second Vatican Council. Cardinal Stefan Wyszyński’s contribution to the works of the Main Committee/Main Board of the Episcopate of Poland still remains an issue requiring a comprehensive, complete and exhaustive study. Indeed, it is not possible to understand processes taking place in the Catholic Church in Poland and in its relations with the Communist state without this fundamental knowledge.

5

Krynickie urlopy prymasa Wyszyńskiego

75%

Kaczorowski A. W.

Pamięć i Sprawiedliwość

|

2019

|

issue 33

458-477

PL

P rymas Polski kardynał Stefan Wyszyński spędził w Krynicy-Zdroju w latach 1951–1978 łącznie pół roku. W uzdrowisku tym nie tylko wypoczywał, lecz także zajmował się waż- nymi sprawami Kościoła w Polsce i przyjmował licznych gości, zarówno duchownych, wśród których był kardynał Karol Wojtyła, jak i świeckich, m.in. Jerzego Turowicza i Jerzego Zawieyskiego. Zatrzymywał się zawsze u sióstr elżbietanek, choć szczegól- ne miejsce w Krynicy stanowiła dla niego willa „Ostoja”, przekazana mu w dzierżawę i użytkowanie przez rodzinę Marii Okońskiej i prowadzona jako dom wypoczynko- wo-rekolekcyjny dla młodzieży przez panie z Instytutu Prymasowskiego. Długoletnią kierowniczką „Ostoi” była Róża Siemieńska, która dzięki wsparciu prymasa, mimo przeciwdziałania ze strony miejscowych władz, zdołała przeprowadzić remont i rozbu- dować pensjonat, który funkcjonuje do dziś jako Ośrodek Wychowawczo-Formacyjny im. kard. Stefana Wyszyńskiego. Artykuł dokumentuje urlopy kardynała Stefana Wyszyńskiego w Krynicy-Zdroju.

EN

C ardinal Stefan Wyszyński, Primate of Poland, spent half a year in total in Krynica- -Zdrój in the years 1951–1978. Not only did he spend time relaxing in the spa but he also worked on important matters regarding the Church in Poland and receiving many guests, both priests, including Cardinal Karol Wojtyła, and laymen, e.g. Jerzy Turowicz and Jerzy Zawieyski. He always stayed with the Sisters of Saint Elizabeth, although the detached house “Ostoja” was a special place for him – he leased it from Maria Okońska’s family. The house was turned into a guest and retreat house for young people and run by female employees of the Primate Institute. Róża Siemieńska was a director of “Ostoja” for many years and used the Primate’s support to renovate and extend the boarding house despite of the objection of the local authorities; the house has operated as the Cardinal Stefan Wyszyński Educational and Formation Centre until today. The article documents holidays of Cardinal Stefan Wyszyński in Krynica-Zdrój.

6

Prymas Stefan Wyszyński jako ordynariusz wiernych obrządku ormiańskiego. Szkic do dziejów religijnych diaspory Ormian polskich w latach 1957-1981

75%

Białkowski M.

Studia Gdańskie

|

2019

|

issue 45

149-171

PL

Katolicy obrządku ormiańskiego po zakończeniu drugiej wojny światowej musieli opuścić swoje siedziby na południowo-wschodnich Kresach i osiedlić się w nowych granicach Polski. Od 1957 r. ich ordynariuszem – na mocy uprawnień nadzwyczajnych nadanych przez Stolicę Apostolską – był Prymas Polski kardynał Stefan Wyszyński. Pod koniec lat pięćdziesiątych XX w. ukształtowały się dwa główne ośrodki religijne tego obrządku. Pierwszy wokół kościoła Trójcy Świętej w Gliwicach, który stał się sanktuarium Matki Bożej Łysieckiej. Do 1964 r. rektorem tej świątyni był ks. Kazimierz Roszko, a po jego wyjeździe za granicę ks. Kazimierz Romaszkan. Drugie centrum obrządku ormiańskiego stanowił kościół św. Piotra i Pawła w Gdańsku, gdzie od 1959 r. odbierał cześć cudowny obraz Matki Bożej Łaskawej ze Stanisławowa. Duszpasterzem Ormian polskich w Gdańsku był ks. Kazimierz Filipiak. Wśród problemów duszpasterskich na pierwszy plan wysuwały się brak własnych świątyń oraz malejąca liczba duchownych.

EN

After the end of the Second World War, Catholics of the Armenian rite had to leave their homes in the territory of the south-eastern Borderlands and settle within the new borders of Poland. Under special authorisation granted by the Holy See, the Primate of Poland, Cardinal Stefan Wyszyński, became their ordinary in 1957. At the end of the 1950s, two main religious centres of this rite were formed. The first of them was centred on the church of the Holy Trinity in Gliwice, which became the sanctuary of Our Lady of Łysiec. Until 1964, the Rector of this church was Fr Kazimierz Roszko, and when he moved abroad, Fr Kazimierz Romaszkan. The second centre of the Armenian rite was the church of Saints Peter and Paul in Gdańsk, where a miraculous image of Our Lady of Grace from Stanislavov had been worshipped since 1959. In Gdańsk, the chaplain of the Polish Armenians was Fr Kazimierz Filipiak. The most important pastoral problems were the lack of churches of their own and a decreasing number of priests.

7

Pasterz Kościoła w Polsce, obrońca narodu…

63%

Poniński A.

Studia Włocławskie

|

2022

|

vol. 24

522-542

EN

The richness of personality and achievements of Cardinal Stefan Wyszyński as a Cardinal Primate of Poland cannot be include in one term. The ranges of his activities on various fields, as a man responsible for the Church in Poland, nation’s advocate, spokesman and defender of social needs, judgmental against the domestic and foreign policy of the Polish authorities (because he was careful about Poland’s position), permeated and were complementary for each other during the time he was a Cardinal Primate. Personal intellectual and spiritual features developed in an atmosphere of faith and sense of responsibility towards God. Religious initiatives inspired by him was to serve the good of society and country. In his activities, Cardinal used the sense of religious mission, responsibility for the fates of homeland, primacy of truth and social good. He also take good care of non-believers and his opponents’ salvation.

PL

Bogactwo osobowości i dokonań kard. Stefana Wyszyńskiego jako Prymasa Polski nie da się zawrzeć w jednym określeniu. Zakresy jego działań na różnych płaszczyznach – odpowiedzialnego za Kościół w Polsce, orędownika narodu, wyraziciela i obrońcy potrzeb społecznych, krytycznego, gdyż zatroskanego o pozycję Polski, wobec polityki wewnętrznej i zagranicznej władz polskich – przenikały się i uzupełniały w sprawowaniu urzędu prymasa. Osobiste przymioty intelektualne i duchowe w sposób szczególny rozwinęły się w atmosferze wiary i poczuciu odpowiedzialności wobec Boga. Inicjatywy religijne przez niego inspirowane już w swoim założeniu miały służyć dobru społeczeństwa i państwa. W swojej działalności kierował się stale poczuciem misji religijnej, odpowiedzialnością za losy ojczyzny, prymatem prawdy i dobra społecznego, a troską o zbawienie obejmował także niewierzących i swoich przeciwników.

8

Christian Faith in Dialogue with Contemporary Culture in the Personalist Thought of John Paul II and Cardinal Stefan Wyszyński

63%

Ficek R.

Verbum Vitae

|

2021

|

vol. 39

|

issue 2

543-569

EN

This article presents the intellectual legacy of both John Paul II and Cardinal Stefan Wyszyński as advocates of a personalist view of culture. Their teaching emphasizes the person and human dignity in striving for human self-fulfillment in a community seeking God’s transcendence. In this regard, their personalist vision of culture was defined in the context of the Second Vatican Council’s teaching. Therefore, the theological anthropology of both John Paul II and Cardinal Wyszyński is based on personalism, communion, dialogue, and freedom. Nevertheless, when God is marginalized by human activity, especially by the ideology of secularism and religious indifferentism, a severe cultural crisis arises. As a result, the dialogical character of the teaching of John Paul II and Cardinal Wyszyński in the dimension of Christian culture emphasizes inculturation and evangelization of human activity. On the other hand, the Christocentric and personalist context of their concepts reflects the theocentric and anthropocentric vision of culture, which, rooted in praxeological pastoral thought, displays their views on culture not only in the dimension of philosophical and theological doctrine but above all as a pastoral vision presenting Christian culture integrated with contemporary existential experience and focused on the perspective of “a new heaven and a new earth” (cf. 2 Cor 12:4; Rev 4:2–8; 21:2–10).

9

Christian Tradition and (Post) Modernity in the Context of Cardinal Stefan Wyszyński’s Personalist Concept of Culture (2)

63%

Ficek R.

Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego

|

2021

|

vol. 41

|

issue 2

15-36

PL

Przedmiotem artykułu jest ukazanie chrześcijańskiej tradycji kulturowej w kontekście (post) modernizmu z perspektywy personalistycznej wizji kultury prezentowanej przez kard. Stefana Wyszyńskiego. Dokonana przez autora interpretacja materiałów źródłowych ma na celu przedstawienie kultury chrześcijańskiej jako „sfery rzeczywistości ziemskiej”, kształtującej osobę ludzką w jej integralnym rozumieniu, tzn. zarówno w wymiarze indywidualnym i społecznym, jak też doczesnym i nadprzyrodzonym. W rozumieniu personalistyczno-prakseologicznym kultura chrześcijańska ma swoje zakorzenienie w wartościach ewangelicznych, które – ujmowane jako dar i zobowiązanie – rozwijane są przede wszystkim w przestrzenichrześcijańskiej aktywności życia codziennego, zwłaszcza w wymiarze rodziny i narodu. Autor artykułu stawia pytanie: Czy aretologia personalistycznej koncepcji kard. Wyszyńskiego może być aplikowana do konkretnych realiów współczesnej rzeczywistości życia kulturowego? Odpowiedź na tak postawione kwestie jest niezwykle istotna, zwłaszcza w kontekście głoszonego obecnie „pluralizmu ideowego”, charakterystycznego dla współczesnej kultury postmodernistycznej, podkreślającej moralną ambiwalentność „płynnej” ponowoczesności.

EN

The subject of this article is to present the Christian cultural tradition in the context of (post) modernism from the perspective of the personalistic vision of culture presented by Cardinal Stefan Wyszyński. The author’s interpretation of source materials aims to show Christian culture as a “sphere of earthly reality” shaping the human person in its integral dimension, i.e., both in the individual and social dimensions and the temporal and supernatural. In the personalistic-praxeological sense, Christian culture is rooted in the biblical-traditional values, which – perceived as a gift and obligation – are developed primarily in the sphere of the daily Christian life, especially in the dimension of family and nation. The author of the article asks whether the aretology of Cardinal Wyszyński’s personalistic concept can be applied to the specific realities of the up-to-date fact of cultural life? The answer to such questions is essential, especially in the context of the currently proclaimed “ideological pluralism” characteristic of the contemporary post-modern culture that emphasizes the moral ambivalence of “liquid” postmodernity.

10

Biskup Michał Klepacz jako członek Episkopatu Polski. Część II: Działalność na forum konferencji plenarnej oraz komisji głównej episkopatu polski

63%

Białkowski M.

|

2021

|

vol. 30

|

issue 3

7-22

EN

This article focuses on activities of Bishop Michał Klepacz at the Plenary Session of the Episcopal Conference of Poland and the Main Committee of the Episcopal Conference of Poland. In 1953–1956, during imprisonment and internment of the Primate of Poland, Cardinal Stefan Wyszyński, the Łódź ordinary was a chairman of the Episcopal Conference of Poland. Circumstances of his election and his attitude towards problems of social and political life were marked by a direct interference of the Polish People’s Republic (PRL) authorities. The most important tasks executed by Bishop Michał Klepacz included: 1) specifying main directions and contents for pastoral teaching; 2) shaping relationships with the PRL authorities; 3) control and supervision over vicars capitular with powers of the residential bishop in Western and Northern Lands; and 4) general supervision over activities of religious congregations. At the same time, Bishop Michał Klepacz held a position of a chairman of the Main Committee of the Episcopal Conference of Poland, of which he had been a member already since 1949. On the return of Cardinal Stefan Wyszyński to primatial sees in autumn of 1956, he remained his faithful co-worker, mainly involved in shaping relationships between the state and the Church.

PL

Biskup Michał Klepacz odegrał, w okresie powojennym, kluczową rolę w pracach Konferencji Episkopatu Polski. Latem 1949 r. powołany został w skład Komisji Głównej, pełniącej rolę prezydium Episkopatu. Aktywność ta miała związek z zasiadaniem przez ordynariusza łódzkiego w Komisji do Rozmów z Rządem/Komisji Wspólnej przedstawicieli Rządu PRL i Episkopatu Polski. Pod koniec września 1953 r. wobec aresztowania i uwięzienia kardynała Stefana Wyszyńskiego objął funkcję przewodniczącego Konferencji Episkopatu Polski, stając się pierwszoplanową postacią Kościoła w Polsce. Jego wybór oraz postawa wobec bieżących problemów życia społeczno-politycznego naznaczone były bezpośrednią ingerencją władz PRL. Czas rządów biskupa Michała Klepacza charakteryzowały nasiąknięte językiem propagandy komunistycznej treści nauczania pasterskiego oraz oparte na daleko posuniętym kompromisie relacje z przedstawicielami aparatu władzy. Po powrocie kardynała Stefana Wyszyńskiego jesienią 1956 r. na stolice prymasowskie pozostał jego oddanym współpracownikiem, przede wszystkim angażując się w kształtowanie stosunków państwo-Kościół.

11

The Liberal Capitalism and the System of „Real Socialism” in the Context of Cardinal Stefan Wyszyński's Personalist Concept of Socio-Political Life

51%

Ficek R.

Studia Paradyskie

|

2021

|

issue 31

21-46

PL

Celem artykułu jest ukazanie spuścizny dydaktyczno-pastoralnej Kardynała Stefana Wyszyńskiego w kontekście liberalnego kapitalizmu, jak też ideologii „realnego socjalizmu” mocno zakorzenionego w systemie marksistowsko-leninowskim, narzuconym Polsce w okresie powojennym oraz ich wpływu na współczesne rozumienie chrześcijańskiej wizji życia społeczno-politycznego. Eksploracja powyższych badań będzie polegała na analizie tekstów źródłowych, a w konsekwencji rekonstrukcji nauczania społecznego Kardynała Wyszyńskiego i jego reinterpretacji metodą indukcyjno-dedukcyjną. Dokładniejsze analiza powyższych doktryn i ich krytyczna reinterpretacja pozwala nie tylko wykazać ich mankamenty i niedociągnięcia. Umożliwia to również lepsze uświadomienie, jakie niebezpieczeństwa pociąga za sobą ideologicznie motywowana promocja skrajnych, często zafałszowanych koncepcji osoby ludzkiej w konkretnych realiach współczesnego świata.

EN

The presented article depicts the didactic and pastoral legacy of Cardinal Stefan Wyszyński in the context of liberal capitalism, as well as the ideology of „real socialism”, imposed on Poland in the post-war period, and their impact on the contemporary understanding of the Christian concept of socio-political life. The exploration of the above research will be based on the analysis of source texts and, consequently, the reconstruction of Cardinal Wyszyński's social teaching and its reinterpretation using the inductive-deductive method. A more detailed analysis of the above doctrines and their critical reinterpretation allow not only to expose their shortcomings and defects. It also enables better awareness of the endangerments of ideologically motivated promotion of extreme, often distorted concepts of the human person in the modern world's particular realities.

12

Love, Mercy and Social Justice in the Context of Cardinal Stefan Wyszyński’s Personalist Concept of Social Life

51%

Ficek R.

Collectanea Theologica

|

2021

|

vol. 91

|

issue 1

101-132

PL

Przedmiotem niniejszego artykułu jest ukazanie miłości, miłosierdzia i sprawiedliwości społecznej z perspektywy personalizmu chrześcijańskiego prezentowanego przez Kardynała Stefana Wyszyńskiego. Dokonana przez autora interpretacja materiałów źródłowych ma na celu ukazanie powyższych wartości jako fundamentalnych cnót chrześcijańskich o charakterze komplementarnym, kształtujących dobro osoby ludzkiej – zarówno w wymiarze indywidualnym, jak też społecznym. W rozumieniu personalistyczno-prakseologicznym, tak miłość, miłosierdzie, jak i sprawiedliwość społeczna – ujmowane jako postawy oznaczające zobowiązanie i wierność – kształtowane są przede wszystkim w przestrzeni chrześcijańskiej rzeczywistości życia codziennego, zwłaszcza w wymiarze rodziny i narodu. Autor artykułu stawia pytanie, czy aretologia personalistycznej koncepcji Kardynała Wyszyńskiego może być aplikowana do konkretnych realiów współczesnej rzeczywistości życia społecznego? Odpowiedź na tak postawione kwestie jest niezwykle istotna, zwłaszcza w kontekście głoszonego obecnie „pluralizmu ideowego” charakterystycznego dla współczesnej kultury postmodernistycznej podkreślającej moralną ambiwalentność „płynnej” ponowoczesności.

EN

The article’s subject discusses love, mercy, and social justice from the perspective of Christian personalism presented by Cardinal Stefan Wyszyński. The author’s interpretation of source materials aims to present the above values as fundamental Christian virtues of a complementary nature, shaping the good of the human person’s goodness, both in the individual and social dimension. In the personalist-praxeological sense, both love, mercy, and social justice, understood as attitudes that which mean commitment and fidelity, are formed primarily in the Christian reality of everyday life, particularly with regard to one’s family and nation. The author of this article asks whether the aretology of Cardinal Wyszyński’s personalist concept of social life can be applied to the specific realities of the contemporary social life. The answer to such questions is extremely important, especially in the context of the currently proclaimed “ideological pluralism,” characteristic of present-day postmodern culture, which emphasizes the moral ambivalence of “liquid” postmodernity.

13

Pośrednictwo Najświętszej Maryi Panny według kardynała Stefana Wyszyńskiego. Próba syntezy

51%

Bartosik G.

Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie

|

2020

|

issue 27

185-206

PL

Celem artykułu jest ukazanie, w jaki sposób kardynał Stefan Wyszyński nauczał o pośrednictwie Najświętszej Maryi Panny. Przedłożenie ma charakter chronologiczny. Obejmuje trzy okresy w życiu i nauczaniu Prymasa Tysiąclecia: przed Soborem Watykańskim II, podczas udziału w pracach soboru oraz w okresie posoborowym. Analiza tekstów pozwala zauważyć bogactwo ujęć oraz pewną ewolucję w nauczaniu. O ile przed soborem dominowało ukazywanie Maryi jako Pośredniczki wszystkich łask, o tyle w czasie soboru i po soborze na pierwszym miejscu znajduje się nauka o macierzyństwie duchowym Maryi (Matka Kościoła), a kwestia pośrednictwa Maryi stanowi pewien aspekt tego macierzyństwa. Ponadto uzasadniona wydaje się teza, że dla kardynała Wyszyńskiego soborowa nauka o uczestnictwie Maryi w jedynym pośrednictwie Chrystusa stanowi fundament teologiczny dla ukazywania roli wstawienniczej Maryi i Jej szafarstwa łask. Kardynał Wyszyński, którego zawołaniem biskupim było: Soli Deo per Mariam, potrafił pogodzić w roztropny sposób ujęcie teologiczne soboru z praktyką duszpasterską. Dzięki temu jego mariologia kerygmatyczna przyniosła błogosławione owoce dla życia Kościoła w Polsce.

EN

The purpose of the article is to show how Cardinal Stefan Wyszyński taught on the mediation of the Blessed Virgin Mary. The presentation is chronological. It covers three periods in the life and teaching of the Primate of the Millennium: before the Second Vatican Council, participation in the work of the Council and the post-conciliar period. The analysis of the texts shows the richness of approaches and some evolution in teaching. While before the Council it was dominated by showing Mary as the Mediatrix of all graces, during the Council and after the Council the teaching on the spiritual motherhood of Mary (Mother of the Church) comes first, and the issue of Mary’s mediation is an aspect of this motherhood. In addition, the thesis that the conciliar teaching on Mary’s participation in Christ’s only mediation is for Cardinal Wyszyński a theological foundation for showing Mary’s intercessory role and her distribution of graces seems justified. Cardinal Wyszyński, whose Episcopal motto was: Soli Deo per Mariam, was able to reconcile wisely the theological approach of the Council with pastoral practice. Thanks to this, his kerygmatic Mariology brought blessed fruits for the life of the Church in Poland.

14

Mariological Dimension of the Theological and Pastoral Concepts of Cardinal Stefan Wyszyński, Primate of Poland

51%

Ficek R.

Studia Sandomierskie. Teologia-Filozofia-Historia

|

2020

|

vol. 27

229-249

EN

This article presents an analysis of one of the fundamental aspects of Cardinal Stefan Wyszyński’s teaching, which is Mariology understood in praxeological terms. As the source materials’ research confirms, veneration and trust in the Blessed Virgin Mary undoubtedly enacted a significant role in the life and episcopal ministry of Cardinal Stefan Wyszyński. Moreover, the Marian pastoral program developed by the Primate resisted the communist apparatus of state power pressure. As a result, it became a response to many threats posed by post-war social and political reality, contributing to preserving the Polish people’s identity and cultural independence.The author of this paper intends to present Cardinal Wyszyński’s teaching on the Blessed Virgin Mary, apprehended as the Mother of God-Man and the Mother of the Church. The exploration of the above research will be based on analyzing source texts using the historical and theological method. Consequently, the author of the article will try to capture and outline not only the Mariology of the Primate Wyszyński and the crucial theological substance it contains. However, an essential element of the above research will expose its praxeological dimension manifested in various pastoral initiatives monitored by the then Church in Poland.Thus, the reverence and veneration of the Blessed Virgin Mary, Queen of Poland, and Mother of the Church have played a fundamental role. The culminating moment on the Marian way of Cardinal Wyszyński’s episcopal service was the act of total dedication to Mary in the spirit of St. Louis Maria Grignion de Montfort. The pastoral programs that emerged as a consequence of this Vows enacted a pivotal role in maintaining the faith and Christian tradition by the Nation, strengthening the post-war Church in Poland, as well as impacting the entire universal Church.

PL

W powyższym artykule zaprezentowano analizę jednego z fundamentalnych aspektów nauczania Kardynała Stefana Wyszyńskiego jakim jest mariologia rozumiana w kategoriach prakseologicznych. Podjęta przez autora eksplikacja materiałów źródłowych ma za zadanie ukazać zaufanie do Maryi, Matki Kościoła, które odegrało niewątpliwie ogromną rolę w życiu i posłudze biskupiej Kardynała Wyszyńskiego. Rola i przymioty Maryi wpisane zostały tutaj w praktykę duszpasterską mającą na celu integralną odnowę moralną człowieka i narodu polskiego. Co więcej, opracowany przez Prymasa maryjny program duszpasterski oparł się naciskom komunistycznego aparatu władzy państwowej. Dzięki temu, stał się odpowiedzią na wiele zagrożeń, jakie niosła ze sobą powojenna rzeczywistość społeczno-polityczna, przyczyniając się do zachowania tożsamości i niezależności kulturowej Polaków.Zamierzeniem autora powyższej publikacji jest syntetyczne ukazanie spojrzenia Kardynała Stefana Wyszyńskiego na Maryję jako na Matkę Boga-Człowieka i Matkę Kościoła. Eksploracja powyższych badań opierać się będzie na analizie tekstów źródłowych dokonywaną metodą historyczno-teologiczną. W konsekwencji, autor niniejszego artykułu starał się uchwycić i zarysować nie tylko mariologię Prymasa Tysiąclecia i zawarte w niej istotne treści teologiczne. Ważnym elementem powyższych badań jest ukazanie jej wymiaru pastoralno-prakseologicznego, przejawiającego się w różnorodnych inicjatywach duszpasterskich, w których nie tylko wyidealizowany pietyzm i admiracja, ale przede wszystkim głęboka wiara i zaufanie do Maryi Królowej Polski i Matki Kościoła odgrywały fundamentalną rolę.

15

Polska Solidarność, czyli „nieopisany moment w dziejach powszechnych”

51%

Piekarski R. M.

Pieniądze i Więź

|

2020

|

vol. 23

|

issue 1(86)

22-29

PL

W moim tekście, przede wszystkim staram się udzielić odpowiedzi na następujące pytania: Czym były wydarzenia Sierpnia 1989 roku, mające swój ośrodek w Stoczni Gdańskiej? Czemu dały początek? Dlaczego w ogóle do nich doszło i jak było możliwe zwycięstwo wyrażające się w powołaniu do życia wolnego ruchu związkowego NSZZ Solidarność – wielonurtowego ruchu, który odmienił nasze najnowsze dzieje? Kto w największej mierze wpłynął na tor myślenia polskich robotników oraz inteligencji tak, iż mimo potężnych ustrojowych murów i politycznych zniewoleń tzw. obóz państw socjalistycznych został na tyle osłabiony, że wrota wolności zostały otwarte? Jakie wydarzenia natury intelektualno-duchowej mogły się do tego przyczynić? Odpowiadając na te pytania rozważam także personalizm, jako nurt chrześcijańskiego myślenia, reprezentowany m. in. przez Emmanuela Mouniera, który w pewnej mierze wpłynął na polskich reprezentantów personalizmu.

EN

This article, first of all, tries to answer the following questions: What were the events of August 1989 that had their center at the Gdansk Shipyard? What did they give rise to? Why did they happen at all, and how was the victory – expressed in the vocation of the free trade union movement of NSZZ Solidarnosc, a multi-directional movement that changed our recent history – possible? Who influenced the way of thinking of Polish workers and intelligentsia the most, so that despite the powerful institutional walls and political enslavements, the so-called socialist states’ camp was weakened enough to let the gates of freedom open? What intellectual-spiritual events could have contributed to this? While answering these questions the article also considers personalism, as a midstream of Christian thinking, represented among others by Emmanuel Mounier, who to some extent influenced Polish representatives of the personalism.

16

Teologiczne podstawy miłości w „społecznej krucjacie miłości” kardynała Stefana Wyszyńskiego

51%

Jaśkiewicz S.

Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie

|

2021

|

issue 28

143-157

EN

The Social Crusade of Love is a Polish model for the renewal of Christian life in the spirit of the Second Vatican Council. On the threshold of the second millennium of Christianity in Poland, Cardinal Stefan Wyszyński brought it into practice. His Letter for Lent from 1967 is considered to be the program document of the Social Crusade of Love. Numerous further statements, in particular documents of the Polish Episcopate, constitute an important complement. The overriding objective of the “Social Crusade of Love” is the revival of Christian love in the Polish nation. The necessity to reach for sources is best expressed in the first part of the program document, in which they are included in four points: God-Love, Jesus Christ – the Messenger of the Father’s love, the Church – the proclaimer and defender of love, and the penetration of the Spirit of Love into the human family. This specific theological tractate on the “Social Crusade of Love” must necessarily be complemented by the presence of Mary, who is the Mother of Beautiful Love. The Primate of the Millennium, knowing perfectly how to connect religiousness with national identity in difficult times, incarnated the theology of love in the daily life of the Nation. The title of the action in the field of ordinary pastoral work includes the word “crusade”, which comes from the Latin word crux, because this action is synonymous with the fight for the living God who is Love in the souls of all God’s children.

DE

Der "Soziale Kreuzzug der Liebe" ist das polnische Modell für die Erneuerung des christlichen Lebens im Geiste des Zweiten Vatikanischen Konzils. An der Schwelle zum zweiten Jahrtausend des Christentums in Polen wurde es von Kardinal Stefan Wyszyński umgesetzt. Sein Brief zur Fastenzeit von 1967 gilt als Programmdokument der SKM. Zahlreiche weitere Stellungnahmen, insbesondere die Dokumente des polnischen Episkopats, bilden eine wichtige Ergänzung dazu. Das vorrangige Ziel von SKM ist die Wiederbelebung der christlichen Liebe in der polnischen Nation. Die Notwendigkeit, nach den Quellen zu greifen, kommt am besten im ersten Teil des Programmdokuments zum Ausdruck, in dem sie in vier Punkten zusammengefasst sind: Gott – mit Liebe, Jesus Christus – Gesandter der Liebe des Vaters, die Kirche – Verkünder und Verteidiger der Liebe und das Eindringen des Geistes der Liebe in die Menschheitsfamilie. Diese besondere theologische Abhandlung von SKM muss unbedingt durch die Anwesenheit von Maria, der Mutter der Schönen Liebe, vervollständigt werden. Der Primas des Millenniums, der es genau wusste, wie man in schwierigen Zeiten Religiosität mit nationaler Identität verknüpfte, verkörperte die Theologie der Liebe in das tägliche Leben der Nation. Das Wort „Kreuzzug“ im Titel der Aktionen im Bereich der ordentlichen Seelsorge, abgeleitet vom lateinischen Wort „crux“, ist ein Synonym für den Kampf für den lebendigen Gott, der die Liebe in den Seelen aller Gotteskinder ist.

PL

„Społeczna Krucjata Miłości” jest polskim modelem odnowy życia chrześcijańskiego w duchu Soboru Watykańskiego II. Na progu drugiego tysiąclecia chrześcijaństwa w Polsce wprowadził ją w życie kardynał Stefan Wyszyński. Za dokument programowy SKM uchodzi jego list na Wielki Post z 1967 roku. Liczne dalsze wypowiedzi, w tym zwłaszcza dokumenty episkopatu Polski, stanowią ważne jej dopełnienie. Nadrzędnym celem, jaki przyświeca SKM, jest odrodzenie w narodzie polskim miłości chrześcijańskiej. Konieczność sięgnięcia do źródeł wyraża najlepiej pierwsza część dokumentu programowego, w którym ujęte są one w czterech punktach: Bóg – Miłością, Jezus Chrystus – Wysłannik miłości Ojca, Kościół – głosicielem i obrońcą miłości oraz przenikanie Ducha Miłości do rodziny ludzkiej. Ten swoisty traktat teologiczny SKM musi być koniecznie dopełniony obecnością Maryi, która jest Matką Pięknej Miłości. Prymas Tysiąclecia, wiedząc doskonale, jak powiązać religijność z tożsamością narodową w trudnych czasach, inkarnował teologię miłości w codzienne życie narodu. Występujące w tytule nazwy akcji z zakresu duszpasterstwa zwyczajnego słowo „krucjata”, pochodzące od łacińskiego słowa crux, jest synonimem walki o Boga żywego, który jest Miłością w duszach wszystkich dzieci Bożych.

17

The Critique of Liberal Capitalism in the Light of Cardinal Stefan Wyszyński’s Personalistic Concept of Socio-Economic Life

51%

Ficek R.

Poznańskie Studia Teologiczne

|

2021

|

issue 38

161-188

PL

Przedmiotem prezentowanego artykułu jest analiza personalistycznej wizji życia społeczno-gospodarczego kardynała Stefana Wyszyńskiego w kontekście doktryny liberalnego kapitalizmu. Dokonana przez autora interpretacja materiałów źródłowych ma zatem na celu ukazanie prakseologiczno-etycznej refleksji Wyszyńskiego i umiejscowienie jej w odniesieniu do społeczno-ekonomicznych aspektów życia człowieka, charakterystycznych dla liberalnego kapitalizmu. Eksploracja powyższych badań polega na analizie tekstów źródłowych i ich reinterpretacji metodą indukcyjno-dedukcyjną. Podstawowym zaś celem badawczym powyższego artykułu jest ukazanie przesłania moralnego kardynała Wyszyńskiego w kontekście chrześcijańskiej wizji zaangażowania w życie społeczno-gospodarcze, jak również jego aplikacja do konkretnej i współczesnej rzeczywistości życia publicznego. Autor artykułu stawia pytanie, czy moralne przesłanie zawarte w personalistycznej wizji osoby ludzkiej prezentowane przez Kardynała Wyszyńskiego może być aplikowane do współczesnej rzeczywistości życia społeczno-politycznego i gospodarczego, w którym liberalny kapitalizm zdaje się dominującą ideologią świata Zachodu. Odpowiedź na tak postawione kwestie jest niezwykle istotna, zwłaszcza w kontekście odradzającego się „kolektywistycznego” populizmu, który w połączeniu z ideami tzw. „pluralizmu ideowego” podkreślającego moralną ambiwalentność „płynnej” ponowoczesności, staje się poważnym wyzwaniem nie tylko dla chrześcijaństwa, lecz także dla całego współczesnego świata.

EN

The subject of the presented article is the analysis of Cardinal Stefan Wyszyński’s personalistic vision of social life in the context of the liberal capitalism concept. The author’s interpretation of the source materials aims to display Wyszyński’s praxeological and ethical reflection and place it in the context of the socio-economic aspects of human life, characteristic of liberal capitalism. The exploration of the above research will analyze the source texts and their reinterpretation using the inductive-deductive method. The above paper’s primary research goal is to show the moral message of Cardinal Wyszyński in the context of the Christian vision of involvement in socio-economic life and its application to the specific reality of contemporary public life. The author of the article asks whether the moral message rooted in the personalistic vision of the human person presented by Cardinal Wyszyński can be applied to the contemporary reality of social, political, and economic life, where liberal capitalism seems to be the dominant ideology of the Western world? The answer to such questions is essential, especially in the context of the revival of “collectivist” populism, which, combined with the ideas of the so-called “Ideological pluralism,” emphasizing the moral ambivalence of “liquid” postmodernity, becomes a severe challenge to the entire modern world

18

Jubileusz 50-lecia koronacji figury Matki Bożej Lipskiej w Lubawie

51%

Galanciak D.

Sympozjum

|

2019

|

issue 1(36)

263-283

PL

Przypadająca w tym roku pięćdziesiąta rocznica koronacji figury Matki Boskiej Lipskiej czczonej na lubawskiej ziemi od XIII wieku skłania do spojrzenia na jej kult. Artykuł opisuje historię kultu Lipskiej Pani począwszy od jego pojawienia się aż do dnia dzisiejszego, przebieg uroczystości odpustowych i koronacyjnych w 1969 roku oraz związane z nią trudności. Zawiera także strukturę pielgrzymów lipskiego sanktuarium, opis figury Matki Bożej Lipskiej oraz patronat z nią związany. Jubileusz koronacji dokonanej przez kardynała Stefana Wyszyńskiego wyraża aktualność wielowiekowego kultu Matki Bożej z Lip.

EN

This year’s 50th anniversary of the Coronation of Virgin Mary’s figure from Lipy, which has been worshipped on the Land of Lubawa since the 13th century, persuades us to think about its cult. The article describes the history of Virgin Mary’s from Lipy cult – from its beginning until now, the course of the indulgence and crowning celebrations in 1969 as well as the difficulties connected with it. It also includes the structure of pilgrims from the Sanctuary in Lipy, the description of the Virgin Mary’s from Lipy figure and its patronage. The jubilee of the celebration of the Coronation performed by Cardinal Stefan Wyszyński shows that the old cult of Virgin Mary from Lipy, near Lubawa is still popular.

19

Sprawozdanie z sympozjum naukowego Kardynał Stefan Wyszyński. Prymas, Mąż Stanu, Błogosławiony, 7 listopada 2020 roku

51%

Ceynowa T.

Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie

|

2021

|

issue 28

497-500

20

Collectivism, Individualism, and Cardinal Stefan Wyszyński’s Personalistic Concept of Man

51%

Ficek R.

Roczniki Nauk Społecznych

|

2020

|

vol. 48

|

issue 1

5-32

PL

Kolektywizm, indywidualizm i Kardynała Stefana Wyszyńskiego personalistyczna wizja człowieka Artykuł omawia kwestię kolektywizmu i indywidualizmu w kontekście personalistycznej wizji człowieka w ujęciu Kardynała Stefana Wyszyńskiego. Prakseologiczne ujęcie personalizmu Wyszyńskiego wpisuje chrześcijańską naukę społeczną w konkretne realia społeczno-polityczne powojennej rzeczywistości Polski. W tym kontekście krytyczna analiza koncepcji osoby ludzkiej funkcjonującej w wymiarze powyższych ideologii ma istotne znaczenie. Niniejszy artykuł wyjaśnia zatem specyfikę skrajnych koncepcji człowieka wpisanych w ideologię kolektywizmu i indywidualizmu. Pozwala to lepiej pojąć, na czym polega niebezpieczeństwo wypaczenia wizji życia społecznego w odniesieniu współczesnej cywilizacji świata zachodniego. W tym sensie personalistyczna wizja życia ludzkiego ukazuje, że współczesne modele życia społecznego, jeżeli mają być kształtowane na „miarę człowieka”, muszą opierać się na systemach promujących wartości proludzkie, wpisane w autentycznie humanistyczną wizję człowieka i obywatela.

EN

The article debates the issues of collectivism and individualism in the context of Cardinal Stefan Wyszyński’s personalistic vision of man. The praxeological approach to Wyszyński’s personalism inscribes the Christian social teaching in post-war Poland’s specific socio-political realities. In this context, a critical analysis of the concept of the human person functioning in the dimension of various ideologies is essential. For that reason, the above article will explain the specificity of the collectivist and individualistic ideology. It allows us to understand better the danger of distorting social life’s vision concerning the Western world’s modern civilization. In this sense, a personalistic idea of human life shows that contemporary social life models, if they are to be shaped “a human measure,” must be based on systems promoting “pro-human” values, inscribed in an authentically humanistic vision of man and citizen.

Refine search results

guArDiAN OF tHe FAitH

RELACJE PAŃSTWO – KOŚCIÓŁ W LATACH 1950–1956

Pastoral Ministry of Cardinal Stefan Wyszyński and the Reality of the Peoples’ Republic of Poland: A Pragmatism of Resistance (1956-1970)

Działalność Prymasa Polski Stefana Wyszyńskiego na forum Komisji/Rady Głównej Episkopatu Polski (1949-1953, 1956-1981)

Krynickie urlopy prymasa Wyszyńskiego

Prymas Stefan Wyszyński jako ordynariusz wiernych obrządku ormiańskiego. Szkic do dziejów religijnych diaspory Ormian polskich w latach 1957-1981

Pasterz Kościoła w Polsce, obrońca narodu…

Christian Faith in Dialogue with Contemporary Culture in the Personalist Thought of John Paul II and Cardinal Stefan Wyszyński

Christian Tradition and (Post) Modernity in the Context of Cardinal Stefan Wyszyński’s Personalist Concept of Culture (2)

Biskup Michał Klepacz jako członek Episkopatu Polski. Część II: Działalność na forum konferencji plenarnej oraz komisji głównej episkopatu polski

The Liberal Capitalism and the System of „Real Socialism” in the Context of Cardinal Stefan Wyszyński's Personalist Concept of Socio-Political Life

Love, Mercy and Social Justice in the Context of Cardinal Stefan Wyszyński’s Personalist Concept of Social Life

Pośrednictwo Najświętszej Maryi Panny według kardynała Stefana Wyszyńskiego. Próba syntezy

Mariological Dimension of the Theological and Pastoral Concepts of Cardinal Stefan Wyszyński, Primate of Poland

Polska Solidarność, czyli „nieopisany moment w dziejach powszechnych”

Teologiczne podstawy miłości w „społecznej krucjacie miłości” kardynała Stefana Wyszyńskiego

The Critique of Liberal Capitalism in the Light of Cardinal Stefan Wyszyński’s Personalistic Concept of Socio-Economic Life

Jubileusz 50-lecia koronacji figury Matki Bożej Lipskiej w Lubawie

Sprawozdanie z sympozjum naukowego Kardynał Stefan Wyszyński. Prymas, Mąż Stanu, Błogosławiony, 7 listopada 2020 roku

Collectivism, Individualism, and Cardinal Stefan Wyszyński’s Personalistic Concept of Man