Search results

1

Defense of the Dogma of the Chalcedon Council on the Base of the Fifth Book of the Work "Against Eutyches" by Vigilius of Tapso

100%

Wendlik K.

Vox Patrum

|

2007

|

vol. 50

461-486

PL

Powyższy artykuł przedstawiający poglądy teologiczne Wigiliusza z Tapso, jednego z biskupów północnoafrykańskich, żyjącego na przełomie V i VI wieku, przywołuje atmosferę debat teologicznych dotyczących dogmatu chalcedońskiego, nie gasnących przez kolejne dziesięciolecia po jego uroczystym ogłoszeniu w roku 451. Kontekst historyczny, w którym żył i pracował Wigiliusz, spowity był panowaniem Wandali, którzy najechali północną część Imperium Rzymskiego w roku 429. Ciągła destabilizacja, a przede wszystkim okrutne prześladowanie wobec chrześcijan i wpływ herezji Ariusza, były warunkami, w których przyszło pełnić posługę biskupią Wigiliuszowi. Jednym z dzieł, które przypisuje się naszemu autorowi, jest Contra Eutychetem (Przeciwko Eutychesowi), gdzie w piątej księdze - zatytułowanej „Obrona dekretu Soboru Chalcedońskiego” - bezpośrednio wykazuje niezasadność sposobu myślenia Eutychesa, głoszącego, iż po fakcie Wcielenia Logosu mamy do czynienia wyłącznie z jedną naturą w Osobie Jezusa Chrystusa. Wigiliusz obalając herezję Eutychesa bazował nie tyle na swoim oryginalnym sposobie argumentacji, który charakteryzowało przeniesienie punktu ciężkości z poziomu spekulacji teologicznych na poziom dywagacji lingwistycznych, lecz przede wszystkim ukazał daleko idącą niezgodność z Tradycją i Nauką Kościoła argumentów Archimandryty pochodzącego z Konstantynopola. Przejawiała się ona chociażby już w tym, że zwolennicy Eutychesa (i on sam) akceptowali poglądy Ariusza, potępione o wiele wcześniej, tym samym tracili moralne prawo do dyskusji na płaszczyźnie wiary i teologii. Punktem odniesienia dla Wigiliusza jako teologa w obronie Horosu Chalcedońskiego były z całą pewnością oficjalne wypowiedzi Soborów oraz pogłębione studium teologii św. Augustyna i papieża św. Leona Wielkiego, a zwłaszcza jego Tomus ad Flavianum. Argumentem, który przemawia z całą pewnością na korzyść biskupa Tapso, jest wierność Nauce i Tradycji Kościoła, dzięki której swobodnie i pewnie mógł się poruszać na polu teologii, która pozostała dla niego tym, czym być powinna, a więc interpretacją wiary przeżywanej we wspólnocie Kościoła.

2

Chrystologiczny dogmat Chalcedonu we współczesnej teologii pastoralnej

100%

Marczewski M.

Vox Patrum

|

2000

|

vol. 38

381-392

EN

Eines der wichtigsten Probleme in der Pastoraltheologie bildet die Herausarbeitung eines formalen Prinzips, welches fur die Pastoraltheologie ais methodologisch besonderes Wissenschaftsgebiet von konstruktiver Bedeutung ware.

3

Upadek patriarchy aleksandryjskiego Dioskura

80%

Milewski I.

Vox Patrum

|

2008

|

vol. 52

|

issue 1

647-659

EN

The overthrow of patriarch Dioscuros appertains to the breakthrough events, which influenced the doctrinal countenance of Late Antique Christianity. Despite the fact that the decision to deprive the patriarch of the throne remained solely political, the very depositional proceedings were commenced on the charge of wrongdoings committed by Dioscuros prior to and in the course of the second Ephesian Council. During the Chalcedonian Councii there were also four Alexandrians who maintained accusations against the patriarch, those being: two deacons (Theodoros and Ischyrionis), presbyter Athanasius and Sophronios, of whom we possess little knowledge. It was proved, however, that even the substantial charges did not destine Dioscuros to be overthrown as much as did his refusal to attend the council. The overthrown patriarch was exiled and therein died in 454. His relics were translated to Alexandria during the reign of Tymotheus Ailuros.

4

Katafatyczność i apofatyczność słowa Bożego w świetle misterium Wcielenia

80%

Zatwardnicki S.

Collectanea Theologica

|

2022

|

vol. 92

|

issue 4

39-92

EN

The contemporary fascination with apophatic theology is accompanied by its incorrect understanding. Apophatic theology becomes a critique of revelation and is reduced to a negative theology that encompasses the relationship between the Creator and creation dialectically. The author of the article first presents Robert Woźniak’s critique of such an understanding of apophatic theology from the perspective of the Chalcedonian approach to the mystery of the Incarnation, and then he develops Robert Woźniak’s views considering the statements of the Third Council of Constantinople. In the second part of the article, the author speculatively reflects the eponymous issue in dialogue with contemporary theological thought and in reference to the work of Pseudo-Dionysius the Areopagite. This makes it possible to expose the relationship of the Scriptures with the will of the Logos, as well as the interconnection between biblical words and the presence of the Word. A proposal for a cataphatic and apophatic interpretation of the Holy Scriptures is also presented. The article also shows how the humble form of the word of God serves the cause of the deification of man.

PL

Współczesnej fascynacji teologią apofatyczną towarzyszy jej niewłaściwe rozumienie. Teologia apofatyczna staje się krytyką objawienia i zostaje sprowadzona do teologii negatywnej ujmującej relację między Stwórcą a stworzeniem dialektycznie. Autor artykułu zaprezentował najpierw krytykę takiego rozumienia teologii apofatycznej, jakiej dokonał Robert Woźniak. Następnie autor rozwinął poglądy polskiego teologa w oparciu o wypowiedzi III Soboru w Konstantynopolu. W drugiej części artykułu, w dialogu ze współczesną myślą teologiczną oraz w odwołaniu do twórczości Pseudo-Dionizego Areopagity, autor dokonał spekulatywnego namysłu nad tytułową kwestią. Pozwoliło to na wyeksponowanie relacji Pisma z wolą Logosu, a także związku słów biblijnych z obecnością Słowa. Przedstawiono także propozycję katafatyczno-apofatycznej interpretacji Pisma Świętego. Ukazano również, w jaki sposób uniżona postać słowa Bożego służy przebóstwieniu człowieka.

5

Religijne motywy w rewolcie Witaliana w 513-515 roku

80%

Koczwara S.

Vox Patrum

|

2004

|

vol. 46

561-571

EN

The short of the first twenty years of VI century of Byzantium's history when political changes in Constantinople took place was described in the article The religious motives. The leader of the rebellion indicated two aspects of his pronouncement as the most important ones. They were restoration of the religious union on the East based on resolutions of The Chalcedonian Council and recognition of the leading role of The Apostolic See in the field of guarding religious authenticity. Despite the military defeat Vitalian's revolt ended with success on the religious field.

PL

The short of the first twenty years of VI century of Byzantium's history when political changes in Constantinople took place was described in the article The religious motives. The leader of the rebellion indicated two aspects of his pronouncement as the most important ones. They were restoration of the religious union on the East based on resolutions of The Chalcedonian Council and recognition of the leading role of The Apostolic See in the field of guarding religious authenticity. Despite the military defeat Vitalianus' revolt ended with success on the religious field.

6

Preserving the whole theological system: Maximus the Confessor’s dyothelitism as a bulwark for trinitarian theology, christology, and soteriology

71%

Clarke K. M.

Vox Patrum

|

2017

|

vol. 68

479-500

PL

Niniejszy artykuł analizuje myśl Maksyma Wyznawcy dotyczącą palącego problemu jego czasów, a mianowicie zagrożenia stwarzanego przez monoteletyzm i monenergizm. Jakie było teologiczne ryzyko dla ortodoksji, i jak on je postrzegał, skoro stawił tak mocny opór wobec cesarskich prób doktrynalnego kompromisu? Autor w pierwszej części artykułu omawia zagadnienie sposobu zjednoczenia we wcieleniu i przybrania natury ludzkiej, w tym ludzkiej woli i ludzkiego działania. Maksym Wyznawca potrafi bronić prawowierności Ojców, zwłaszcza Grzegorza z Nazjanzu, Cyryla Aleksandryjskiego i Dionizego, także w kontekście interpretacji różnych ¢por…ai przez swoich przeciwników. W drugiej części artykułu przeanalizowano ujęcie heterodoksji w ogólności przez Maksyma i jego końcowy wniosek, a mianowicie, że postrzeganie zjednoczenia natur w Jezusie Chrystusie – pozbawiając Go natury Boskiej z jednej strony oraz prawdziwej natury ludzkiej z drugiej – ostatecznie zniszczy wszystko w teologii. Chrystus nie może zbawiać lub przebóstwiać człowieka, skoro sam nie jest już jak człowiek. Zamiast tego, Chrystus stał się swego rodzaju tertium quid, ani samym Bogiem, ani samym człowiekiem, jednym ruchem rozwikłując teologię trynitarną, chrystologię i soteriologię. W sekcji końcowej autor pokrótce rozważa bezpośrednie skutki wynikłe z męczeństwa Maksyma, w tym kwestię dziwnego braku wzmianek o nim w tekstach Soboru Konstantynopoliatńskiego III. Wreszcie, autor odnosi się do Maksyma w kontekście naszych czasów, podejmując zwłaszcza następujące zagadnienie: jak jego teologia, powstała w VII wieku, może być swego rodzaju odpowiedzią na niektóre trudności post-oświeceniowej nowoczesności.

EN

This paper examines Maximus the Confessor’s thought concerning the pressing urgency of his day, namely, the threat posed by monothelitism and monenergism. What were the theological stakes, as he saw them, for orthodoxy that prompted such stark resistance to imperial attempts at a doctrinal compromise? The paper focuses first on the mode of union in the Incarnation and the manner of the assumption of the human nature, including a human will and a human operation. Maximus also manages to rescue orthodoxy’s fathers, especially Gregory Nazianzen, Cyril of Alexandria, and Dionysius and from his opponents’ interpretations of various ¢por…ai. The second section considers Maximus’s presentation of the synthetic heterodoxy and its inevitable result, namely that one composite will in Jesus Christ – in isolating Christ from the Godhead on the one hand and from true humanity on the other – ultimately destroys all of theology. How can Christ save or divinize man if he is no longer like man? He cannot, says Maximus. Instead, Christ would become a sort of tertium quid, neither God nor man, in one movement unraveling Trinitarian theology, Christology, and soteriology. The concluding section briefly considers the immediate impact of Maximus from his martyrdom, including the matter of Constantinople III’s strange failure to mention Maximus in the conciliar text. Finally, this section explores Maximus in our own time, especially how the theology that developed in the seventh century through Maximus is a sort of answer to some of the difficulties of post-Enlightenment modernity.

7

Poszukiwanie „objawień antropologicznych” w chrystologii. Wskazówki metodologiczne

51%

Zatwardnicki S.

Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie

|

2019

|

issue 26

203-215

PL

Autor artykułu zaproponował wskazówki metodologiczne ważne w procesie wyprowadzania prawd antropologicznych z chrystologii. W tekście zaprezentowano doktrynę chrystologiczną wraz z jej współczesną reinterpretacją. Stanowi ona klucz hermeneutyczny w procesie prowadzenia badań nad ziemską historią Wcielonego opisaną w Ewangeliach. Podkreślono również fakt prymatu chrystologii nad antropologią oraz wagę twierdzenia, że Słowo „dla nas i dla naszego zbawienia” stało się człowiekiem. W Chrystusie człowiek otrzymuje nie bezpośrednie, lecz pośrednie objawienie się człowieka. Trzeba widzieć zarówno Syna, który stał się człowiekiem, jak i Zbawiciela, który właśnie jako człowiek odkupia grzeszników. Tak na Słowo Wcielone, jak i na człowieka należy spoglądać dynamicznie, uwzględniając prawa czasu. Patrystyczny aksjomat Quod non est assumptum non est sanatum („co nie zostało przyjęte, nie zostało zbawione”) wolno odnieść również do poszczególnych okresów życia ludzkiego odkupionych przez Chrystusa.

EN

The author of the article puts forward methodological guidelines important in the process of deriving anthropological truth from Christology. A Christological doctrine along with its modern reinterpretation is presented in the text. It is a hermeneutical key to conduct a research on the earthly history of the Incarnated described in the Gospels. The fact of the primacy of Christology over anthropology is highlighted, as well as the significance of the statement that the Word became man ‘for us and for our salvation’. In Christ we receive not direct, but indirect manifestation of a human. One should regard both the Son who became man and the Redeemer who, being exactly a man himself, redeems sinners. Therefore, the Incarnated Word as well as a man should be regarded in a dynamic way, taking into account the time dimension. The patristic axiom Quod non est assumptum non est sanatum (‘what is not assumed is not saved’) can be also referred to particular stages of human life redeemed by Christ.

Refine search results

5 Vox Patrum

1 Collectanea Theologica

1 Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie

2 Zatwardnicki S.

1 Clarke K. M.

1 Koczwara S.

1 Marczewski M.

1 Milewski I.

1 Wendlik K.

1 2022

1 2019

1 2017

1 2008

1 2007

1 2004

1 2000

Defense of the Dogma of the Chalcedon Council on the Base of the Fifth Book of the Work "Against Eutyches" by Vigilius of Tapso

Chrystologiczny dogmat Chalcedonu we współczesnej teologii pastoralnej

Upadek patriarchy aleksandryjskiego Dioskura

Katafatyczność i apofatyczność słowa Bożego w świetle misterium Wcielenia

Religijne motywy w rewolcie Witaliana w 513-515 roku

Preserving the whole theological system: Maximus the Confessor’s dyothelitism as a bulwark for trinitarian theology, christology, and soteriology

Poszukiwanie „objawień antropologicznych” w chrystologii. Wskazówki metodologiczne