Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 7

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  Humanistyka cyfrowa
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1

Information Science in the Mirror of the Digital Humanities: Some Epistemological Observations

100%
Koltay T.
Zagadnienia Informacji Naukowej - Studia Informacyjne
|
2014
|
vol. 52
|
issue 2(104)
23-31
EN
PURPOSE/THESIS: The purpose of this paper is to discuss the similarities and differences between the epistemologies of information science and the digital humanities in the light of the turns of information science. APPOACH/METHODS: Numerous viewpoints, discernible from the literature, related to the epistemologies of the two discipUnes have been analysed and compared. RESULTS AND CONCLUSIONS: Despite differences in their disciplinary backgrounds, information science and the digital humanities have much in common. As serious self-reflection is needed for both disciplines, they may benefit from analysing the achievements and deficiencies of the each other. RESEARCH LIMITATIONS: Both epistemologies are in forming, so only a snapshot could be taken on their present reflection. ORIGINALITY/VALUE: The paper intends to be an add-on to the body of knowledge about the epistemologies information science, the digital humanities and the relationship between them.
PL
CEL/TEZA: Celem artykułu jest omówienie podobieństw i różnic pomiędzy epistemologią nauki o informacji i humanistyki cyfrowej w świetle zmian zachodzących w tej pierwszej. KONCEPCJA/METODY BADAŃ: Przeanalizowano i porównano szereg punktów widzenia wyróżnionych w literaturze przedmiotu, dotyczących epistemologii dwóch omawianych dziedzin. WYNIKI I WNIOSKI: Pomimo różnic w ich dziedzinowych korzeniach, nauka o informacji i humanistyka cyfrowa mają ze sobą wiele wspólnego, a analiza ich osiągnięć i braków może przynieść znaczące korzyści dla obu dziedzin. OGRANICZENIA BADAŃ: Obie epistemologie znajdują się w stadium formowania, można zatem sporządzić jedynie zarys ich obecnego kształtu. WARTOŚĆ POZNAWCZA: Artykuł stanowi uzupełnienie dotychczasowej wiedzy w zakresie epistemologii nauki o informacji, humanistyki cyfrowej oraz łączących je relacji.
2

Czym jest humanistyka cyfrowa? Pole semantyczne pojęcia (zarys)

84%
Przastek-Samokowa M.
Zagadnienia Informacji Naukowej - Studia Informacyjne
|
2016
|
vol. 54
|
issue 2(108)
82-93
PL
CEL/TEZA: Celem artykułu jest próba przedstawienia polskiego rozumienia pojęcia ‘humanistyka cyfrowa’ i stworzenie jego pola semantycznego. KONCEPCJA/METODY BADAŃ: Stosując podejście językoznawcze, przeprowadzono językową i merytoryczną analizę wybranego materiału – niejednorodnego gatunkowo – zawierającego definicje i charakterystyki humanistyki cyfrowej. WYNIKI I WNIOSKI: W wyniku analizy z tekstów wyabstrahowano znaczące swobodne słowa kluczowe (najistotniejsze elementy opisów/definicji HC) wraz z kontekstami ich użycia. Pozwoliło to na wyodrębnienie kategorii znaczeniowych (składników semantycznych nadrzędnego wyrażenia humanistyka cyfrowa). Zaproponowano dziewięć wyraźnych kategorii znaczeniowych pola semantycznego pojęcia ‘humanistyka cyfrowa’: 1) orientacja badawcza; 2) dziedzina/dyscyplina badawcza; 3) narzędzia; 4) projekty; 5) placówki i konsorcja; 6) formy komunikacji; 7) humanista cyfrowy; 8) kompetencje i umiejętności; 9) kierunek studiów. ORYGINALNOŚĆ/WARTOŚĆ POZNAWCZA: Artykuł – w podziale na aspekty, stające się kategoriami znaczeniowymi – ukazuje sposoby przedstawiania złożonego pojęcia ‘humanistyka cyfrowa’ oraz konstrukcję jego pola semantycznego. Uzyskane wyniki mogą stanowić punkt odniesienia dla dalszych badań dot. interpretacji pojęcia ‘humanistyka cyfrowa’ oraz dot. rozwoju samej humanistyki cyfrowej.
EN
PURPOSE/THESIS: The aim of this paper is to present Polish interpretations of the concept of ‘digital humanities’ and its semantic field. APPROACH/METHODS: The linguistic and content analysis of selected heterogeneous material, including both definitions and characteristics of digital humanities. RESULTS AND CONCLUSIONS: The analysis of the resources resulted in the extraction of significant keywords (the most important elements of descriptions/definitions), together with their contexts. That enabled the author to distinguish semantic categories (semantic elements of the mother phrase ‘digital humanities’). Nine discrete semantic categories of the semantic field of the concept of 'digital humanities' have been identified: 1) research orientation; 2) research domain/discipline; 3) tools; 4) projects; 5) units and consortia; 6) communication forms; 7) digital humanist; 8) competences and skills; 9) degree course. ORIGINALITY/VALUE: The paper, arranged according to the aspects finally turned into semantic categories, discusses presentation modes of the complex concept of ‘digital humanities’ and the structure of its semantic field. The results can be useful for further research concerning both the interpretation of the concept itself and the development of digital humanities.
3

Humanistyka cyfrowa: problemy definiowania pojęcia

84%
Ucińska J.
Zagadnienia Informacji Naukowej - Studia Informacyjne
|
2017
|
vol. 55
|
issue 1(109)
124-145
PL
CEL/TEZA: Celem artykułu jest próba wskazania kluczowych cech pojęcia humanistyki cyfrowej (HC) oraz zrozumienie, co naprawdę jest rozumiane przez to pojęcie. KONCEPCJA/METODY BADAŃ: Autorka analizuje najbardziej charakterystyczne cechy pojawiające się w definicjach digital humanities w naukowej literaturze anglojęzycznej oraz zestawia je z cechami najczęściej pojawiającymi się w polskich definicjach pojęcia humanistyka cyfrowa. WYNIKI I WNIOSKI: Wynik badań jest negatywny – nie jest możliwe stworzenie jednego zestawu cech HC, ale możliwe jest wskazanie takich właściwości humanistyki cyfrowej, co do których większość badaczy jest zgodna. ORYGINALNOŚĆ/WARTOŚĆ POZNAWCZA: Największą wartość poznawczą pracy stanowi fakt, że jest to pierwsza systematyczna analiza oraz zestawienie definicji polskich i anglojęzycznych humanistyki cyfrowej.
EN
PURPOSE/THESIS: This article attempts to indicate a set of the most common features of digital humanities (DH) and to determine what the term DH really means. APPROACH METHODS: The author examines English and Polish scientific articles discussing the definitions of digital humanities and juxtaposes them. RESULTS AND CONCLUSIONS: The result is negative as it is not possible to create one set of digital humanities features, nevertheless it is possible to find some most often occurring features. ORIGINALITY/VALUE: This article provides the first systematic analysis and compilation of Polish and English-language definitions of the digital humanities.
4

Model indywidualnej przestrzeni informacyjnej w procesie badawczym - wstępne założenia

84%
Głowacka E., Górny M., Kisilowska M., Osiński Z.
Zagadnienia Informacji Naukowej - Studia Informacyjne
|
2015
|
vol. 53
|
issue 2(106)
18-30
PL
CEL/TEZA: wprowadzenie indywidualnej przestrzeni informacyjnej (IPI) jako konstruktu metodologicznego w badaniach procesów informacyjnych. KONCEPCJA/METODY BADAŃ: przyjęto założenie, że każdy użytkownik informacji działa w obrębie swojej przestrzeni informacyjnej, która jest wynikiem oddziaływania trzech sfer: zespołu umiejętności i doświadczeń informacyjnych użytkownika, zespołu jego świadomości informacyjnej (czyli m in. postaw, uprzedzeń i przekonań związanych z działalnością informacyjną, ujawniających się w trakcie realizacji zadania informacyjnego) i rzeczywistej dostępności infrastruktury informacyjnej. WYNIKI I WNIOSKI: cyfryzacja humanistyki jest istotnym czynnikiem kształtującym indywidualną przestrzeń informacyjną. Wykorzystanie modelu IPI może ułatwić wyjaśnienie mechanizmów zmian zachodzących pod wpływem rozwoju technologii informatycznych w procesach informacyjnych. ZASTOSOWANIA PRAKTYCZNE: konstrukt IPI może być stosowany w badaniach zmian zachowań informacyjnych oraz czynników je kształtujących wśród różnych kategorii użytkowników.
EN
PURPOSE/THESIS: The individual information space (IIS) as a methodological construct can be applied in exploration of information processes. APPROACH/METHODS: It is assumed that every information user operates within his or her information space, which is a product of interaction of three domains: the users set of information-related skills and experience, the users information awareness (including attitudes, prejudices, and convictions concerning information-related activity, surfacing during the performance of relevant tasks), and the actual availability of an Information infrastructure. RESULTS AND CONCLUSIONS: The digitization of the humanities is a significant factor that shapes the individual Information space. The use of the IIS model may facilitate the explanation of the mechanisms behind the changes occurring in Information processes as a result of the development of Information technologies. PRACTICAL IMPLICATIONS: the IIS concept can be applied in research concerning changes of Information behaviours and their variables in different groups of users.
5
Content available remote

Digitization and the changing roles of libraries in support of humanities research: the case of the Harrison Forman collection

67%
Matusiak K. K.
Przegląd Biblioteczny
|
2016
|
vol. 84
|
issue 2
196-213
EN
Objective – this article examines the role of libraries in expanding access to primary sources through digitization and in providing support for humanities research. Research method – the author analyzes the literature on information behavior of humanist scholars in light of the increased use of digitized primary sources. Next, using the example of the digitized photographs and diaries from the Harrison Forman Collection, the author explores the emerging role of libraries in creating a new source of scholarly materials and supporting re search in humanities. Results and conclusions – digitization increasingly matters not only for practical reasons of ease of use and access but also by offering a new potential for humanistic research. Digitization projects provide enhanced intellectual control of primary resources, offer an opportunity to uncover hidden collections, and bring together scattered materials. Digital collections in their present design demonstrate some limitations in supporting scholars’ browsing behavior and in providing contextual information. Creating digital collections in support of humanities research requires the transformation of library roles and collaboration with digital humanities scholars.
PL
Teza/Cel – Artykuł zawiera analizę roli bibliotek w poszerzaniu dostępu do źródeł pierwotnych poprzez digitalizację, a także w zapewnianiu wsparcia dla badań z zakresu humanistyki. Metoda badań – Autor analizuje literaturę na temat zachowań informacyjnych badaczy w dziedzinach humanistycznych w aspekcie zwiększonego wykorzystania zdigitalizowanych źródeł pierwotnych. Na przykładzie zdigitalizowanych fotografii i pamiętników z Kolekcji Harrisona Formana zwraca również uwagę na zwiększającą się rolę bibliotek w tworzeniu nowego źródła materiałów naukowych oraz wspieraniu przez nie badań w zakresie humanistyki. Wyniki i wnioski – Digitalizacja staje się coraz ważniejsza nie tylko z uwagi na łatwość użycia i dostępu do dokumentów, lecz także poprzez oferowanie nowych możliwości badaczom w dziedzinach humanistycznych. Projekty digitalizacyjne zapewniają rozbudowaną kontrolę intelektualną źródeł pierwotnych, możliwość odkrywania ukrytych kolekcji i gromadzenia materiałów rozproszonych. W swym obecnym kształcie kolekcje cyfrowe wykazują pewne niedomogi, jeśli chodzi o wspieranie naukowców w poszukiwaniach i zapewnianie informacji kontekstowej. Tworzenie kolekcji cyfrowych służących wspieraniu badań humanistycznych wymaga transformacji ról bibliotek i współpracy z badaczami w zakresie humanistyki cyfrowej.
6
Content available remote

University Education in Digital Humanities for Information Professionals

67%
Kamińska A.
Zagadnienia Informacji Naukowej - Studia Informacyjne
|
2021
|
vol. 59
|
issue 2(118)
26-39
EN
Purpose/Thesis: The article presents the concept of university course in digital humanities for future information professionals. Approach/Methods: The concept of university course in digital humanities draws on the author’s deep knowledge of digital humanities as well as the particular models of research project lifecycle. The concept consists of three elements: the description of educational aims, the graduate’s profile, and the learning outcomes. Results and conclusions: The author proposes that university course in digital humanities should be provided as a part of specialization within a Master program for information professionals. Classes will give students a basic knowledge of a given discipline in the humanities and the theoretical aspects of digital humanities, as well as its structure and history. Students will also learn about information and knowledge organization, digital sources used in humanities, information systems, digital collections, research data management, and scholarly editions. Graduates would be equipped to work at research institutions running digital humanities projects or providing research infrastructure for digital humanists, e.g. academic libraries, museums, archives, digital humanities centers and laboratories. Practical implications: The concept may be used to prepare a detailed program of specialization by faculties offering information science programs. Although the concept has been developed in the context of Polish higher education, it can be modified and adapted successfully in other countries, especially in the EU countries which, like Poland, need to meet the European Qualifications Framework. Originality/Value: Formal university course in digital humanities for information professionals is not very common. The concept of a specialization within a Master program proposed in this article fills this gap so that a new generation of librarians and other information professionals will become more proficient intermediaries between humanists and information.
PL
Cel/Teza: Celem artykułu jest przedstawienie autorskiej koncepcji akademickiego kształcenia specjalistów informacji w zakresie humanistyki cyfrowej. Koncepcja/Metody badań: Koncepcję stworzono w oparciu o pogłębioną wiedzę na temat wybranych aspektów humanistyki cyfrowej oraz wybrane modele życia projektów badawczych. Koncepcja składa się z trzech elementów: opisów celów kształcenia, sylwetki absolwenta oraz zakładanych efektów kształcenia. Wyniki i wnioski: Koncepcja akademickiego kształcenia specjalistów informacji w zakresie humanistyki cyfrowej ma formę specjalizacji na studiach magisterskich. Podczas zajęć studenci zdobędą wiedzę w obszarze wybranej dyscypliny humanistycznej, teoretycznych aspektów humanistyki cyfrowej, jej organizacji oraz kontekstu powstania. Pogłębią swoją wiedzę i umiejętności na temat organizacji informacji i wiedzy, cyfrowych źródeł humanistycznych, systemów informacyjnych, bibliotek cyfrowych, zarządzania danymi badawczymi i publikacji tekstów naukowych. Absolwenci tej specjalizacji mogą znaleźć zatrudnienie w instytucjach naukowych rozwijających projektu z obszaru humanistyki cyfrowej lub dostarczających infrastrukturę badawczą dla humanistyki cyfrowej, np. w bibliotekach akademickich, muzeach, archiwach, centrach i laboratoriach humanistyki cyfrowej. Zastosowania praktyczne: Koncepcja specjalizacji może być wykorzystana do stworzenia szczegółowych programów specjalizacji przez jednostki uczelniane prowadzące studia z zakresu nauki o informacji. Koncepcja uwzględnia polską specyfikę studiów wyższych, jednak może być z powodzeniem zaadaptowana w innych krajach, szczególnie w krajach UE, które, tak jak Polska, muszą przestrzegać Europejskich Ram Kwalifikacji. Oryginalność/Wartość poznawcza: Kształcenie specjalistów informacji w obszarze humanistyki cyfrowej na poziomie studiów wyższych nie jest zbyt powszechne. Przedstawiona w artykule koncepcja kształcenia może pomóc w upowszechnieniu tego typu edukacji i tym samym przyczynić się do kształcenia nowych pokoleń bibliotekarzy oraz pozostałych specjalistów informacji jako wysoko wyspecjalizowanych mediatorów między humanistami a informacją.
7
Content available remote

Obszary i konteksty informatologii w epoce cyfrowej: sieci – informacja – dane – software

51%
Krzysztofek K.
Zagadnienia Informacji Naukowej - Studia Informacyjne
|
2014
|
vol. 52
|
issue 1(103)
19-42
PL
CEL / TEZA: Celem artykułu jest próba odpowiedzi na pytanie, czy zważywszy na fakt, że ludzkie doświadczenie i praktyka niemal we wszystkich orientacjach aktywności człowieka: ekspresywnej, ludycznej, kognitywnej, komunikacyjnej, poznawczej i in. manifestują się częściowo, a w wielu przypadkach także całościowo w środowisku cyfrowym, stwarza większe szanse na integrację nauki o informacji, która te praktyki bada i czy pozwoli na stworzenie spójnej wiedzy o przyrodzie, społeczeństwie i człowieku? Nie chodzi o często wyszydzaną ogólną teorię wszystkiego, a o coś, co w myśli społecznej przynajmniej ostatnich dwu dekad funkcjonuje jako „trzecia kultura”. KONCEPCJA / METODY BADAŃ: W artykule, o profilu przede wszystkim socjologicznym, wykorzystana została metoda krytycznej, jakościowej analizy dyskursów. Wiedza o nowych, wyłaniających się kształtach społecznych i roli informacji w tym procesie, jest kreowana ciągle jeszcze raczej przez społeczne imaginaria niż empirię, której nadal jest relatywnie mało, mamy bowiem do czynienia z history in the making. Stąd ciągle niewiele jest zweryfikowanych teorii informacji, a dużo sprzecznych często opinii. W tej sytuacji opis każdego zjawiska, jeśli ma być w miarę wyczerpujący, musi się lokować w polu różnych dyskursów. WYNIKI I WNIOSKI: Artykuł precyzuje główne pojęcia związane funkcjonalnie i semantycznie z rozumieniem „informacji”. Jest to istotne, zważywszy na wielkie zmiany, jakie się dokonują w związku z przejściem od analogowości do cyfrowości. Jesteśmy świadkami wyczerpywania się dotychczasowego paradygmatu, a przynajmniej starzenia się języka, którym opisujemy informację. Świadczy o tym fakt, że na gruncie tego paradygmatu mamy więcej pytań niż odpowiedzi. Autor poddał krytycznej ocenie istniejące dyskursy oraz zgłosił własne propozycje rozumienia nowych fenomenów w sferze informacji. Problem języka jest tu istotny: nowe nazwanie tych fenomenów wpływa na nasze myślenie, a więc także nieuchronnie – na nasze działanie. Jako socjolog, autor ujmuje je w perspektywie zmiany społecznej, jaka się dokonuje na naszych oczach i której konsekwencji nie jesteśmy jeszcze w stanie intelektualnie ogarnąć. ORYGINALNOŚĆ / WARTOŚĆ POZNAWCZA: Artykuł jest próbą systematyzacji i integracji problematyki informatologicznej w czterech obszarach: Internet/sieci (ang. network science), nauka o informacji (ang. information science), nauka o danych (ang. data science) i studia nad softwarem (ang. software studies). W piśmiennictwie krajowym i zagranicznym te obszary są często badane, ale opisywane oddzielnie.
EN
PURPOSE / THESIS: This paper is an attempt to answer the question whether the fact that human experience and practice are manifested largely or fully within digital environment creates more opportunities to integrate information science that researches the afore-mentioned issue and whether it would allow the researchers to develop coherent knowledge concerning nature, society and human beings. The author does not mean the theory of „everything” but something which has been known for, at least, the last two decades as „third culture”. APPROACH / METHODS: The method employed in this, largely sociological, paper was the critical and qualitative discourse analysis. The knowledge on new surfacing social forms and the role of information in this process remains to be created by social imaginaria rather than experience that is relatively scarce as the society still deals with history in the making. As a result, verified information theories are few and discourses, often contradictory, are very common. In this case the description of each phenomenon, if it is to be exhaustive, needs to be set against various discourses. RESULTS AND CONCLUSIONS: The author defines main concepts functionally and semantically related to the way „information” is understood – an important step if one takes into consideration changes occurring in the process of analog-to-digital shift. The previous paradigm has been exhausted or, at least, the language used for the description of information has aged, which is confirmed by the fact that this paradigm currently hosts more questions than answers. The author criticizes existing discourses and proposes his own definitions of new phenomena in the information sphere. The issue of language is very significant - new names for the phenomena influence human thinking, and, inevitably, human actions. As a sociologist the author analyzes it from the perspective of social transformation witnessed by the society the impact of which cannot be recognized and understood at the moment. ORIGINALITY / VALUE: The paper is an attempt at systematizing and integrating information science issues in four areas: network science, information science, data science and software studies. In Polish and foreign literature those areas are often studied but described separately.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.