Search results

1

Pieśni obrzędowe w narzeczu Karaimów z Trok

100%

Kowalski T.

Rocznik Orientalistyczny

|

vol. Rocznik Orientalistyczny, T. 03, (1925), wyd. 1927

2

O specyfice karaimskiej w Meirze Ezofowiczu Elizy Orzeszkowej

80%

Biliński K.

Almanach Karaimski

|

2007

|

vol. 1

43-52

3

Przekłady Trenów Jermejasza w narzeczu trocko-karaimskiem (ciąg dalszy)

80%

Zajączkowski A.

Rocznik Orientalistyczny

|

vol. Rocznik Orientalistyczny, T. 10, (1934)

4

Przekłady Trenów Jeremjasza w narzeczu trocko-karaimskiem

80%

Zajączkowski A.

Rocznik Orientalistyczny

|

vol. Rocznik Orientalistyczny, T. 08, (1931-1932), wyd. 1934

5

Фонд С. М. Шапшала в Библиотеке Врублевских Литовской академии наук

71%

Бабаджан А.

Almanach Karaimski

|

2014

|

vol. 3

EN

The article describes the structure and some of the materials from the Seraia Shapshal collection at the Wroblewski Library of the Lithuanian Academy of Sciences. The author analyses the content of all seven sections of the collection – the collection mostly contains materials from the time when Shapshal was resident in Poland and Lithuania (1928-1961). However, we can also find here – although to a lesser degree – materials from his student days (1898–1899), from his years in Persia (1900–1908), and from the 1908–1919 period, as well as from his stay in Turkey (1920–1928). The material examined in the article provides some insights into the life of S. Shapshal and allows us to verify some facts from his biography.

RU

В работе описаны структура и часть материалов фонда Сераи Шапшала, хранящегося в библиотеке Академии наук Литвы имени Врублевских. Разобрано содержание всех семи разделов фонда, состоящих в большинстве своем из материалов за период пребы-вания Шапшала в Литве (1928-1961 гг.), небольшого количества материалов студенче-ских лет (1898-1899 гг.), персидского периода (1900-1908 гг.), периода (1908-1919 гг.) и турецкого периода (1920-1928 гг.). На основе изученного материала сделаны уточнения биографии С. Шапшала.

6

Krepysz

70%

Pilecki K.

Awazymyz. Pismo historyczno-społeczno-kulturalne Karaimów

|

2007

|

issue 3 (17)

11-11

7

Historical Outline of the Short Activity of the Karaite Public Primary School in Troki, 1918–1923

61%

Wróblewska U.

Res Historica

|

2022

|

issue 53

343-361

PL

Celem artykułu naukowego dotyczącego powszechnej szkoły karaimskiej w Trokach w latach 1918–1923 jest omówienie pięciu lat działalności jedynej szkoły karaimskiej, która funkcjonowała w pierwszych latach po odzyskaniu przez Polskę niepodległości. Karaimi są obecnie najmniejszą mniejszością etniczną w Polsce, która zachowała swoją odrębność kulturową, po części za sprawą znaczenia wiedzy i nauki, jako nadrzędnych wartości religijnych. Samo słowo karaim oznacza bowiem czytającego, dlatego tak istotne były szkoły, w których zdobywano umiejętności czytania pisma świętego. Pierwsze oficjalne informacje o szkole karaimskiej w Trokach pochodzą z 1576 r. Działalność szkoły przerwał wybuch pierwszej wojny światowej a działania wojenne zmusiły Karaimów do opuszczenia Trok. Na nowo historia szkoły karaimskiej w Trokach pojawia się w dokumentach archiwalnych z okresu międzywojennego. Artykuł został opracowany na podstawie dokumentów archiwalnych znajdujących się w Litewskim Centralnym Archiwum Państwowym, w Bibliotece Litewskiej Akademii Nauki w Wilnie im. Wróblewskich w kolekcji dokumentów Archiwum Karaimskiego Zarządu Duchownego w Trokach oraz w Litewskim Centralnym Archiwum Państwowym w Wilnie w zespole Kuratorium Okręgu Szkolnego Wileńskiego w teczkach inspektoratu szkolnego powiatu trockiego. W niniejszym tekście omówiono działalność powszechnej szkoły karaimskiej w Trokach (1918–1923), uwzględniając warunki szkolne, zmiany organizacyjne i strukturalne, program nauczania, metody i formy, skład osobowy nauczycieli i uczniów oraz ukazano znaczenie szkoły karaimskiej dla Karaimów jak i dla społeczności trockiej. Krótkie lata działalności szkoły karaimskiej w Trokach świadczą o jej fenomenie, bo była to jedyna szkoła mniejszości religijnej w omawianym okresie, która stanowiła dla Karaimów podstawę rozwoju i zachowania ich tożsamości kulturowej.

EN

The aim of the scientific article on the general Karaite school in Trakai in 1918–1923 is to discuss five years of the only Karaite school that operated in the first years after Poland regained independence. Karaims are currently the smallest ethnic minority in Poland, which has retained its cultural identity, partly due to the importance of knowledge and science as superior religious values. The word karaim itself means the reader, which is why the schools in which the skills of reading the scriptures were so important. The first official information about the Karaite school in Trakai comes from 1576. The activities of the school were interrupted by the outbreak of the First World War and the hostilities forced the Karaims to leave Trakai. The history of the Karaite school in Trakai appears again in archival documents from the interwar period. The article was prepared on the basis of archival documents kept in the Lithuanian Central State Archives, in the Wroblewski Library of the Lithuanian Academy of Sciences in Vilnius in the document collection of the Archives of the Karaim Clerical Administration in Trakai and in the Lithuanian Central State Archive in Vilnius in the fond of the Vilnius School District Board in the files of the school inspectorate of the Trakai district. This text discusses the activity of the Karaim general school in Trakai (1918–1923), taking into account school conditions, organizational and structural changes, the curriculum, methods and forms, and the composition of teachers and students, and shows the importance of the Karaite school for Karaims and the Trakai community. The short years of operation of the Karaite school in Trakai testify to its phenomenon, because it was the only school of a religious minority in the period in question, which constituted the basis for the development and preservation of their cultural identity for the Karaims.

8

Nowe dane o biografii karaimskiego poety Szymona Kobeckiego

57%

Abkowicz M., Sulimowicz A.

Almanach Karaimski

|

2016

|

vol. 5

7-33

EN

Irłar (“Songs”), a book containing Simon Kobecki’s collection of poetry released in Kiev in 1904 is considered the first printed edition of the secular Karaim literature. Kobecki’s poems which enjoyed popularity in the Karaim communities, were often reprinted in Karaim magazines issued in the first half of the 20th century, as well as nowadays in the journal “Awazymyz” and in collections of poetry published in Lithuania. Biographical information added to those publications was usually brief or even mutually contradictory. Until today, even the basic biographical data, such as the dates of Kobecki’s birth and death, has not been accurately established. Recent archival queries allowed to finally determine his birth date and provided us with new data on his professional career.

PL

Wydany w Kijowie w 1904 r. zbiór poezji Szymona Kobeckiego, zatytułowany Irlar („Pieśni”) jest uznawany za pierwsze wydanie drukiem świeckiej literatury karaimskiej. Utwory poety, cieszące się popularnością w społeczności karaimskiej, były przedrukowywane w karaimskich czasopismach ukazujących się w pierwszej połowie XX w., takich jak „Karaimskaja Żizn”, „Myśl Karaimska”, „Onarmach” „Karaj Awazy”, jak też współcześnie w czasopiśmie „Awazymyz” oraz w zbiorach poezji wydanych na Litwie. Publikowane przy tej okazji dane biograficzne są dość skąpe, a co gorsza, nierzadko wzajemnie sprzeczne. Do chwili obecnej nawet podstawowe informacje, takie jak daty życia poety, nie były jednoznacznie ustalone. Przeprowadzona ostatnio kwerenda archiwalna pozwoliła jednoznacznie wskazać datę urodzenia poety, jak też i uściślić jego drogę zawodową.

9

Księga sądowa ‒ tom 10. jako źródło wiedzy o Karaimach z Krymu

57%

Stefaniak-Rak K.

Almanach Karaimski

|

2018

|

vol. 7

109-127

EN

The 10th court register documents cases registered in the record office in Crimean Khanate between the years 1666 and 1669/70. The purpose of this article is to present unpublished legal material regarding Karaims listed in this register as parties to proceedings as well as to collect data such as names, fathers’ names, places of origin or residence as well as the subject matter dealt with in particular cases. An analysis of this data will not only contribute to a better understanding of the individual biographies of Karaims inhabiting 17th century Crimea, but may also serve as a starting point for further research based on the source material.

PL

10. księga sądowa dokumentuje sprawy w jednej z kancelarii sądowych w Chanacie Krymskim, które zostały odnotowane w latach 1666-1669/70. Celem tego artykułu jest przybliżenie treści niepublikowanych dotąd zapisów sądowych zawartych w omawianym tomie, w których stroną postępowania byli Karaimi, a także zebranie danych tj. imiona, imiona ojców, miejsca zamieszkania i/lub pochodzenia (jeśli zostały odnotowane), przedmioty spraw z udziałem Karaimów, które zarejestrowano. Opracowanie tych wszystkich materiałów może przyczynić się do lepszego poznania dziejów i losów poszczególnych Karaimów zamieszkujących XVII wieczny Krym, a także stać się punktem wyjścia do dalszych badań w oparciu o materiał źródłowy.

10

Działalność społeczna i edukacyjna Koła Pań Karaimskich w Haliczu

57%

Sulimowicz A.

Almanach Karaimski

|

2015

|

vol. 4

79-100

RU

Przez stulecia udział karaimskiej kobiety w życiu społecznym był ograniczony. Dopiero w latach 20 XX w. powstała w Wilnie pierwsza karaimska organizacja kobieca. W 1932 r. Sabina Nowachowiczowa, nauczycielka, jedna z pierwszych Karaimek, które zdobyły formalne wykształcenie i pracowały zawodowo, założyła Koło Pań Karaimskich w Haliczu. Cele organizacji było podnoszenie poziomu świadomości członkiń, kształcenie ich w zakresie podstaw wiary, dziejów i języka Karaimów, a także zapewnianie im wiedzy ogólnej, tak by mogły przekazywać tradycyjne karaimskie wartości swoim dzieciom. Koło organizowało wycieczki, akademie upamiętniające ważne postaci z historii karaimów, prelekcje wygłaszane przez miejscowych działaczy i zapraszanych gości. Tematyka tych wystąpień była niezwykle szeroka i obejmowała różne zagadnienia, od zasad wiary i dzieł literatury karaimskiej po wykopaliska w Egipcie i zagadnienie niepodległości Krymu. W artykule zostają szczegółowo omówione różne aspekty działalności Koła na podstawie dokumentów z archiwum S. Nowachowiczowej.

EN

For centuries women did not play an active role in the social life of Karaite communities in Poland and Lithuania. It was not until the 1920s that a Karaite women’s organisation was founded in Vilnius. Sabina Nowachowiczowa, a school teacher and one of the first Karaim women to receive a formal education, founded the Karaite Ladies’ Association in Halicz in 1932. The aim of the organisation was to raise the level of its members’ spiritual consciousness, educate them in the fields of faith and Karaim history and language, as well as provide them with general knowledge of the contemporary world in order to enable them to pass on traditional Karaite values to their children. The Association organised excursions, meetings to commemorate eminent Karaite figures, as well as lectures given by local scholars and invited guest speakers. The range of topics was very wide, encompassing everything from the principles of faith and notable works of Karaite literature to excavations in Egypt and the question of Crimean independence. In this paper I have analysed particular activities of the circle based on documents from Nowachowiczowa’s archive.

11

Karaimi w szariackim sądzie na Krymie w XVII wieku

57%

Stefaniak-Rak K.

Almanach Karaimski

|

2015

|

vol. 4

65-78

RU

Artykuł poświęcony został Karaimom z Krymu i sprawom z ich udziałem, którzy w XVII wieku zgłaszali się do szariackiego sądu. Protokoły spraw sądowych zostały zaczerpnięte z 10 księgi sądowej, która została spisana w Bachczysaraju (stolicy Chanatu Krymskiego) pomiędzy 1666 a 1669/70 rokiem wg. kalendarza gregoriańskiego, czyli między 1077 a 1080 wg. kalendarza muzułmańskiego. Zawiera ona 282 strony rękopisu, na których odnotowano 589 protokołów rozpraw sądowych. Pięć procent z nich poświęconych jest sprawom z udziałem Karaimów. Głównym celem tego artykułu było przybliżenie, jakiego rodzaju informacje o Karaimach z Krymu można znaleźć w rejestrze, jakie mieli problemy, jak żyli, jakie mieli zwyczaje, na czym opierała się ich kultura.

EN

This article is devoted to Karaites in the 17th century Crimea and focuses on a number of cases submitted before the sharia court in which Karaites took part. The main source of information in this area is the 10th register (defter), which was written in Bahçesaray (the capital of the Crimean Khanate) between 1666 and 1669/70 in the Gregorian calendar, that is in 1077–80 according to the Islamic calendar. It consists of 282 handwritten pages and records 589 court proceedings. Five percent of these cases are referred to in the records as cases involving Karaites. The main purpose of this analysis of was to find out what kind of information about Crimean Karaites can be found in the register and to obtain tnew knowledge about their problems, lives, culture and daily customs.

12

A student of Jewish languages reads Michał Németh’s Unknown Lutsk Karaim Letters in Hebrew Script (19th–20th Centuries). A Critical Edition

57%

Gold D. L.

Almanach Karaimski

|

2017

|

vol. 6

17-118

PL

The Karaite language has justifiedly attracted the attention of Turkologists though it should also be of interest to students of Jewish languages (= the languages of Rabbanite and Karaite Jews); and what students of Jewish languages have to say about it should interest Turkologists, just as what the latter have to say should interest the former. By looking at Karaite (as exemplified in Michał Németh’s Unknown Lutsk Karaim Letters in Hebrew Script (19th–20th Centuries): A Critical Edition)from the viewpoint of other Jewish languages, researchers can: Add new questions to the agenda of Karaite research. For example, the existence of an idiosyncratic type of periphrastic verb in at least Karaite, Judezmo, Yidish, and Ultra-Orthodox Ashkenazic English prompts the question of what the genetic relationships between the tokens of that type are. Reopens old questions. For example, the derivation proposed for Karaite כניסא '[Karaite (and/or Rabbanite?)] synagog', with phonological variants, according to which the word comes from Arabic. The author proposes a different etymology (possibly not original with him) , involving only Jewish languages (a more appropriate derivation for a Karaite word having that meaning), which takes the Karaite word back to Hebrew and/or to Jewish Aramaic.

EN

The Karaite language has justifiedly attracted the attention of Turkologists though it should also be of interest to students of Jewish languages (= the languages of Rabbanite and Karaite Jews); and what students of Jewish languages have to say about it should interest Turkologists, just as what the latter have to say should interest the former. By looking at Karaite (as exemplified in Michał Németh’s Unknown Lutsk Karaim Letters in Hebrew Script (19th–20th Centuries): A Critical Edition)from the viewpoint of other Jewish languages, researchers can: Add new questions to the agenda of Karaite research. For example, the existence of an idiosyncratic type of periphrastic verb in at least Karaite, Judezmo, Yidish, and Ultra-Orthodox Ashkenazic English prompts the question of what the genetic relationships between the tokens of that type are. Reopens old questions. For example, the derivation proposed for Karaite כניסא '[Karaite (and/or Rabbanite?)] synagog', with phonological variants, according to which the word comes from Arabic. The author proposes a different etymology (possibly not original with him) , involving only Jewish languages (a more appropriate derivation for a Karaite word having that meaning), which takes the Karaite word back to Hebrew and/or to Jewish Aramaic.

13

Tadeusza Czackiego spotkania z Karaimami

57%

Pawelec M.

Almanach Karaimski

|

2017

|

vol. 6

135-162

EN

The first scholar to research the Karaim community in Eastern Europe was Count Thaddeus Czacki (1765–1813). Initially, in his capacity as a member of the government commission in the First Republic of Poland, he dealt with the issue of taxes levied on the Karaim population. In 1788 he advocated their exemption from the poll tax. It may have been he himself who was behind the Karaim petition from Lutsk written in 1790 and addressed to the Polish parliament. This appeal called for a separate tax arrangement for Karaims distinct from that for the Jews. After the collapse of the Polish state, Czacki remained a spokesperson for the interests of the Polish Karaims in the Russian Empire. Evidence of this is a letter sent to him in 1807 by the Karaims of Lutsk. Count Czacki became a member of the committee for the solution of Jewish affairs established by Tsar Alexander I. It is in this context that we should read his essays on Jews and Karaims, published in Vilnius in 1807 and translated into Russian. Thanks to his endeavours, he can justly be called the father of Karaim studies.

PL

Uczonym, który jako pierwszy rozpoczął badania nad Karaimami we Wschodniej Europie, był hrabia Tadeusz Czacki (1765–1813). Początkowo w Pierwszej Rzeczypospolitej Polskiej, jako członek komisji rządowej, zajmował się Czacki kwestią podatków ludności karaimskiej. Był w 1788 r. zwolennikiem zwolnienia jej od podatku pogłównego. Możliwe, że był on inicjatorem petycji Karaimów z Łucka, napisanej w 1790 r. do polskiego sejmu. Memoriał wzywał do uchwalenia organizacji podatkowej dla Karaimów, odrębnej od Żydów. Po upadku państwa polskiego, Czacki był nadal rzecznikiem interesów polskich Karaimów w Cesarstwie Rosyjskim. Świadczy o tym list wysłany w 1807 r. do niego przez Karaimów Łucka. Hrabia Czacki został członkiem powołanego przez cara Aleksandra I komitetu dla rozwiązania spraw żydowskich. W takim kontekście należy odczytać jego rozprawki o Żydach i o Karaimach, wydane w 1807 r. i tłumaczone na rosyjski. Dzięki temu może on być nazwany ojcem karaimistyki.

14

Aleksander Dubiński (1924–2002) – uczony, nauczyciel, przewodnik

57%

Cichocki D.

Almanach Karaimski

|

2014

|

vol. 3

121-124

EN

Dr Aleksander Dubiński was my first teacher of Turkish grammar. His research encompassed various fields of Turkology – from linguistics to religion. In this short essay I have tried to present his academic work from the perspective of his students’ education and his influence on the development of Polish Turkology.

15

Dylematy integracyjne mniejszości karaimskiej

51%

Abkowicz M., Rotengruber P.

Almanach Karaimski

|

2021

|

vol. 10

9-28

EN

The history of Poland (the Polish-Lithuanian Commonwealth) proves that peaceful coexistence of community groups with minorities representing Christian denominations (Ruthenians, Armenians, Czech brothers), various versions of Judaism (Karaims, Rabbinical Jews) and even Islam (Tatars) is possible. This coexistence took many forms. Some separated themselves from the majority, others succumbed to its influence to a degree that threatened their cultural and religious identity, the latter sought a balance between the two extremes. Each of these strategies entailed measurable costs. Minorities separating from the political majority risked their hostility. Groups too prone to cooperation with it to the inevitable assimilation. Finally, the consequence of this balance between the two was the weakening of the imperative of belonging to a minority group (and its gradual disappearance). This is the case of the Polish-Lithuanian Karaims. Their story leads to two conclusions. Firstly, that the search for an integration formula for a multicultural Europe should be accompanied by research on its history. Secondly, it is not always in the interest of the minority group to follow the middle path.

PL

Historia Polski (Rzeczpospolitej Obojga Narodów) dowodzi, że możliwa jest pokojowa koegzystencja grup większościowych z mniejszościami reprezentującymi wyznania chrześcijańskie (Rusini, Ormianie, bracia czescy), różne wersje judaizmu (Karaimi, Żydzi rabiniczni) a nawet islam (Tatarzy). Koegzystencja ta przybierała różne formy. Jedni separowali się od większości, drudzy poddawali się jej wpływom w stopniu zagrażającym ich kulturowej i religijnej tożsamości, ostatni poszukiwali równowagi pomiędzy obiema skrajnościami. Każda z owych strategii pociągała za sobą wymierne koszty. Mniejszości separujące się od politycznej większości narażały się na jej wrogość. Grupy nazbyt podatne na współpracę z nią na nieuniknioną asymilację. Wreszcie konsekwencją działań polegających na wypośrodkowaniu pomiędzy jednym a drugim było osłabianie imperatywu przynależności do grupy mniejszościowej (i jej stopniowe zanikanie). Jest to przypadek Karaimów polsko-litewskich. Ich historia prowadzi do dwóch wniosków. Po pierwsze, że poszukiwaniom formuły integracyjnej dla wielokulturowej Europy powinny towarzyszyć badania dotyczące jej przeszłości. Po drugie natomiast, że podążanie drogą środka nie zawsze leży w interesie grupy mniejszościowej.

16

Orientalne zaśpiewy w modlitwie Kresów. Języki sakralne Ormian, Żydów, Karaimów i Tatarów

51%

Osadczy O.

Language. Culture. Politics. International Journal

|

2020

|

vol. 1

133-143

PL

Mniejszości narodowe, które zamieszkiwały wschodnie pogranicze państwa polsko-litewskiego, wniosły do kultury religijnej egzotyczne barwy Orientu. Obok dominujących wpływów łacińsko-polskich i bizantyńsko-ruskich w ciągu wieków współistniały tradycje sakralne Żydów, Ormian, Karaimów, Tatarów. Oprócz tradycyjnej łaciny i języka staro-cerkiewno-słowiańskiego mieszkańcy Kresów byli oswojeni z brzmieniem języka hebrajskiego, karaimskiego, arabskiego i grabara – liturgicznego języka Ormian.

EN

National minorities living on the eastern borderlines of the Polish-Lithuanian State enriched the religious culture with the exotic colors of the East. Alongside with the predominant Latin-Polish and Byzantine-Russian influence, the sacral traditions of the Jews, the Armenians, the Karaims and the Tatars were also established. The Latin and Old Slavic languages were the traditional languages of the church service. But the borderline people gradually got accustomed to the sounds of Hebrew, Karaite and the Arabic language, as well as Grabar – the classical Armenian language of that liturgy.

17

Listy Włodzimierza Zajączkowskiego do profesora Tadeusza Kowalskiego

50%

Zajączkowska-Łopatto M. E.

Almanach Karaimski

|

2018

|

vol. 7

181-210

EN

Włodzimierz Zajączkowski (1914–1982), who prior to WWII had been a graduate student in the Institute of the Middle East Studies at the Jagiellonian University, returned in the autumn of 1946 to Cracow in order to complete his Ph.D. thesis on the Gagauz Turks. Published in this paper are nineteen of his letters addressed to Professor Tadeusz Kowalski, the first four of which date from his years as a doctoral student, while the latter fifteen were written during WWII (VII 1940 – V 1944). Sending those letters was not easy, as on the wayfrom Vilnius to Cracow they had to pass through Kaunas and Königsberg. This correspondence is currently stored in the Archive of Science of PAN and PAU in Cracow under the signature K-III-4, 178, pp. 25–70. The first four letters describe the events of a holiday he spent with family in Trakai and Vilnius and explain when he plans to return to Cracow. In the latter letters W. Zajączkowski describes life in Vilnius under German occupation, his work and living situation. He also writes about his Karaim family and friends. He replies to the professor’s questions regarding certain people and events, including Seraya Shapshaland his efforts to establish the Karaim Museum. The letters are a great source of knowledge on the Karaim community in Vilnius and Trakai and how they coped with the German occupation.

18

Karaimi w Wilnie do wybuchu I wojny światowej

43%

Gąsiorowski S.

Almanach Karaimski

|

2018

|

vol. 7

67-82

EN

This article explores the history of the Karaim community in Vilnius, from its beginnings up to the outbreak of World War I. A Karaim community was present in Vilnius in the 19th century, when the city came under Russian rule. They were attracted by the opportunities the city offered in terms of a better education and well-paid jobs. Some of them settled in Vilnius because of military service. They originated mainly from Trakai and nearby villages, but others came from all over the Russian Empire. The Karaim community developedgradually, and over the course of time Karaims established a presence not only in the local military garrison, but also in schools, government offices, and markets. Soon, it was necessary to erect a Karaim temple and cemetery, which was done thanks to the backing of the city authorities and the financial support of all Karaim communities in Russia. However, an independent Karaim community was only established later in the 20th century.

PL

Artykuł dotyczy dziejów społeczności karaimskiej w Wilnie od czasów zamierzchłych do wybuchu I wojny światowej, który to temat nie był dotychczas w kręgu zainteresowania nauki polskiej czy obcej. Nie można mówić o osadnictwie Karaimów w Wilnie w okresie średniowiecza czy czasach nowożytnych, ponieważ nastąpiło ono dopiero w XIX wieku, kiedy miasto to znalazło się pod zaborem rosyjskim. Do prężnie rozwijającej się stolicy Litwy przyciągała ich potrzeba lepszej edukacji i możliwości uzyskania dobrze płatnej pracy, a czasem wojskowy przydział. Docierali tam Karaimi głównie z pobliskich Trok i okolicznych wsi oraz z całego rosyjskiego imperium. Społeczność ta rozwijała się stopniowo i była coraz bardziej widoczna nie tylko w miejscowym wojskowym garnizonie, ale w także w szkołach, urzędach, na ulicach i targach miasta. Szybko pojawiła się również potrzeba wzniesienia własnego domu modlitwy i cmentarza, co udało się zrealizować dzięki przychylności władz miasta i wsparciu finansowym wszystkich gmin karaimskich w Rosji. Jednak własną niezależną gminę wileńscy Karaimi utworzyli dopiero w latach 20. XX wieku.

19

Średniowieczna egzegeza karaimska na przykładzie wybranych zagadnień z komentarza Jefeta ben Eliego do Księgi Ozeasza

41%

Stefański J.

Collectanea Theologica

|

2016

|

vol. 86

|

issue 4

205-222

EN

For many years, Karaite exegesis had been relatively unknown to numerousBiblical scholars. This situation has been changing with an increasingaccess to source materials. As a result, more and more Karaite exegeticaltreasures representing the trends of Karaite Judaism have come to the fore.One of them is the Commentary to the Book of Hosea by Yefet ben Eli, oneof Karaism’s tenth century most significant representatives. Yefet ben Eliexhibits a remarkable knowledge of Hebrew etymology which enables himto provide unique answers to interpretative problems in the Masoretic Text.His apologetic concern for prospective Muslim readers of his commentary is also noteworthy. Although, in general, Karaism sought to concentrate onthe literal sense of Scripture, Yefet ben Eli does not shy away from recourseto rabbinic oral tradition. Still, his exegetical contribution remains unique,as selected examples from his Commentary clearly show.

20

Karaimskie tradycje i aspiracje oświatowe w XIX/XX wieku (zarys problemu)

41%

Wróblewska U.

|

vol. XVII

|

issue (1/2018)

17-32

EN

Aim: The aim of the article is to show the specificity of Karaite upbringing, forms and methods of religious education and educational activities that were determined by the socio-political situation of Polish lands and professional structure of Karaites. Methods: In this article the use of source analysis, for example: documents deposited in Lithuanian archives, analysis of Karaite press and interviews with the oldest Karaites. Results: Karaite families cultivated the traditions of their ancestors and the love of learning was passed onto subsequent generations. Family, as an original and closest educational environment that inculcated religious values into the children and taught them their mother tongue, was the source of shaping Karaim attitudes. Despite the importance of the family environment, upbringing depended mostly on the financial situation and social status of the family. In Karaite municipalities in the 19th/20th century there were traditional religious schools called midrash functioning next to kenesas (houses of prayer). Teachers who taught religious rules and practices, and the Karaite language, played an important role in passing on religious knowledge. Conclusions: Because of the relevance of educational authorities, upbringing in a Karaite community in the 19th century was based on the model of post-figurative culture, in which cultural patterns were handed down by the older generation, who possessed experience and knowledge, to the younger generation.

PL

Cel: Celem artykułu jest ukazanie specyfiki wychowania karaimskiego, form i metod kształcenia religijnego oraz działań oświatowych, które były zdeterminowane przez sytuację społeczno-polityczną ziem polskich i strukturę zawodową Karaimów. Metody: Poprzez zastosowanie analizy źródeł, tj. dokumentów zdeponowanych w archiwach litewskich, uzupełnionych o analizę prasy karaimskiej i wywiady z najstarszymi Karaimami. Wyniki: Rodziny karaimskie kultywowały tradycje swoich przodków, a umiłowanie do nauki było przekazywane kolejnym pokoleniom. Źródłem kształtowania postaw karaimskich była rodzina, pierwotne i najbliższe środowisko wychowawcze, które wpajało dziecku wartości religijne i uczyło języka macierzystego. Pomimo znaczenia środowiska rodzinnego to jednak wychowanie w znacznym stopniu zależało od sytuacji finansowej i statusu społecznego rodziny. W gminach karaimskich w XIX/XX wieku przy kienesach funkcjonowały tradycyjne szkółki religijne zwane midraszami. W przekazywaniu wiedzy religijnej ważną rolę pełnili nauczyciele, którzy uczyli zasad i praktyk religii oraz języka karaimskiego. Wnioski: Ze względu na znaczenie autorytetów wychowawczych wychowanie w społeczności karaimskiej w XIX wieku oparte było na modelu kultury postfiguratywnej, w której wzorce kulturowe młodszemu pokoleniu przekazuje generacja starsza, posiadająca doświadczenia i wiedzę.

Refine search results

Pieśni obrzędowe w narzeczu Karaimów z Trok

O specyfice karaimskiej w Meirze Ezofowiczu Elizy Orzeszkowej

Przekłady Trenów Jermejasza w narzeczu trocko-karaimskiem (ciąg dalszy)

Przekłady Trenów Jeremjasza w narzeczu trocko-karaimskiem

Фонд С. М. Шапшала в Библиотеке Врублевских Литовской академии наук

Krepysz

Historical Outline of the Short Activity of the Karaite Public Primary School in Troki, 1918–1923

Nowe dane o biografii karaimskiego poety Szymona Kobeckiego

Księga sądowa ‒ tom 10. jako źródło wiedzy o Karaimach z Krymu

Działalność społeczna i edukacyjna Koła Pań Karaimskich w Haliczu

Karaimi w szariackim sądzie na Krymie w XVII wieku

A student of Jewish languages reads Michał Németh’s Unknown Lutsk Karaim Letters in Hebrew Script (19th–20th Centuries). A Critical Edition

Tadeusza Czackiego spotkania z Karaimami

Aleksander Dubiński (1924–2002) – uczony, nauczyciel, przewodnik

Dylematy integracyjne mniejszości karaimskiej

Orientalne zaśpiewy w modlitwie Kresów. Języki sakralne Ormian, Żydów, Karaimów i Tatarów

Listy Włodzimierza Zajączkowskiego do profesora Tadeusza Kowalskiego

Karaimi w Wilnie do wybuchu I wojny światowej

Średniowieczna egzegeza karaimska na przykładzie wybranych zagadnień z komentarza Jefeta ben Eliego do Księgi Ozeasza

Karaimskie tradycje i aspiracje oświatowe w XIX/XX wieku (zarys problemu)