Search results

1

Polska bibliografia prawa kanonicznego za lata 1980-2000, oprac. P. Kasprzyk, Z. Baranowski, P. Wiśniewski, Lublin: Wydawnictwo KUL 2003, ss. 294

100%

Mezglewski A.

Studia z Prawa Wyznaniowego

|

2003

|

vol. 6

205-206

2

Odpowiedzialność prawnokanoniczna lekarza za realizację obowiązków ustawowych zawartych w art. 39 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty

38%

Czelny M.

Roczniki Nauk Prawnych

|

2014

|

vol. 24

|

issue 3

79-98

PL

Art. 39 ustawy z dnia 5.12.1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty stanowi, że lekarz może powstrzymać się od wykonywania świadczeń zdrowotnych niezgodnych z jego sumieniem, z zastrzeżeniem art. 30, z tym, że winien obligatoryjnie udzielić informacji o możliwości dokonania tego świadczenia u innego lekarza lub w podmiocie leczniczym oraz uzasadnić i odnotować ten fakt w dokumentacji medycznej. Lekarz wykonujący swój zawód na podstawie stosunku pracy lub w ramach służby ma ponadto obowiązek uprzedniego powiadomienia na piśmie przełożonego. Lekarz nie może skorzystać z realizacji powyższej normy prawnej, jeśli zwłoka w udzieleniu pomocy lekarskiej mogłaby spowodować niebezpieczeństwo utraty życia, ciężkiego uszkodzenia ciała lub ciężkiego rozstroju zdrowia, oraz w innych przypadkach niecierpiących zwłoki (zob. art. 30 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty). Zgodnie z powyższym, lekarze mogą odmówić wykonania świadczeń medycznych niezgodnych z ich właściwie uformowanym sumieniem lekarskim, powołując się na ich przekonania religijne lub moralne. Konstrukcję taką określa się mianem klauzuli sumienia, która pozostaje w sprzeczności z obowiązkiem wymienionym w art. 39 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty – udzielenie informacji o możliwości dokonania takiego świadczenia u innego lekarza lub w innym podmiocie leczniczym. W niniejszym artykule podęto próbę odpowiedzi na pytanie: jaka jest odpowiedzialność prawnokanoniczna lekarza za realizację obowiązków ustawowych zawartych w art. 39 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty? Czy lekarz zaciąga jakąkolwiek sankcję prawnokanoaniczną, a jeśli tak to jaką za odmowę świadczeń niezgodnych z jego właściwie uformowanym sumieniem przy jednoczesnym zachowaniu spoczywających na nim ustawowych obowiązków? Czy ustawowe obowiązki z art. 39 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty noszą znamię współuczestnictwa wobec niedozwolonych moralnie zabiegów medycznych? Rozważania ograniczono do problemowego na gruncie prawa kanonicznego jednego z obowiązków wymienionych w art. 39 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty – obowiązku informacyjnego, polegającego na odmowie wykonania świadczenia niezgodnego z sumieniem lekarza (klauzula sumienia) przy jednoczesnym poinformowaniu pacjenta o wykonaniu tego świadczenia u innego lekarza lub w innym podmiocie leczniczym. Obciążenie lekarza obowiązkiem wskazania realnych możliwości uzyskania świadczenia u innego lekarza lub w innym podmiocie leczniczym nie wydaje się właściwe. Powyższa myśl została potwierdzona przez Zespołu ekspertów Konferencji Episkopatu Polski ds. bioetycznych w sprawie klauzuli sumienia z dnia 14 lutego 2014 r., który stoi na stanowisku, że „do zaprzeczenia istocie klauzuli sumienia prowadziłaby sytuacja, gdyby lekarz odmawiając wykonania świadczenia zdrowotnego ze względu na obiekcję sumienia, był zobowiązany do zapewnienia realizacji tego świadczenia przez innego, konkretnie wskazanego lekarza lub podmiotu leczniczego, gdzie takie świadczenie jest wykonywane. Podobny wymóg w zasadzie zmuszałby lekarza do aktywnego poszukiwania miejsca, gdzie pacjent będzie realizować świadczenie. Nie wolno warunkować korzystania z klauzuli sumienia tym, czy lekarz podejmując decyzję o odmowie udzielenia świadczenia zapewni jego realizację przez inną osobę lub podmiot” (pkt 12). Od strony moralnej obowiązek informacyjny zawarty w art. 39 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty powoduje w rzeczywistości „złamanie” sprzeciwu sumienia, zmuszając do pośredniego udziału w niezaakceptowanej procedurze, np. w przerwaniu ciąży. Realizacja tego obowiązku przez lekarza jest czynem radykalnie złym i na forum internum jest grzechem. Zaś, od strony prawnej nie możemy jednoznacznie stwierdzić, czy lekarz realizując powyższy obowiązek informacyjny zaciąga karę kanoniczną ekskomuniki latae sententiae na mocy kan. 1398 Kodeksu Prawa Kanonicznego z 1983 r. W tej kwestii należałoby rozpatrywać każdy przypadek z osobna.

EN

Article 39 of the Law of 5.12.1996 on the professions of doctor and dentist is that your doctor may refrain from performing health provisons being at odds with his conscience, subject to art. 30, he must obligatorily provide information on the possibility of this benefit from another physician or medicinal entity and justify and record this fact in the medical records. A doctor performing profession on the basis of his employment or in the service has a duty to inform the supervisor before-hand. The doctor can not take advantage of the implementation of the above legal standards, if the delay in giving medical aid could lead to danger of loss of life, serious injury or serious health disorder, and in other cases of urgency (see Art. 30 of the Act on professions of doctor and dentist). Accordingly, doctors can refuse to perform medical services incosistent with their formed medical conscience, referring to their religious and moral beliefs. The structure is called the conscience clause, which is in contradiction with the obligation referred to in Art. 39 of the Act on professions of doctor and dentist – for information on the possibility of such benefit from another physician or other medical entity. In this article, the attempt has been taken to answer the question: what is the physician’s canonicallegislative responsibility for implementation of statutory obligations contained in Art. 39 of the Act on professions of doctor and dentist? Does the physician apply any canonical-legislative penalty, and if so, what’s the refusal of benefits incompatible with his properly formed conscience while having statutory responsibilities? Are the statutory obligations of Art. 39 of the Act on professions of doctor and dentist inconsistent with morally unacceptable medical treatment? Considerations are limited to the problem on the basis of canon law, one of the obligations set out in Art. 39 of the Act on professions of doctor and dentist – obligation to provide information involving the refusal of a provision contrary to the conscience of the doctor (the conscience clause), at the same time informing the patient about the implementation of this provision from another physician or other therapeutic entity. Making the doctor liable to the duty to indicate the real possibilities to get health provisions from other doctor or a medical representative seems to be appropriate. The above-mentioned idea has been confirmed by the bioethics experts of the Polish Episcopate on the issue of conscience clause from 14 February 2014 which states: “to deny conscience clause would lead the situation, if the doctor refusing to comply with health benefits due to objection of con-science, was required to ensure the implementation of this provision by another, specifically designated medical or therapeutic entity where such provision is made. A similar requirement would force the physician to actively seek a place where the patient will realize the benefit. The use of the conscience clause cannot be conditioned, whether the doctor making the decision to refuse the pro-vision will ensure its implementation by another person or entity” (point 12). From the moral point of view, the obligation to provide information contained in Art. 39 of the Act on professions of doctor and dentist will actually “break” conscientious objection, forcing the indirect participation in unaccepted procedures, such as abortion. The implementation of this obligation by the doctor is an act radically wrong and the forum internum is a sin. And, from the legal side, we can not unambiguously determine whether the doctor carrying out the above information obligation incurs the penalty of excommunication latae sententiae on the basis of canon 1398 Code of the Canon Law of 1983. Therefore, every case should be examined individually.

3

Interpretacja ustaw kanonicznych, a nowa ewangelizacja: innowacyjna lekcja świętego Jana Pawła II

38%

Gerosa L.

Studia Prawnicze KUL

|

2017

|

issue 4

73-100

EN

By implementing the fundamental goal of the article, which is to highlight the impact of John Paul II on the development of canonic studies, the Author starts by pointing out the theological focus fundamental for the contemporary canonist, outlined with reference to coinciding anniversaries (John Paul II’s visit at the Catholic University of Lublin, the promulgation of 1917 Code of Canon Law, Fatima Apparitions and St Therese of Lisieux’s offering herself to Merciful Love).The extraordinary meaning of the Polish Pope for the renewal of Canon Law is shown by pointing out his legislative activeness and his contribution to the methodological and epistemological development of canonic studies. The author expresses his conviction that the picture thus created should be completed with conclusions drawn from the analysis of the connection between the mystic experience of John Paul II with his legislative activity.

PL

Realizując podstawowy cel artykułu, jakim jest uwypuklenie wkładu Jana Pawła II w rozwój nauki kanonistycznej, Autor wychodzi od zwrócenia uwagi na podstawowe dla współczesnego kanonisty ukierunkowanie teologiczne, nakreślone z odwołaniem się do zbiegających się rocznic (wizyty Jana Pawła II w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, promulgacji Kodeksu Prawa Kanonicznego z 1917 r., Objawień Fatimskich oraz ofiarowania się Miłości Miłosiernej przez św. Teresę z Lisieux). Wyjątkowe znaczenie Papieża-Polaka dla odnowy prawa kanonicznego ukazane jest przez zwrócenie uwagi na jego aktywność legislacyjną oraz wkład w rozwój metodologiczny i epistemologiczny nauki kanonistycznej. Autor wyraża przy tym przekonanie, że stworzony w ten sposób obraz powinien zostać uzupełniony o wnioski wyprowadzone z analizy związku doświadczenia mistycznego Jana Pawła II z jego aktywnością legislacyjną.

4

Problemy systematyzacyjne związane ze zróżnicowaniem zachodzącym pomiędzy dekretem poszczególnym a reskryptem w Kodeksie Prawa Kanonicznego z 1983 r.

38%

Dzierżon G.

Seminare. Poszukiwania naukowe

|

2015

|

vol. 36

|

issue 3

33-41

EN

In the presented study, the author by analysing the content of the definition of legal decrees and rescripts codified in can. 48 and 59 §1 of the CIC, pointed out that these regulations do not contain any explicit components differentiating these categories of acts. In his opinion, the assumptions contained in the definitions do not fully fit many system solutions formulated in other code regulations. The author of the article proved that the difference between the two categories of acts mentioned in the title becomes clear in their formal aspect because a decree in order to be valid should be issued in a written form. In the case of rescripts, however, the legislator departs from this requirement allowing oral legal effectiveness of this type of legislation. Nonetheless, according to the author, the difference between these two categories of acts is not substantial since, in this case, it only concerns the formal aspect of an act.

5

Międzynarodowa konferencja naukowa pt. Kościół i jego prawo w nauczaniu św. Jana Pawła II, Lublin, 9 czerwca 2017 r.

38%

Dyda K.

Studia z Prawa Wyznaniowego

|

2017

|

vol. 20

407-410

6

Markus Graulich, Heribert Hallermann, Das neue kirchliche Strafrecht. Einführung und Kommentar. Münster: Aschendorf Verlag, 2021, 278 pp.

32%

Němec D.

Philosophy and Canon Law

|

2022

|

vol. 8

|

issue 2

1-4

PL

Recenzja przedstawia książkę dwóch doświadczonych autorów niemieckich, znawców prawa karnego Kościoła katolickiego, prezentujących w sposób zwięzły i jasny użytkownikom na obszarze niemieckojęzycznym nową księgę VI Kodeksu Prawa Kanonicznego z 1983 r., promulgowaną w 2021 r. konstytucją apostolską papieża Franciszka Pascite gregem Dei. Autorzy przedstawiają genezę zmienionego tekstu, jego główne cechy oraz opatrują komentarzem poszczególne kanony. Przedstawiają także oryginalne teksty łacińskie oraz niemieckie tłumaczenie zarówno Konstytucji Apostolskiej, jak i samej nowej Księgi VI Kodeksu. Znajomość nowych przepisów ułatwiają również synopsje oryginalnego tekstu z 1983 r. oraz zrewidowanego tekstu z 2021 r., zarówno w języku łacińskim, jak i niemieckim.

EN

The review presents a book by two experienced German authors, experts in the penal law of the Catholic Church, presenting in a concise and clear manner the new Book VI of the 1983 Code of Canon Law, promulgated in 2021 by Pope Francis' Apostolic Constitution Pascite gregem Dei, to users in the German-speaking area. The authors present the origins of the revised text, its main features, and provide commentary on each individual canon. They also present the original Latin texts and the German translation of both the Apostolic Constitution and the new Book VI of the Codex itself. Synopses of the original 1983 text and the revised 2021 text, in both Latin and German, also facilitate familiarity with the new legislation.

7

Biblioteki kościelne w aspekcie kanonicznym

32%

Adamczyk J.

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

|

2013

|

vol. 100

17-34

EN

This article is devoted to church libraries in the canonic aspect. Church library is the institution that collects, prepares and makes collections of books and manuscripts, which are the property of church institutions, available to readers. In the first part of this article the definition of the church library has been suggested, which is the organized collection of manuscripts, printing or elaborations and other resources, which aims at imparting texts and paintings, which is owned by approved or erected in canonic system institutions. Afterwards, the problem of library collection has been presented, which is the collection of manuscripts, printing or elaborations and other resources, as well as the issue of the content of these resources. The grading of libraries according to the criterion of the size of the collection of books and manuscripts has also been done. The attention was directed to the problem of maintaining and enlarging the library collection, too. A lot of attention was given to the organisation of church libraries that not only are the collections of books and manuscripts, but also collect, prepare, make available and inform about collections of books and manuscripts. Within the scope of the organization of church libraries the issue of library, rental and reading room workers has been discussed, as well as the appropriate indemnification of the collection.

8

Il Consiglio Parrocchiale per gli Affari economici nella vita della parrocchia

32%

Story M.

Resovia Sacra : Studia Teologiczno-Filozoficzne Diecezji Rzeszowskiej

|

2019

|

issue 26

387-402

EN

One of the main messages of the Second Vatican Council was to highlight that members of the laity not only constitue and shape the Church but, even more importantly, have joint responsibility for it. The Church wants them to willingly respond to Christ’s calling which encourages them to take responsibility for the Church (see: Pope John Paul II, Apostolic Exhortation “Christifideles laici”, 2-3). The Canon Law from 1983 mentions two advisory bodies which may help the parish priest manage the parish. These are: the parish pastoral council (Canon 536 § 1) and the parish finance council (Canon 537). The aim of this article is to discuss the competencies of the parish finance council which is obligatory in each parish, according to the Canon 537 of the Code of the Canon Law. This rule applies to every parish, both territorial and personal. The parish finance council does not have a legal identity, does not replace or cover for the parish priest in representing the parish, nor does it act on his behalf (Canon 532). It is an advisory body whose aim is to advise the parish priest on how to manage the assets of the parish. The duties and rules of membership of the council should be defined both in the common law and in the particular law issued by the bishop of the diocese.

9

Obrzędy sakramentu małżeństwa w ujęciu wymogów Kodeksu Prawa Kanonicznego z 1983 roku

32%

Kilanowicz R.

Ius Matrimoniale

|

2019

|

vol. 30

|

issue 2

79-93

EN

The liturgy of the Church is an expression of his life with Christ, it uses natural signs such as: wine, water, light, fire, smoke, oil, salt, and ash. It is through Christ, that they are given new meaning. This meaning is to glorify God and sanctify man. The sacramental ordinances are determined by ecclesiastical law which follows the nature and life of the Church. The ordinances of the Church, through the visible, direct us to the invisible. Behind what is visible there is no action or God's grace. These signs of God's presence are symbols, which St. Augustine calls the encounter between God and man in the world of signs and symbols, a Sacrament. The sacraments of the Church are graces given by God to man for his sanctification. In sacramental rites, the Church can change form, but never in essence and matter. The matter of the sacrament of marriage is between a woman and a man. The rites of the sacrament of marriage, were announced in 1969, are used in Poland, however, it has been adapted to the new Code of Canon Law of 1983. Jesus instituted the sacrament of marriage. Marriage should be celebrated at Holy Mass and is characterized by unity and indissolubility. During the rites of the sacrament of marriage, the Church then asks what is the will of the person is for getting married. The couple then join their right hands and place the wedding rings on each other’s ring finger. The effects of the sacrament of marriage, which express the Rites of the Sacrament of Marriage, are: marriage community, grace and family. The liturgy with the sacrament of marriage speaks of the sanctity of marriage through the beauty of its celebration.

10

Normatywne aspekty w konstytucji apostolskiej papieża Franciszka Veritatis gaudium o uniwersytetach i wydziałach kościelnych

32%

Biały S.

Roczniki Nauk Prawnych

|

2020

|

vol. 30

|

issue 4

213-228

EN

When analyzing the apostolic constitution Veritatis Gaudium, we see two normative perspectives. The first is based on the will to continue the personalistic idea of Catholic education as well as the missionary activity of the Church. Thus, it fits into the interpretation of how one should understand today the issue of reaching a specific person with the truth of the Catholic faith, as stated in can. 781-792, etc. Secondly, we have here a broadened view of new principles of openness to dialogue and universal human culture. We can call it „integrative humanities” or „missionary humanistic norm”. This means that if the continuation here present is a clearly noticeable personalistic dimension of the doctrine (in the spirit of John Paul II), then this requirement Pope Francis transforms into the principle of the Church’s going out to other neighboring cultures through a new paradigm of reaching truth and reconciliation (i.e. actualization). This was called „the necessity of the Church’s missionary transformation”. And if in this dual perspective is included the role of universities and Church faculties, which can provide integrating knowledge about man, giving scientific justification on an interdisciplinary basis, then in this context studies in Canon law acquire an especially important role (as well as the Code of Canon Law).

PL

Analizując konstytucję apostolską Veritatis gaudium, można dostrzec dwie normatywne perspektywy. Pierwsza oparta jest na woli kontynuacji personalistycznej idei wychowania katolickiego, jak i działalności misyjnej Kościoła. Tym samym wpisuje się w wykładnię, jak dzisiaj należy rozumieć kwestię dotarcia do konkretnego człowieka z prawdą katolickiej wiary, zawartą w kan. 781-792. Druga poszerzona jest o nowe zasady otwarcia się na dialog i kulturę ogólnoludzką. Możemy nazwać to „misyjną normą humanistyczno-teocentryczną”. Znaczy to, że jeśli za kontynuację będziemy rozumieli personalistyczny wymiar doktryny (realizowany w duchu Jana Pawła II), to papież Franciszek wymóg ten przeradza w zasadę wyjścia Kościoła do innych kultur ościennych poprzez nowy paradygmat dochodzenia do prawdy i pojednania, tzn. aktualizacji. Nazwane to zostało „koniecznością przemiany misyjnej Kościoła”. I jeśli w tę podwójną perspektywę została wpisana rola uniwersytetów i wydziałów kościelnych, które mogą dostarczać integrującej wiedzy o człowieku, podając jej naukowe uzasadnienie na zasadzie interdyscyplinarności, to w tym kontekście studia z prawa kanonicznego uzyskują bardzo ważną rolę (jak też sam KPK).

11

Dobro wspólne w prawie kanonicznym i w prawie świeckim

26%

Tokarski T.

|

2021

|

vol. 16

|

issue 18 (1)

297-321

EN

The common good is a fundamental term which is included in both canon law and secular law. However, the way of perceive this concept under these two different legal systems differs fundamentally. In canon law, the common good is usually referred to the political and ecclesiastical community. The common good of the Church is connected with the realisation of the community of the Church. In Polish law, however, the common good is a constitutional value and principle, which has a fundamental impact on the character of the state and relations between state and citizen. The purpose of this paper is to present the position and role of the common good in contemporary ecclesiastical and state legislation.

PL

Dobro wspólne jest fundamentalnym pojęciem zarówno w prawie kanonicznym, jak i w prawie świeckim. Niemniej jednak sposób postrzegania tego pojęcia na gruncie tych dwóch odmiennych porządków prawnych różni się zasadniczo. W prawie kanonicznym dobro wspólne zazwyczaj odnoszone jest do wspólnoty politycznej i kościelnej. Dobro wspólne Kościoła związane jest z urzeczywistnianiem się wspólnoty Kościoła. Natomiast w prawie polskim dobro wspólne jest wartością i zasadą konstytucyjną, która ma zasadniczy wpływ na charakter państwa oraz relacje państwo-obywatel. Celem artykułu jest ukazanie miejsca i roli dobra wspólnego we współczesnym prawodawstwie kościelnym i państwowym.

12

Prawno-kanoniczny zakaz podejmowania przez duchownych niektórych rodzajów działalności i jego znaczenie na gruncie prawa polskiego

23%

Krajczyński J.

Studia z Prawa Wyznaniowego

|

2018

|

vol. 21

75-94

EN

The article deals with the prohibited activity of the clergy specified in can. 285 § 4 and can. 286 of the Code of Canon Law. It follows from the canons that it is against canon law for clerics to manage goods belonging to lay persons, to hold a secular office which entails an obligation of making financial statements (rendering accounts), or to conduct trade and transactions solely for profit. This prohibition, however, cannot be considered effective under Polish law, and legal acts carried out by a cleric who holds such an office or performs a function will be valid. The regulations of canon law in question are neither the sources of universally binding law of the Republic of Poland nor internally binding law (art. 87 and art. 93 of the Constitution of the Republic of Poland. In other words, although the Catholic Church, in the name of the principle of autonomy, has the right to self-organization and self-government, its own law (canon law) is foreign to Polish law. As a consequence, a cleric who, against canon law, is member of the board of a joint stock or limited company or for example a state-owned enterprise, should be considered to act rightfully. A different interpretation of Polish law would call into question the principle of certainty and security in business transactions.

PL

Autor artykułu podejmuje kwestię zakazu prowadzenia przez duchownych działalności określonej w kan. 285 § 4 i kan. 286 Kodeksu Prawa Kanonicznego. Wynika z nich, że objęcie przez duchownego zarządu dóbr należących do świeckich, wejście w posiadanie świeckiego urzędu, z którym łączy się obowiązek składania rachunków, oraz stałe zajmowanie się handlem i transakcjami nastawionymi wyłącznie na zysk, stanowią przekroczenie przepisu prawa kanonicznego. Zakazy te jednak nie mogą być uznane za obowiązujące na gruncie prawa polskiego, a czynności dokonywane przez duchownego sprawującego taki urząd lub funkcję będą ważne. Omawiane normy prawa kanonicznego nie mają bowiem w Rzeczypospolitej Polskiej charakteru norm prawa powszechnie obowiązującego ani też wewnętrznie obowiązującego (art. 87 i art. 93 Konstytucji RP). Innymi słowy, chociaż Kościół katolicki, w imię zasady autonomii, ma prawo do samoorganizacji i samorządności, jego prawo własne jest obcym względem prawa polskiego. W efekcie, duchowny, który niezgodnie z prawem kanonicznym zasiada w zarządzie spółki kapitałowej lub przedsiębiorstwa państwowego, powinien być uznany za działającego zgodnie z prawem. Inna wykładnia obowiązujących przepisów podważałaby zasadę pewności i bezpieczeństwa obrotu gospodarczego.

13

Prawne aspekty działalności publicznej duchownych

23%

Grabowski M.

Studia z Prawa Wyznaniowego

|

2018

|

vol. 21

51-74

EN

In the Polish legal system the term “clergyman” is determined on the basis of the internal regulations of churches and other religious organizations. Clergymen, as Polish citizens, have the same rights as all other citizens. Limitation of the rights of the clergy as regards their public activity would be a violation of constitutional provisions, regulations of ratified international agreements and statutory provisions. In accordance with the Code of Canon Law (CIC), the clergy are strictly prohibited from holding public offices connected with exercising secular power (CIC, c. 285 § 3), from such participation in associations which collides with the duties of the clergy (CIC, c. 278 § 3). In addition, there is a relative prohibition to actively participate in political parties or in the management of trade unions (CIC, c. 287 § 2 CIC). Any restrictions on the public activity of the clergy can be considered only under canon law. This is due to the existing legal order, including the constitutional principle of the autonomy of Church and State.

PL

W polskim systemie prawnym pojęcie „duchownego” jest ustalane na podstawie wewnętrznych regulacji kościołów i innych związków wyznaniowych. Duchowni, będący obywatelami polskimi, mają identyczne prawa jak wszyscy inni obywatele. Ograniczenie praw duchownych w przedmiotowym zakresie, byłoby złamaniem konstytucyjnych zasad, postanowień ratyfikowanych umów międzynarodowych oraz przepisów ustawowych. Kodeks Prawa Kanonicznego Kościoła Katolickiego zawiera bezwzględny zakaz sprawowania przez duchownych publicznych urzędów, z którymi łączy się udział w wykonywaniu władzy świeckiej (kan. 285 §3 KPK), zakaz takiego uczestnictwa w stowarzyszeniach, które pozostają w kolizji z obowiązkami duchownych (kan. 278 §3 KPK) oraz względny zakaz czynnego udziału w partiach politycznych albo w kierowaniu związkami zawodowymi (kan. 287 §2 KPK). Wszelkie ograniczenia dotyczące działalności publicznej duchownych można rozpatrywać wyłącznie na gruncie prawa kanonicznego. Wynika to z obowiązującego porządku prawnego, w tym z konstytucyjnej zasady autonomii Kościoła i państwa.

14

Orzecznictwo austriackiego Sądu Najwyższego w sprawie reprezentacji wyznaniowych osób prawnych Kościoła Katolickiego

20%

Strzała M.

Studia z Prawa Wyznaniowego

|

2017

|

vol. 20

249-265

PL

Austriacki Sąd Najwyższy opowiada się za, występującą również w Polsce, recepcją w państwowym porządku prawnym majątkowego prawa kanonicznego w zakresie reprezentacji wyznaniowych osób prawnych Kościoła Katolickiego. Stąd poglądy i argumentacja zawarta w uzasadnieniach jego orzeczeń zapadłych w stanach faktycznych dotyczących zarządu majątkiem kościelnym ma znaczenie także dla polskiej praktyki. W latach 1959-2013 zapadło kilkanaście orzeczeń na tle najróżniejszych stanów faktycznych, poczynając od sprzedaży nieruchomości, poprzez oddanie jej w najem lub dzierżawę, po zbycie prawa do łowiska rybnego i zawarcie umowy o pracę. Na kanwie tych zdarzeń, wypowiedziano szereg istotnych poglądów prawnych. Przedmiotem orzeczeń austriackiego Sąd Najwyższego było m.in. znaczenie terminu alienacji (sensu stricto i sensu largo), obowiązek badania przez sąd norm prawa kanonicznego z urzędu, głębokość recepcji norm prawa kanonicznego, możliwość wyrażenia zgody wymaganej prawem kanonicznym per facta concludentia czy samodzielność pełnomocnika uprawnionego do zarządu majątkiem kościelnym. Poruszona została także kwestia autonomiczności kanonicznoprawnej regulacji umowy dzierżawy i najmu względem norm o alienacji. Prezentowane orzecznictwo zwraca uwagę na liczne problemy związane ze stosowaniem majątkowego prawa kanonicznego w praktyce obrotu. Zarazem wskazuje ono na niebezpieczeństwa z nimi związane i dostarcza szeregu argumentów stronom w ewentualnych postępowaniach sądowych.

EN

The Austrian Supreme Court, in a similar way to the Polish Supreme Court, states that canon law rules governing church property are relevant in the field of acts of legal entities of the Catholic Church. Hence, the views and arguments presented in its judgements in cases concerning the management of ecclesiastical property are also important for Polish legal practice. Between 1959 and 2013 a number of judgements were issued. There were a variety of cases, starting from the sale of the immovable property, through leasing it, and ending with the sale of fishery rights and contract of employment. In relation to those events a number of relevant legal views were stated by the Austrian Supreme Court. It considered the meaning of the term “alienation” (in the strict and broad sense), the obligation of a judge to examine canon law requirements for managing ecclesiastical property, the relevance of the particular canon law, the possibility of giving consent required by canon law per facta concludentia and scope of proxy authorization to manage church property. The question of treating the lease as an alienation in terms of the Code of Canon Law has also been raised. The case-law deals with many problems associated with the application of canon law in practice and provides a number of arguments to the parties in possible court proceedings.

Refine search results

Polska bibliografia prawa kanonicznego za lata 1980-2000, oprac. P. Kasprzyk, Z. Baranowski, P. Wiśniewski, Lublin: Wydawnictwo KUL 2003, ss. 294

Odpowiedzialność prawnokanoniczna lekarza za realizację obowiązków ustawowych zawartych w art. 39 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty

Interpretacja ustaw kanonicznych, a nowa ewangelizacja: innowacyjna lekcja świętego Jana Pawła II

Problemy systematyzacyjne związane ze zróżnicowaniem zachodzącym pomiędzy dekretem poszczególnym a reskryptem w Kodeksie Prawa Kanonicznego z 1983 r.

Międzynarodowa konferencja naukowa pt. Kościół i jego prawo w nauczaniu św. Jana Pawła II, Lublin, 9 czerwca 2017 r.

Markus Graulich, Heribert Hallermann, Das neue kirchliche Strafrecht. Einführung und Kommentar. Münster: Aschendorf Verlag, 2021, 278 pp.

Biblioteki kościelne w aspekcie kanonicznym

Il Consiglio Parrocchiale per gli Affari economici nella vita della parrocchia

Obrzędy sakramentu małżeństwa w ujęciu wymogów Kodeksu Prawa Kanonicznego z 1983 roku

Normatywne aspekty w konstytucji apostolskiej papieża Franciszka Veritatis gaudium o uniwersytetach i wydziałach kościelnych

Dobro wspólne w prawie kanonicznym i w prawie świeckim

Prawno-kanoniczny zakaz podejmowania przez duchownych niektórych rodzajów działalności i jego znaczenie na gruncie prawa polskiego

Prawne aspekty działalności publicznej duchownych

Orzecznictwo austriackiego Sądu Najwyższego w sprawie reprezentacji wyznaniowych osób prawnych Kościoła Katolickiego