Search results

1

Działalność Koła PPR przy Głównym Urzędzie Cenzury MBP 1945–1947

100%

Charczuk W.

Komunizm: system – ludzie - dokumentacja

|

2012

|

issue 1

151-161

EN

The minutes of the meetings of the PPR Club (Polish Workers' Party Club) of The MBP (The Ministry of Public Security) are an extremely valuable source of information about the way the party worked and the lives of the main members, who had created the whole structure of the GUC (Main Office of Censorship) that was the unit of the MBP between 1945 and 1947. A great attention was focused on the culture and education commission, which was supposed to be a an important unit of the MBP workers' indoctrination. The way the commission worked was considered insufficient because the administration often changed their directives, that leaded to loss of discipline of the rank and file members of the party's units. The existing documentation shows that the given commands were not often rethought. Even the members of the unit have no idea what the meeting was going to be about. There was no information about what was on the agenda. It was the reason why the members were unwilling to come to the meetings. According to the opinion of the employees and the party members, the meetings were considered boring, and the speakers were thought to be badly prepared to present their papers, and often did not have the slightest notion what was discussed. The analysis of the minutes shows the picture of a totalitarian country, units of which try to control all the possible areas of Poles' lives, trying to accomplish the process of sovietization of Poland.

2

Oskarżona II Rzeczpospolita. Komunistyczne represje wobec wojewodów okresu międzywojennego

63%

Cichoracki P.

Pamięć i Sprawiedliwość

|

2021

|

issue 2

564-578

PL

Tekst poświęcony jest represjom komunistycznym, jakie spotkały pięciu urzędników administracji państwowej okresu II Rzeczypospolitej, pełniących przed 1939 r. funkcję wojewodów. Byli to: Stanisław Jarecki – wicewojewoda i p.o. wojewody kieleckiego i wojewoda stanisławowski, Henryk Józewski – wojewoda wołyński i łódzki, Wacław Kostek- Biernacki – wojewoda nowogródzki i poleski, Kazimierz Świtalski – wojewoda krakowski oraz Stanisław Twardo – wojewoda warszawski. Artykuł pokazuje, jak komunistyczny aparat represji postrzegał ich działalność w okresie międzywojennym. Zasygnalizowano mechanizmy prowadzenia śledztw i konstruowania aktów oskarżenia, omówiono także przebieg procesów, zachowanie byłych urzędników w warunkach pozbawienia wolności oraz stosunek władz komunistycznych do prób ich uwolnienia. Opracowanie oparto przede wszystkim na dokumentacji archiwalnej wytworzonej przez komunistyczne Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego i struktury aparatu sprawiedliwości.

3

Kadra Centralnej Szkoły Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego 1945–1947. Początki polskiego aparatu bezpieczeństwa

63%

Lesiakowski K., Uniwersytet Łódzki W. F.-H.

Przegląd Nauk Historycznych

|

2016

|

vol. 15

|

issue 1

PL

Aparat bezpieczeństwa był bardzo ważnym narzędziem, które komuniści wykorzystywali w walce o władzę po II wojnie światowej. Tysiące funkcjonariuszy potrzebowało jednak stosownego przeszkolenia. W latach 1945–1947 byli oni szkoleni w Centralnej Szkole Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego w Łodzi. Wykładowcami w niej byli przedwojenni polscy komuniści i tzw. kujbyszewiacy – absolwenci kursu NKWD (Ludowy Komisariat Spraw Wewnętrznych), zorganizowanego w kwietniu–lipcu 1944 r. w sowieckim mieście Kujbyszew nad rzeką Wołgą. Personel ten cechował młody wiek i brak doświadczenia zawodowego. Dlatego jego przydatność w kształceniu funkcjonariuszy aparatu bezpieczeństwa w powojennej Polsce była skromna.

EN

Security apparatus was a very important vehicle which was used by communists during the fight for power after II World War. Thousands of functionaries needed the appropriate schooling. During 1945–1947 they were trained by Central School of Ministry of Public Security in Łódź. The lecturers in this School were the prewar Polish communists and so-called „kujbyszewiacy” – the graduates from NKVD [People’s Commissariat for Internal Affairs] – a course which was organized in the period between April–July 1944 in the Soviet town Kuybyshev on the river Volga. The personnel was characterized by young age and lack of professional experience. Therefore their usefulness for education of functionaries of security apparatus in the postwar Poland was minore.

4

Z Krasnosielca do Sopotu. Wokół przestępczej działalności funkcjonariusza UB Henryka Wyszomirskiego

63%

Rabant T.

Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989

|

2021

|

issue 19

618-641

EN

This text is devoted to the fate of Henryk Wyszomirski (1921–2014), who came from Krasnosielec, a volunteer in the September 1939 campaign, then a soldier of the Home Army and finally, after the entry of the Red Army in January 1945, the functionary of the Department of Security in 1945–1947. He actively fought against his former colleagues from the anti-German underground, who in the new political reality opposed the Soviet domination over Poland and took up arms against the communists. By coincidence, Wyszomirski and the two victims of his spying activities lived in Sopot from the end of the 1950s. The article presents the scale of crimes committed by the security apparatus after 1945 in the Maków District, as well as attempts to cover them up. Additionally, it indicates where the bodies of local UB victims may be found. Wyszomirski was never held fully accountable for the crimes committed during his service in the communist security apparatus, except for his sentencing to 5 years’ imprisonment in 1947, for raping a detainee and appropriating cash. He died in Sopot in 2014 and was interred in the municipal cemetery there, as does the body of one of his victims. Henryk Wyszomirski was presented in the film Historia Roja, directed by Jerzy Zalewski, which deals with Mieczysław Dziemieszkiewicz’s ‘Roj’ (1925–1951) fight against the communists in northern Mazovia.

PL

Niniejszy tekst poświęcony jest losom pochodzącego z Krasnosielca Henryka Wyszomirskiego (1921–2014), ochotnika w wojnie obronnej we wrześniu 1939 r., następnie żołnierza Armii Krajowej i w końcu – po wkroczeniu Armii Czerwonej w styczniu 1945 r. – funkcjonariusza Urzędu Bezpieczeństwa w latach 1945–1947. Zwalczał on czynnie swych byłych kolegów, którzy w nowej rzeczywistości politycznej sprzeciwiali się dominacji sowieckiej nad Polską i podjęli walkę z komunistami. Przypadek sprawił, że zarówno Wyszomirski, jak dwie ofiary jego ubeckiej działalności mieszkali od końca lat pięćdziesiątych w Sopocie. W artykule zaprezentowano skalę zbrodni popełnionych przez aparat bezpieczeństwa po 1945 r. na terenie powiatu makowskiego, jak też próby ich tuszowania. Dodatkowo wskazano, gdzie znajdować się mogą ciała ofiar lokalnego UB. Wyszomirski nigdy nie poniósł pełnej odpowiedzialności za czyny popełnione podczas służby w komunistycznej bezpiece, wyjąwszy skazanie w 1947 r. na karę pięciu lat pozbawienia wolności za gwałt na zatrzymanej i przywłaszczenie gotówki. Zmarł w Sopocie w 2014 r. i spoczywa na jednym z sopockich cmentarzy, podobnie jak jedna z jego ofiar. Postać Wyszomirskiego została zaprezentowana w filmie Jerzego Zalewskiego Historia Roja, traktującym o walce, którą z komunistami na północnym Mazowszu prowadził Mieczysław Dziemieszkiewicz ps. „Rój” (1925–1951).

5

"Rok pierwszy". Struktura oraz kadra kierownicza pionu śledczego centrali Resortu/ Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego (sierpień 1944 – wrzesień 1945 r.)

63%

Sztama P.

Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989

|

2021

|

issue 19

498-524

EN

The study aims to introduce the reader to the history of the structure of one of the most important units of the communist repressive apparatus in Poland, i.e. the Investigative Department, during the first period of its existence, i.e. from August 1944 to September 1945. At that time, the Department was initially a tiny section responsible for conducting preliminary investigations. In the following months of its existence, however, it was gradually expanded by the management of the Ministry of Public Security. The article shows how the structural changes were carried out, what they resulted from and what effect they had. Moreover, in the second part, the article presents the profiles of all heads of the investigative unit of the central security apparatus. It so happened that five officers headed the investigative unit over the short initial timespan of its existence. The last of them, i.e. Józef Różański, took over the leadership of this unit in the summer of 1945 and held this position for almost a decade, nearly to the end of the existence of the Investigation Department of the Security Ministry Headquarters. In the initial part of the study, individual biographies of these functionaries officers are outlined, and then their collective portrait is presented.

PL

Opracowanie ma przybliżyć Czytelnikowi historię struktury pionu śledczego, czyli jednej z najważniejszych komórek komunistycznego aparatu represji w Polsce w pierwszym okresie jego istnienia, tj. od sierpnia 1944 do września 1945 r. W tamtym czasie pion ten był początkowo maleńką sekcją, która miała odpowiadać za prowadzenie postępowań przygotowawczych. W kolejnych miesiącach istnienia był jednak stopniowo rozbudowywany przez kierownictwo Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego. Artykuł pokazuje, w jaki sposób były przeprowadzane poszczególne zmiany strukturalne, z czego one wynikały i jaki przyniosły efekt. Ponadto w drugiej części artykuł przybliża sylwetki wszystkich szefów komórki śledczej centrali aparatu bezpieczeństwa. Tak się bowiem złożyło, że jednostką śledczą w pierwszym okresie jej istnienia kierowało aż pięciu funkcjonariuszy. Ostatni z nich, Józef Różański, przejął szefostwo tego pionu latem 1945 r. i funkcję tę sprawował przez blisko dekadę, niemal do końca działalności tej komórki w centrali resortu. W pierwszej kolejności zostały zarysowane pojedyncze biogramy tych funkcjonariuszy, a następnie przedstawiono ich portret zbiorowy.

6

Wpływ Związku Radzieckiego na proces tworzenia cenzury państwowej w Polsce (1944–1945)

51%

Kamińska-Chełminiak K.

Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej

|

2020

|

vol. 55

|

issue 2

143-158

EN

The article discusses the impact made by the Soviet Union on the process of formation of the state censorship in Poland in 1944−45. First of all, it presents the role played by Soviet censors – the functionaries of Glavlit, who at the end of 1944 came to Poland to establish an institution for controlling the media, modelled on the Soviet agency that would secure interests of that state.

RU

В декабре 1944 г. в Люблин, теоретически по приглашению правительства, а в действительности ген. Булганина, приехали два советских цензора – работника Главлита, задачей которых являлось создание государственной цензуры по советскому образцу и работающей по очень похожим механизмам. Среди причин для создания на польской территории учреждения, контролирующего СМИ, можно назвать: блокировку, увеличивающегося на Западе количества информаций на тему масштаба советских преступлений, совершенных во время Второй мировой войны, воспрепятствование раскрытию военных тайн в прессе, утепление образа Советского Союза и Красной Армии, а также пропагандистская дискредитация польского правительства в Лондоне. Приехав в Польшу, Главлитовские цензоры отбросили проект цензорского учреждения, авторства польских коммунистов, посчитав его несоответствующим советским интересам и переделали его таким образом, чтобы соответствовал большевистским стандартам.

PL

W artykule omówiono wpływ Związku Radzieckiego na proces tworzenia cenzury państwowej w Polsce w latach 1944–1945. Przede wszystkim przybliżono rolę sowieckich cenzorów – funkcjonariuszy Gławlitu, którzy pod koniec 1944 r. przybyli do Polski, aby utworzyć instytucję kontrolującą środki przekazu, wzorowaną na modelu radzieckim i zabezpieczającą interesy tego państwa.

7

Karmelici Bosi w kręgu zainteresowań aparatu bezpieczeństwa PRL na terenie województwa krakowskiego w świetle zachowanych sprawozdań kierowanych do MBP i MSW w latach 1947-1970

51%

Marecki J.

Folia Historica Cracoviensia

|

2004

|

vol. 10

EN

In the times of the Polish People’s Republic, national security issues and, at the same time, surveillance of the society and suppression of many institutions – the Catholic Church included - were in the hands of appropriate services, modelled on the Soviet NKVD. At first this was the Ministry of Public Security and since 1956 the Security Police. The first part of the article presents the organization of security units in the voivodship of Cracow and the distribution of monastic communities, while the second throws light on the activities of these units uh the basis of preserved reports sent from Cracow to the Ministry of Public Security and the Ministry of Internal Affairs. Officials of the Security Police who worked in the voivodship and district departments took a close interest in the Discalced Carmelite monks, taking account of their wartime past, pastoral activity and connections with the Church hierarchy. To ensure influence upon the life of the Discalced Carmelite Province as well as access to information on monastic internal issues they gained several secret collaborators within the congregation itself and its lay associates. The article is the first attempt at showing the methods of the Security Police (SB) and the Security Office (UB) activities directed at monastic orders; methods aiming at subjugating to the authorities not only the orders themselves, but the whole Catholic Church in Poland.

PL

W dniu 21 lipca 1944 roku ustawą wydaną przez Krajową Radę Narodową o utworzeniu Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego został powołany Resort Bezpieczeństwa Publicznego. Jego zadania i działalność były w całej rozciągłości wzorowane na radzieckim NKWD. Resort ten - wszelkimi środkami – miał chronić „władzę ludową”, zlikwidować opozycję polityczną i zbrojne podziemie, utrwalić nowy system polityczno-społeczno-gospodarczy, rozbić Kościół katolicki i inne związki wyznaniowe. Resortowi podlegała Milicja Obywatelska, Korpus Bezpieczeństwa Wewnętrznego, więzienia oraz obozy pracy. Z dniem 1 stycznia 1945 roku został przekształcony w Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego. W jego ramach działał w Departamencie V Wydział V, który zajmował się inwigilowaniem Kościoła katolickiego. Reorganizacja Ministerstwa w 1949 roku doprowadziła do utworzenia Departamentu XI, którego zadaniem był nadzór nad Kościołem katolickim. Kolejna reorganizacja MBP miała miejsce w grudniu 1954 roku. Powstał wówczas Komitet do Spraw Bezpieczeństwa Publicznego oraz Ministerstwo Spraw Wewnętrznych. Sprawami Kościoła zajmował się Departament VI Komitetu oraz Wydział V (od 1962 roku Departament IV) Ministerstwa. W listopadzie 1956 roku dokonano kolejnej reorganizacji aparatu bezpieczeństwa, zmieniając nazwę „Urząd Bezpieczeństwa” (UB) na „Służbę Bezpieczeństwa” (SB). Dotychczasową działalność Komitetu do Spraw Bezpieczeństwa Publicznego przejęło zreorganizowane Ministerstwo Spraw Wewnętrznych. Departament IV zakończył działalność w 1990 roku.

8

Kształtowanie się służb specjalnych jako aparatu represji Polski Ludowej

51%

Nowicka D.

Z Dziejów Prawa

|

2021

|

vol. 14

79-125

EN

Dorota Nowicka’s aim in this article is to discuss the genesis, basics of activity, competences, and structure of the apparatus of repression of the Polish People’s Republic, which undoubtedly was the Department of Security (Resort Bezpieczeństwa Publicznego, RBP), subsequently the Ministry of Public Security (Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego, MBP). Nowicka presents both the events of World War II, which for the following years decided the fate of the country and Polish society, marking them with human tragedies, as well as those which strengthened the new regime.The article is divided into several parts. In the first section, Nowicka discusses Poland’s situation during the war in the context of the implementation of Stalin’s plans. In the second section, she discusses the process of creating an apparatus of repression both in terms of structure and legal regulations. This part is thematically related to the annex, which contains examples of “legal” acts, which not only regulated the activities of the ministry, but also imposed obligations and penalties on society, including the death penalty. These acts had little to do with law-making and they contradicted all rules and regulations. This fact, however, was not important, as each operation was based on a regulation. The third section presents the organization of the department and its successor at the central and field level. It also contains information about individuals who systematically and with full commitment implemented Stalin’s criminal policy. The concluding section brings a summary of the position of the RBP and then the MBP in the process of enslaving the Polish nation.

DE

Ziel des Artikels ist es, die Ursprünge, Grundlagen der Tätigkeit, Zuständigkeiten und Struktur des Repressionsapparates Volkspolens zu erörtern, welche Rolle zweifellos das Ressort und später das Ministerium für Öffentliche Sicherheit (Resort Bezpieczeństwa Publicznego, RBP; Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego, MBP) innehatte. Im Artikel werden sowohl Ereignisse aus der Zeit des Zweiten Weltkriegs dargestellt, die das Schicksal des Landes und der polnischen Gesellschaft für die kommenden Jahre bestimmten und mit menschlichen Tragödien verbunden waren, als auch Ereignisse, die zur Festigung des eingeführten Regimes führten.Der Artikel ist in zwei Teile gegliedert: Im ersten Teil wird die Situation Polens während des Krieges im Kontext der Umsetzung von Stalins Plänen behandelt, während im zweiten Teil der Prozess des Aufbaus des Repressionsapparats beschrieben wird, sowohl in Bezug auf die Struktur als auch auf die gesetzlichen Bestimmungen. Dieser Teil steht in thematischem Zusammenhang mit dem Anhang, welcher Beispiele für „Rechtsakte“ enthält, die nicht nur die Tätigkeit des Ressorts regelten, sondern der Gesellschaft auch Verpflichtungen und Strafen auferlegten, einschließlich der Todesstrafe. Diese Akte hatten wenig mit Gesetzeserlassung zu tun; sie widersprachen allen Grundsätzen und Regeln, was aber keine Rolle spielte. Wichtig war, dass jede Handlung auf einer Regel beruhte. Im dritten Teil des Artikels wird die Organisation des Ressorts und seines Nachfolgers auf zentraler und lokaler Ebene dargestellt. Diese Schilderung enthält auch Informationen über die Personen, die die verbrecherische Politik Stalins systematisch und mit vollem Einsatz durchführten. Der Schluss ist eine Zusammenfassung der Position des RBP und später des MBP im Prozess der Versklavung des polnischen Volkes.

PL

Celem artykułu jest omówienie genezy, podstaw działalności, kompetencji oraz struktury aparatu represji Polski Ludowej, jakim niewątpliwie był Resort, a następnie Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego. Przedstawione w nim zostały zarówno wydarzenia z czasów II Wojny Światowej, które na kolejne lata zdecydowały o losach kraju i społeczeństwa polskiego, naznaczając je ludzkimi tragediami, jak i te, w wyniku których umacniano wprowadzony reżim. Artykuł podzielony został na części, z których pierwsza omawia sytuację Polski w czasie wojny w kontekście realizacji planów Stalina, druga przybliża proces tworzenia aparatu represji zarówno pod względem strukturalnym, jak i regulacji prawnych. Część ta jest tematycznie związana z aneksem, który zawiera przykłady aktów „prawnych” nie tylko regulujących działalność resortu, ale także nakładających na społeczeństwo obowiązki i kary, z karą śmierci włącznie. Akty te niewiele miały wspólnego ze stanowieniem prawa, przeczyły wszelkim zasadom i regułom, co nie miało jednak jakiegokolwiek znaczenia. Ważne było, że każde działanie było oparte na przepisie. W trzeciej części artykułu przedstawiono organizację resortu i jego następcy na szczeblu centralnym i terenowym. Zawarte w nim zostały również informacje o osobach, które w sposób systematyczny i z pełnym zaangażowaniem realizowały zbrodniczą politykę Stalina. Zakończenie jest podsumowaniem pozycji RBP, a następnie MBP w procesie zniewalania narodu polskiego.

9

Takie były początki. Grupa operacyjna Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego na powiat Wadowice i losy jej funkcjonariuszy (część pierwsza - kim byli)

51%

Siwiec-Cielebon M.

Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny

|

2021

|

issue 24

72-111

PL

Mimo upływu trzydziestu lat od upadku władzy komunistycznej w Polsce nikt nie podjął się dotychczas badania nad początkami komunistycznych organów represji na Ziemi Wadowickiej, a zwłaszcza nad personaliami pierwszych funkcjonariuszy. Niniejszy artykuł jest pierwszą taką próbą, a z konieczności spowodowanej obfitością materiałów źródłowych został podzielony na dwie części. Prezentowana obecnie część pierwsza przedstawia sylwetki pierwszych pięciu ludzi wadowickiej bezpieki – Władysława Kubki, później Kubickiego, Józefa Kociuby, Franciszka Wywłoki, Mieczysława Sadowego oraz Michał Czekierdy, przybyłych do Wadowice 26 i 27 stycznia 1945 r. z Jarosławia i okolic jako grupa operacyjna Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego na Powiat Wadowice. Autor na podstawie akt personalnych przedstawił ich wyksztalcenie, zaangażowanie polityczne i społeczne oraz udział w walkach lat II wojny światowej. Zwraca uwagę niska kondycja edukacyjna i nieumiejętność poprawnego pisania w języku polskim, mimo że mieli oni ukończone od pięciu do siedmiu klas szkoły powszechnej, a jeden nawet dwie klasy gimnazjalne. Istotnym elementem każdego z biogramów jest opis okoliczności, w jakich ludzie ci trafili w szeregi funkcjonariuszy Urzędu Bezpieczeństwa. Opisana została także ich kariera w strukturach resortu bezpieczeństwa do chwili przybycia do Wadowic. Ich dalsze (poza jednym, szefem grupy W. Kubką) tragiczne losy – opisane zostaną w drugiej części artykułu. Jako tło autor przedstawił w skróconej formie dzieje Resortu Bezpieczeństwa Publicznego do chwili przekształcenia go decyzją Józefa Stalina w Ministerstwo, a także historię zajmowania nieruchomości wykorzystywanych na potrzeby Powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Wadowicach. Tylko w niewielkim zakresie wspomniana została początkowa działalność wadowickiego PUBP, która obszerniej zaprezentowana zostanie w drugiej części artykułu, w której przedstawione zostaną informacje o służbie opisanej piątki w Wadowicach i ich dalszych losach.

EN

Despite the fact that 30 years have passed since the collapse of communist power in Poland, no one has yet undertaken research into the beginnings of the commu nist repressive organs in the Wadowice area, especially into the personalities of the first functionaries. This article is the first such attempt, and out of necessity due to the abundance of source materials, it has been divided into two parts. The first part presents the profiles of the first five men of the Wadowice security force - Władysław Kubka, later Kubicki, Józef Kociuba, Franciszek Wywłoka, Mieczysław Sadowy, and Michał Czekierda, all of whom arrived in Wadowice on the 26th and 27th of January 1945 from Jarosław and the surrounding area as an operation group of the Ministry of Public Security for the Wadowice district. On the basis of personal files, the author presented their education, political and social involvement, and participation in the fi ghts of World War II. What draws attention is their poor educational background and inability to write properly in Polish, despite the fact that they had completed from five to seven grades of primary school, and one of them had even completed two forms of middle school. An important element of each biographical entry is the description of the circum stances under which these people joined the ranks of the Departament of Security. There is also a description of their career in the structures of the Departament of Pu blic Security until they arrived in Wadowice. Their further tragic fate (except for one group leader, W. Kubka) will be described in the second part of the article. As background, the author presented in a shortened form the history of the De partment of Public Security until it was transformed by Joseph Stalin’s decision into a ministry, and also the history of the seizure of properties used for the needs of the District Office of Public Security (PUBP) in Wadowice. The initial activity of the Wa dowice PUBP has been mentioned only to a small extent. It will be presented more extensively in the second part of the article, where information about the service of the officers described in Wadowice and their further fate will also be presented.

10

Dwa oblicza redaktora Władysława Litmanowicza

45%

Wolsza T.

Polska 1944/45-1989. Studia i Materiały

|

2016

|

issue 14

PL

Artykuł poświęcony jest osobie Władysława Litmanowicza, oficera Armii Czerwonej i Wojska Polskiego oraz sędziego Wojskowego Sądu Rejonowego, a zarazem jednemu z ważniejszych powojennych działaczy szachowych. Działalność w strukturach Polskiego Związku Szachowego łączył z pracą dziennikarską w miesięczniku „Szachy” w latach 1950–1983. Miał jednak również drugie oblicze – sędziego Wojskowych Sądów Rejonowych w Krakowie, Kielcach i w Warszawie; sędziego surowego, który skazał na najwyższy wymiar kary 15 żołnierzy drugiej konspiracji oraz działaczy opozycji antykomunistycznej. Za działalność w stalinowskim wymiarze sprawiedliwości nigdy nie poniósł żadnej odpowiedzialności; przeciwnie, został odznaczony najwyższymi odznaczeniami państwowymi, jeszcze w latach 80. XX w.

EN

Władysław Litmanowicz, an officer of the Red Army and the Polish Army, a judge of the Military District Court, was also one of the most important post-war chess activists. He combined his activity in the Polish Chess Union with his journalistic work for the “Szachy” (Chess) monthly in 1950–1983. He was also the author of numerous valuable books on the history of chess game both in a Polish and international arena. Editor Władysław Litmanowicz had also a second nature – he was a judge of Military District Courts in Cracow, Kielce and Warsaw. He was a strict judge who sentenced to death fifteen soldiers of the second conspiracy for independence, and activists of the anti-communist opposition. He was never held responsible for his participation in the Stalinist judiciary, on the contrary, he was awarded with the highest state awards and recognitions as late as in the 1980s.

Refine search results

2 Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989

1 Folia Historica Cracoviensia

1 Komunizm: system – ludzie - dokumentacja

1 Pamięć i Sprawiedliwość

1 Polska 1944/45-1989. Studia i Materiały

1 Przegląd Nauk Historycznych

1 Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej

1 Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny

1 Z Dziejów Prawa

1 Charczuk W.

1 Cichoracki P.

1 Kamińska-Chełminiak K.

1 Lesiakowski K.

1 Marecki J.

1 Nowicka D.

1 Rabant T.

1 Siwiec-Cielebon M.

1 Sztama P.

1 Uniwersytet Łódzki W. F.-H.

1 Wolsza T.

5 2021

1 2020

2 2016

1 2012

1 2004

Działalność Koła PPR przy Głównym Urzędzie Cenzury MBP 1945–1947

Oskarżona II Rzeczpospolita. Komunistyczne represje wobec wojewodów okresu międzywojennego

Kadra Centralnej Szkoły Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego 1945–1947. Początki polskiego aparatu bezpieczeństwa

Z Krasnosielca do Sopotu. Wokół przestępczej działalności funkcjonariusza UB Henryka Wyszomirskiego

"Rok pierwszy". Struktura oraz kadra kierownicza pionu śledczego centrali Resortu/ Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego (sierpień 1944 – wrzesień 1945 r.)

Wpływ Związku Radzieckiego na proces tworzenia cenzury państwowej w Polsce (1944–1945)

Karmelici Bosi w kręgu zainteresowań aparatu bezpieczeństwa PRL na terenie województwa krakowskiego w świetle zachowanych sprawozdań kierowanych do MBP i MSW w latach 1947-1970

Kształtowanie się służb specjalnych jako aparatu represji Polski Ludowej

Takie były początki. Grupa operacyjna Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego na powiat Wadowice i losy jej funkcjonariuszy (część pierwsza - kim byli)

Dwa oblicza redaktora Władysława Litmanowicza