Search results

1

Preußische Nationalkonservative über die Zweite Polnische Republik. Polen im DNVP-Vereinsblatt „Pommersche Tagespost“ in der ersten Hälfte des Jahres 1923

100%

Stępiński W., Osiewicz-Maternowska M.

Studia Maritima

|

2011

|

vol. 24

175-196

PL

Rok 1923 zajmuje ważne miejsce w historii Niemiec pierwszej połowy XX wieku. Kraj był w stanie głębokiego kryzysu politycznego, gospodarczego i ustrojowego, wywołanego skutkami pierwszej wojny światowej i postanowieniami traktatu wersalskiego. Stan ten nie ominął także prowincji Pomorze, gdzie na ogólnoniemieckie zjawiska nakładał się fakt, że prowincja ta stała się obszarem granicznym wobec wskrzeszonego państwa polskiego. Szczególnie prawica polityczna, skupiona głównie w Niemiecko-Narodowej Partii Ludowej (DNVP), najsilniejszej i najbardziej wpływowej partii politycznej w prowincji Pomorze, uczyniła ze swojej gazety – „Pommersche Tagespost” – ważny instrument walki z młodą Republiką Weimarską. Główne argumenty tej kampanii przeciw demokracji niemieckiej właściwie nie różniły się wiele od tych, którymi prawicowe partie polityczne uderzały w rządy republiki. Na czoło wysuwały się zarzuty o pozostawanie kanclerzy i ministrów na służbie mocarstw zachodnich, zwłaszcza znienawidzonej Francji, a także międzynarodowego kapitału i „żydowskiej międzynarodówki”. Polityka Polski wobec Niemiec miała pogłębiać konsekwencje „zbójeckiego pokoju w Wersalu”. Elementami wyróżniającymi prasę prawicy prowincji Pomorze od mediów prawicy z centralnych lub południowych części Niemiec było ulokowanie w 1923 roku przez „Pommersche Tagespost” kampanii antypolskiej w międzynarodowym kontekście. Była nim okupacja Zagłębia Ruhry przez Francję i Belgię, z jej doniosłymi konsekwencjami. Polska miała odgrywać kluczową rolę w okrążaniu Niemiec. Podsycano szok, jakim dla mas Niemców w prowincji Pomorze było powstanie II RP. Kreowano wizerunek Polski jako potencjalnego agresora wobec słabych Niemiec. Warszawa, szczególnie w tymże 1923 roku, miała demonstrować swoją siłę i wrogie zamiary na Śląsku i w Prusach Wschodnich. Polskę ukazywano jako sąsiada planującego agresję na kolejne ziemie niemieckie, korzystającego z poparcia Francji, państwa szachującego pokonane Niemcy od wschodu. Straszono wizją wspólnie działających „paryskich i warszawskich rabusiów”. Do dalszych zagrożeń płynących ze wschodu należały masy Żydów, głównie z Galicji. Osiedlali się oni w Berlinie, siali tam jakoby przestępczość i uprawiali spekulację kosztownościami. Swoistym ukoronowaniem „polskiego niebezpieczeństwa” stała się emigracja tysięcy polskich robotników sezonowych do wschodnich prowincji Niemiec, którzy nie tracili ścisłych związków z ojczyzną. Listę zaciekłych ataków na Polskę zamykał antyniemiecki kurs Warszawy wobec mniejszości niemieckiej w nowych granicach II RP. Tę antypolską politykę informacyjną i antypolską propagandę ubierano w brutalną semantykę języka walki, wykluczając Polskę z grona narodów godnych posiadać własne państwo narodowe.

2

For Obtaining and Solidifying Poland’s Access to the Sea

100%

Mroczko M., Rydlewska J.

Studia Maritima

|

2011

|

vol. 24

223-236

PL

W atmosferze zaostrzenia w zaborze pruskim w ostatnich dziesięcioleciach XIX wieku polityki germanizacyjnej, w kręgach polskiej myśli politycznej, zwłaszcza rodzącego się obozu narodowo-demokratycznego, nastąpiło nasilenie działań mających na celu intensyfikację polskich poczynań narodowych oraz krystalizację programów walki o uzyskanie postępu w rozwiązywaniu sprawy polskiej. W tym czasie nastąpił również wzrost zainteresowania Pomorzem i jego przyszłymi losami. Dostrzeżenie znaczenia walki o Pomorze oraz nieodzowność jego wejścia w skład przyszłego zjednoczonego państwa polskiego szły w parze z przyjęciem na początku XX wieku i upowszechnianiem przez obóz narodowo-demokratyczny tezy, iż główne niebezpieczeństwo zagraża narodowi polskiemu ze strony Niemiec. Wraz z odbudową Polski po pierwszej wojnie światowej oraz uzyskaniem przez nią części Pomorza jednym z czołowych zadań, jakie stanęły przed społeczeństwem polskim, było umocnienie jej gospodarczej i militarnej pozycji na Bałtyku. Działania te realizowano między innymi poprzez budowę niezależnego od Gdańska własnego portu morskiego w Gdyni oraz tworzenie Polskiej Marynarki Wojennej. Ważną rolę w upowszechnianiu problematyki pomorskiej oraz znaczenia dla Polski dostępu do morza odegrała również wielokierunkowa działalność organizacji i instytucji tzw. frontu zachodniego. Wśród nich miejsce szczególne zajmowała działalność Związku Obrony Kresów Zachodnich (od 1934 r. Polskiego Związku Zachodniego), Ligi Morskiej i Rzecznej (od 1930 r. Ligi Morskiej i Kolonialnej) oraz wielu organizacji młodzieżowych (np. ZHP, kombatanckich i paramilitarnych).

3

Polish–Danish Relations in the Field of Physical Education and Sport in Period 1919–1939 in the Light of Latest Research

100%

Faszcza K.

Studia Maritima

|

2012

|

vol. 25

91-100

PL

Uwarunkowania rozwoju kontaktów sportowych II Rzeczypospolitej z innymi krajami w latach dwudziestych XX wieku były niezwykle trudne. Wynikały one przede wszystkim z ciężkiej sytuacji ekonomicznej odrodzonego państwa, stojącego przed koniecznością konsolidacji po zakończeniu pierwszej wojny światowej. Oficjalne polsko-duńskie kontakty w dziedzinie sportu zostały zainicjowane niezwykle późno i przebiegały w cieniu współpracy na innych płaszczyznach. Przez pierwszych dziesięć lat istnienia niepodległej Rzeczypospolitej nie odnotowano żadnych rozgrywek, zawodów ani meczów zarówno oficjalnych, jak i nieoficjalnych pomiędzy reprezentacjami obu narodów. Wyjątek stanowiły dwa spotkania piłkarzy klubu „Cracovia” z drużyną AGF Århus w 1923 roku. Przyczyny tego stanu rzeczy dopatrywać się należy w powolnym rozwoju obustronnych stosunków politycznych i gospodarczych oraz ich wpływie na kontakty w innych dziedzinach, w tym również sportu. Konsekwencją kształtujących się w latach dwudziestych powiązań polskiego i duńskiego przemysłu, handlu i rolnictwa był wzrost zainteresowania krajem partnerskim, jego kulturą, sztuką i nauką. Rozwijające się stopniowo relacje, zarówno oficjalne, jak i nieoficjalne, oddziaływały pozytywnie również na środowiska związane ze sportem. Pierwsze kontakty między polskimi i duńskimi sportowcami zainicjowano w latach trzydziestych, miały one jednak przeważnie charakter nieoficjalny. Do dyscyplin, w których najczęściej polscy i duńscy zawodnicy stawali naprzeciwko siebie, należały boks, tenis i piłka nożna. Jednak jedynie w wypadku boksu nawiązane kontakty zaowocowały szerszą współpracą między klubami, a w konsekwencji wymianą sportowców.

4

Great Britain in the Economic Life of the Free City of Gdańsk in the Years 1920–1939

100%

Hajduk B., Zawadka B.

Studia Maritima

|

2011

|

vol. 24

197-222

PL

Wytworzona po zakończeniu pierwszej wojny światowej nowa sytuacja prawno-polityczna, której przejawami były utworzenie Wolnego Miasta oraz wzrost zainteresowania Brytyjczyków dominacją w strefie Morza Bałtyckiego, stworzyła nowe warunki do rozwoju dwustronnych relacji w sferze gospodarczej. Wcześniej, jeszcze przed utworzeniem Wolnego Miasta, aktywność Brytyjczyków ujawniła się w bankowości gdańskiej wraz z rozpoczęciem w listopadzie 1919 roku działalności The British Trade Corporation Ltd. Angielskie grupy finansowe uczestniczyły także w ustanowieniu nowego pieniądza, guldena gdańskiego, oraz w powołaniu Banku Gdańskiego S.A., pierwszego i podstawowego banku emisyjnego Wolnego Miasta Gdańska. Wymieniony bank angielski był również współzałożycielem i głównym udziałowcem Polsko-Brytyjskiego Banku Handlowego S.A., utworzonego w Gdańsku w 1926 roku. Ponadto kapitał brytyjski zaznaczył swoją obecność w dziedzinie ubezpieczeń: transportowych, pożarowych, morskich, dotyczących zdarzeń spowodowanych żywiołami, wypadkowych i na życie. Poza tym angielskie pieniądze bezpośrednio zaangażowane były w gdańskim przemyśle stoczniowym, mianowicie w powołanym z ich udziałem Międzynarodowym Towarzystwie Budowy Statków i Maszyn S.A. Z udziałem Brytyjczyków funkcjonowały zakłady w branży tłuszczów i olejów jadalnych oraz w przemyśle przetwórstwa owocowo-warzywnego i cukierniczo-czekoladowym. Stosunkowo dużą aktywność osób oraz spółek angielskich odnotować można w handlu, spedycji i żegludze. Ich działalność widoczna była szczególnie w obsłudze eksportu drewna i importu śledzi z łowisk wokół Wielkiej Brytanii oraz w handlu hurtowym pojazdami samochodowymi. W żegludze przedsiębiorczość angielska ujawniła się przez rejestrację w Wolnym Mieście oddziałów takich towarzystw okrętowych, jak Zjednoczona Korporacja Bałtycka Ltd. (Filia Gdańska), White Star Line Ltd. oraz Polsko-Brytyjskie Towarzystwo Okrętowe „Polbryt” S.A. Statki pod banderą angielską obsługiwały port gdański w zakresie przewozów towarów i osób, choć ich udział w odniesieniu do ogólnego ruchu statków w najlepszym dla niej pod względem liczby zawinięć 1927 roku wynosił 4,89%, pod względem tonażu 9,69%. Ogólny bilans handlu pomiędzy Wielką Brytanią a Wolnym Miastem był dla Gdańska generalnie korzystny. Ujemne saldo w zakresie wagowym wystąpiło w latach 1920–1922, a pod względem wartości – w latach 1928, 1932 i 1933.

5

On the Development of Merchant Navies in the Baltic Countries. The Years 1918–1939

100%

Mielcarek A., Zawadka B.

Studia Maritima

|

2011

|

vol. 24

161-174

PL

W latach 1918–1939 pojawiły się nowe bandery – polska, gdańska, litewska, łotewska, estońska, radziecka i fińska. Największe floty miały Dania, Szwecja i ZSRR (całe państwo). Szybkiej odbudowie floty niemieckiej towarzyszył spadek tonażu niemieckiej floty bałtyckiej. Pewien spadek tonażu floty szwedzkiej i duńskiej nastąpił w drugiej połowie lat trzydziestych XX wieku. Było to jednak rekompensowane modernizacją tonażu. Modernizacja flot handlowych polegała na ulepszaniu maszyn parowych i wprowadzaniu paliwa płynnego. Największy udział nowoczesnych statków motorowych miały floty duńska, szwedzka i polska. W okresie międzywojennym rozpowszechniły się statki z ładowniami chłodzonymi, zbiornikowce, rudowęglowce, statki towarowo-pasażerskie. Flota polska wyróżniała się wysokim udziałem tonażu statków pasażerskich. Duże znaczenie dla stworzenia floty handlowej, wzrostu i jakości tonażu Estonii, Łotwy, Litwy, Polski i ZSRR, a także dla odbudowy floty niemieckiej, miała polityka gospodarcza państwa.

6

Główny Urząd Statystyczny w latach 1918-1939

75%

Łazowska B.

Wiadomości Statystyczne. The Polish Statistician

|

2013

|

issue nr 7

1-21

XX

Artykuł przedstawia historię GUS w okresie międzywojennym - omawia organizację i twórców urzędu, pierwsze prace badawcze, a w szczególności spisy ludności w latach 1921 i 1931, badania gospodarcze i społeczne. Na koniec przedstawiono najwybitniejszych statystyków w pierwszych latach działalności GUS, pochodzących głównie z Galicji.

EN

This article presents the history of the CSO in the interwar period - discusses the genesis of the Office as of rescript of the Regency Council, and then the first structure and tasks of the Central Statistical Office of the regulatory framework of the Second Republic. It describes the difficult circumstances of the emerging territory after the First World War, personnel, office and others, in the formation of the CSO and conducting surveys during the merging areas occupying in the reborn Poland after 123 years. The article discusses the major accomplishments of the Office during the period between the first and second world war, particularly the census of the population in the years 1921 and 1931, economic and social research, conduct of publishing and information services. At the end are presented the most distinguished statisticians in the early years of the CSO, derived mainly from Galicia. (original abstract)

7

Sytuacja ludzi starszych w Warszawie w okresie międzywojennym i obecnie

63%

Bulska B.

Wiadomości Statystyczne. The Polish Statistician

|

2000

|

issue nr 6

63-75

XX

W artykule przedstawiono sytuację ludzi starszych w Warszawie w okresie międzywojennym i obecnie. Analizowano m.in. podział ludności według płci i wieku, stanu cywilnego, wykształcenia, grup wyznaniowych, śmiertelności. Porównano okres współczesny z latami międzywojennymi oraz omówiono "Raport o rozwoju społecznym Polska 1999".

Refine search results

5 Studia Maritima

2 Wiadomości Statystyczne. The Polish Statistician

2 Zawadka B.

1 Bulska B.

1 Faszcza K.

1 Hajduk B.

1 Mielcarek A.

1 Mroczko M.

1 Osiewicz-Maternowska M.

1 Rydlewska J.

1 Stępiński W.

1 Łazowska B.

1 2013

1 2012

4 2011

1 2000

Preußische Nationalkonservative über die Zweite Polnische Republik. Polen im DNVP-Vereinsblatt „Pommersche Tagespost“ in der ersten Hälfte des Jahres 1923

For Obtaining and Solidifying Poland’s Access to the Sea

Polish–Danish Relations in the Field of Physical Education and Sport in Period 1919–1939 in the Light of Latest Research

Great Britain in the Economic Life of the Free City of Gdańsk in the Years 1920–1939

On the Development of Merchant Navies in the Baltic Countries. The Years 1918–1939

Główny Urząd Statystyczny w latach 1918-1939

Sytuacja ludzi starszych w Warszawie w okresie międzywojennym i obecnie