Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 10

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  Pierwsza Księga Machabejska
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Wpływ teologii Ksiąg Kronik na Pierwszą Księgę Machabejską na przykładzie 2Krn 25,1-28 i 1Mch 11

100%
Nawrot J.
Collectanea Theologica
|
2019
|
vol. 89
|
issue 4
169-198
EN
The Old Testament includes many texts written by hagiographers thatare later on taken up in a new or wider historical-theological context. Inhis work, the author of the First Book of Maccabees used earlier textsfrom the inspired books. He did not, however, quote them explicitly, bututilized chosen terminological borrowings. The material of the Books ofChronicles is part of the hagiographer’s wider project of borrowing thetheology of almost all the protocanonical books in order to strengthenhis narration. He used descriptions of events, people and their behaviourwhich were a point of reference with regards to the evaluation of the actionof particular characters during the time of the Maccabean Revolt. On theone hand, the theology of the previous biblical books lays the foundationsfor writing one’s own original work. On the other hand, this work shedsmeaningful light on the theological potential of the previous texts and thusopens them for the future.
2
Publication available in full text mode
Content available

Judas Maccabeus and the Roman Republic: Greek Political Vocabulary in 1 Macc 8:1

63%
Nawrot J.
Verbum Vitae
|
2021
|
vol. 39
|
issue 3
705-723
EN
The literary genius of the author of the First Book of the Maccabees shows in his ability to use the diplomatic realities of politics in the account of Judas Maccabeus, who strives to sign a pact with the Roman republic. The terms to describe politics have their own long history that dates back to the Greek world before Rome reached its prime. The use of these terms to represent Judas’ policy towards Rome in 1 Macc 8:1 was not an artificial ingenuity of the author but rather his intentional borrowing. By utilising terms from the spheres of politics and diplomacy, the author was capable of matching them with the everlasting value of the message contained in the inspired text. This message was extremely important for the author. Thus he was able to harmonise elements of world politics with God’s action. The Lord would use everything made by humans to exercise His will toward His own people.
PL
Między wielu swymi znamionami, literacki geniusz autora 1 Mch ujawnia się w umiejętności zastosowania dyplomatycznych realiów polityki w opisie działań Judy Machabeusza dążącego do zwarcia przymierza z republiką rzymską. Terminy z zakresu polityki mają własną, długą historię, wykutą kilka wieków wcześniej, w świecie greckim, zanim jeszcze Rzym osiągnął szczyty swej potęgi. Użycie ich do przedstawienia poczynań Rzymu w 1 Mch 8,1 nie było sztuczną inwencją literacką autora, lecz zapożyczeniem celowym. Wykorzystując owe pojęcia z dziedziny polityki i dyplomacji potrafił je doskonale wpasować w nieprzemijającą wartość orędzia swego dzieła na poziomie tekstu natchnionego, którego przekaz był dla niego zdecydowanie najważniejszy. W ten sposób potrafił zestroić ze sobą elementy światowej polityki z działaniem Boga, posługującego się wszystkim, co tworzą ludzie w celu przeprowadzenia swej woli wobec własnego ludu.
3
Publication available in full text mode
Content available

The Seizure of the Throne by Demetrius I Soter (1 Macc 7:1-4). Theological Interpretation of a Historical Event

63%
Nawrot J.
Poznańskie Studia Teologiczne
|
2021
|
issue 40
7-32
PL
Prezentowana perykopa biblijna 1 Mch 7,1-4 opisuje wydarzenie, które miało miejsce daleko poza zasięgiem działań powstańców machabejskich. Jest jednak ściśle związana z historią narodu wybranego i w istotny sposób wpływa na ewolucję sytuacji polityczno-religijnej Żydów w tym okresie. Szczególnie warta analizy jest adekwatność prezentowanych faktów historycznych oraz teologiczne spojrzenie na nie, którym autor nadaje pierwszorzędne znaczenie. Temu właśnie poświęcony jest niniejszy artykuł zestawiający dane historyków starożytnych z relacją biblijną. W ten sposób historia narodów i królestw ukazana jest jako część wielkiego planu Bożego realizującego się nawet nieświadomie poprzez działanie uczestników toczących się wydarzeń. Taka prezentacja dotyczy bohaterów zarówno głównych, jak i drugoplanowych. Krótki fragment 1 Mch 7,1-4 pokazuje, jak hagiograf świadomie uwypukla pewne fakty, dobiera odpowiednią składnię i słownictwo, aby ukazać działanie Boga. Wprawdzie stoi On za zasłoną ludzkich działań, ale właśnie On decyduje ostatecznie o ich przebiegu.
EN
The presented biblical material (1 Macc 7:1-4) is one of those texts that describe an event happening far away from the scope of influence exerted by the Maccabean insurgents, yet one which is closely connected with the history of the chosen people. As such, it substantially influences the successive events in the political-religious situation of the Jews. What is particularly worthy of analysis is the historical accuracy of the inspired author in presenting facts as well as the theological conception to which primary importance is given in the book. This way the history of peoples, kingdoms and societies is shown as part of God’s magnificent plans which is implemented by all participants of ongoing scenes. Such a presentation concerns both the main and supporting protagonists. The short passage of 1 Macc 7:1-4 reveals how the hagiographer, who knows the theological conception, consciously accentuates certain parts, chooses appropriate syntax and vocabularyto show God’s action in the presented characters and events. God stands behind the curtain of human actions, yet it is Him who decides about their course.
4
Publication available in full text mode
Content available

Teologiczna ocena przymierza Judy Machabeusza z Rzymem. Intertekstualna analiza 1 Mch 8,17–20

63%
Nawrot J.
Poznańskie Studia Teologiczne
|
2021
|
issue 38
31-55
EN
What was the biblical interpretation of the Jews’ conduct in the final stage of the history of Israel in the context of the Law of Moses right before the times of the New Testament? The proposed exegesis of 1 Macc 8:17–20, which describes the covenant between Judas Maccabeus and the Roman republic, strives to discover the theological evaluation of the behavior of the revolt’s leader conducted by the author of the book. The intertextual method is particularly helpful in discovering the right understanding of the text. This method enables one to purposefully combine the expressions found in the consecutive verses with the same expressions found in the earlier biblical books. The theology that underlies these books will reveal the right sense of the studied passage of 1 Macc. It turns out that the theological evaluation is totally different than the political evaluation, the latter being solely taken into consideration in historical-literary analyses and commentaries. The biblical author has a restrained stance toward the political success of the Maccabees. He wants to reveal their conduct in the context of the Lord’s Law, which strongly proves that the First Book of Maccabees should belong to the canon of the inspired texts.
PL
Jaka była biblijna interpretacja postępowania Żydów w końcowym etapie historii Izraela w świetle zapisów prawa Mojżeszowego, niemal tuż przed nastaniem czasów Nowego Testamentu? Proponowana egzegeza fragmentu 1 Mch 8,17–20, opisującego zawarcie przymierza przez Judę Machabeusza z republiką rzymską, pragnie ukazać teologiczną ocenę postępowania przywódcy powstania dokonaną przez autora księgi. Najbardziej pomocne w wydobyciu właściwego rozumienia tekstu okazuje się podejście intertekstualne. Pozwala ono celowo łączyć sformułowania kolejnych wersetów z tymi samymi zwrotami wcześniejszych ksiąg biblijnych. Zawarta w nich teologia ukaże właściwy sens zaproponowanego passusu Pierwszej Księgi Machabejskiej. Okazuje się, że ocena teologiczna jest daleka od oceny politycznej, branej niemal wyłącznie pod uwagę w analizach i komentarzach historyczno-literackich. Autor biblijny zachowuje daleko idącą wstrzemięźliwość wobec politycznych sukcesów Machabeuszy, pragnąc ukazać ich postępowanie w świetleprawa Bożego. Mocno zaświadcza to o uzasadnionej przynależności Pierwszej Księgi Machabejskiej do korpusu pism natchnionych.
5
Publication available in full text mode
Content available

A Theological Assessment of the Covenant between Judas Maccabeus and Rome: an Intertextual Analysis of 1 Macc 8:17–20

63%
Nawrot J.
Poznańskie Studia Teologiczne
|
2021
|
issue 38
7-30
PL
Jaka była biblijna interpretacja postępowania Żydów w końcowym etapie historii Izraela w świetle zapisów prawa Mojżeszowego, niemal tuż przed nastaniem czasów Nowego Testamentu? Proponowana egzegeza fragmentu 1 Mch 8,17–20, opisującego zawarcie przymierza przez Judę Machabeusza z republiką rzymską, pragnie ukazać teologiczną ocenę postępowania przywódcy powstania dokonaną przez autora księgi. Najbardziej pomocne w wydobyciu właściwego rozumienia tekstu okazuje się podejście intertekstualne. Pozwala ono celowo łączyć sformułowania kolejnych wersetów z tymi samymi zwrotami wcześniejszych ksiąg biblijnych. Zawarta w nich teologia ukaże właściwy sens zaproponowanego passusu Pierwszej Księgi Machabejskiej. Okazuje się, że ocena teologiczna jest daleka od oceny politycznej, branej niemal wyłącznie pod uwagę w analizach i komentarzach historyczno-literackich. Autor biblijny zachowuje daleko idącą wstrzemięźliwość wobec politycznych sukcesów Machabeuszy, pragnąc ukazać ich postępowanie w świetle prawa Bożego. Mocno zaświadcza to o uzasadnionej przynależności Pierwszej Księgi Machabejskiej do korpusu pism natchnionych.
EN
What was the biblical interpretation of the Jews’ conduct in the final stage of the history of Israel in the context of the Law of Moses right before the times of the New Testament? The proposed exegesis of 1 Macc 8:17–20, which describes the covenant between Judas Maccabeus and the Roman republic, strives to discover the theological evaluation of the behavior of the revolt’s leader conducted by the author of the book. The intertextual method is particularly helpful in discovering the right understanding of the text. This method enables one to purposefully combine the expressions found in the consecutive verses with the same expressions found in the earlier biblical books. The theology that underlies these books will reveal the right sense of the studied passage of 1 Macc. It turns out that the theological evaluation is totally different than the political evaluation, the latter being solely taken into consideration in historical-literary analyses and commentaries. The biblical author has a restrained stance toward the political success of the Maccabees. He wants to reveal their conduct in the context of the Lord’s Law, which strongly proves that the First Book of Maccabees should belong to the canon of the inspired texts.
6
Publication available in full text mode
Content available

Aluzje literackie w teologicznej ocenie działań arcykapłana Szymona w 1 Mch 14,5

51%
Nawrot J.
The Biblical Annals
|
2021
|
vol. 11
|
issue 1
5-23
EN
Each biblical book reveals its theological message in a very diverse literary way. The analyzed verse of 1 Macc 14:5, similarly to the other verses of the book, was written in the form of a cento, a well-known literary genre used in antiquity. This cento combines expressions in the verses of the earlier Old Testament books and builds its own theological message. Thus an intertextual allusion is built upon the complete textual con­formity of the verses from 1 Macc and the cited expressions. The literary context is cru­cial for the choice of the allusion. This context influences the carrying theological capacity of the verses and what they bring in the construction of a new message. The allusions reveal the actual meaning of the described events in a theological context. The revelation of the hagiographer’s intention enables the reader to accurately evaluate the conduct of particular characters, in this case Simon Maccabaeus, the high priest of Jews in the times of the Maccabean revolt.  
PL
Każda z ksiąg biblijnych odsłania swe orędzie teologiczne w bardzo zróżnicowany sposób literacki. W analizowanym wersecie 1 Mch 14,5 – jak i wszystkich pozostałych w księdze – zastosowany został centon, znany i praktykowany w starożytności gatunek literacki. Łączy w sobie poszczególne sformułowania wersetów wcześniejszych ksiąg starotestamentowych budując własne przesłanie teologiczne. W ten sposób powstaje aluzja intertekstualna, której fundamentem jest całkowita zgodność treściowa wersetów 1 Mch z przywoływanymi zwrotami. Zasadnicze znaczenie posiada literacki kontekst decydujący o doborze aluzji. On bowiem wpływa na teologiczną nośność samych wersetów i to, co proponują one ze swej treści dla skonstruowania nowego orędzia. Aluzje odsłaniają rzeczywisty sens opisywanych wydarzeń w kontekście teologicznym. Odkrycie właściwej intencji hagiografa pozwala czytelnikowi poprawnie ocenić postępowanie poszczególnych bohaterów, w tym przypadku Szymona Machabeusza, arcykapłana Żydów z okresu powstania machabejskiego.
7
Publication available in full text mode
Content available

Did the Septuagint’s Account of the Life of Abraham in Gen 12–25 Serve as a Model for the Description of Mattathias’ Achievements in 1 Macc 2:1–70?

51%
Nawrot J.
Collectanea Theologica
|
2023
|
vol. 93
|
issue 3
5-32
PL
W końcowej pochwale osiągnięć Matatiasza (1 Mch 2,49–68) autor Pierwszej Księgi Machabejskiej przedstawił głównego bohatera zachęcającego swoich synów do wiernego naśladowania przodków (2,51). Walczący powstańcy mieli z nich brać przykład dla swojego zachowania w konkretnych, trudnych sytuacjach życiowych. W ten sposób kolejno wymieniani ojcowie mieli stać się zarówno wzorem, jak i wsparciem w walce o wolność religijną i polityczną Żydów okresu seleuckiego. Jest bardzo prawdopodobne, że sam główny bohater – będący patriarchą rodu Machabeuszów – został opisany jako wierny naśladowca Abrahama, pierwszego patriarchy całego Izraela. Poniższy artykuł jest próbą ukazania możliwych powiązań między tymi dwoma postaciami na podstawie zestawień sytuacyjnych i literackich oraz odpowiedzi na pytanie, czy mogła to być intencja hagiografa, czy jest to tylko przypadkowe podobieństwo. Egzegeza intertekstualna, jako narzędzie badania problemu, wydaje się najbardziej odpowiednia do realizacji zamierzonego celu.
EN
By recording Mattathias’ final eulogy (1 Macc 2:49–68), the author of 1 Maccabees presented the main character as encouraging his sons to imitate faithfully their ancestors (2:51). The fighting insurgents were to take this example for their behaviour in specific, difficult life situations. In this way, the successively mentioned fathers were to become both models and support in the struggle for the religious and political freedom of the Jews in the Seleucid period. It is very likely that the main character himself – the patriarch of the Maccabean family – was described as a faithful follower of Abraham, the first patriarch of all Israel. The article shows possible connections between these two figures on the basis of situational and literary associations, to answer the question whether this could have been the hagiographer’s intended intention or it is just an accidental similarity. Intertextual exegesis seems to be most suitable tool for studying this problem.
8
Content available remote

Teologiczna ocena prośby o obcą interwencję przeciw rodakom w 1 Mch 6,21-27

51%
Nawrot J.
Poznańskie Studia Teologiczne
|
2017
|
issue 31
7-30
EN
The passage 1 Macc 6: 21-27 contains no less than a request of renegades from the Jewishcommunity for military intervention of the Seleucid troops in Judea. This request serves to endthe Maccabean Revolt and continue with the policy of transforming Israel into a region completelysubmitted to the central royal authority. As such, and from a theological point of view, therenegades’ request receives a completely negative evaluation from the inspired author. The question why the citadel’s besieged defenders even manage to escape and do it successfully is given here much thought. If God is in one way or another the foundation and cause of all human activity in the theology of the Old Testament, then the successful escape could be evaluated as God’s objection to the arbitrary actions taken by Judas, who becomes too intoxicated with his previous achievements. The siege of the citadel might be perceived as the insurgents’ insubordination to God’s will and consequently a beginning of His withdrawal from supporting the rebels, which ultimately ends in their defeat in the soon-to-come Battle of Elasa.
PL
The passage 1 Macc 6: 21-27 contains no less than a request of renegades from the Jewishcommunity for military intervention of the Seleucid troops in Judea. This request serves to endthe Maccabean Revolt and continue with the policy of transforming Israel into a region completely submitted to the central royal authority. As such, and from a theological point of view, the renegades’ request receives a completely negative evaluation from the inspired author. The question why the citadel’s besieged defenders even manage to escape and do it successfully is given here much thought. If God is in one way or another the foundation and cause of all human activity in the theology of the Old Testament, then the successful escape could be evaluated as God’s objection to the arbitrary actions taken by Judas, who becomes too intoxicated with his previous achievements. The siege of the citadel might be perceived as the insurgents’ insubordination to God’s will and consequently a beginning of His withdrawal from supporting the rebels, which ultimately ends in their defeat in the soon-to-come Battle of Elasa.
9
Publication available in full text mode
Content available

The meaning of the noun ὁρκισμός in 1 Macc 6:62

45%
Nawrot J.
Poznańskie Studia Teologiczne
|
2018
|
issue 32
7-27
PL
The discussed text of 1 Macc 6:62 contains the noun ὁρκισμός, which defines an oath givento the leader of the Maccabean revolt by the king, and which is worthy of investigation. The fact that this oath is taken by the most noble person in the country, and is given to his adversary who played the highest role in the insurrection, i.e. that of the leader, reveals the term’s significant value. Additionally, the two surrounding verbs related to the activity of taking an oath show that the term must be interpreted as an extremely important activity undertaken solemnly with a high degree of responsibility on the part of the one who takes it, so that he can keep it. What is at stake is personal honor, which guarantees the trust of the other party. An oath taken in such a way should be kept by any means necessary, even if this would require the highest costs and efforts from the one who made an oath to its beneficiary. If breaking the oath entirely ruins one’s honor, then no office can compensate for one’s loss of authority. In the discussed book, this downfall is also related to the fact that, contrary to the Jews, promises are never kept by the Gentiles.
EN
The discussed text of 1 Macc 6:62 contains the noun ὁρκισμός, which defines an oath given to the leader of the Maccabean revolt by the king, and which is worthy of investigation. The fact that this oath is taken by the most noble person in the country, and is given to his adversary who played the highest role in the insurrection, i.e. that of the leader, reveals the term’s significant value. Additionally, the two surrounding verbs related to the activity of taking an oath show that the term must be interpreted as an extremely important activity undertaken solemnly with a high degree of responsibility on the part of the one who takes it, so that he can keep it. What is at stake is personal honor, which guarantees the trust of the other party. An oath taken in such a way should be kept by any means necessary, even if this would require the highest costs and efforts from the one who made an oath to its beneficiary. If breaking the oath entirely ruins one’s honor, then no office can compensate for one’s loss of uthority. In the discussed book, this downfall is also related to the fact that, contrary to the Jews, promises are never kept by the Gentiles.
10
Publication available in full text mode
Content available

Teologiczna symbolika wybranych postaci historii Izraela w mowie Matatiasza (1 Mch 2,51-61)

38%
Nawrot J.
Poznańskie Studia Teologiczne
|
2015
|
issue 29
117-138
EN
The core of Mattathias’ deathbed speech addressed to his sons and all the participants of the Maccabaean rising (1 Macc 2:51-61) is the command to be faithful to the law and the covenant as  a foundation of patriotism as it was then understood – love of one’s homeland and defense of traditions that constituted the identity of the people who inhabited it. The biblical author recalls the major figures in the history of Israel to show the struggle of the insurgents as a continuation of    the history created by the heroes of the past. The object of the article is to present the theology      of those particular figures from the history of Israel in the context of the then ongoing events whereby they became models to follow and a source of perseverance in the undertaken struggle against the pagan invaders from the Seleucid empire.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.