Search results

1

Jaroslav Valenta a historycy polscy w zbiorach Archiwum Nauki Polskiej Akademii Nauk i Polskiej Akademii Umiejętności w Krakowie

100%

Grudzień S.

Historia Slavorum Occidentis

|

2015

|

issue 1(8)

236-248

EN

The paper presents the relations of Jaroslav Valenta (1930–2004), a prominent Czech researcher of the most recent Polish history, with a number of Polish historians. The picture of these complex relations in the years 1965–1996 has been built up the basis on archival sources.

2

The history of Scandinavia in the Polish historiography, remarks and reflections

86%

Szelągowska G.

Studia Maritima

|

2018

|

vol. 31

293-311

EN

The article outlines the achievements of the Polish historiography concerning the Nordic region, from the inter-war period to the present times. The problems dealt with are included in the two main trends of the Polish historical research concerning Scandinavian questions: the topics of Polish-Nordic relations of any kind, and the topics of the history of Scandinavia itself and of the Nordic region. The third trend, much weaker than the two others, comprises the comparative studies concerning the social history, the history of states and cultures. Still another trend, the edition of sources to the history of the Nordic region, is hardly to be found in Polish historiography.The article is also a review of the main centres of Scandinavian studies in Poland, both individual scholars, single historians functioning at departments of history at universities, and institutional centres of Polish Scandinavian Studies, especially the ones which carry out research into the whole region in an interdisciplinary approach: into languages, literature, culture, politics, economy and history. Some emphasis has been put on the weaknesses of the Polish research concerning the Nordic region, especially the ones resulting from the inability to use original archival materials and sources.

PL

W artykule przedstawiono w ogólnym zarysie historyczne dokonania polskiej historiografii dziejów regionu nordyckiego – począwszy od okresu międzywojennego po czasy współczesne. Powyższa problematyka mieści się w dwóch głównych nurtach polskich historycznych badań skandynawistycznych – podejmowania tematów wskazujących na polsko-nordyckie relacje we wszelkich zakresach, oraz skupianie się na dziejach Skandynawii i regionu nordyckiego. Trzecim nurtem, najsłabiej zaznaczonym, jest w sposób nowoczesny ujęta komparatystyka w odniesieniu do historii społecznej, dziejów państw i kultury. W minimalnym zakresie występuje w polskiej historiografii edycja źródeł do dziejów regionu nordyckiego. Artykuł stanowi jednocześnie przegląd aktywności głównych ośrodków badań skandynawistycznych w Polsce, zarówno pojedynczych badaczy-historyków funkcjonujących samodzielnie w poszczególnych uniwersytetach i wydziałach historycznych, jak i centrów polskiej skandynawistyki, zwłaszcza takich, które obejmują swymi badaniami studia nad całym regionem w ujęciu interdyscyplinarnym: nad językiem, literaturą, kulturą, polityką, gospodarką i historią. W artykule zwraca się także uwagę na słabości polskich badań nad dziejami regionu nordyckiego, co wynika przede wszystkim z wielu uwarunkowań, a także z niemożności wykorzystania oryginalnych zasobów archiwalnych i źródłowych.

3

Nation and History

86%

Stobiecki R.

Historyka Studia Metodologiczne

|

2007-2008

|

vol. 37-38

4

Emanuel Halicz – More than Scientist’s Profile

72%

Kozłowski M.

Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej

|

2017

|

vol. 52

|

issue 1

PL

Emanuel Halicz – More than Scientist’s ProfileEmanuel Halicz (1921–2015) was a historian of the 19th century. In 1939 he began his studies at the Ukrainian university in Lviv. In June of 1941 he was evacuated to the Mari Autonomous Soviet Socialist Republic. From 1943 a political officer in the Polish people’s Army. A member of the Polish Workers’ Party/Polish United Workers’ Party. In 1950 he earned a Ph.D. degree at the Jagiellonian University, Cracow, and was delegated from the army to the Institute for Training Scientific Cadres, where he was employed in 1952. From 1957 he was a lecturer at Feliks Dzerzhinsky Military Political Academy. In 1960 he became associate professor. A member of the committee of the Polish and Soviet Academies of Sciences created to edit and publish historical sources to the period of the January 1863 Uprising. He lost his job in the aftermath of March ’68. In 1971 he emigrated to Denmark, and was demoted to the rank of private. In 1972–1982 he was professor at Odense University, in 1982–1990 at the University of Copenhagen. He collaborated with the Polish émigré periodical Zeszyty Historyczne. Эмануэль Галич – не только научный портретЭмануэль Галич (1921–2015) был историком, специализирующемся на XIX веке. С 1939 учился на украинском университете во Львове. В июне 1941 был эвакуирован в Марийскую АССР. С 1943 – политический офицер Войска Польского. Член ППР/ПОРП. Получил докторскую степень на Ягеллонском университете в 1950. В 1950 направлен из армии в Институт образования научных кадров, с 1952 работник института. С 1957 преподаватель Военной политической академии им. Феликса Дзержинского. С 1960 – экстраординарный профессор. Член комиссии польской и советской АН, созданной для издания источников по периоду Январского восстания. В результате марта 1968 был уволен с работы. В 1971 эмигрировал в Данию. Был разжалован с полковника до рядового. В 1972–1982 гг. – профессор университета в Оденсе, 1982–1990 – Копенгагенского университета. Сотрудник эмиграционных “Исторических тетрадей”.

5

Golden Book of Lviv Historiography

72%

Śreniowska K.

Historyka Studia Metodologiczne

|

2007-2008

|

vol. 37-38

6

Sprawiedliwy wśród Narodów Świata - profesor Helena Brodowska-Kubicz (1914-2003)

58%

Lesiakowski K.

Pamięć i Sprawiedliwość

|

2021

|

issue 2

518-539

PL

Celem artykułu jest przybliżenie postaci Heleny Brodowskiej, działaczki ludowej, kapitana Batalionów Chłopskich, profesora historii na Uniwersytecie Łódzkim, a przede wszystkim osoby odważnej i wrażliwej na niedolę innych. W okresie II wojny światowej z dużym zaangażowaniem organizowała pomoc dla ludności żydowskiej, prześladowanej przez niemieckiego nazistowskiego okupanta. Swoją ofiarną postawą zasłużyła sobie na uhonorowanie jej w 1991 r. tytułem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata. Zawarte w artykule zeznania Brodowskiej, a także świadectwa osób, do których uratowania się przyczyniła – Narcyza Łubnickiego i Mariana Małowista – pokazują, że skuteczne udzielanie pomocy ludności żydowskiej wymagało nie tylko odwagi pojedynczych osób, ale przede wszystkim sprawnego działania zespołowego. Ta część konspiracyjnego ruchu ludowego, z którym była związana Brodowska, tego rodzaju postawę wykazała. Stąd w tekście pojawiają się różne postaci, które współtworzyły siatkę organizacyjną, umożliwiającą ratowanie ludności żydowskiej przed Zagładą. Ich nazwiska także zasługują na przypomnienie i odnotowanie w pamięci zbiorowej.

7

Instytut Historii Uniwersytetu Łódzkiego w realiach PRL. Wybrane zagadnienia

58%

Lesiakowski K.

Przegląd Nauk Historycznych

|

2019

|

vol. 18

|

issue 1

195-218

EN

Historical Institute (IH) of University of Lodz was established on 24 June 1948. The first years of its activity took place during the Stalinism period. The stuff and students were subjected to propaganda and were engaged in different political actions. Researches and didactics were imposed into methodology of Marxism-Leninism. The students of IH articulated their objection towards such practices in 1956 and therefore in next years, took place many positive changes. One of them was the possibility of making trips to archives and libraries in western countries. Unfortunately, in 1968 the Institute experienced many political upheavals. The consequences of anti-Semitic campaign, which were then set off, was dismissal from work and emigrating from Poland of four employees of IH. During next years, functioning of the Institute and life of the students were subjected to strong political pressure again. Its expression were e.g. working- -class practices of first year students. The situation in the Institute changed only when in 1980 Independent Self-governing Trade Union “Solidarity” was created. The students and employees started to fight for their issues. The former ones took part in nearly month-long sit-down strike (January–February 1981). After the introduction of martial law two students were interned, besides the stuff and students were forbidden to conduct any independent activities. Some of them however got engaged in underground activity. The legal activity started again only in May 1988. In this time the students government on the IH was created. The students and employees joined into the transitions which took place in 1989. One of adjuncts became even the Member of Parliament (so-called contractual Parliament).

PL

Instytut Historyczny (IH) Uniwersytetu Łódzkiego został utworzony 24 czerwca 1948 r. Pierwsze lata jego działalności przypadły na okres stalinizmu. Kadra i studenci zostali wtedy poddani propagandzie i byli angażowani w różne akcje polityczne, a badaniom i dydaktyce narzucono metodologię marksistowsko-leninowską. Swój sprzeciw wobec tych praktyk studenci IH wyrazili w 1956 r. i dlatego w kolejnych latach nastąpiło wiele korzystnych zmian. Jedną z nich była możliwość wyjazdów pracowników do archiwów i bibliotek w krajach zachodnich. Niestety w 1968 r. Instytut doświadczył wielu politycznych wstrząsów. Następstwem uruchomionej wtedy kampanii antysemickiej było zwolnienie z pracy i wyjazd z Polski czterech pracowników IH. W kolejnych latach funkcjonowanie Instytutu i życie studentów ponownie poddano silnej presji politycznej. Jej wyrazem były np. obowiązkowe praktyki robotnicze dla studentów I roku. Dopiero gdy w 1980 r. powstał Niezależny Samorządny Związek Zawodowy „Solidarność” w Instytucie sytuacja się zmieniła. Studenci i pracownicy zaczęli walczyć o swoje interesy. Ci pierwsi uczestniczyli nawet w trwającym blisko miesiąc strajku okupacyjnym (styczeń–luty 1981 r.). Po wprowadzeniu stanu wojennego dwóch studentów zostało internowanych, poza tym pracownikom i studentom zabroniono prowadzenia wszelkiej niezależnej działalności. Niektórzy z nich podjęli jednak aktywność w podziemiu. Jawna działalność niezależna została na nowo podjęta dopiero w maju 1988 r. Powstał wtedy w IH samorząd studencki. Studenci i pracownicy włączyli się też w przemiany, które nastąpiły w 1989 r. Jeden z adiunktów został nawet posłem na Sejm (tzw. Sejm kontraktowy).

Refine search results

2 Historyka Studia Metodologiczne

1 Historia Slavorum Occidentis

1 Pamięć i Sprawiedliwość

1 Przegląd Nauk Historycznych

1 Studia Maritima

1 Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej

2 Lesiakowski K.

1 Grudzień S.

1 Kozłowski M.

1 Stobiecki R.

1 Szelągowska G.

1 Śreniowska K.

1 2021

1 2019

1 2018

1 2017