Search results

1

Misja władcy Trzeciego Rzymu w Posłaniu do wielkiego księcia Wasyla III

100%

Sagało M.

Orientalia Christiana Cracoviensia

|

2018

|

vol. 10

EN

This article deals with the topic of the vision of the Third Rome and its ruler’s special role, which was described by Philotheus (cir. 1465–1542) in his letter titled Message to the Grand Duke Vasili III. In the article the author presents the historical background and alleged reasons contributing to the growth of power of the Grand Duchy of Moscow in the 15th and 16th century. Furthermore, the author shows how the monk of Pskov, in his letter to Vasili III Ivanovich, portrays him as the only successor of the Orthodox values and what qualities according to Philotheus, the most powerful ruler of the Christian World – the ruler of the Third Rome shall possess.

PL

W artykule została podjęta kwestia wizji Trzeciego Rzymu i szczególna rola jego władcy, którą opisał Filoteusz (ok. 1465–1542) w liście Posłanie do wielkiego księcia Wasyla III. Autorka prezentuje w pracy tło historyczne i domniemane powody, przyczyniające się do wzrostu potęgi Księstwa Moskiewskiego w XV i XVI wieku. Ponadto przedstawia, jak pskowski mnich w liście do Wasyla III kreuje go na jedynego sukcesora prawosławnych wartości i jakie cechy według Filoteusza powinien mieć najpotężniejszy władca chrześcijańskiego świata – władca Trzeciego Rzymu.

2

A “God-Bearing Nation”: Religious Aspects of the Russian Concept of State Authority

100%

Składanowski M.

Collectanea Theologica

|

2023

|

vol. 93

|

issue 1

163-190

PL

W kontekście konfrontacji Rosji z Zachodem, zwłaszcza po wybuchu wojny przeciwko Ukrainie 24 lutego 2022 roku, można być zaskoczonym poparciem, jakim Władimir Putin cieszy się w społeczeństwie rosyjskim. Autor stawia tezę, że to zjawisko nie może być wyjaśnione wyłącznie czynnikami politycznymi. Artykuł ma na celu ukazanie ideologicznego znaczenia rosyjskiej (ruskiej) tradycji prawosławnej w procesie formowania i umacniania rosyjskiej koncepcji władzy państwowej. Po naszkicowaniu głównych problemów związanych z ideologiczną legitymizacją władzy w Rosji, przedstawione zostaną dwie religijnie zakorzenione koncepcje: Trzeci Rzym i „bogonośność”. Koncepcje te wyjaśniają również, dlaczego Rosyjska Cerkiew Prawosławna prawie jednoznacznie wsparła rosyjską agresję przeciwko Ukrainie.

EN

In the context of Russia’s confrontation with the West, especially after the beginning of the war against Ukraine on 24 February 2022, one can be surprised by the extent of support that President Putin enjoys in the Russian society. The author hypothesizes that this phenomenon cannot be explained with the help of political factors only. The article aims to demonstrate the ideological significance of Russian Orthodox tradition in the process of forming and reaffirming the Russian concept of state authority. After outlining the main issues related to the ideological legitimization of authority in Russia, two religiously rooted concepts are discussed: the “Third Rome” and “God-bearing.” These concepts also explain why the Russian Orthodox Church has almost unequivocally supported Russia’s military aggression against Ukraine.

3

Moskiewska i kijowska wizja interpretacji sporów o przeszłość ciągłości historycznych korzeni wzajemnej państwowości

100%

Wyszczelski L.

Pomiędzy. Polonistyczno-Ukrainoznawcze Studia Naukowe

|

2023

|

issue 8(1)

13-25

PL

Napaść Federacji Rosyjskiej z 24 lutego 2022 r. na Ukrainę nie była dziełem przypadku, lecz strategii tego państwa, aby ponownie zająć pozycję supermocarstwa. Ważną rolę odgrywało tu odwoływanie się do przeszłości historycznej, która faktycznie jest wspólna w jej początkach, jednak różnie interpretowana przez oba suwerenne od 31 lat państwa. Wychodząc z lansowanej od XVI w. wizji Rosji jako następcy Cesarstwa Bizantyjskiego, putinowska Federacja Rosyjska rości sobie prawo do tworzenia jednego imperium skupiającego wszystkie dawne ziemie Imperium Rosyjskiego. Nie uznaje ona odrębnej państwowości oraz narodowości ukraińskiej. Dla realizacji tego celu nastąpiła opisywana wojna.

EN

The attack on the Russian Federation on February 24, 2022, in Ukraine, which was not the result of the functions of a superpower, treated by a member state. In any other device there is a reference to the historical past. This is in fact common in its origins but interpreted differently by both countries for 31 years. Starting from the vision of Russia promoted since the 16th century as the successor to the Byzantine Empire, Putin’s Russian Federation claims the right to create one empire corresponding to all the former lands of the Russian Empire. Not subject to legal protection and Ukrainian nationality. No official war is available to achieve this goal.

4

Problem obcości: opozycja Rosja–Europa w kulturze rosyjskiej (XI–XIX w.)

71%

Jedliński M.

Kultury Wschodniosłowiańskie - Oblicza i Dialog

|

2016

|

issue 6

83-96

EN

The article analyzes the historical perspective of the formation of the opposition “friend or foe” in the Russian culture from the Middle Ages to the 19th century. Binary thinking has a universal dimension: it is present in every culture, particularly in traditional societies (in this case it is the opposition Russia–Europe). Hostility towards strangers is already noticeable in the Ruthenian tribes. The outsiders were seen as savages, as animals, and even as evil forces. It relates to the perception of the symbolic center of the world. It is recognizable in the work of Hilarion and the concept of Moscow as the Third Rome.

PL

The article analyzes the historical perspective of the formation of the opposition “friend or foe” in the Russian culture from the Middle Ages to the 19th century. Binary thinking has a universal dimension: it is present in every culture, particularly in traditional societies (in this case it is the opposition Russia–Europe). Hostility towards strangers is already noticeable in the Ruthenian tribes. The outsiders were seen as savages, as animals, and even as evil forces. It relates to the perception of the symbolic center of the world. It is recognizable in the work of Hilarion and the concept of Moscow as the Third Rome.

Refine search results

1 Collectanea Theologica

1 Kultury Wschodniosłowiańskie - Oblicza i Dialog

1 Orientalia Christiana Cracoviensia

1 Pomiędzy. Polonistyczno-Ukrainoznawcze Studia Naukowe

1 Jedliński M.

1 Sagało M.

1 Składanowski M.

1 Wyszczelski L.

2 2023

1 2018

1 2016

Misja władcy Trzeciego Rzymu w Posłaniu do wielkiego księcia Wasyla III

A “God-Bearing Nation”: Religious Aspects of the Russian Concept of State Authority

Moskiewska i kijowska wizja interpretacji sporów o przeszłość ciągłości historycznych korzeni wzajemnej państwowości

Problem obcości: opozycja Rosja–Europa w kulturze rosyjskiej (XI–XIX w.)