Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 11

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  Ukrainian historiography
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

УГОРСЬКА РЕВОЛЮЦІЯ 1956 РОКУ В УКРАЇНСЬКІЙ ІСТОРІОГРАФІЇ ТА МЕМУАРИСТИЦІ

100%
Vidnyanskyj S.
Міжнародні зв’язки України: наукові пошуки і знахідки
|
2017
|
issue 26
EN
The article deals with Ukrainian historians’ scholarly contributions to investigate the events of the 1956 Hungarian Revolution, as well as the reflection of these historical and at the same time tragic events in memoir literature. The influence on the Ukrainian historical science of a new stage in the development of Hungarian and Russian historiographies of the 1956 October Revolution, which began in the late 1980s and early 1990s, is noted. Among the studies of domestic historians, the author highlights the monographs of I. Korol', V. Luschaj and R. Pyliavets', publications about echoes of the 1956 Hungarian events in Transcarpathia, as well as memoirs of the Ukrainian public-political and cultural figure, dissident and human rights activist L. Taniuk.
2
Publication available in full text mode
Content available

«ПРАЗЬКА ВЕСНА» 1968 РОКУ В ЧЕХОСЛОВАЧЧИНІ В УКРАЇНСЬКІЙ ІСТОРІОГРАФІЇ

100%
Postolovskyj R., Slesarenko A.
Міжнародні зв’язки України: наукові пошуки і знахідки
|
2018
|
issue 27
EN
The article deals with the scientific achievements of Ukrainian historians concerning the study of the Prague Spring in 1968, as well as the reflection of these historical events in memoir literature (memoirs of P. Shelest). The theme of the Prague Spring, its political defeat has always been given considerable attention in the Ukrainian historical Slavic studies. The influence on the Ukrainian historical science of a new stage in the study of the political history of Czechoslovakia in 1968, which began after the “velvet” revolution of 1989, was made by Czech and Slovak historians. Significant scientific interest in the history of the Czech Republic and Slovakia in the second half of the XX century show modern Ukrainian slavists of academic and university centers of Kyiv, Kharkiv, Lviv, Uzhgorod, Rivne, Chernivtsi, there were separate works, scientific articles, manuals and collective works. Among the studies of domestic historians, the authors singled out the monographic works of I. Korol, I. Vovkanych, R. Pilyavets, articles by S. Vidnyansky, S. Motruk, R. Postolovsky, publications about the echo of events in 1968 in Ukraine V. Dmytruk. The analysis of the national historiography of the Prague Spring shows that the understanding and interpretation of the events of fifty years ago by Ukrainian historians have undergone evolution. Departing from the Communist Party paradigm of anti-socialist rebellion and justifying the intervention of the states of the Warsaw treaty organization of the Soviet period, domestic scientists consider the phenomenon of the Prague Spring as an attempt of democratic transformation of the socialist system by the Czech and Slovak societies.
3
Publication available in full text mode
Content available

Najnowsze ukraińskie badania nad historią najnowszą

88%
Hryciuk G.
Pamięć i Sprawiedliwość
|
2003
|
issue 1(3)
303-332
4
Publication available in full text mode
Content available

Historiografia ukraińska i postmodernizm: retrospektywy i perspektywy

75%
Zaszkilniak L.
Klio Polska. Studia i Materiały z Dziejów Historiografii Polskiej
|
2016
|
issue 8
EN
Modern Ukrainian historiography has been involved in pursuing two contradictory goals. It has been striving to cover a distance that separates it from Western historiography, at the same time trying to create what can be referred to as a canonical interpretation of the Ukrainian past. Many Ukrainian historians perceive postmodernism in terms of a new historiographical trend, failing to see the epistemological innovations that characterize a “postmodern situation”. However, some Ukrainian historians are of the opinion that postmodernism, by undermining traditional ways of practising history and questioning historiography’s contribution to the process of nation-state building, eliminates the very possibility of creating such a canonical view of the national past. The discussion of the theoretical foundations of a new synthesis of Ukrainian history has revealed the contradiction between the intention of following new scholarly trends on one hand and of writing a work that fulfils legitimizing functions on the other. However, according to this author, an attempt to present the national past from new methodological perspectives (cultural, anthropological) is likely to give it a more humanistic “face”, thus enhancing rather than weakening its legitimizing effect. Young Ukrainian historians are open to new methodological novelties and try to adopt them in their research practice (cultural and anthropological approaches). The overcoming of stereotypes and old patterns that permeate Ukrainian historiography appears to be an urgent task for Ukrainian scholars to carry out today.
PL
W artykule podjęta została refleksja nad ewolucją metodologicznych podstaw badań historycznych w historiografii ukraińskiej po rozpadzie ZSRR oraz sprzeciwem wobec radzieckiej wersji marksistowsko-leninowskiej nauki historycznej. Naświetlono proces zaznajomienia się historyków ukraińskich z kierunkami teoretycznymi historiografii światowej, ich stosunek do relatywizacji poznania naukowego w koncepcjach przedstawicieli postmodernizmu oraz dyskusje wokół metodologicznych podstaw współczesnej syntezy historii Ukrainy.
5
Publication available in full text mode
Content available

Od „burżuazyjnego nacjonalisty” do „faszysty”: marksistowska recepcja twórczości Mychajła Hruszewskiego w pierwszym trzydziestoleciu XX wieku

63%
Telwak W.
Klio Polska. Studia i Materiały z Dziejów Historiografii Polskiej
|
2016
|
issue 8
EN
This article investigates the reception of M. Hruszewski’s work by the Russian and Ukrainian Marxist historiography in the first three decades of the twentieth century. It aims to retrace the main lines along which Hruszewski’s work was interpreted. For a long time Soviet sociologists, while condemning the scholar’s political affiliation in the past, managed to steer clear of misrepresenting his views and tolerated the interpretation of historical process he advanced. Appreciating his work, they relied on his findings for illustrating their own theses. However, beginning in the 1920s, as the country’s socio-political situation worsened, the process of Ukrainization grew weaker, the academic world became increasingly affected by the totalitarian ideology and the new young Marxist cadres, raised in the spirit of ideological intransigence, began to enter the political scene, Hruszewski’s work came under growing criticism. The analysis of the available material clearly shows that Soviet scholars, in passing the critique of Hruszewski’s views, offered an ideologically distorted picture of his work.
PL
W pracy poddano analizie recepcję twórczości Mychajła Hruszewskiego w marksistowskiej historiografii rosyjskiej i ukraińskiej pierwszego trzydziestolecia XX w. Wskazano główne tendencje interpretacyjne dorobku naukowego tego historyka, dowodząc, że wzrost krytycznych opinii na jego temat był następstwem dogmatyzacji życia naukowego w państwie radzieckim.
6
Publication available in full text mode
Content available

Historical Demography in Ukraine: From “Political Arithmetic” to Non-Political History

63%
Serdiuk I., Voloshyn Y.
Przeszłość Demograficzna Polski
|
2019
|
vol. 41
9-32
PL
W artykule omówiono osobliwości rozwoju demografii historycznej w Ukrainie. Autorzy próbowali odpowiedzieć, dlaczego ta gałąź wiedzy historycznej była niepopularna w sowieckiej i postsowieckiej Ukrainie, opisać jej obecny stan i perspektywy otwierające się dziś przed ukraińskimi badaczami. W pierwszych dekadach XX wieku w Ukrainie badania nad ludnością istatystyką historyczną były dobrze rozwinięte, co mogło stanowić, w przyszłości, dobry zaczątek dla rozwoju demografii historycznej. Jednak po ustanowieniu sowieckiego reżimu totalitarnego demografów, wspólnie z innymi badaczami zajmującymi się naukami społecznymi i humanistycznymi, poddano represjom i całkowitej kontroli ideologicznej. Ci, którym udało się uniknąć represji, zostali zmuszeni do wyciągnięcia „odpowiednich” wniosków potwierdzających słuszność sowieckiego planu. W swoich pracach wprowadzili rygorystyczną autocenzurę, a zagranicznym wzorcom metodologicznym przyglądali się jedynie pobieżnie, pod groźbą oskarżenia o burżuazyjne zapatrywania, pracy na rzecz obcego wywiadu lub wiktymizacji ideologicznej itd. W rezultacie, w przeciwieństwie do swoich polskich kolegów, ukraińscy badacze nie mogli podjąć prac organizacyjnych czy dołączyć do tych, które były prowadzone przez wyspecjalizowane instytucje międzynarodowe w zakresie demografii historycznej. Odrodzenie w interesującej nas dziedzinie należy kojarzyć z tzw. odwilżą pod rządami Nikity Chruszczowa. Nastąpiło ono w latach 60. XX wieku, kiedy badacze ukraińskiej historii wczesnonowożytnej, głównie Mykoła Krykun i Arnold Perkowski, po raz pierwszy zastosowali historyczne techniki badań demograficznych. Okres ten trwał jednak krótko, a historyków XVII i XVIII wieku uznano za „burżuazyjnych nacjonalistów.” Kilku wybitnych naukowców zostało zwolnionych i zmuszonych do zmiany zainteresowań naukowych. Jest to jeden z powodów zastoju historycznych badań demograficznych. Upadek ZSRR wydawał się początkiem sprzyjających okoliczności dla rozwoju, ale możliwość studiowania wcześniej zakazanych tematów przede wszystkim skłoniła do badania najbardziej bolesnych, istotnych społecznie problemów, takich jak represje czy Hołodomor. Inną ważną przeszkodą był fakt, że współcześni ukraińscy historycy poznawali osiągnięcia światowej historiografii za pośrednictwem rosyjskiej nauki. Zdecydowana większość nie znała języków europejskich; wobec braku tłumaczenia prac metodologicznych koncept badań demografii historycznej nie wybiegał poza ten zarysowany w pierwszej połowie XX wieku. Stąd też uważano, że demografia była próbą ustalenia liczebności populacji w przeszłości. W artykule również opisano, co spowodowało zainteresowanie metodami historycznymi i demograficznymi na początku XXI wieku. Autorzy analizują okoliczności powstania i rozwoju ośrodka akademickiego w Połtawie, w którym są badane procesy demograficzne zachodzące w XVIII wieku na terytorium kozackiego regionu autonomicznego – Hetmanatu. Autorzy rozważają objęcie badaniami demografii historycznej innych historycznych regionów i okresów oraz dyskutują o perspektywach i znaczeniu rozwoju demografii historycznej dla ukraińskiej historiografii.
EN
This article discusses the peculiarities of the development of historical demography in Ukraine. The authors tried to find out why this branch of historical knowledge was unpopular in Soviet and post-Soviet Ukraine, describe its current state and the prospects open to Ukrainian researchers today. In the first decades of the twentieth century in Ukraine, population research and historical statistics were well developed, which could have become a good precondition for the development of historical demography in the future. However, after the establishment of the Soviet totalitarian regime, demographers, in common with other social scientists and humanities academics, became subject to repression and total ideological control. Those who managed to avoid repression were forced to make “convenient” conclusions confirming the correctness of the Soviet plan. In their works, they implemented rigorous self-censorship, and gave foreign methodological patterns only a cursory glance, under the risk of being accused of bourgeois bias, working for foreign intelligence, or becoming ideologically victimized, and so on. Consequently, unlike their Polish colleagues, Ukrainian researchers could not join the founding and work of specialized international institutions on historical demography. A revival in this direction, which should be associated with the so-called “Thaw” under Nikita Khrushchev, began in the 1960s, when historical demographic techniques were first used by researchers of Ukrainian early modern history, primarily by Mykola Krykun and Arnold Perkovskyi. However, this period lasted for a short time, and historians of the seventeenth and eighteenth centuries were declared “bourgeois nationalists.” A number of prominent academics were dismissed, and were forced to change their academic area of interest. This is one of the reasons why historical demographic studies did not develop further. The collapse of the USSR appeared to usher in favorable circumstances, but the opportunity to study previously prohibited topics primarily prompted the study of the most painful, socially significant problems, such as repression or Holodomor. Another important obstacle was the fact that contemporary Ukrainian historians learned the achievements of world historiography through Russian mediation. The vast majority had no knowledge of European languages; therefore, in the absence of a translation of methodological works, the idea of historical demography remained at the level of the first half of the twentieth century. Thus, demography was believed to be an attempt to determine the size of the population in the past. The article also describes what caused an interest in historical and demographic methods in the early 2000s. The authors analyze the circumstances for the emergence and development of the Poltava academic center which studies the demographic processes in the territory of the Cossack Autonomous Region, the Hetmanate, in the 18th century. The authors consider the extension of historical demography to other historical regions and periods, and discuss the prospects and importance of its development for Ukrainian historiography
7
Publication available in full text mode
Content available

Kilka refleksji o ukraińskiej (i nie tylko) historiografii postsowieckiej

63%
Portnov A.
Kwartalnik Historyczny
|
2021
|
vol. 128
|
issue 1
481-490
EN
The article aims to summarise the main trends in the development of post-Soviet Ukrainian historiography and to place them within the broader context of contemporary challenges facing the Humanities, including the growing impact of “identity politics”. The author argues for the significance of contextualizing analysis of historiographical debates and supports the crucial importance of preserving academic freedom and open discussion.
PL
Celem artykułu jest podsumowanie głównych tendencji w rozwoju postsowieckiej historiografii ukraińskiej i umieszczenie ich w szerszym kontekście współczesnych wyzwań stojących przed naukami humanistycznymi, w tym rosnącego wpływu „polityki tożsamości”. Autor opowiada się za istotnością kontekstualnej analizy debat historiograficznych oraz wspiera zasadnicze znaczenie zachowania akademickiej wolności i otwartej debaty.
8
Publication available in full text mode
Content available

„Mit roku 1918” we współczesnej historiografii ukraińskiej

63%
Wysocki R.
Studia Podlaskie
|
2018
|
vol. 26
59-73
EN
The subject of the text is the problem of “the myth of 1918” in the contemporary Ukrainian historiography. The analysis of the problem shows that this kind of myth does not exist in it, unlike “the myth of 1918” so active in the Polish historiography. The events of 1918 in Ukraine are perceived only as a certain stage of what Ukrainian historians call the “Ukrainian Revolution”.
PL
Tematem artykułu jest problem „mitu 1918 r.” we współczesnej historiografii ukraińskiej. Analiza problemu pozwala stwierdzić, że nie funkcjonuje w niej tego rodzaju mit, w przeciwieństwie chociażby do „mitu 1918 r.”, który jest bardzo aktywny w historiografii polskiej. Wydarzenia z 1918 r. na Ukrainie postrzegane są jedynie jako etap tego, co współcześni ukraińscy historycy nazywają „rewolucją ukraińską”.
9
Publication available in full text mode
Content available

Hajdamacy i koliszczyzna w historiografii polskiej i ukraińskiej. Polsko-ukraiński dwugłos

51%
Sokyrska W. W., Srogosz T.
Przegląd Nauk Historycznych
|
2017
|
vol. 16
|
issue 2
7-41
EN
In the article Polish and Ukrainian historians will analyze scientific achievements of researchers, who in the Polish and Ukrainian historiography occupy a prominent place as regards the haidamak movements and Koliyivshchyna, i.e. Franciszek Rawita-Gawroński, Władysław A. Serczyk, Petr Mirchuk, and Grigorij Hraban. Authors agree with the opinion that the historian does not judge, but tries to understand. The common Polish-Ukrainian research program on the haidamaks and Koliyivshchyna, thanks to which at least necessary queries and a discrepancy report will be developed, remains a main postulate. Only in that way the vivid use of history for current ideology and shaping of young generation will be minimized. Unfortunately, apart from substantive arguments, still there will remain other arguments of ideological or political context. The point is, however, that a discourse on Polish-Ukrainian relations in various epochs should be reduced to a normal scientific discussion that should take into account limitations resulting from cultural imputation only, the fact that has not been preserved on the part of both Ukrainian, and Polish side so far.
PL
W pracy analizowany jest z punktu widzenia historyków ukraińskiego i polskiego pochodzenia dorobek naukowy badaczy, którzy w historiografii polskiej i ukraińskiej zajęli poczesne miejsce w zakresie badania ruchów hajdamackich i koliszczyzny, czyli twórczość Franciszka Rawity-Gawrońskiego, Władysława A. Serczyka, Petra Mirczuka i Grigorija J. Hrabana. Autorzy zgadzają się z opinią, że historyk nie sądzi, ale stara się zrozumieć. W dalszym ciągu w sferze postulatu pozostaje wspólny polsko-ukraiński program badawczy dotyczący hajdamaków i koliszczyzny, który przynajmniej pozwoli na wykonanie niezbędnych kwerend i wypracuje protokół rozbieżności. Tylko na tej drodze można będzie zminimalizować jaskrawe wykorzystywanie interpretacji dziejów do bieżącej ideologii i kształtowania młodego pokolenia. Niewątpliwie oprócz argumentów merytorycznych wciąż niestety funkcjonować będą inne, związane z kontekstem ideologicznym, politycznym etc. Chodzi jednak o to, aby dyskurs na temat stosunków polsko-ukraińskich w różnych epokach sprowadzić do naukowej dyskusji zbliżonej do normalności, która miałaby na uwadze jedynie ograniczenia wynikające z imputacji kulturowej, co nie było dotychczas zachowane zarówno ze strony ukraińskiej, jak i polskiej.
10
Publication available in full text mode
Content available

The haidamaks and Koliyivshchyna in the Polish and Ukrainian historiography. The Polish-Ukrainian duet

51%
Sokyrska W. W., Srogosz T.
Przegląd Nauk Historycznych
|
2017
|
vol. 16
|
issue 3
7-40
PL
W pracy analizowany jest z punktu widzenia historyków ukraińskiego i polskiego pochodzenia dorobek naukowy badaczy, którzy w historiografii polskiej i ukraińskiej zajęli poczesne miejsce w zakresie badania ruchów hajdamackich i koliszczyzny, czyli twórczość Franciszka Rawity-Gawrońskiego, Władysława A. Serczyka, Petra Mirczuka i Grigorija J. Hrabana. Autorzy zgadzają się z opinią, że historyk nie sądzi, ale stara się zrozumieć. W dalszym ciągu w sferze postulatu pozostaje wspólny polsko-ukraiński program badawczy dotyczący hajdamaków i koliszczyzny, który przynajmniej pozwoli na wykonanie niezbędnych kwerend i wypracuje protokół rozbieżności. Tylko na tej drodze można będzie zminimalizować jaskrawe wykorzystywanie interpretacji dziejów do bieżącej ideologii i kształtowania młodego pokolenia. Niewątpliwie oprócz argumentów merytorycznych wciąż niestety funkcjonować będą inne, związane z kontekstem ideologicznym, politycznym etc. Chodzi jednak o to, aby dyskurs na temat stosunków polsko-ukraińskich w różnych epokach sprowadzić do naukowej dyskusji zbliżonej do normalności, która miałaby na uwadze jedynie ograniczenia wynikające z imputacji kulturowej, co nie było dotychczas zachowane zarówno ze strony ukraińskiej, jak i polskiej.
EN
In the article Polish and Ukrainian historians will analyze scientific achievements of researchers, who in the Polish and Ukrainian historiography occupy a prominent place as regards the haidamak movements and Koliyivshchyna, i.e. Franciszek Rawita-Gawroński, Władysław A. Serczyk, Petr Mirchuk, and Grigorij Hraban. Authors agree with the opinion that the historian does not judge, but tries to understand. The common Polish-Ukrainian research program on the haidamaks and Koliyivshchyna, thanks to which at least necessary queries and a discrepancy report will be developed, remains a main postulate. Only in that way the vivid use of history for current ideology and shaping of young generation will be minimized. Unfortunately, apart from substantive arguments, still there will remain other arguments of ideological or political context. The point is, however, that a discourse on Polish-Ukrainian relations in various epochs should be reduced to a normal scientific discussion that should take into account limitations resulting from cultural imputation only, the fact that has not been preserved on the part of both Ukrainian, and Polish side so far.
11
Publication available in full text mode
Content available

II Rzeczpospolita we współczesnej historiografii ukraińskiej

51%
Komosa J.
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
|
2019
|
vol. 54
|
issue 1
193-222
EN
An analysis of selected Ukrainian historiographic publications on the interwar period and the Second Polish Republic encourages moderate optimism. The image of Poland and Poles presented by the contemporary Ukrainian historians analysed in the article differs significantly. There are many differences in their perception, as they not only put emphasis differently but also look at the history of Polish-Ukrainian relations from different perspectives. Ukrainian historians are trying to fill in the white gaps in our shared history. The image of Poland and Poles is definitely evolving. The slow and painstaking process of demythologization and decommunisation of national historiography is taking place.At the same time, Ukrainian historians still focus too much on these areas of Polish-Ukrainian history that have been analysed for many years: Polish national policy, brought up in virtually every book, the attitude of Polish political elites towards the Ukrainian minority, methods of assimilation of Ukrainians, sabotage actions and the growth of the Ukrainian nationalist movement, the Polish “pacification” action of 1930, the policy of “normalization”, or the collapse of the “Volhynia experiment”. It is also worth to note that Ukrainian historians focus on analysing Polish-Ukrainian relations primarily in two regions: Eastern Galicia and Volhynia. Other regions inhabited then by the Ukrainian population are dealt with perfunctorily or simply ignored. Seen from this perspective, the Second Polish Republic remains an imperialist, partitioning and oppressive state, and the Ukrainian population is its victim. There are no publications that would focus on the Polish perception of the problem, on attempts at reconciliation undertaken by both parties, analysis of Polish policy towards other regions inhabited by the Ukrainian population (e.g. towards Chełm region or Podlasie). 
RU
Анализ избранных украинских историографических изданий, посвященных межвоенному двадцатилетию и II Речи Посполитой вселяет умеренный оптимизм. Образ Польши и поляков, представленный перечисленными в тексте украинскими историками, существенно различается. Можно заметить нестыковки в их взглядах. Акцент делается на разные явления и исследователи смотрят на историю польско-украинских отношений из разных ракурсов. Украинские историки пытаются заполнить «белые пятна» совместной истории. Картина Польши и поляков, без сомнения, трансформируется. Имеет место медленный и кропотливый процесс демифологизации и декоммунизации национальной историографии.Одновременно украинские историки продолжают слишком сосредоточиваются на одних и тех же, анализированных в течение многих лет, областях польско-украинской истории: польской этнической политике, которая появляется в почти каждой публикации, анализе отношения польских политических элит к украинскому меньшинству, методах ассимиляции украинцев, саботажных операция и развитию украинского националистского движения, польской «усмирительной» операции в 1930 г., политике «нормализации» или провалу «волынского эксперимента». Важно отметит и тот факт, что украинские историки сосредоточиваются на анализе польско-украинских отношений, прежде всего, в двух регионах – Восточной Галиции и Волыни. Другие регионы, населенные тогда украинцами, рассматриваются очень поверхностно или просто о них умалчивается. В таком ракурсе II Речь Посполитая остается империалистским, захватническим и угнетающим государством, в то время как украинское население – жертвой. Не хватает исследований, которые склонились бы над польским взглядом на этот вопрос, попытками согласия, предпринимаемыми обеими сторонами, анализом польской политики по отношению к другим регионам, населенным украинцами (напр. Холмщины или Подляшья).
PL
Artykuł prezentuje obraz II Rzeczypospolitej we współczesnej historiografii ukraińskiej. Na podstawie analizy wybranych publikacji oraz artykułów naukowych autorka rekonstruuje wizerunek Polski okresu międzywojennego. Obecnie historiografia ukraińska przeżywa trudny okres ze względu na toczącą się wojnę ukraińsko-rosyjską i wywieraną na nią wydatną presję polityczną oraz społeczną. Ewidentnie jednak jest zainteresowana badaniem relacji polsko-ukraińskich, a szczególnie okresu II RP. Rozwój historiografii w tym kierunku ma na celu „wypełnienie” białych plam w ukraińskiej pamięci zbiorowej. 
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.