Search results

1

Główne aspekty działalności społeczno-kulturalnej w salezjańskiej parafii św. Krzyża w międzywojennych Kielcach

100%

Pajek A.

Seminare. Poszukiwania naukowe

|

2012

|

vol. 32

199-210

EN

The diverse activities of the Salesian Congregation grew from the initiative of its founder – St. John Bosco. Salesians were invited to Kielce by bishop Augustyn Łosiński in 1918. It was their first religious home and parish in the Russian zone. After creating the carpentry department in 1920, the school was converted to the craft – boys could be trained in the profession of tailor, cobbler and carpenter. In 1928 there were left only two departments – carpentry and tailoring, both very popular across the Polish boys. But the Salesian institution is not only the school itself, but also a special kind of educational institution – Oratory. The J. Bosco Salesian Oratory in Kielce was created on 8th September 1920, thanks to the effort of Paul Bazgier. Several years later Wojciech Michałowicz decided to take the trouble to build a new building of the school, so it could be transformed into gymnasium. The tailoring school construction project was approved by the Regional Office in Kielce 6 XII 1938. The governor appointed Salesian High School Building Committee to commemorate the twentieth Anniversary of the Independence. Unfortunately this initiative was interrupted by the outbreak of World War II.

2

Activité de la loge cracovienne «Solidarność» dans le domaine de la culture musicale juive dans l’entre-deux-guerres

100%

Jakubczyk-Ślęczka S.

Scripta Judaica Cracoviensia

|

2012

|

vol. 10

123–131

EN

The article is focused on the involvement of Kraków’s lodge B’nei B’rith (Solidarity) in local Jewish musical life in the interwar period. On the basis of information contained in documents preserved in State Archive in Kraków we may conclude that the activity of the most outstanding Jewish musical institutions would not have been possible without financial support of Solidarity. However, it seems to be the expectation of the lodge that all musicians and groups supported by B’nei B’rith had to derive from the environment of the progressive Jews and were also involved in the promotion of the new ‘Hebrew music’. There are no doubts that both of these features of the lodge Solidarity’s activity had a profound influence on the shape of Jewish musical life in the interwar Kraków.

3

HISTORY AS A SCHOOL SUBJECT IN THE “SECOND CHANCE” PROGRAMME FOR FUNCTIONAL BASIC EDUCATION OF ADULTS IN SERBIA

88%

Čović P., Koljanin D.

Journal of Education Culture and Society

|

2016

|

vol. 7

|

issue 2

274-287

EN

The implementation of comprehensive educational reforms which include adult education is taking place in Serbia. The bases for the reforms are new approaches to education and learning, because rapid changes in all spheres of life have opened up the need for lifelong learning and education. However, the moment when society recognized the need for an institutional and organized form of adult education was preceded by a long development path in the second half of the twentieth century. This paper will examine the role of history as a subject in primary education of adults within the Second Chance project. History as a subject is undeniably important for development of one`s identity and understanding of the present in order to prepare to be a responsible part of society. Considering that Serbia has in the past been faced with the problem of illiteracy, there will be a brief overview of adult education in the second half of the twentieth century.

4

Kompozytorzy polscy 1918-2000 – kontynuacja

88%

Podhajski M.

Seminare. Poszukiwania naukowe

|

2011

|

vol. 30

283-293

EN

The author discusses his inspirations and premises behind Polish Composers 1918-2000, which appeared in print in 2005, jointly published by the Warsaw and Gdańsk Academies of Music. It consists of two volumes – Essays and Biographical Entries. The former presents a wide panorama of social, political and cultural phenomena, which influenced the development of Polish music in the 20th century. The second volume consists of around 1300 biographical entries. This paper contains remarks about the contents planned for the English version of the book. Two complementary sources of inspiration determined the book’s coming into being. The first, a belief that the accomplishments of Polish composers of the 20th century are just as outstanding as they are little-known. The second inspiration comes from an observation that the list of the finest musical compositions of the 20th century (289 items), compiled in 1992 by Leo Gerhartz from the European Radio Union, ranks Polish music as no. 12. It is represented by 10 compositions by 4 composers: Witold Lutosławski (5 compositions), Karol Szymanowski (2 compositions), Krzysztof Penderecki (2 compositions), and Ignacy Jan Paderewski (1 composition). At the outset of the research, two seemingly simple but essential questions had to be answered. The first one being who do we call a composer, and the other, who do we consider to be a Polish composer. In the author’s view, a composer is a person who has composed at least one musical composition, a piece which became known as an artistic fact. Here, “become known” means primarily a public performance of a piece. The author’s attention focused on the lives and works of the so-called classical composers. While searching for an answer to the question as to who can be considered a Polish composer, the author analyses statements made by outstanding Polish researchers. He shares their view that ‘Polishness’ should not be determined by nationality or language, but by participation in Polish culture, and an affiliation to it. The last part of the paper concerns the structure and contents of the English version of the book. It will be published jointly by the John Paul II Catholic University of Lublin and Stanisław Moniuszko Academy of Music in Gdańsk. The book will not be a simple and direct translation of the Polish version. The contents of the Essays volume will be different, and the Biographical Entries volume will include, first of all, the following entries: winners of Polish and international composition competitions, composers who have rendered great services to Polish musical culture, priests-composers or other persons, whose creative activities are closely linked to the music of the Catholic Church, and representatives of the younger generation of composers, who have become known after the year 2000. The goal of the planned book is an attempt at proving the thesis that the contribution of Polish composers to the European cultural achievements, their outstanding accomplishments in the area of culture, are of the highest value.

5

Kultura historyczna jako kategoria badań nad obecnością przeszłości w teraźniejszości. Propozycje teoretyczne Petera O. Loewa (Peter Oliver Loew, Gdańsk i jego przeszłość. Kultura historyczna miasta od końca XVIII wieku do dzisiaj, przeł. J. Mosakowski)

88%

Rajewski A.

Rocznik Antropologii Historii

|

2013

|

issue 1(4)

357-364

XX

Review article of Peter Olivier Loew's book "Danzig und seine Vergangenheit, 1793 bis 1997. Die Geschichtskultur einer Stadt zwischen Deutschland und Polen"

6

„Pokrzywione bemole” — o inspiracjach muzycznych w twórczości poetyckiej Brunona Jasieńskiego (jak również o autorach, dla których twórczość ta stała się muzyczną inspiracją) słów kilka

88%

Jaworski K.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica

|

2012

|

vol. 15

|

issue 1

114-120

EN

The article describes the importance of public performance for the image of the Futurists, mainly of Bruno Jasieński. The impressions that the artists gained from Helena Buczyń-ska’s ‘word-arts’ performance, and Scriabin’s idea of ‘Art Religion’ they were exposed to, inspired the young poets. The article finishes with enumeration of several inspira-tions that are being found in Jasieński’s texts by modern musicians adapting his poetry.

7

Lata gimnazjalne świętego Józefa (Biby) Bilczewskiego

75%

Meus K.

Folia Historica Cracoviensia

|

2013

|

vol. 19

279-296

PL

Józef Bilczewski, arcybiskup metropolita lwowski pozostaje bez wątpienia jedną z najważniejszych postaci Kościoła katolickiego na ziemiach polskich w początkach minionego stulecia. Bilczewski nazwany przez potomnych: „jedną z najpiękniejszych postaci XX wieku”48, doczekał się dotychczas licznych biografii i prac opiewających jego dorobek duszpasterski i naukowy. Okazuje się jednak, że chyba najmniej rozpoznanym okresem jego życiorysu pozostaje czas pobytu Wadowicach, gdzie przez osiem lat (pomiędzy dwunastym, a dwudziestym rokiem życia) uczęszczał do c.k. Realnego Gimnazjum. Józef Biba rozpoczął edukację w Gimnazjum Realnym w Wadowicach we wrześniu 1872 roku. Przez pierwsze lata nauki raczej nie był wyróżniającym się uczniem. Przyczyn takiego stanu rzeczy należy doszukiwać się najprawdopodobniej w trudnościach adaptacyjnych w nowym środowisku. Wraz z upływem czasu sytuacja uległa zmianie. Z lektury Sprawozdań Dyrekcji Gimnazjum za lata 1876–1880 wynika, że w klasie czwartej (1875/76) Biba uplasował się na siódmej pozycji, spośród 28 uczniów. Jego systematyczna i wytrwała praca zaczęła przynosić efekty w klasie szóstej. Wówczas otrzymał stypendium imienia Mikołaja Kopernika. W klasie siódmej znalazł się już w gronie najlepszych „studentów”. Podobnie rzecz miała się w klasie maturalnej, którą ukończył jako prymus. Józef Biba przystąpił do matury 14 czerwca 1880 roku. Egzamin zdał z wyróżnieniem, co umożliwiło mu staranie się o przyjęcie w poczet studentów Uniwersytetu Jagiellońskiego. W październiku 1880 roku rozpoczął studia na Wydziale Teologicznym krakowskiej wszechnicy. Lata gimnazjalne Józefa Bilczewskiego pozostają jednym z ważniejszych okresów w życiu świętego. Ośmioletni pobyt i edukacja w Wadowicach musiały wywrzeć spory wpływ na kształtowanie charakteru nastoletniego chłopca, a później dorastającego mężczyzny. Trudności bytowe związane z utrzymaniem w średniej wielkości mieście – kilkadziesiąt kilometrów od rodzinnego domu – nauczyły młodego wilamowiczanina pokonywania przeciwności losu i wytrwałego, okupionego ciężką pracą, dążenia do zamierzonego celu. Słuszności powyższego wywodu dowodzi determinacja, jaką można śledzić u Bilczewskiego w czasie edukacji w wadowickim gimnazjum. Z ucznia raczej przeciętnego, w pierwszych latach nauki, już jako dojrzały młodzieniec zostaje prymusem szkolnym. Nie do przecenienia pozostaje wszechstronna wiedza wyniesiona ze szkoły średniej. Zawdzięczał jej m.in. znakomite przygotowanie humanistyczne, tak istotne podczas studiów teologicznych i jego dalszej kariery naukowej.

EN

Józef Bilczewski, the archbishop of the city of Lviv, undoubtedly remains one of the most significant figures of the Catholic Church on Polish grounds at the beginning of the last century. Bilczewski has been the object of numerous biographies eulogising his pastoral and academic accomplishments. It turns out, however, that the time he spent in Wadowice (between 12 and 20 years of age), where he attended a secondary school for eight years, is often omitted by his biographers. Józef Biba began his education in Wadowice Secondary School (pol.: Gimnazjum Realne) in September 1872. During his initial school years he was not an above-average pupil. This can be explained by the fact that at the beginning he might have had some adaptive difficulties being in a new environment. Nevertheless, over the years, the situation changed significantly. Following the school’s Headmaster’s Report for 1876–1880, in the fourth grade (1875/76) Biba took the seventh place out of 28 students. His systematic and persistent work brought effects in the sixth grade, when he was awarded the Nicolaus Copernicus scholarship. In the seventh grade he was one of the best students. A similar situation occurred in the final grade. He graduated as a top student and took the school-leaving examinations on June 14th 1880. He passed with honours, which allowed him to apply for the Jagiellonian University. In October 1880 he became a student of the Faculty of Theology at the university in question.

8

Organizacja i funkcjonowanie przedszkoli podległych Zrzeszeniu Katolików Caritas – Oddział Wojewódzki w Kielcach w latach 1950-1960

63%

Stawiak-Ososińska M., Gołuch S.

Lubelski Rocznik Pedagogiczny

|

2020

|

vol. 39

|

issue 1

EN

After the end of World War II, in 1950, the Caritas division, established as a Catholic organization, was converted into a lay institution governed by the Caritas Catholic Association, a communist body. The activity of this new formation was focused on helping those in need and on providing aid to the poorest. The division took over Caritas’ entire property. Among the facilities now governed by the institution were kindergartens. In Kielce itself, there were 21 kindergartens managed by the Association. The article presents the resources of particular facilities governed by the Caritas Catholic Association, the principles of their functioning, the methods of work with the wards, and the scale of care provided to pre-schoolers in the then Kieleckie Voivodeship.

PL

Po zakończeniu II wojny światowej w 1950 roku doszło do przekształcenia dotychczasowego katolickiego Caritasu w świeckie, całkowicie podległe władzy komunistycznej Zrzeszenie Katolików Caritas. Zakres działalności nowego tworu miał sprowadzać się do pomagania najbardziej potrzebującym oraz udzielania wsparcia najbiedniejszym. ZKC przejął cały zastany majątek Caritasu. Wśród placówek, które były pod jego zarządem, znalazły się też przedszkola. W Kielcach w omawianym okresie pod zarządem ZKC pozostawało 21 placówek wychowania przedszkolnego. W artykule opisano, jakim zapleczem dysponowały placówki podległe ZKC , zasady ich funkcjonowania, metody pracy z wychowankami, przedstawiono ponadto specyfikę ówczesnego personelu pedagogicznego oraz skalę świadczonej opieki wobec dzieci w wieku przedszkolnym w ówczesnym województwie kieleckim.

9

The basis of the new model of politics of memory: The effects of Great War on nation-building processes in East-Central Europe in XX century

63%

Paruch W.

Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio K – Politologia

|

2011

|

vol. 18

|

issue 1

89-114

PL

Artykuł jest analizą wpływu procesów narodowotwórczych zachodzących w Europie Środkowowschodniej na politykę w XX wieku, zwłaszcza pod wpływem oddziaływania skutków Wielkiej Wojny. Przyjęto założenie, że mieszkańcy Europy Środkowowschodniej, w odróżnieniu od ludności zamieszkującej Europę Zachodnią pod koniec XIX wieku stanęli wobec dylematu - czy nowoczesne narody ukształtują się na obszarze między Niemcami a Rosją jako wspólnoty o charakterze polityczno-państwowym, czy raczej podstawową więzią, konstytuującą owe zbiorowości, będą czynniki etniczno-kulturowe.Zbadano skutki I wojny światowej dla charakteru nowoczesnej polityki. Po pierwsze, doprowadziła do rozpadu lub zapoczątkowała kryzys tradycyjnych imperiów wieloetnicznych i wielokulturowych (od rosyjskiego do portugalskiego). Przesądziła jednocześnie o statusie ontologicznym narodów - głównych podmiotów legitymizujących istnienie tzw. państw narodowych. Po drugie, uszczegółowiła w XX wieku zjawisko polityczności. W aspekcie ontologicznym podział na narody stał się sposobem stanowienia nowoczesnego społeczeństwa oraz narzucił rzeczywistości politycznej określony wymiar antagonizmu, czyli podział na państwa narodowe sojusznicze i wrogie. Po trzecie, wzmocniła podmiotowość polityczną narodów uznanych za prymarne wspólnoty, zdolne do suwerennych działań w ujęciu dziejowym i współczesnym, co oznaczało przedefiniowanie roli państwa oraz władzy politycznej, a także polityki. Zmodyfikowano trzy natury polityki - ogólną, szczegółową, filozoficzną. Treścią polityki w ujęciu ogólnym stała się walka o władzę w państwie oraz jej sprawowanie w taki sposób, aby utrzymywać spoistość narodową oraz chronić egzystencję narodową przed zagrożeniami zewnętrznymi i wewnętrznymi. Identycznie zaczęto postrzegać politykę szczegółową, traktując jej różne przejawy jako specjalistyczną działalność na rzecz rozwiązywania problemów społecznych przypisywanych narodowi. Ta sama perspektywa poznawcza zdominowała działalność metapolityczną. Naród, kosztem innych wspólnot, np. religijno-wyznaniowych, społeczno-zawodowych, regionalno-kontynentalnych, uczyniono kategorią wykorzystywaną przez podmioty metapolityczne w ocenie polityki. Wniosek wynikający z badań - skutki Wielkiej Wojny wywołały przewartościowania w Europie Środkowowschodniej modelu polityki historycznej. Państwo narodowe zostało uznane za główny podmiot dziejów.

10

Problematyka powszechnego nauczania robót ręcznych na łamach kwartalnika „Praca Ręczna w Szkole” (1927-1939)

63%

Lisiecka A.

Lubelski Rocznik Pedagogiczny

|

2020

|

vol. 39

|

issue 1

EN

In the interwar years, the Polish pedagogical press experienced intense development. Numerous periodicals devoted to the issues of general, secondary and vocational education, periodicals about non-school education and methodical and subject writings were published. One of the recognized methodological writings was "Manual Work at School" (1927-1939). In the quarterly was discussed the broadly understood problem of teaching manual works in general schools: the issue of the impact of manual work on student development, methodological solutions were presented both in theoretical and practical terms, and the relationship between the subject and aesthetic education and other classes taught at schools was pointed out. Numerous numbers contained reports on conventions, exhibitions and conferences taking place in Poland and abroad. The quarterly presented deliberately selected articles supporting teachers' self-education. A permanent group of specialists in their articles addressed a wide range of topics: from the scientific organization of the teaching process through art to the automotive industry. Texts posted in "Manual Work at School" became a contribution to the discussion and reflection on the organization of education.

PL

W latach międzywojennych polska prasa pedagogiczna przeżywała intensywny rozwój. Ukazywały się liczne periodyki poświęcone problematyce szkolnictwa powszechnego, średniego i zawodowego, czasopisma traktujące o oświacie pozaszkolnej oraz pisma metodyczno-przedmiotowe. Jednym z uznanych pism metodycznych była „Praca Ręczna w Szkole”(1927–1939). Na łamach kwartalnika podejmowano szeroko rozumianą problematykę nauczania robót ręcznych w szkołach ogólnokształcących: omawiano zagadnienie wpływu pracy ręcznej na rozwój ucznia, przedstawiano rozwiązania metodyczne zarówno w ujęciu teoretycznym, jak i praktycznym oraz wskazywano na związki przedmiotu z wychowaniem estetycznym i innymi zajęciami nauczanymi w szkołach. Liczne numery zawierały sprawozdania ze zjazdów, wystaw czy konferencji odbywających się w kraju i za granicą. Kwartalnik prezentował celowo dobrane artykuły wspierające samokształcenie nauczycieli. Stałe grono specjalistów w swoich opracowaniach poruszało szeroki zakres tematów: od naukowej organizacji procesu nauczania poprzez sztukę aż po motoryzację. Teksty zamieszczane w „Pracy Ręcznej w Szkole” stawały się przyczynkiem do dyskusji i refleksji nad organizacją szkolnictwa.

11

Schnitte, Einstiche, Öffnungen – Stichpunkte zu einer einschneidenden Literatur (Kleist, Büchner, Jahnn, Heiner Müller)

54%

Schütte U.

Convivium. Germanistisches Jahrbuch Polen

|

2010

19-43

PL

Artykuł poszukuje śladów diachronicznych w literaturze niemieckiej dotyczących poetyki noża. W centrum uwagi znajdują się prace różnych autorów, od roku 1800 do późnego XX wieku, których teksty charakteryzuje wspólna, a zarazem różnie wyrażana tendencja do przekraczania granic poprzez emocjonalnie nacechowany język, jak również transgresyjne pragnienie ujawnienia radykalnej prawdy, przez co zyskują miano literatury ekstremistycznej. Koncentrując się w różnym stopniu wokół metafory noża, teksty stają się formą przemocy wobec ciała ludzkiego zaatakowanego gwałtownie nożem.

EN

This essay traces the tradition of what could be described as a poetics of the knife in German literature. Dealing with texts by writers from around 1800 until late twentieth century, examples of aesthetically extremist literature are being considered. What unites the various authors is that an emotionally charged language, as well as a transgressive desire to reveal the truth believed to be located inside the human body characterize their texts. Writing turns into a form of opening up of bodies which is why the texts examined feature bodies being violently attacked by knives.

DE

Der Aufsatz verfolgt anhand mehrerer Stichproben die diachronen Spuren einer Poetik des Messers in der deutschen Literatur. Die Werke der behandelten Autoren aus der Zeit um 1800 bis zum späten 20. Jahrhundert können aufgrund ihrer gemeinsamen, wenngleich unterschiedlich ausgeprägten Tendenz zu Grenzüberschreitung durch affektive Aufladung von Sprache und dem Ausdruck eines radikalen Wahrheitswillens einem Begriff extremistischer Literatur zugerechnet werden, die sich in jeweils unterschiedlicher Ausprägung um die Metapher des Messers zentriert, das dem menschlichen Körper gewaltsam zu Leibe rückt.

12

Eucharystia w pismach s. Wandy Boniszewskiej CSA

51%

Damazyn M.

Studia Gdańskie

|

2020

|

vol. 47

131-145

EN

Wanda Boniszewska one of the most recognizable Polish Mystics of the twentieth century. The publication of all her spiritual writings in 2016 opens the way to the analysis of her spirituality. Among its components, the Eucharist has an important place. The sacrament of Holy Communion is her daily practice, but also a real strengthening both in the fight against Satan and in suffering. It mentions visions that appear when she participates in the Holy Mass or adores the Blessed Sacrament and those that are a reference to the Passion of Christ. The love for Christ manifests in her as a desire to unite with the "Prison of Love in the Tabernacle" and pay Him for insults committed by priests and consecrated persons. The text is an analysis of those parts of the journal of Wanda Boniszewska, which have a reference to the Eucharist.

PL

Wanda Boniszewska należy do najbardziej rozpoznawalnych mistyczek polskich XX wieku. Publikacja w 2016 roku całości jej pism duchowych otwiera drogę do pogłębionej analizy jej duchowości, w której Eucharystia znajduje poczesne miejsce. Komunia św. była jej codzienną praktyką, ale i realnym wzmocnieniem zarówno w walce z szatanem, jak i znoszeniu cierpień cielesnych i duchowych. Notowała też wizje pojawiające się w czasie, gdy uczestniczyła we Mszy św. lub adorowała Najświętszy Sakrament oraz te, które były odniesieniem do Męki Chrystusa. Miłość do Chrystusa przejawiała się u niej jako pragnienie zjednoczenia się z „Więźniem Miłości w Tabernakulum” oraz wynagrodzenia Mu za zniewagi, jakich dopuszczają się kapłani i osoby konsekrowane. Tekst stanowi analizę tylko tych zapisów Dziennika Wandy Boniszewskiej, które mają odniesienie do Eucharystii.

13

Z dziejów polskiego dziedzictwa piśmienniczego w Szwajcarii po II wojnie światowej. 20 lat Fundacji „Archivum Helveto-Polonicum” we Fryburgu

45%

Ptasińska M.

Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi

|

2017

|

vol. Polonika w zbiorach obcych, tom specjalny

507-516

EN

The „Archivum Helveto-Polonicum Foundation” was established in June 1997 by Jacek and Ludwika Sygnarski in Freiburg. It was a result of their collecting passion, especially of Jacek Sygnarski’s one, developed back in his time in Toruń. Since the mid 70’s, they have created one of the largest private collections of the clandestine (so called „second circulation”) publications, as well as press and underground publications from the period of Solidarity. When the Martial law in Poland was declared they were visitng Jacek’s uncle in Freiburg, a former soldier of the 2nd Division of Foot Riflemen (2nd DSP) interned in Switzerland. This way the have opened the emigration chapter of their lives. In the course of 20 years of the Foundation’s activities, their consistent work resulted in a considerable collection of about 116 archival sets of up to 290 linear meters, about 80,000 volumes and many valuable museal items such as 2nd DSP soldiers’ uniforms. In addition, the Sygnarskis organized vernissages, exhibitions in French, they also published multilingual publications. Their achievements in favor of Polish culture in exile are noteworthy and deserve the highest recognition.

PL

Fundacja „Archivum Helveto-Polonicum” została założona przez małżeństwo Jacka i Ludwikę Sygnarskich we Fryburgu w czerwcu 1997 r. Krok ten stanowił naturalne rozwinięcie ich pasji kolekcjonerskiej. Od połowy lat 70. stworzyli bowiem jeden z największych prywatnych zbiorów wydawnictw drugiego obiegu oraz prasy i wydawnictw oficjalnych i podziemnych z okresu „Solidarności”. Stan wojenny zastał ich podczas wizyty u wuja we Fryburgu, byłego żołnierza 2 DSP internowanego w Szwajcarii. W ciągu 20 lat działalności fundacji wytężona, konsekwentna praca jej założycieli zaowocowała zgromadzeniem potężnych zbiorów, które liczą około 116 zespołów archiwalnych o wielkości sięgającej blisko 290 m.b., ok. 80 000 woluminów oraz wiele cennych eksponatów muzealnych, wśród których są np. mundury żołnierzy 2 DSP. Ponadto J. i L. Sygnarscy organizowali wernisaże, wystawy w języku francuskim, wydawali wielojęzyczne publikacje. Ich dokonania na rzecz kultury polskiej poza krajem są niebagatelne i zasługują na najwyższe uznanie.

14

Adolf Hyłas Darstellungen der Schmerzensmutter

38%

Szweda P.

Roczniki Humanistyczne

|

2018

|

vol. 66

|

issue 4: Historia sztuki

115-130

DE

Durch den Nachlass des Krakauer Künstlers Adolf Hyła (1897-1965) zeigt sich, welchen bedeutenden Stellenwert die christologische Verwirklichung wie auch die Marienikonografie für ihn hatte. Unter den 65 Bildern zu diesem Themenkreis finden wir auch die Mariendarstellungen als Schmerzensmutter. Eine Inspiration für ihre Entstehung waren Bilder der Mater Dolorosa von Carlo Dolci, einem italienischen Maler und Vertreter des Barocks. Bei der Darlegung und Erläuterung der Entstehungsgeschichte einzelner ikonografischer Darstellungen, die in den Jahren 1940 bis 1962 entstanden, wurde in chronologischer Reihenfolge gearbeitet. Mithilfe der Katalogsammlung über die Werke des Malers und im Rahmen der durchgeführten wissenschaftlichen Recherche konnten alle sechs Bilder der Schmerzensmutter aufgefunden werden. Zwei davon befinden sich in privatem Besitz und vier weitere sind in der Pfarrgemeinde Bolechowice bei Krakau in Wojnicz bzw. in der Pfarrkirche in Spie und in der Klosterkapelle der Töchter der Schmerzensmutter in Kalwaria Zebrzydowska.

EN

In the entire painting heritage of the Cracow artist Adolf Hyła, who lived in the years 1897-1965, alongside leading Christological realizations, Marian iconography had a special place. Among the sixty-five paintings on this subject, there are also representations showing Mary as Our Lady of Sorrows. The inspiration for the creation of these works were paintings by Carl Dolci, an Italian painter of the Baroque period, in the Mater Dolorosa type. In discussing the history of individual iconographic realizations created in the years 1940-1962, a chronological key was used. Thanks to the preserved catalog of Hyła’s works and during the search, all six paintings of Our Lady of Sorrows were found. Two of them are in the hands of private owners, and the other four are: in the parish of Bolechowice near Cracow and in Wojnicz, in the parish church in Spie and in the religious chapel of the Seraphic Sisters in Kalwaria Zebrzydowska.

PL

W całej spuściźnie malarskiej krakowskiego artysty Adolfa Hyły, żyjącego w latach 1897-1965, oprócz wiodących realizacji chrystologicznych szczególne miejsca zajmowała także ikonografia maryjna. Wśród sześćdziesięciu pięciu obrazów o tej tematyce znajdują się również przedstawienia ukazujące Maryję jako Matkę Bożą Bolesną. Inspiracją do powstania tych dzieł były malowidła autorstwa Carla Dolciego, włoskiego malarza okresu baroku, w typie Mater Dolorosy. W omawianiu historii poszczególnych realizacji ikonograficznych powstałych w latach 1940-1962 zastosowano klucz chronologiczny. Dzięki zachowanemu katalogowi dzieł artysty oraz w trakcie przeprowadzonej kwerendy odnaleziono wszystkie sześć obrazów Matki Bożej Bolesnej. Dwa z nich znajdują się w rękach prywatnych właścicieli, a pozostałe cztery: w parafii Bolechowice k. Krakowa i w Wojniczu, w kościele parafialnym w Spiach i w kaplicy zakonnej sióstr serafitek w Kalwarii Zebrzydowskiej.

Refine search results

Główne aspekty działalności społeczno-kulturalnej w salezjańskiej parafii św. Krzyża w międzywojennych Kielcach

Activité de la loge cracovienne «Solidarność» dans le domaine de la culture musicale juive dans l’entre-deux-guerres

HISTORY AS A SCHOOL SUBJECT IN THE “SECOND CHANCE” PROGRAMME FOR FUNCTIONAL BASIC EDUCATION OF ADULTS IN SERBIA

Kompozytorzy polscy 1918-2000 – kontynuacja

Kultura historyczna jako kategoria badań nad obecnością przeszłości w teraźniejszości. Propozycje teoretyczne Petera O. Loewa (Peter Oliver Loew, Gdańsk i jego przeszłość. Kultura historyczna miasta od końca XVIII wieku do dzisiaj, przeł. J. Mosakowski)

„Pokrzywione bemole” — o inspiracjach muzycznych w twórczości poetyckiej Brunona Jasieńskiego (jak również o autorach, dla których twórczość ta stała się muzyczną inspiracją) słów kilka

Lata gimnazjalne świętego Józefa (Biby) Bilczewskiego

Organizacja i funkcjonowanie przedszkoli podległych Zrzeszeniu Katolików Caritas – Oddział Wojewódzki w Kielcach w latach 1950-1960

The basis of the new model of politics of memory: The effects of Great War on nation-building processes in East-Central Europe in XX century

Problematyka powszechnego nauczania robót ręcznych na łamach kwartalnika „Praca Ręczna w Szkole” (1927-1939)

Schnitte, Einstiche, Öffnungen – Stichpunkte zu einer einschneidenden Literatur (Kleist, Büchner, Jahnn, Heiner Müller)

Eucharystia w pismach s. Wandy Boniszewskiej CSA

Z dziejów polskiego dziedzictwa piśmienniczego w Szwajcarii po II wojnie światowej. 20 lat Fundacji „Archivum Helveto-Polonicum” we Fryburgu

Adolf Hyłas Darstellungen der Schmerzensmutter