Search results - CEJSH

1

Ekstatyczna pustka we współczesnej architekturze kultowej.

100%

Wąs C.

Quart. Kwartalnik Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Wrocławskiego

|

2007

|

issue 2(4)

92-106

2

Dzien-Nik Jacka Wesołowskiego. Historia, poetyka, etyka.

80%

Zalejski-Smoleń T.

Quart. Kwartalnik Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Wrocławskiego

|

2006

|

issue 2(2)

60-76

3

Warmia and Masuria in the face of the rebirth of the republic of Poland in 1918

80%

Chłosta J.

Komunikaty Mazursko-Warmińskie

|

2018

|

issue 4(302)

703-728

PL

niniejszym artykule ujęte zostały starania Polaków z Prus Wschodnich o włączenie tych ziem do odrodzonej Rzeczypospolitej w 1918 roku. Na początku omówiono aktywizację narodową, podjętą z pomocą działaczy z innych części zaboru pruskiego, zwłaszcza na Mazurach. Sprowadzały się one do utworzenia polskich gazet („Gazeta Ludowa”, „Mazur”, „Mazurski Przyjaciel Ludu), banków, towarzystw kulturalno-oświatowych. Z kolei Polacy z południowej Warmii byli pewni, że po zakończeniu I wojny światowej ta ziemia, znajdzie się w Rzeczypospolitej. Rozważano tylko jak daleko na północ od Olsztyna sięgać będzie granica z Niemcami. Utworzone Polskie Rady Ludowe przygotowywały się do przyjęcia władzy, ich delegaci brali udział w Sejmie Dzielnicowym Rad Ludowych w Poznaniu (3–5 XII 1918 r), przygotowywali się do wyborów polskiego Sejmu Ustawodawczego. Tymczasem na Konferencji Pokojowej w Paryżu postanowiono, że o przynależności państwowej jedenastu powiatów południowych Prus Wschodnich zdecydować maja plebiscyty. Polska te głosowania 11 lipca 1920 r. przegrała, ale podjęte przed plebiscytami działania kulturalno-oświatowe wpłynęły na ukształtowanie się zastępu działaczy, którzy podejmą w okresie międzywojennym pracę narodową w takich organizacjach jak: Związek Polaków w Niemczech, Związku Towarzystw Młodzieży w Prusach Wschodnich, Związku Polskich Towarzystw Szkolnych w Niemczech.

4

Strażniczki Niepodległej. Rola kobiet w odzyskaniu i utrzymaniu suwerenności w XX wieku

80%

Gochnio W.

Officina Historiae

|

2018

|

vol. 1

|

issue 1

135-140

PL

Spojrzenie uczennicy Liceum na rolę kobiet w walce o pokój.

5

Obraz Jezusa Miłosiernego w Krakowie-Łagiewnikach

70%

Żukowska A. M.

Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education

|

2014

|

issue 2(6)

273-278

PL

Obraz Jezusa Miłosiernego [Jezu, ufam Tobie] autorstwa krakowskiego artysty malarza Adolfa Hyły (1897-1965) jest trzecim z kolei wizerunkiem „Bożego Miłosierdzia” nazywanym wersją łagiewnicką1. Został namalowany, tak jak i dwa poprzednie, na podstawie wizji, jaką miała św. Siostra Faustyna w dn. 22 lutego 1931 r. w celi płockiego klasztoru. Napisała w swoim Dzienniczku: „Wieczorem, kiedy byłam w celi, ujrzałam Pana Jezusa ubranego w szacie białej. Jedna ręka wzniesiona do błogosławieństwa, a druga dotykała szaty na piersiach. Z uchylenia szaty na piersiach wychodziły dwa wielkie promienie, jeden czerwony, a drugi blady. [...] Po chwili powiedział mi Jezus: Wymaluj obraz według rysunku, który widzisz z podpisem: «Jezu, ufam Tobie». Pragnę, aby ten obraz czczono najpierw w kaplicy waszej i na całym świecie. [...] Chcę, aby ten obraz [...] był uroczyście poświęcony w pierwszą niedzielę po Wielkanocy, ta niedziela ma być świętem Miłosierdzia”2. Wykonania obrazu podjął się – wspomniany już – A. Hyła, który zgłosił się do klasztoru Matki Bożej Miłosierdzia w Krakowie-Łagiewnikach z propozycją namalowania obrazu – wotum za ocalenie rodziny podczas wojny. Artysta, mimo że dysponował reprodukcją pierwszego dzieła (prototypu) w wykonaniu Eugeniusza Kazimirowskiego, wizerunek Jezusa Miłosiernego namalował według własnej koncepcji. Prace nad obrazem trwały od listopada 1942 r. do marca roku 1943. Uroczystego poświęcenia dokonał były spowiednik s.Faustyny o.Józef Andrasz3. Okazało się jednak, że wymiary obrazu nie odpowiadają wymiarom ołtarza. W tej sytuacji Matka Irena Krzyżanowska zamówiła u Hyły drugi obraz, który wielkością i kształtem odpowiadałby wnęce ołtarza bocznego. Przedstawiał on Jezusa Miłosiernego na tle łąki i widniejących w tle krzewów. Plastyczna koncepcja obrazu budziła pewne zastrzeżenia ks. Michała Sopoćko4. W 1954 r. artysta – zgodnie z wizją s.Faustyny – przemalował tło obrazu na kolor ciemny, a w dolnej partii usytuował posadzkę. Charakterystyczne dla tego wizerunku są dwa symboliczne promienie wychodzące z serca Chrystusa. Ich znaczenie Pan Jezus wyjaśnił następująco: „Blady promień oznacza wodę, która usprawiedliwia dusze; czerwony promień oznacza krew, która jest życiem dusz [...].Szczęśliwy, kto w ich cieniu żyć będzie”5. Wraz z rozszerzaniem się kultu Miłosierdzia Bożego kopie tej trzeciej wizualizacji, opatrzone słowami „Jezu ufam Tobie”, zaczęły się upowszechniać na całym świecie.

6

Działalność dobroczynna polskich organizacji kobiecych w Toruniu w latach 1914–1918

61%

Grabowski I.

Rocznik Toruński

|

2016

|

issue 43

43-71

PL

Artykułu porusza problematykę związaną z działalnością dobroczynną polskich organizacji kobiecych w Toruniu w latach 1914-1918. I wojna światowa wymogła na Toruniankach pochodzenia polskiego nie tylko zintensyfikowanie oraz poszerzenie zakresu działalności istniejących już organizacji, ale również zakładanie nowych stowarzyszeń. Analiza materiału źródłowego dowiodła, iż najprężniej działającą organizacją kobiecą był Komitet Niesienie Pomocy Ofiarom Wojny w Królestwie Polskim, na czele którego stanęły przedstawicielki toruńskiej inteligencji – Helena z Kawczyńskich Steinborn, Wanda Szumanówna, Helena Piskorska, ziemianka i arystokratka hrabina Maria Potocka oraz asystujące im Maria Swinarska i Hanna Kirmesówna. Ów Komitet niósł pomoc Polakom głównie na terenach Królestwa Polskiego objętych działaniami zbrojnymi. Autor scharakteryzował także pracę kobiet w organizacjach o charakterze lokalnym, wspierających ludność zamieszkującą Toruń. Największe zasługi na tym polu położyły głównie działaczki zrzeszające się w ramach takich organizacji jak: Towarzystwo Pań św. Wincentego a’Paulo, Stowarzyszenie Personału Żeńskiego w Handlu i Przemyśle oraz „Wełnianka”, Pomorskie Towarzystwo Ziemianek. Głównym źródłem ich finansowania były datki zbierane podczas organizowanych uroczystości zarówno o charakterze patriotycznym, jak i towarzyskim. Zgromadzone pieniądze przekazywane były na rzecz Torunian znajdujących się w trudnej sytuacji materialnej.

EN

The article addresses the problem connected with the charitable activity of Polish women’s organizations in Toruń in the years 1914 –1918. WWI forced Toruń’s women of Polish origin not only to intensify and extend the activity of the existing organizations, but also to set up new institutions. The analysis of the source material proved that the most vigorous women’s organization was the Committee for Helping Victims of War in the Kingdom of Poland, headed by representatives of the Polish intelligentsia – Helena Steinborn née Kawczyńska, Wanda Szumanówna, Helena Piskorska, Maria Potocka (a landowner and aristocrat), who were assisted by Maria Swinarska and Hanna Kirmesówna. The Committee provided the aid to Poles mainly in the territory of the Kingdom of Poland which were affected by military actions. The author also described the work of women in local organizations sup-porting the inhabitants of Toruń. The most distinguished were here female activists from such organizations as: the Society of Ladies of St. Vincent à Paulo, the Society of Female Personnel in Trade and Industry, „Wełnianka”, the Pomeranian Society of Female Landowners. The main source of financing were donations collected during both patriotic and social ceremonies. Re-sources collected in this way supported Torun’s inhabitants who were in a poor und Ausweitung der Tätigkeit von bereits bestehenden Organisationen, son-dern auch die Gründung neuer Vereinigungen. Die Analyse des Quellenmaterials hat gezeigt, dass die am effizientesten arbeitende Frauenorganisation das Hilfskomitee für die Kriegsopfer im Kö-nigreich Polen war, an dessen Spitze Vertreterinnen der Thorner Intelligenz standen: Helena Steinborn geb. Kawczyńska, Wanda Szumanówna, Helena Piskorska, die Gutsbesitzerin und Aristokratin Gräfin Maria Potocka sowie als ihre Helferinnen Maria Swinarska und Hanna Kirmesówna. Dieses Komitee half vor allem den Polen in den Gebieten des Königreichs Polen, die von Kriegshandlungen betroffen waren. Der Autor beschreibt ebenso die Arbeit von Frauen in Organisationen von lokalem Charakter, die die Bevölkerung von Thorn unterstützten. Die größten Verdienste auf diesem Gebiet hatten vor allem Frauen in Vereinigungen wie der Gesellschaft der Frauen vom heiligen Vinzenz von Paul, dem Verein des weiblichen Personals in Handel und Industrie sowie der „Wełniankaˮ, der Pommerschen Gesellschaft der Gutsbesitzerinnen. Ihre Hauptfinanzquelle waren Spenden, die bei organisierten Feierlichkeiten von patriotischem oder gesellschaftlichem Charakter gesammelt wurden. Das gesammelte Geld war für Einwohner von Thorn bestimmt, die sich in einer schwierigen materiellen Lage befanden material condition.

DE

Der Artikel beschäftigt sich mit der caritativen Tätigkeit polnischer Frauen-organisationen in Thorn in den Jahren 1914 –1918. Der Erste Weltkrieg ver-langte von den Thornerinnen polnischer Herkunft nicht nur eine Intensivierung

7

Geneza powstania rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z 22 marca 1928 roku o postępowaniu administracyjnym

61%

Myślińska K.

Folia Historica Cracoviensia

|

2012

|

vol. 18

EN

The following article highlights the drafts upon which the Polish President’s order, dated 22nd of March 1928, was based. Administrative proceedings were thought to be a new and complicated subject. Therefore it was very important to set the law ruling the administrative proceedings in order for the administrative authorities to function properly. The lack of these law rules caused long delays and errors in the administrative proceedings. The President’s order was a result of the urgency for the administrative proceedings to be equal as they were different in the counties and were showing the lack of unity. There were cases where the Supreme Court of Administration was turning down administrative judgements because of their failure to comply with the correct administrative proceedings. As there were no equal rules as far as the administrative proceedings are concerned the officials and government authorities had to seek the solution in other statutes and law orders.President’s order, dated 22nd of March 1928 came into life during a very busy legislation time. The law making was very chaotic and the reasoning is very superficial. However that very complex act of law which was based on the experience of the government officials and vast Supreme Court of Administration judgements was sufficiently outlining the subject and rules of administrative proceedings.

8

Aleksander Birkenmajer jako wizytator Zbiornicy Księgozbiorów Zabezpieczonych we Wrocławiu

61%

Nowicki R.

Biblioteka

|

2013

|

issue 17(26)

139-151

EN

One of the most prominent Polish bibliologists of the twentieth century, Prof. Aleksander Birkenmajer, conducted in 1949 his first ever library inspection, commissioned by the Ministry of Education, at the University Library and the Secured Book Collection Repository in Wrocław. Both institutions held at the time library materials that were under special surveillance. Between 1947 and 1949, the Repository received about 900,000 volumes of mainly German provenience from Lower Silesia. In his subsequent report, Birkenmajer indicated the existing problems and proposed some ways to overcome them. He also highly praised the staff in charge of the collections who demonstrated their commitment and expertise in such harsh working conditions in this hard post-war period. Aleksander Birkenmajer proved to have been an insightful, solid, highly efficient and objective inspector. His Report is a valuable document and source material for a better understanding of the history of the Wrocław-based Repository and the University Library in Wrocław. Undoubtedly, the report should be included in any future research work concerning the reconstruction and rebuilding of libraries and librarianship in Lower Silesia and in Poland.

PL

Jeden z najwybitniejszych polskich bibliologów XX wieku prof. Aleksander Birkenmajer przeprowadził w 1949 roku na zlecenie Ministerstwa Oświaty pierwszą w swojej karierze bibliotekarskiej wizytację Biblioteki Uniwersyteckiej oraz Zbiornicy Księgozbiorów Zabezpieczonych we Wrocławiu. W instytucjach znajdowały się poddane ochronie materiały biblioteczne. Do Zbiornicy Księgozbiorów Zabezpieczonych w latach 1947–1949 zwieziono z terenu Dolnego Śląska około 900 000 tomów, głównie poniemieckiej proweniencji. Bibliolog w sporządzonym sprawozdaniu wskazał na występujące problemy oraz sposoby ich przezwyciężenia. Wysoko ocenił pracowników, którym przyszło działać w trudnym powojennym okresie. Birkenmajer okazał się wnikliwym, rzetelnym oraz obiektywnym wizytatorem. Sprawozdanie jest cennym dokumentem źródłowym pozwalającym poznać fragment historii wrocławskiej zbiornicy oraz Biblioteki Uniwersyteckiej. Powinno być wykorzystane w przyszłych pracach badawczych związanych z odbudową bibliotek i bibliotekarstwa na Dolnym Śląsku oraz w Polsce.

9

The Press Depiction of the Triangle Shirtwaist Factory Fire in New York on March 25, 1911

61%

Wiśniewska E.

Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku

|

2016

|

vol. 16

123-131

PL

Na przełomie XIX i XX wieku, warunki pracy były przedmiotem gorącej debaty społecznej w USA. Niestety, nie najlepsze uwarunkowania przyczyniały się do występowania licznych tragedii, między innymi poważnego i tragicznego w skutkach pożaru w Shirtwaist Factory w Nowym Jorku 25 marca 1911 roku. Zdarzenie to miało miejsce w tak zwanym Asch Building przy Greene Street i Washington Place i przyciągnęło uwagę nie tylko mieszkańców Nowego Jorku, ale także całego wschodniego wybrzeża USA. Artykuł przedstawia szczegółowy przebieg wydarzeń poprzez analizę doniesień prasowych i głosów opinii publicznej zawartych w czołowych dziennikach, jak również skutki pożaru w postaci zmian prawnych wprowadzonych po tragedii.

10

Warszawa – Kijów – Budapeszt Stosunki polsko-ukraińskie w XX wieku z węgierskiego punktu widzenia

61%

Lagzi G.

Historia i Polityka

|

2015

|

issue 13(20)

65-77

EN

The Poles and the Ukrainians in the 20th century history had several political and ethnical conflicts, confrontations (Polish-Ukrainian war in Galicia in 1918–1919, massacres of Poles in Volhynia and Eastern Galicia carried out by the Ukrainian Insurgent Army during WWII, forced displacement of the Ukrainian minority in Poland in 1947), but reconciliation processes determined the events of the last quarter century. After gaining independence, the bloody conflicts of the last century could not be tools in politics in both Poland and Ukraine. Moreover, many common projects have been started since 1991. The Poles in the post-independence period showed appropriate empathy to their eastern neighbours’ problems (development of national identity and state-building) and were proactive during this period in improving Polish-Ukrainian relations. The article intends to show that in the Central European region it is possible to conduct dialogue, achieve reconciliation between two neighbouring countries, show openness to this dialogue (with ourselves and with our neighbours), and manage the potential conflicts during these process. What is more, consistent behaviour of decision-makers (in political and civil sphere) was present in the past quarter century in the Polish-Ukrainian relations and was largely absent from Hungarian-Slovak, Hungarian-Romanian, Hungarian-Serbian, or Hungarian-Ukrainian relations.

11

Lata gimnazjalne świętego Józefa (Biby) Bilczewskiego

61%

Meus K.

Folia Historica Cracoviensia

|

2013

|

vol. 19

279-296

PL

Józef Bilczewski, arcybiskup metropolita lwowski pozostaje bez wątpienia jedną z najważniejszych postaci Kościoła katolickiego na ziemiach polskich w początkach minionego stulecia. Bilczewski nazwany przez potomnych: „jedną z najpiękniejszych postaci XX wieku”48, doczekał się dotychczas licznych biografii i prac opiewających jego dorobek duszpasterski i naukowy. Okazuje się jednak, że chyba najmniej rozpoznanym okresem jego życiorysu pozostaje czas pobytu Wadowicach, gdzie przez osiem lat (pomiędzy dwunastym, a dwudziestym rokiem życia) uczęszczał do c.k. Realnego Gimnazjum. Józef Biba rozpoczął edukację w Gimnazjum Realnym w Wadowicach we wrześniu 1872 roku. Przez pierwsze lata nauki raczej nie był wyróżniającym się uczniem. Przyczyn takiego stanu rzeczy należy doszukiwać się najprawdopodobniej w trudnościach adaptacyjnych w nowym środowisku. Wraz z upływem czasu sytuacja uległa zmianie. Z lektury Sprawozdań Dyrekcji Gimnazjum za lata 1876–1880 wynika, że w klasie czwartej (1875/76) Biba uplasował się na siódmej pozycji, spośród 28 uczniów. Jego systematyczna i wytrwała praca zaczęła przynosić efekty w klasie szóstej. Wówczas otrzymał stypendium imienia Mikołaja Kopernika. W klasie siódmej znalazł się już w gronie najlepszych „studentów”. Podobnie rzecz miała się w klasie maturalnej, którą ukończył jako prymus. Józef Biba przystąpił do matury 14 czerwca 1880 roku. Egzamin zdał z wyróżnieniem, co umożliwiło mu staranie się o przyjęcie w poczet studentów Uniwersytetu Jagiellońskiego. W październiku 1880 roku rozpoczął studia na Wydziale Teologicznym krakowskiej wszechnicy. Lata gimnazjalne Józefa Bilczewskiego pozostają jednym z ważniejszych okresów w życiu świętego. Ośmioletni pobyt i edukacja w Wadowicach musiały wywrzeć spory wpływ na kształtowanie charakteru nastoletniego chłopca, a później dorastającego mężczyzny. Trudności bytowe związane z utrzymaniem w średniej wielkości mieście – kilkadziesiąt kilometrów od rodzinnego domu – nauczyły młodego wilamowiczanina pokonywania przeciwności losu i wytrwałego, okupionego ciężką pracą, dążenia do zamierzonego celu. Słuszności powyższego wywodu dowodzi determinacja, jaką można śledzić u Bilczewskiego w czasie edukacji w wadowickim gimnazjum. Z ucznia raczej przeciętnego, w pierwszych latach nauki, już jako dojrzały młodzieniec zostaje prymusem szkolnym. Nie do przecenienia pozostaje wszechstronna wiedza wyniesiona ze szkoły średniej. Zawdzięczał jej m.in. znakomite przygotowanie humanistyczne, tak istotne podczas studiów teologicznych i jego dalszej kariery naukowej.

EN

Józef Bilczewski, the archbishop of the city of Lviv, undoubtedly remains one of the most significant figures of the Catholic Church on Polish grounds at the beginning of the last century. Bilczewski has been the object of numerous biographies eulogising his pastoral and academic accomplishments. It turns out, however, that the time he spent in Wadowice (between 12 and 20 years of age), where he attended a secondary school for eight years, is often omitted by his biographers. Józef Biba began his education in Wadowice Secondary School (pol.: Gimnazjum Realne) in September 1872. During his initial school years he was not an above-average pupil. This can be explained by the fact that at the beginning he might have had some adaptive difficulties being in a new environment. Nevertheless, over the years, the situation changed significantly. Following the school’s Headmaster’s Report for 1876–1880, in the fourth grade (1875/76) Biba took the seventh place out of 28 students. His systematic and persistent work brought effects in the sixth grade, when he was awarded the Nicolaus Copernicus scholarship. In the seventh grade he was one of the best students. A similar situation occurred in the final grade. He graduated as a top student and took the school-leaving examinations on June 14th 1880. He passed with honours, which allowed him to apply for the Jagiellonian University. In October 1880 he became a student of the Faculty of Theology at the university in question.

12

Folk Vocal Music as an Inspiration for 20th-Century Polish Verse

61%

Tenczyńska A.

Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo

|

2013

|

issue 3(6) cz.1

65-75

EN

Elements of folk vocal music can be observed in 20th-century Polish poetry, both in the original forms and in that mediated through imitation. A special role is played by the imitation of versification, whose main purpose is a reference to the melic prototype of folk poetry. An analysis of this imitation is the main topic of the paper. The author discusses the issue based on examples, namely poems by Kazimierz Przerwa-Tetmajer, Jan Kasprowicz, Jarosław Iwaszkiewicz, Józef Czechowicz, Jerzy Liebert and Eugeniusz Tkaczyszyn-Dycki.

13

Wobec rzeczywistości. Nazwy własne w polskim reportażu dwudziestowiecznym - próba analizy diachronicznej

57%

Rejter A.

Onomastica

|

2017

|

vol. 61

|

issue 1

225-239

EN

The paper is concerned with the problem of proper name-functions in Polish reportages of the 20th century. The analysis is focused on diachronic changes. For the research, two periods of polish history were chosen: soc-realism and post-socialism epochs. The observation of onomastic material proved that culture had a significant impact on proper name functions in reportage understood as a dynamic and polyphonic speech genre. Furthermore, the proper name as a specific language sign is undoubtedly an important element which informs of the cultural and social factors, customs and traditions of a particular period. The results of this study confirm the benefits of contextualizing onomastic research within a broadly understood cultural background.

14

Służba w dwóch formacjach mundurowych. Uwagi do biografii autorstwa Roberta Litwińskiego

51%

Jakubowski J.

Res Gestae. Czasopismo Historyczne

|

2018

|

vol. 7

122-129

PL

The article presents a review of the publication of Robert Litwiński, Kordian Józef Zamorski „navy blue” general, which was published by the Publishing House of the Maria Curie-Skłodowska University in 2018. The book is a biography of the eponymous character, in which the author presents General Zamorski’s life on the basis of an extensive source material and focuses on the two most important stages of his existence: service in the Polish Army andactivity in the State Police. The article contains a critical analysis, with particular emphasis onthe substantive, linguistic and compositional layers.

15

Patriotyczne karty pocztowe z kolekcji ks. Stanisława Roehlego

51%

Nieszporek A.

Studia Pelplińskie

|

2020

|

vol. 54

137-153

EN

In the article, I have analyzed 22 patriotic postcards from the collection of priest Stanislaw Roehle. Sources come from the first half of the twentieth century and concern mostly on the partitions of Poland. I have presented the multiplicity of motifs and symbols shown on postcards: images of Polonia, references to history – knights, insurgents, national heroes, important battles, heraldic motifs, symbol of White Eagle, folk and creators of Polish culture. I have tried to show their important function in Polish society: they appealed to the emotional sphere, taught moral attitudes, raised the national spirit, consolidated national consciousness, consolidated various social classes, taught history, raised hope and encouragement, showed the beauty of the fatherland and created the possibilities of presenting these contents to less educated layers. In the days after regaining independence, they became an expression of gratitude for their homeland and concern for its future destiny.

PL

W artykule przeanalizowałam dwadzieścia dwie karty pocztowe o tematyce patriotycznej z kolekcji ks. Stanisława Roehlego. Źródła pochodzą z I poł. XX wieku i dotyczą w większości czasów zaborów. Zaprezentowano na nich wielość motywów i symboli ukazanych na kartach pocztowych: wizerunki Polonii, odwołania do historii – rycerzy, powstańców, bohaterów narodowych, ważnych bitew, motywów heraldycznych, symbolu Orła Białego, ludowości czy twórców kultury polskiej. Na ich przykładzie ukazano, jak ważną funkcję pełniły w społeczeństwie polskim: odwoływały się do sfery emocjonalnej, uczyły postaw moralnych, budziły ducha narodu, utrwalały świadomość narodową, konsolidowały różne warstwy społeczne, uczyły historii, budziły nadzieję i otuchę, pokazywały piękno ojczyny oraz stwarzały możliwości prezentacji tych treści warstwom mniej wykształconym. W czasach po odzyskaniu niepodległości, stawały się wyrazem wdzięczności za ojczyznę oraz troski o jej przyszłe losy.

16

O polskich badaniach nad historią Syberii po II wojnie światowej (prezentacja problemu)

51%

Wójcik Z. J.

Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki

|

2018

|

vol. 27

|

issue 1(52)

69-81

EN

Since the dawn of the conquest by the Moscow State of the land beyond the Ural Mountains, Polish prisoners of war were being sent there. Mass exiles in the 19th and 20th centuries deep into the Russian land included more than amillion of convicts. At the turn of the 19th and 20th centuries, a large amount of poor rural folk went to Siberia on their own free will. Polish people chose to work there in administration, the army, in education. Therefore, common in commemorative literature martyrological picture of the “Polish Siberia” is simplifi ed. After the 2nd world war Polish communist authorities limited research on the history of Polish diaspora in Russia during the Soviet period. Thanks to Russian (i.a. W. A. Djakow, B.S. Szostakowicz) and Polish (i.a. S. Kieniewicz, W. Śliwowska) historians, the problem of Siberian exile of Poles in the 19th century was constantly raised. Before the fall of the Soviet Union, a large group of historians was formed – Russians and Poles – studying history of the Polish people on the land beyond the Ural Mountains. Within joint research projects, systematic studies and conferences are organised, etc., with participation of historians from the post-Soviet states. “Polish-Siberian Library” is published. So, without negation of tragic fate of exiles to the land beyond the Ural Mountains and other places of deportation, an important contribution of Poles was revealed into development of civilization in places where they stayed (temporarily or permanently) far from their homeland.

17

Escaping the Guillotine: The Gap between the Crimes Punishable by Death and the Effective Death Sentences (France, 20th Century)

51%

Picard N.

Studia Iuridica

|

2019

|

vol. 80

265-281

EN

A statistical report of 1906 evaluated the place of death sentences in the judicial system, with the main purpose of supporting the bill of abolition of the death penalty (finally rejected). This report showed the negligible role of the capital punishment in the penal repression – as if the guillotine had already fallen into abeyance. According to the Penal Code of 1810, aggravated murders (premeditated murders, murders accompanied by another crime, murders of a public officer), parricides, poisonings, arsons of houses, as well as complicity in and attempt of such crimes, were all punishable by the guillotine. However, a large implementation of the principle of mitigating circumstances allowed to avoid the enforcement of death penalty. Moreover, two thirds of the people sentenced to death were pardoned, often with the support of the juries. The substitute penalty was a perpetual imprisonment, but this “perpetuity” became shorter and shorter after 1945.

18

O aktualności utworów literackich Janusza Korczaka

51%

Kurządkowska B.

Prace Literaturoznawcze

|

2014

|

issue 2

89-100

EN

The article discusses the themes found in the literature of Janusz Korczak. It is characterized by major problems his prose: the structure of the main character, the place of action, the role and function of secondary motifs. Draws attention to the nature and main characteristics of literature for children and young people. Questions the universality of the themes addressed and their perceptual capabilities by modern readers for children.

19

Amnesty acts in Poland in the 20th century

51%

Zaleśny J.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2016

|

issue 6 (34)

267-282

EN

The subject of the analysis refers to amnesty acts in Poland in the 20 th century. A thesis is posed in the paper that in principle they take place at the moments which are politically important for the Republic of Poland, the aim of which is to establish them in the social consciousness. Typically, they are the acts of the parliament. The Polish doctrine of law clearly presents a separate character of amnesty acts in reference to the court verdicts. They are an expression of the will of the parliament, independent of the court’s judgment, according to which amnesty should be carried out.

PL

Przedmiotem analizy uczyniono problematykę aktów amnestyjnych podejmowanych w XX w. w Polsce. W pracy stawia się tezę, że co do zasady zapadają one w momentach istotnych politycznie dla Rzeczypospolitej Polskiej, w celu ich utrwalenia w świadomości społecznej i typowo są aktami parlamentu. W polskiej doktrynie prawa wyraźnie zaznacza się odrębność aktów amnestyjnych wobec wyroków sądów. W żadnym zakresie nie mogą one podważać wyroków sądów, ingerować w niezależność władzy sądzenia. Są wyrazem woli parlamentu, niezależnej od wyroku sądu, że w danych okolicznościach politycznych amnestia powinna być przeprowadzona.

20

The Circumstances of the Origin and the First Years of My Little Newspaper (1902-1905)

51%

Michalski G.

Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce

|

2017

|

vol. 12

|

issue 4(46)

11-26

EN

The subject of the article is the origin and development of the periodical My Little Newspaper when Aniela Szycówna held the duties of the editor-in-chief. Despite the numerous references to this title in publications devoted to juvenile periodicals, there is no genuine and in-depth study of its origin and functioning in the initial years. The research conducted in this field involves answering the following questions: How did the newspaper come about? Whose texts were published in there? What message did it convey to its readers? What was its formal side like? What distinguished it from other contemporary papers? An analysis of four years of that weekly and the literature on the subject allows to conclude that an inspirer of the periodical was M. Arct, a Warsaw-born bookseller. Prominent poets, writers, journalists and pedagogues published their articles in My Little Newspaper. Among the discussed subjects there were moral, social, religious, historical, geographical, environmental and tourist-oriented issues as well as some topics referring to traditions and customs. Black and white graphic design with texts illustrated with drawings and pictures was characterised by editorial diligence. Its articles were tailored to the abilities of young readers. They were all based on the most recent knowledge on child development with appropriate care for its substantive level, which guaranteed its educational value and distinguished it on the publishing market.

PL

W artykule podjęto problem powstania i rozwoju periodyku „Moje Pisemko” w okresie, kiedy obowiązki redaktorskie sprawowała Aniela Szycówna. Mimo że stosunkowo często tytuł ten przywoływany jest w publikacjach poświęconych czasopiśmiennictwu dla dzieci, to brak jest szerszych i pogłębionych informacji o jego genezie i funkcjonowaniu w kolejnych latach. Poszukiwania w tym zakresie zmierzały do udzielenia odpowiedzi na pytania: Jak doszło do ukazywania się pisemka? Czyje teksty zamieszczane były na jego łamach? Jakie treści przekazywał czytelnikom? Jak prezentowała się strona formalna pisma? Czym wyróżniało się od innych wydawnictw tego typu ówcześnie istniejących? Analiza czterech roczników tego tygodnika i literatury przedmiotu pozwala stwierdzić, że inspiratorem powołania periodyku był warszawski księgarz M. Arct. Natomiast utwory na jego łamach zamieszczali uznani poeci, pisarze, dziennikarze i pedagodzy. „Moje Pisemko” podejmowało na swych łamach zagadnienia moralno-społeczne, religijne, historyczne, dotyczące tradycji i zwyczajów, geograficzno-turystyczne, przyrodnicze. Czarno-biała szata graficzna, z tekstami ilustrowanymi rycinami i rysunkami charakteryzowała się starannością edytorską. O jego walorach wychowawczych i wyróżnianiu się na rynku wydawniczym świadczy fakt, że tworzono je w oparciu o najnowszą wiedzę o rozwoju dziecka i w dbałości o odpowiedni poziom merytoryczny zamieszczanych utworów, dostosowanych do możliwości odbiorczych młodszych czytelników.

Refine search results