Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Refine search results

Journals help
Authors help
Years help

Results found: 36

first rewind previous Page / 2 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  Zakład Ubezpieczeń Społecznych
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 2 next fast forward last
PL
W artykule zawarto rozważania dotyczące zasadności rozróżnienia nowej techniki stosowanej w zaopatrzeniu społecznym, czego przykładem jest świadczenie postojowe, które na podstawie przepisów szczególnych wprowadzonych w związku ze stanem epidemii oraz przestojem gospodarczym przysługuje osobom prowadzącym pozarolniczą działalność oraz osobom wykonującym umowy cywilnoprawne. Świadczenie postojowe jest przyznawane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, ma związek z aktywnością zawodową osoby uprawnionej, posiada roszczeniowy charakter, zaś tryb odwoławczy jest analogiczny jak dla spraw z zakresu ubezpieczeń społecznych. Świadczenie postojowe nie jest jednak świadczeniem z ubezpieczenia społecznego, a nawet świadczeniem ubezpieczeniowym. Podmiotami uprawnionymi nie są osoby posiadające tytuł do ubezpieczenia społecznego, świadczenie nie ma charakteru wzajemnego i jest finansowane ze środków publicznych. Jego wysokość została określona ryczałtowo, poniżej płacy minimalnej, a ponadto istnieje kryterium dochodowe, po przekroczeniu którego świadczenie nie jest należne. Świadczenie postojowe wykazuje cechy właściwe trzem tradycyjnie wyróżnianym technikom realizacji zabezpieczenia społecznego: ubezpieczeniowej, zaopatrzeniowej i pomocy społecznej. Cechy właściwe temu świadczeniu pozwalają na zaliczenie go do nowej kategorii świadczeń, nazwanej w doktrynie świadczeniami wsparcia socjalnego.
XX
Celem artykułu jest przedstawienie strategii Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w latach 2010-2020, omówienie kierunku wprowadzanych przez ZUS zmian, opisanie sposobu doboru narzędzi do wprowadzenia i realizacji przekształceń, a także relacji w sprawie przyjętej metody do realizacji strategii w postaci Zrównoważonej Karty Wyników. Badaniu podlegała trafność przyjętych w strategii założeń oraz jakie skutki wystąpiły po osiągnięciu zamierzonych celów. Analizę zagadnień przeprowadzono z wykorzystaniem literatury przedmiotu dokumentów utworzonych przez ośrodki badań opinii społecznej, a także z wykorzystaniem własnych wieloletnich doświadczeń w problematyce realizacji strategii. Przyjęte przez ZUS założenia zostały zrealizowane, co potwierdzają przeprowadzone badania. Należy też zauważyć, że już samo ustanowienie strategii z założenia prowadzi do rozwoju w wieloletniej perspektywie.
EN
The paper brieflfl y reviews the book by M. Pogonowski „Social security in the context of the activity of the (Polish) Social Insurance Institution”. The reviewer analyses the structure of the book, and discusses its individual chapters, showing their advantages and disadvantages.
PL
Artykuł jest recenzją książki autorstwa M. Pogonowskiego pt. „Bezpieczeństwo socjalne w aspekcie działalności Zakładu Ubezpieczeń Społecznych”. Recenzent przedstawia strukturę książki oraz krótko omawia poszczególne jej rozdziały. Pokazuje jej zalety oraz wady.
PL
Celem badawczym pracy była analiza wpływu postanowień decydentów na rachunki Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w latach 1999-2012. Aby osiągnąć cel, autor postanowił zweryfikować następujące hipotezy badawcze: – Zakład Ubezpieczeń Społecznych uzyskał nadwyżkę między wpływami ze składek a wydatkami do pokrycia ze składek do roku 2012; – źródłem refundacji kwot składek z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych do Otwartych Funduszy Emerytalnych są wpływy z prywatyzacji; – reformie systemu emerytalnego towarzyszą działania zmierzające do ukrócenia przywilejów sektorowych oraz grup społecznych, służących zmniejszeniu wydatków państwa. W wyniku przeprowadzonych badań, zweryfikowano negatywnie zakładane hipotezy badawcze: – Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie uzyskał nadwyżki między wpływami ze składek a wy-datkami do pokrycia ze składek do roku 2012 – coroczny deficyt, w tym w 2012 roku w wysokości 54,8 mld PLN, tj. 31,1%; – wpływy z prywatyzacji okazały się zbyt niskie – w latach 1999-2012 zrefundowały przekazanie składek do Otwartych Funduszy Emerytalnych jedynie w 47%; – reformie systemu emerytalnego przez długi okres nie towarzyszyły działania zmierzające do ukrócenia przywilejów sektorowych oraz grup społecznych, służących zmniejszeniu wy-datków państwa, co więcej, przywileje powiększano – wyłączenie z powszechnego systemu emerytur mundurowych, przedłużenie możliwości nabywania prawa do wcześniejszej emerytury, wprowadzenie emerytur górniczych, redukcja składki rentowej.
EN
The purpose of the research study is to analyse the impact of the provisions established by policy-makers on the accounts of the Polish Social Insurance Institution in the years 1999-2012. The author has set out to verify the following hypotheses: – Social Security Institution received a surplus of revenue from contributions over ex-penditures to be covered by contributions until year 2012; – The source of reimbursement of social security contributions from the Social Security Institution to pension funds are the proceeds from privatisation; – The reform of the pension system is accompanied by measures taken to put an end to the privileges of sectoral and social groups in order to reduce public expenses. The outcome of the research has proved the above hypotheses to be incorrect.
EN
The article reviews the book commemorating two distinct anniversaries: 95 years of the functioning of the ZUS branch in Chorzow, as well as 90 years since the foundation of its headquarters. The publication is dedicated to social insurance on Greater Silesia, and the history of the ZUS branch in Chorzow itself.
PL
Artykuł przedstawia treść książki wydanej z okazji dwóch jubileuszy: 95-lecie istnienia oddziału ZUS w Chorzowie oraz 90-lecia jego siedziby. Książka poświęcona jest problematyce ubezpieczeń społecznych na Górnym Śląsku oraz historii chorzowskiego oddziału.
PL
Artykuł został poświęcony ,,decyzjom interpretacyjnym”, które są wydawane na pisemny wniosek przedsiębiorcy przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS). Instrument ten ma na celu ułatwić przedsiębiorcom poruszanie się w gąszczu skomplikowanych i często niejasnych przepisów prawnych, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę danin publicznych oraz składek na ubezpieczenie społeczne lub zdrowotne. Ponadto decyzje te mają walor ochronny i stanowią swoiste bezpieczeństwo dla przedsiębiorców, którzy całkowicie zastosują się do udzielonej interpretacji. W takim przypadku nie mogą być oni obciążeni przez organ jakimikolwiek daninami publicznymi, karami, sankcjami administracyjnymi czy finansowymi. W publikacji zwrócono uwagę na podmiot, który jest uprawnionym do złożenia wniosku o wydanie pisemnej interpretacji oraz na organy, które te wnioski rozpatrują. Ponadto omówiono podstawowe elementy wniosku, regulacje dotyczące opłaty za wniosek oraz termin na jego wydanie. Autor przedstawił także formę prawną wydanej interpretacji, sposób jej wyeliminowania z obrotu prawnego oraz udowodnił tezę, iż wydane ,,decyzje interpretacyjne” są bezpieczeństwem dla przedsiębiorcy i mają na celu zapewnienie stabilności i pewności obrotu prawnego. Artykuł powstał w oparciu o analizę aktów prawnych, dostępnej literatury oraz przy wykorzystaniu w większości opracowań naukowych dra hab. J. Wantocha‑Rekowskiego, który specjalizuje się w tematyce składek na ubezpieczenie społeczne.
EN
This article is about the „interpretive decisions” issued to entrepreneurs at the written request by the Social Insurance Institution (ZUS) to help them navigate through the complex and unclear regulations that obligate entrepreneurs to provide public levies and contributions to social or health insurance. Moreover, these decisions have protective value and constitute a specific security for entrepreneurs applying it entirely to the interpretation. In such a case they cannot be burdened by the authority with any public levies, penalties, administrative or financial sanctions. The publication highlights the entity that can submit a request for a written interpretation, and the authorities that deal with these requests. In addition you can find the basic elements of the proposal, the regulations concerning the application fee and the deadline for its release. The author also presents the legal form of published interpretation, how to eliminate it from the legal system and finally proves the thesis that issued ”interpretive decisions” are the security for the entrepreneur and they are designed to ensure the stability and certainty of law. This article is based on the analysis of legal acts, literature and using the most scientific studies of dr hab. J. Wantoch – Rekowski who specialises in the subject of social insurance premiums.
EN
The article analyses statistical data concerning the four family support benefits granted and paid out by the Social Insurance Institution:child care benefit (a.k.a. Family 500+), family care capital, nursery supplement, student’s subsidy (a.k.a. Good Start 300+). 
PL
W artykule przedstawiono  dane statystyczne dotyczące realizacji czterech programów wsparcia rodzin, przyznawanych i wypłacanych przez  Zakład Ubezpieczeń Społecznych: świadczenie wychowawcze 500+, świadczenie Dobry Start,  rodzinny kapitał opiekuńczy oraz dofinansowanie  obniżenia opłaty za pobyt dziecka w żłobku,  klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna.
EN
On October 1, 2017 the retirement age in Poland has been lowered to 60 for women and 65 for men, reversing the gradual increase of the retirement age that came into effect in 2013. The article analyses the old-age pension entitlements in the light of the reform.
PL
Od 1 października 2017 r. obowiązują przepisy nowej ustawy o emeryturach i rentach z FUS, na mocy której powszechny wiek emerytalny został obniżony do co najmniej 60 lat dla kobiet i co najmniej 65 lat dla mężczyzn. Artykuł analizuje prawo do emerytury w kontekście tej zmiany legislacyjnej.
EN
The paper analyses challenging the validity of an employment contract by the Social Insurance Institution, in the course of a control of correctness of the determination of the social insurance obligation that results from the employee status. In the first part, the author analyses the problem of a fictitious contract and acting against the law or with the intention to circumvent the law, or contrary to the principles of community life. He indicates documents and information that are most often requested by ZUS, and describes the situations which are most thoroughly examined. In the next part, following issues are examined: the existence of an employment relation, salary, employing relatives, concluding the employment contract in order to register for insurance purposes and the situation of pregnant employees or employees shortly before retirement. The paper is concluded with the most frequent arguments for, or against the existence of employment and the most advantageous practices to litigate with the ZUS are described.
PL
Przedmiotem artykułu jest kwestionowanie ważności umowy o pracę przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych w związku z kontrolą podlegania obowiązkowi ubezpieczenia społecznego, który wynika z posiadania statusu pracownika. W pierwszej kolejności omówione są kwestie pozorności umowy o pracę, a także czynności sprzecznej z ustawą albo mającej na celu obejście prawa, czy też sprzecznej z zasadami współżycia społecznego. Wskazane są również dokumenty i informacje, o które najczęściej zwraca się organ rentowy, a także identyfikowane sytuacje szczególnie dokładnie rozpatrywane w ramach postępowań wyjaśniających. W dalszej części artykułu analizowane są kwestie: istnienia stosunku pracy, zatrudniania osób bliskich, problemu wysokości wynagrodzenia, umowy zawartej w celu zgłoszenia do ubezpieczenia, a także pracowników w ciąży lub przed emeryturą. W końcowej części artykułu formułowane są konkluzje dotyczące m.in. najczęściej przytaczanych w postępowaniu argumentów przemawiających za lub przeciw istnieniu stosunku pracy, a także wskazanie praktyk korzystnych dla spierających się z organem.
EN
Insurance awareness is reflected in preventive activities of citizens who are aware of the consequences of social risks and who understand the essence of the social insurances scheme of their country. Knowledge of social insurances is an auxiliary attribute of such an attitude. The article presents the results of research carried out in 2016 by the Institute of Public Affairs in cooperation with Millward Brown on knowledge and attitudes towards the social insurances scheme. Author of the study particularly focused on the knowledge of Polish people in the current old-age pension scheme in Poland. An overview of the results include: determine of the Polish society knowledge level on: construction and financing of old-age pension scheme, main tasks of the Polish Social Insurance Institution, consequences of paying the contributions for social insurances, as well as its views on the various aspects of the old-age pension scheme
PL
Świadomość ubezpieczeniowa przejawia się w zapobiegawczych działaniach obywateli, zdających sobie sprawę z konsekwencji realizacji ryzyk socjalnych i rozumiejących istotę systemu ubezpieczeń społecznych swojego kraju. Wiedza o ubezpieczeniach społecznych jest pomocniczym atrybutem takiej postawy. W artykule przedstawiono wyniki badań przeprowadzonych w 2016 r. przez Instytut Spraw Publicznych we współpracy z Millward Brown dotyczących wiedzy i postaw wobec systemu ubezpieczeń społecznych. Autor opracowania w szczególności skoncentrował się na znajomości Polaków w zakresie funkcjonowania systemu emerytalnego w Polsce. Przegląd wyników badania obejmuje: ustalenie poziomu wiedzy polskiego społeczeństwa o konstrukcji i finansowaniu systemu emerytalnego, głównych zadaniach Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, konsekwencji opłacania składek na ubezpieczenia społeczne, a także przedstawienie opinii o poszczególnych aspektach funkcjonowania systemu emerytalnego.
PL
Badania społeczne dotyczące różnorodnych zjawisk (między innymi z zakresu procesów edukacyjnych, rynku pracy, demografii, migracji, epidemiologii) mogą być prowadzone na podstawie informacji z rejestrów administracyjnych. Znajomość potencjału oraz ograniczeń tego podejścia stwarza możliwość pogodzenia pozornie sprzecznych postulatów – prowadzenia tanich, a jednocześnie efektywnych badań złożonych zjawisk społecznych. Korzystanie z informacji z rejestrów może pomóc rozwiązać szereg metodologicznych problemów, takich jak malejący poziom realizacji sondażowych badań reprezentacyjnych, nierzetelność zbieranych informacji itp. Celem artykułu jest prezentacja specyfiki metodologii badań statystycznych wykorzystujących informacje z rejestrów. Jest to jeden z efektów projektu badawczego zrealizowanego przez Autorów. Rozważania metodologiczne uzupełniają przykładowe wyniki badań ścieżek edukacyjnych studentów oraz historii zatrudnienia absolwentów Uniwersytetu Warszawskiego z wykorzystaniem danych z rejestrów uczelni i Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, przeprowadzonych w ramach projektu. Autorzy wyjaśniają również problemy technologiczne, administracyjne oraz organizacyjne, których przezwyciężenie jest warunkiem prowadzenia badań wykorzystujących informacje z rejestrów. Wnioski metodologiczne przedstawione w artykule rozwijają propozycje badaczy skandynawskich najbardziej doświadczonych w dziedzinie badań wykorzystujących informacje z rejestrów administracyjnych.
EN
A social research project concerning various social issues (including education, labour market, demography, migration, epidemiology) can be conducted with register-based analysis. The knowledge about the potential and limits of this approach allows to reconcile the seemingly contradictory features of the study of complex social phenomena: effectiveness and low cost. Register-based analysis can solve a number of methodological problems, such as a decreasing response rate and a low reliability of data. The paper presents the methodology of register-based analysis. The experiences gathered during the research project conducted by the authors allowed to improve the above mentioned methodology. The methodological reflections are complemented with the results of research on educational and professional careers of the University of Warsaw graduates, based on the registers of UW and Social Insurance Institution. In addition, the authors present selected technological, administrative, and organisational problems that need to be answered in order to conduct register-based research. The methodological conclusions of the paper develop the work of Scandinavian researchers who are the most experienced scientists in the field of register-based analysis.
PL
Celem niniejszego artykułu jest analiza jednego z aspektów współczesnej władzy politycznej i administracyjnej. Jako kategorię analityczną autor przyjmuje Foucaultowskie kategorie dyskursu władzy: władzę jako „suwerenność” (przednowoczesny typ zindywidualizowanej władzy, która dąży do samozachowania) i władzę jako „rządomyślność” (governmentality) – współczesny typ zindywidualizowanej władzy, której celem jest kontrola i zarządzanie społeczeństwem. Władza współczesna – władza biurokratyczna opisana m.in. przez M. Webera – wydaje się być drugim z tych typów władzy. Na polu tym pojawia się jednak nowy typ władzy suwerennej legitymizowany przez dyskurs o rządomyślności – zarządzanie i ochrona populacji. Jej przykładem jest analizowane przez G. Agembena i J. Butler bezterminowe uwięzienie w Guantanamo. W artykule autor koncentruje się na symptomach tej nowej suwerenności w codziennych działaniach władzy, tj. na funkcjonowaniu polskiego organu przymusowego zabezpieczenia społecznego – Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
EN
The subject of the article is the analysis of a specific feature of contemporary political and administrative power. As analytic categories the author uses Foucaultian concepts of power discourses: sovereignty: the type of individualized power which strives for self-conservation (pre-modern type of power) and governmentality – the type of non-individualized power the aims of which are control and management of the population (modern type of power). Contemporary power – the bureaucratic power described by M. Weber etc. – seems to be the type of governmentality. But in this field emerges a new type of sovereign power legitimized by the discourse of governmentality – management and protection of the population. Its examples are analysed by G. Agemben i J. Butler indefinite detention in Guantanamo. In this articles, the author focuses on symptoms of the new type of sovereignty in day-to day government action – the practice of the polish organ of compulsory social insurance – Social Insurance Institution (Zakład Ubezpieczeń Społecznych).
EN
The purpose of this paper is to describe the proceedings during the Old-Age Pension Policy Review 2016 – Security through Responsibility conducted by Social Insurance Institution (ZUS). The first phase of the review, appointed automatically every three years by the law from 2011, comprised number of open debates in most major Polish cities. The paper covers concisely all the main topics that were being touched upon during the debates. The second phase of the review process consisted in creating a green paper on Polish old-age pension policy, ie. deep analysis and diagnosis of the current situation in the field. The final stage of the review produced a white paper on Polish old-age pension policy, which is a set of recommendations for reforms of different scale and scope in a given policy.
PL
Celem artykułu jest przybliżenie przeglądu systemu emerytalnego, który został przeprowadzony w 2016 r. pod hasłem „Bezpieczeństwo dzięki odpowiedzialności”. Odpowiedzialnym za ten przegląd był Zakład Ubezpieczeń Społecznych. W ramach przeglądu przeprowadzono wiele otwartych debat w największych miastach Polski, podczas których poruszano najważniejsze problemy systemu emerytalnego oraz dokonano diagnozy systemu emerytalnego. Diagnoza zaprezentowana w zielonej księdze stała się podstawą do opracowania białej księgi, prezentującej wiele rekomendacji reform systemu emerytalnego
PL
Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych upoważnia Zakład Ubezpieczeń Społecznych do zawarcia z dłużnikiem umowy o odroczenie terminu płatności należności z tytułu składek. Formą prawną czynności jest umowa. Jest to nietypowa forma działania ZUS, gdyż w postępowaniach prowadzonych przed Zakładem obowiązuje decyzyjny model stosowania prawa. Skutkiem umowy jest zmiana stosunku prawnego z zakresu ubezpieczenia społecznego, który, co do zasady, powstaje z mocy samego prawa, z przepisów o charakterze bezwzględnie obowiązujących. Możliwość zmiany stosunków w drodze porozumienia czy ugody jest na gruncie prawa ubezpieczeń społecznych niedopuszczalna. Umowa o odroczenie terminu płatności składek jest specyficzną ustawową formą współdziałania wykonawców zadań z zakresu ubezpieczeń społecznych – Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i płatnika składek. Umowa o odroczenie terminu płatności należności z tytułu składek nie jest umową prawa prywatnego, lecz stanowi szczególny rodzaj dwustronnej niewładczej formy działania organu administracji publicznej.
EN
The Social Insurance Act authorizes the Social Insurance Institution to conclude a contract with the debtor to defer the payment of contributions. The legal form of the action is a contract. This is an unusual form of the Institution’s operation, because in proceedings conducted before the Institution a decision-making model of the application of the law is applicable. The effect of the contract is a change in the legal relationship in respect of social insurance, which, in principle, arises under law itself, from the provisions of mandatory nature. The possibility of changing the relationship by agreement or settlement is not permissible under the social insurance law. The contract for the deferment of payment of contributions is a specific statutory form of co-operation of the parties performing tasks in respect of social insurance, i.e. the Social Insurance Institution and the payer of contributions. The contract of deferment of payment of contributions is not a private law contract, but it is a special kind of bilateral non-imperative form of operation of a public administration body.
PL
Opracowanie przedstawia zagadnienia związane z ubezpieczeniem chorobowym w polskim systemie ubezpieczeń społecznych. Omawiane kwestie skupiają się na charakterystyce zasady solidarności oraz nadużyć w prawie do świadczeń z ubezpieczenia chorobowego. Na podstawie orzeczeń sądowych zostały przedstawione przykłady najczęściej występujących nieprawidłowości w prawie do świadczeń. Przedstawiono również możliwości, jakimi dysponuje Zakład Ubezpieczeń Społecznych, aby przeciwdziałać nadużyciom. Najważniejsze kwestie dotyczą próby określenia, czym jest nadużycie w kontekście nabywania prawa do świadczeń z ubezpieczenia chorobowego. Ponadto wskazuje się, że nieuczciwe działania części świadczeniobiorców i płatników składek stoją w sprzeczności z zasadą solidarności społecznej, która jest jedną z podstawowych wartości dla ubezpieczeń społecznych.
EN
The study presents issues related to sickness insurance within the Polish social insurance system. The discussed issues focus on the characteristics of the principle of solidarity and abuse of the right to sickness benefits. Based on court decisions, examples of the most frequent irregularities in the right to benefits have been presented. It also presents the possibilities available to the Polish Social Insurance Institution (ZUS) in order to counteract abuses. The most important issues relate to attempts to determine what abuse is in the context of acquiring the right to sickness benefits. Moreover, it is pointed out that the unfair actions of some beneficiaries and contribution payers are in contradiction with the principle of social solidarity, which is one of the basic values for social insurance.
PL
Zaufanie można uznać za bardzo ważny warunek skutecznej działalności każdej instytucji, zarówno publicznej, jak i prywatnej. Artykuł koncentruje się na opisie zaufania do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych jako instytucji publicznej (lepiej: instytucji zaufania społecznego). Interesująca wydaje się przy tym możliwość skonfrontowania zaufania do ZUS z wiarygodnością wybranych instytucji fi nansowych, a zwłaszcza prywatnych zakładów ubezpieczeń. Istotne okazuje się też odwołanie do stopnia zaufania społecznego do najważniejszych instytucji państwa, od których oczekuje się pewnego wpływu w postaci stosownych regulacji prawnych i podejmowania interwencji w interesie klientów wymienionych instytucji.
EN
Trust may be considered a highly important condition for the eff ective operation of any institution whether these be public or private enterprises. Th e article concentrates on an account of trust in the Polish Social Insurance Institution (ZUS) as a public (state) institution (better: an institution of social trust). What appears to be interesting is the possibility to compare the trust shown towards ZUS in comparison to the credibility of selected fi nancial institutions, and particularly private insurance companies. Of signifi - cance turned out to be also reference to the degree of social trust in relation to the most important state institutions, from which there is expected a certain impact in the form of befi tting legal regulations and the undertaking of intervention in the interest of the clients of the institutions outlined.
PL
Analiza przeprowadzona w tekście dotyczy oceny charakteru prawnego dokumentu A1 wydawanego na podstawie rozporządzenia UE nr 883/2004. Autor proponuje uznać, że dokument ten pełni funkcję decyzji administracyjnej od strony funkcjonalnej, przy jednoczesnym braku konieczności spełnienia warunków formalnych przewidzianych dla decyzji w polskich przepisach o postępowaniu administracyjnym.
EN
This research concerns the assessment of the legal nature of A1 document issued on the basis of EU Regulation No. 883/2004. The author proposes to recognize that this document performs the function of an administrative decision from the functional side, while not having to meet the formal conditions provided for in the decision in the Polish provisions on administrative proceedings.
EN
The author of the article considers the issue of appointing and dismissing control inspectors and their place in the organizational structure of the Social Insurance Institution. According to author's opinion are necessary changes, consisting in regulating the status of a candidate for a control inspector and elaborating a professional development path for employees carrying out checks on contribution payers. Therefore, the author tries to indicate the direction of changes, proposing a scheme of professional promotion to optimize the assignment of tasks and increase the effectiveness of the controls.
PL
Autor rozważa zagadnienie powoływania oraz odwoływania inspektorów kontroli oraz ich miejsca w strukturze organizacyjnej ZUS. W jego ocenie kontrola wykonywania obowiązków wynikających z prawa ubezpieczeń społecznych wymaga zmian polegających na uregulowaniu statusu kandydata na inspektora kontroli oraz opracowaniu ścieżki rozwoju zawodowego dla pracowników przeprowadzających kontrole płatników składek. Podejmuje także próbę wskazania kierunku zmian, formułując propozycję schematu awansu zawodowego służącego optymalizacji przydziału zadań oraz zwiększeniu skuteczności przeprowadzanych kontroli.
EN
The Social Pensions Act of June 27, 2003 defines the rules and procedure for the granting and payment of a social pension. Social pension is vested in an adult person who is completely unable to work due to impairment of fitness of an organism, which was created before the age of 18, while studying at school or college - before the age of 25, or during doctoral studies or scientific aspiration. One of the conditions for granting is not to exceed a certain income, and this may lead to interpretation doubts due to the ambiguous content of the provision. A person who is in an employment relationship and also entitled to a social pension while receiving salary from an employer is not able to influence the date of payment of this salary. It happens that the employer transfers the salary for the previous and current month to the employee`s account in one month. This usually results in exceeding the income of the entitled person and suspension of the right to a social pension, which in turn results in the obligation to return the rent paid. Such an interpretation of the provision of art. 10 para. 6 of the Social Pensions Act are used by pension bodies, and often also by common courts. In the case which became the subject of this article, it was only the court of second instance that issued a sentence favorable for the person entitled, adopting a teleological interpretation of the above mentioned provision of the Social Pensions Act.
PL
Ustawa z dnia 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej określa zasady i tryb przyznawania oraz wypłaty renty socjalnej. Renta socjalna przysługuje osobie pełnoletniej całkowicie niezdolnej do pracy z powodu naruszenia sprawności organizmu, które powstało przed ukończeniem 18 roku życia, w trakcie nauki w szkole lub szkole wyższej – przed ukończeniem 25 roku życia, albo w trakcie studiów doktoranckich lub aspirantury naukowej. Jedną z przesłanek jej przyznania jest nieprzekroczenie określonego przychodu i na tym tle może dojść do wątpliwości interpretacyjnych ze względu na wieloznaczną treść przepisu. Osoba będąca w stosunku pracy i zarazem uprawniona do renty socjalnej pobierając wynagrodzenie od pracodawcy nie jest w stanie wpływać na datę wypłaty tego wynagrodzenia. Zdarza się, że pracodawca w jednym miesiącu przelewa na konto pracownika wynagrodzenie należne za poprzedni i aktualny miesiąc. Taką wykładnię przepisu art. 10 ust. 6 ustawy o rencie socjalnej stosują organy rentowe, a często również sądy powszechne. W sprawie, która stała się przedmiotem tego artykułu, dopiero sąd drugiej instancji wydał korzystny dla osoby uprawnionej wyrok, przyjmując wykładnię celowościową przytoczonego wyżej przepisu ustawy o rencie socjalnej.
PL
Przedmiotem opracowania jest analiza kontekstu, zakresu, rozwoju i rekomendacji zmian informacji o stanie konta, wysyłanej corocznie do kilkunastu milionów ubezpieczonych w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych, zawierającej m.in. dane o bieżących składkach opłacanych przez płatników, zwaloryzowanej kwocie zgromadzonych przez całą karierę zawodową składek i kapitale początkowym oraz kwocie hipotetycznej emerytury obliczonej w kilku wariantach. Problemem badawczym jest znaczenie tego dokumentu oraz stojącej za nim instytucji prawnej dla sposobu funkcjonowania systemu emerytalnego. Zbadano źródło potrzeby informowania o stanie konta oraz rolę ewidencji składek emerytalnych w zreformowanym systemie emerytalnym. Przeanalizowano obecny zakres dokumentu, a także przedstawiono, w jakim kierunku od 1999 r. podążała jego ustawowa regulacja. Rozpatrzono również zastrzeżenia co do metodologii obliczania hipotetycznej emerytury oraz sformułowano rekomendacje zmian. Informacja o stanie konta wpisuje się w aksjologię wzrostu indywidualnej odpowiedzialności za zabezpieczenie na starość, wzrostu przejrzystości systemu i aktywniejszej polityki informacyjnej w tym zakresie. Pozwala bowiem na bieżącą kontrolę wpływu składek od płatników, a także przekazuje syntetyczną informację o stanie konta i prognozie przyszłej emerytury.
EN
The paper analyses the context, scope, development, and utility of ZUS pension account status – the document sent annually to every person actively or inactively insured within the Polish state old-age pension scheme, currently covering over 19 million persons. The account status informs the insured about the recent inflow of their contributions, the sum of accumulated retirement savings, including indexation, initial capital representing the contributions paid prior to the pension reform in 1999, and a few variants of the pension forecast. The paper seeks to explain the significance of the ZUS pension account status for the functioning of the scheme. In order to do so, the role of recording and informing the insured about their individual contributions is analysed within the context of the current pension scheme paradigms. Then, the scope of the data included in the document, and its past development, is examined. Finally, the paper assesses the criticism towards some of the solutions used in the document, and proposes modifications. The ZUS pension account status fits well into the new Polish pension system; one which expects the insured party to take more responsibility for their own old-age security, and provides them with instruments to control the current inflow of their contributions, monitor the status of the account, and forecast the level of their future retirement income.
first rewind previous Page / 2 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.