Search results

1

O idei pracy, prawie pracy I pracy przymusowej w Związku Sowieckim – uwagi wybrane (1917-1945)

100%

Lityński A.

Roczniki Administracji i Prawa

|

2021

|

vol. specjalny I

|

issue XXI

43-52

EN

In the Union of Soviet Socialist Republics, work was compulsory according to the 1918 labor code. This stemmed from the ideas of Marx. This position was also held by Lenin, Trotsky and others. The Communist Party could assign anyone any work. Evading work was a counter-revolutionary crime. Likewise, it was a crime to arbitrarily change one’s place of work. The compulsion to work required the use of terror. Terror was an everyday phenomenon in the USSR. Low labor productivity was a constant affliction. Prison labor was used en masse from the beginning. The GULAG system (forced labor camps) expanded. Prison labor was becoming less and less productive. In 1956, the GULAG camps were renamed “penal colonies,” which still exist in Russia today.

PL

W Związku Socjalistycznych Republik Sowieckich praca była obowiązkowa. Kodeks pracy z 1918 r. przewidywał przymus pracy. Wynikało to z idei Marksa. Stanowisko takie zajmowali też Lenin, Trocki i inni. Partia komunistyczna mogła każdemu wyznaczyć dowolną pracę. Uchylanie się od pracy było przestępstwem kontrrewolucyjnym. Tak samo przestępstwem była samowolna zmiana miejsca pracy. Przymus pracy wymagał stosowania terroru. Terror był zjawiskiem codziennym w ZSRR. Niska wydajność pracy była stałą bolączką. Od początku masowo stosowano pracę więźniów. System łagrów (obozów pracy przymusowej) ulegał rozbudowie. Praca więźniów była coraz mniej wydajna. W 1956 r. GUŁAG zmienił nazwę na „kolonie karne”, które istnieją w Rosji do dzisiaj.

2

"Niech Was Bóg ma w swojej opiece i doda sił do przetrwania". Źródła epistolarne z Archiwum Centrum Dokumentacji Zsyłek, Wypędzeń i Przesiedleń UP jako materiał do badań losów polskich Sybiraków

80%

Hejczyk-Gołąb A.

Res Gestae. Czasopismo Historyczne

|

2023

|

vol. 16

92-109

EN

The Archive of the Centre for Documentation of Deportations, Expulsions and Resettlement of the Pedagogical University of Kraków collects the records concerning the broadly defined forced migrations of the Polish citizens. Most of these records do not have an institutional character but are rather linked to particular individuals or families affected by the deportations, expulsions and resettlements. The largest part of the records concerns the so-called Polish 'Sybiraks', or deportees to Siberia, including the epistolary materials, which, based on their external form, can be divided into three groups: letters, postcards and secret messages smuggled in or out of prisons. In the first place, these sources are the evidence and confirmation that particular individuals were deported to the Soviet Union. Furthermore, they allow us to trace the way the Sybiraks moved, and to reveal their fortunes at different times and places: from the interwar period and life at the 'Kresy' (Eastern Borderlands) of the Second Polish Republic, through the exile in the Soviet Union, their rescue and life at the Polish settlements in Africa, India and New Zealand, to the arrival and life in the United Kingdom or Poland. In addition, these records provide us with some information on the realities of their everyday life, conditions of existence and social relations in the different settings. Lastly, the sources might contribute to the analysis of the attitudes and behaviour of the Polish deportees in emergency situations.

PL

W Archiwum Centrum Dokumentacji Zsyłek, Wypędzeń i Przesiedleń Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie gromadzone są zbiory związane z szeroko pojętymi przymusowymi migracjami obywateli polskich. Zbiory te w większości nie mają charakteru instytucjonalnego, ale są związane z losami konkretnych osób lub rodzin, które doświadczyły zsyłek, wypędzeń i przesiedleń. Znaczna część zbiorów dotyczy polskich Sybiraków. Cennym i wartościowym materiałem do badań ich losów są zgromadzone w archiwum źródła epistolarne (które ze względu na zewnętrzną formę można podzielić na trzy grupy: listy, kartki pocztowe i grypsy). Przede wszystkim są one „materiałem dowodowym” i swego rodzaju potwierdzeniem, że konkretne osoby zostały wywiezione do Związku Sowieckiego. Ponadto umożliwiają prześledzenie drogi, którą przebyli Sybiracy oraz poznanie ich losów w różnych okresach czasu i miejscach - od okresu przedwojennego i życia na Kresach II RP, przez pobyt na zesłaniu, opuszczenie Związku Sowieckiego, życie w polskich osiedlach w Afryce, Indiach, w Nowej Zelandii, przyjazd i życie w Wielkiej Brytanii, czy Polsce. Co więcej, dają informacje o realiach życia codziennego, warunkach bytowych, stosunkach społecznych np. w przedwojennej Polsce, na zesłaniu w ZSRS lub w Afryce czy Indiach w latach czterdziestych XX w. W końcu mogą stanowić przyczynek do analizowania postaw i zachowań, które prezentowali polscy zesłańcy w kryzysowych sytuacjach.

3

Przestępstwa dezercji i samowolnego oddalenia się żołnierza w Związku Socjalistycznych Republik Sowieckich i Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej

80%

Pietrzak R.

Miscellanea Historico-Iuridica

|

2020

|

vol. 19

|

issue 2

297-318

EN

Crimes of desertion and self moving away has been a problem since armed forces have been existing. In the past, crime of desertion mostly had been punishable by the death penalty and in combat situations, combat officers could even kill a deserter without any criminal trial or disciplinary proceedings. When progressive humanitarianization was in progress, penalties for discussed crimes were gradually liberalized in the entire world. Those acts have negative influence not only on the morale of the army and its strength as a consequence, but it can also be bad for society. On the other hand, the very important thing is the severity of the sanction for those prohibited acts in time of peace, in warpath and in combat situations. The next important thing is changes of criminal sanction in legislations of those two socialist countries for previously mentioned acts. In this article it was indicated, that both crimes of desertion and self moving away were similar, the difference between them was indicated and there is notice that act of desertion is more harmful and punished more severely than self moving away. The goal of this article is to show material and legal basis of penal responsibility for crimes of desertion and self moving away in USSR and Polish Peoples Republic.

PL

Przestępstwa dezercji oraz samowolnego oddalenia się stanowiły problem odkąd tylko istnieją siły zbrojne. W dawnych czasach przestępstwo dezercji z reguły karane było śmiercią a w sytuacji bojowej dowódcy zazwyczaj byli uprawnieni do pozbawienia życia dezertera bez jakiegokolwiek postępowania karnego czy choćby dyscyplinarnego. W późniejszych czasach, wraz z postępującą humanitaryzacją przepisy dotyczące omawianych czynów zabronionych stopniowo ulegały liberalizacji na całym świecie. Omawiane czyny oprócz tego, że źle wpływają na morale armii a w konsekwencji na jej wartość bojową, mogą również wywrzeć negatywny wpływ na społeczeństwo. Z drugiej strony istotna jest również kwestia dostosowania dotkliwości sankcji za popełnienie wyżej wspomnianych czynów przestępnych zarówno w czasie trwania pokoju jak i w trakcie wojny oraz sytuacji bojowej. Ważną kwestią są także zmiany w sankcjach karnych jakie następowały na przestrzeni lat w ustawodawstwach obydwu państw socjalistycznych za te przestępstwa. W niniejszej pracy wskazano również fakt, iż czyny przestępne samowolnego oddalenia się oraz dezercji należą do przestępstw tego samego rodzaju, przytoczono na czym polega różnica między nimi a także wykazano, iż czyn dezercji był bardziej szkodliwy i surowiej karany niż samowolne oddalenie się. Celem artykułu jest wykazanie materialnoprawnych podstaw odpowiedzialności karnej za czyny zabronione dezercji oraz samowolnego oddalenia się w Związku Socjalistycznych Republik Sowieckich i Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.

4

Współpraca służb wywiadowczych PRL i Związku Sowieckiego jako element relacji dwustronnych KGB z MSW (1956–1990)

71%

Bagieński W.

Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989

|

2023

|

issue 21

15-38

EN

Throughout the communist period, the security authorities in Poland were under the influence and supervision of the Soviet Union. At the beginning of 1957, it was agreed to set up a KGB Liaison Group in Warsaw, which, from the early 1970s, was called the KGB Representation to the Interior Ministry of the Polish People’s Republic. Its task was to coordinate cooperation between the security authorities of the two countries. The course of interaction between the Ministry of the Interior and the KGB was established during bilateral meetings, which took place alternately in Warsaw and Moscow. Periodic conferences of the intelligence services of the bloc socialist countries were also convened on the initiative of the Soviet side. After 1956, despite the change in the political situation, the Soviet services continued to exert influence on the direction of the activities taken by the Ministry of the Interior. One of the most important areas of cooperation was in intelligence activities. The Department I of the Ministry of the Interior cooperated with the First Main Directorate of the KGB in many fields. The basis of cooperation was the exchange of operational data, information and certain obtained documents. These mainly concerned political and economic subjects. Scientific and technical intelligence as well as so-called active operations were also important areas of cooperation. The security authorities of the Polish People’s Republic were not treated as an equal partner by the KGB. Very often they were forced to give more than they received in return. Cooperation with Soviet intelligence ceased in the first quarter of 1990 as a result of the change in the state’s foreign policy directions.

PL

Przez cały okres PRL organy bezpieczeństwa w Polsce znajdowały się pod wpływem i nadzorem Związku Sowieckiego. Na początku 1957 r. uzgodniono, że w Warszawie zostanie powołana Grupa Łącznikowa KGB, która od wczesnych lat siedemdziesiątych nosiła nazwę Przedstawicielstwo KGB przy MSW PRL. Jej zadaniem było koordynowanie współpracy między organami bezpieczeństwa obu krajów. Kierunki współdziałania pomiędzy MSW a KGB były ustalane podczas dwustronnych narad, które naprzemiennie odbywały się w Warszawie i Moskwie. Z inicjatywy strony sowieckiej zwoływano również cykliczne konferencje służb wywiadowczych państw bloku. Po 1956 r., mimo zmiany sytuacji politycznej, służby sowieckie wywierały wpływ na kierunek działań MSW. Jedną z najważniejszych dziedzin współpracy była działalność wywiadowcza. Departament I MSW współpracował z I Głównym Zarządem KGB na wielu polach. Podstawą współpracy była wymiana danych operacyjnych, informacji i niektórych uzyskanych dokumentów. Dotyczyły one przede wszystkim tematyki politycznej i gospodarczej. Ważną dziedziną współpracy był również wywiad naukowo-techniczny oraz tzw. operacje aktywne. Organy bezpieczeństwa PRL nie były traktowane przez KGB jako równorzędny partner. Bardzo często były zmuszone dawać więcej, niż otrzymywały w zamian. Współdziałanie z sowieckim wywiadem ustało w pierwszym kwartale 1990 r. na skutek zmiany wektorów polityki zagranicznej państwa.

Refine search results

1 Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989

1 Miscellanea Historico-Iuridica

1 Res Gestae. Czasopismo Historyczne

1 Roczniki Administracji i Prawa

1 Bagieński W.

1 Hejczyk-Gołąb A.

1 Lityński A.

1 Pietrzak R.

2 2023

1 2021

1 2020

O idei pracy, prawie pracy I pracy przymusowej w Związku Sowieckim – uwagi wybrane (1917-1945)

"Niech Was Bóg ma w swojej opiece i doda sił do przetrwania". Źródła epistolarne z Archiwum Centrum Dokumentacji Zsyłek, Wypędzeń i Przesiedleń UP jako materiał do badań losów polskich Sybiraków

Przestępstwa dezercji i samowolnego oddalenia się żołnierza w Związku Socjalistycznych Republik Sowieckich i Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej

Współpraca służb wywiadowczych PRL i Związku Sowieckiego jako element relacji dwustronnych KGB z MSW (1956–1990)