Search results

1

Dorobek i perspektywy badań nad życiem i działalnością Stanisława Kostki Potockiego prowadzonych w Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie. W dwusetną rocznicę śmierci

100%

Kwiatkowska A., Paprocka-Gajek J.

Studia Wilanowskie

|

2021

|

vol. XXVIII

21-39

EN

The museum established in the Wilanów residence by Stanisław Kostka Potocki was the first art museum in Poland. Today, on the bicentenary of the death of its founder, we reflect upon the activities and prospects for research on Potocki's legacy conducted with the participation of the Museum of King Jan III's Palace at Wilanów. In 2014, in cooperation with the Winckelmann Society, the Museum initiated the project “Johann Joachim Winckelmann i/und Stanisław Kostka Potocki. Nowe badania i dokumenty/Neue Forschungen und Dokumente”, aimed at studying the influence of Winckelmann's works on art collecting in Central Europe, including the activity of Stanisław Kostka Potocki. As part of the project, a German translation of Potocki's most important work, O sztuce u dawnych, czyli Winkelman Polski, has been published. The popularisation of Potocki's output is also carried out by way of organising numerous scientific conferences and publishing studies on his literary legacy (cf. O spuściźnie literackiej Stanisława Kostki Potockiego. Studia i szkice), political activity (M. Getka-Kenig, Stanisław Kostka Potocki. Studium magnackiej kariery w dobie upadku i “wskrzeszenia” Polski), the ways of developing his collection of works of art, as well as the stories of individual objects therein, such as the image of the Salvator Mundi by Leonardo da Vinci or the portrait of Stanisław Kostka Potocki by Jacques-Louis David. At the same time, research is being carried out on Potocki's collection itself, as well as on his manuscripts and letters. The results of this research are presented in the form of exhibitions organised by the Museum (“Leonardiana in Polish Collections”) and numerous articles published in Wilanów Studies. The profound change, currently underway, of the profile of both the permanent and temporary exhibitions in the interiors of the Wilanów Palace aims to emphasise the significance of the Enlightenment idea of collecting as practised by Stanisław Kostka Potocki. The section of the exhibition on the first floor of the palace, presenting the art collecting achievements of the third generation of the Potocki family in Wilanów, will be made available to the public in 2022.

2

Kolekcjonerstwo na przełomie XIX i XX wieku. Szkic o różnorodności gustów oraz stosunku kolekcjonerów do sztuki współczesnej

100%

Kłudkiewicz K.

Biuletyn Historii Sztuki

|

2014

|

vol. 76

|

issue 2

241-260

EN

Throughout the 19 th century art collecting became a more and more popular human activity, not restricted as before to a small group - aristocrats, nobility, and scholars-researchers. The complex character of private collecting in the 19 th century is the reason why researchers are only attracted by its single aspects. These including first of all the collecting by new social groups: the bourgeoisie, rich industrialists, and bankers. Art historians are additionally interested in those collecting works of the new breakthrough artistic tendencies (Impressionism, Post-Impressionism, Avant-Garde), therefore those who were involved in creating ‘collections looking into the future’, setting up benchmarks that future museums would aspire to. The new art was a subject of interest of Paris, Berlin, and Moscow businessmen, bourgeoisie, and financiers who promoted such values as innovation, novelty, and progress. Meanwhile, aristocracy valued other qualities more (tradition, history, past) and in those European cities (London, Cracow, Vienna) in which aristocracy held a strong position and were committed to cultural activity, collections of pieces of the new tendencies could hardly be found, or were extremely rare.

3

Elie Nadelman. Kilka uwag i dopowiedzeń

58%

Wierzbicka A.

Biuletyn Historii Sztuki

|

2023

|

vol. 85

|

issue 1

145-184

EN

The article concerns the exhibitions and reception of the works of the Polish-Jewish sculptor Elie Nadelman, recognised especially in the United States of America, where he lived from 1914, and in Western Europe, above all in France, where he stayed in the years 1904–1914. The point of departure for the author’s analysis is the exhibition Elie Nadelman – polski prekursor Art Déco [Elie Nadelman – the Polish Precursor of Art Déco] in the Wejman Gallery in Warsaw (2022). The Warsaw exhibition brought to attention not only the sculptor himself, but also the promoter of his work, the art critic and art dealer Adolf Basler, born in Tarnów and active in France, who played a crucial role in acquainting the Polish, French and German public with Nadelman’s art. Nadelman’s oeuvre was commented upon by other contemporary journalists as well, whose texts are also discussed in the article.

PL

Artykuł dotyczy wystaw i recepcji twórczości polsko-żydowskiego rzeźbiarza Eliego Nadelmana, dobrze znanego przede wszystkim w Stanach Zjednoczonych, gdzie mieszkał od 1914 r. oraz w Europie Zachodniej, a zwłaszcza we Francji, gdzie przebywał w latach 1904–1914. Punktem wyjścia rozważań autorki stanowi wystawa Elie Nadelman – polski prekursor Art Déco w warszawskiej Wejman Gallery (2022). Ekspozycja przypomniała nie tylko postać rzeźbiarza, ale także promotora jego twórczości działającego we Francji, a pochodzącego z Tarnowa krytyka sztuki oraz marszanda Adolfa Baslera, który odegrał niezwykle ważną rolę w zaznajomieniu publiczności polskiej, francuskiej i niemieckiej ze sztuką Nadelmana. Na temat sztuki Eliego Nadelmana wypowiadali się też inni współcześni mu krytycy, których teksty zostały również omówione.

4

Szable w kontekście badań nad bronią dawną – przyczynek do dziejów bronioznawstwa polskiego

58%

Chramiec M.

Opuscula Musealia

|

2019

|

vol. 26

59-81

EN

This article is an attempt to provide a comprehensive view on the history of hoplology in relation to the most popular type of weapon used in the old Polish-Lithuanian Commonwealth, the sabre. The research history addresses the issue of modern weapons, which is motivated by the emergence of various types of sabre at that time. Research on old weapons, inspired primarily by collectors, museologists and members of academia, traditionally uses a range of methods developed by history, art history, archaeology and art restoration. Such research can also enter the field of sociology and cultural studies, provided that we take into account the fact that weapons, sabres in particular, symbolized social standing. The variety of issues, which are generally confined to the above mentioned concepts, also translates into the historiographic sphere. Because of that, it may be surprising that Polish literature on historical weapons only dates back to the second half of the 19th century. However, collectors had shown interest in military items much earlier. The first part of the article presents the most important private collections of weapons from the end of the 18th century to the beginning of the 20th century, with particular focus on the almost entirely preserved collection of Izabela Czartoryska, who founded the first museum in Poland. This layout is the starting point for presenting academic interest in military items, divided into the pre- and post-war periods.

5

„Pejzaż górski nie odpowiadał mi malarsko”, Zakopiański epizod graficzny Jana Skotnickiego

51%

Dragońska U.

Artifex Novus

|

2021

|

issue 5

118-135

EN

The article discusses the graphic output of Jan Skotnicki, a painter of Young Poland, which he created in the years 1909–1914. In 1908, the artist and his wife, Teodora née Trenkler, left Cracow for Zakopane. The artist’s stay there coincided with the intensive cultural development of the resort. Skotnicki was personally involved in local initiatives, with the financial support of his father-in-law, an industrialist and art collector from Łódź, Henryk Grohman. However, the local landscape and the highland folk art popular at that time did not suit him at all. As a result, he nearly gave up painting and became interested in prints and kilims. An experimental studio, opened thanks to Grohman’s efforts, became Skotnicki’s new field of interests. It was equipped with, among other things, printing presses. In the following years, Skotnicki presented his prints at numerous exhibitions, including those accompanying print competitions (in 1911 and 1914), and after moving to Warsaw (in 1912), he joined the Society of Friends of Graphic Arts. Skotnicki used metal techniques and quickly achieved a master level, which was noticed by critics. He combined etching, aquatints, drypoints and roulette, experimented with colour printing and coloured prints. He strongly individualised his works while creating prints by using tint. His graphic output was estimated at more than 50 compositions, with at least 36 currently in public collections. They include landscapes, views of towns and architecture, nudes, studies of figures and animals, which in many cases were modelled on his own sketches and paintings. In terms of themes and composition, they show many similarities to the works of Young Poland artists from the group of professors (J. Stanisławski) as well as peers undertaking graphic attempts (W. Skoczylas). The way of building the composition, framing, asymmetry and fragmentation of the representations reveal the influence of Japanese art, which was an important source of inspiration thanks to the collection and activity of Feliks "Manggha" Jasieński. Grohman’s collection was also significant, as Skotnicki could learn from it about the works of 19th-century restorers of graphic arts, as well as about the artists of subsequent generations (J. M. Whistler, F. Rops, E. Carrière), which was reflected in his prints. The somewhat forgotten activity of Skotnicki was part of a more general trend: the interest of Young Poland artists in graphic arts and their involvement in their popularisation at the turn of the 19th and 20th centuries. His output is an example of searching for one’s own language of expression in a new medium, and an experiment he performed independently. Although Skotnicki was not a pioneer of graphic arts in Poland, he certainly became their promoter.

PL

W artykule omówiona została graficzna twórczość młodopolskiego malarza Jana Skotnickiego, przypadająca na lata 1909–1914. W 1908 r. artysta wraz z żoną Teodorą z Trenklerów wyjechali z Krakowa do Zakopanego. Pobyt artysty zbiegł się w czasie z intensywnym rozwojem kulturalnym kurortu. W miejscowe inicjatywy Skotnicki angażował się osobiście, przy finansowym wsparciu swego teścia, łódzkiego przemysłowca i kolekcjonera, Henryka Grohmana. Jednocześnie tutejszy krajobraz i popularna w owym czasie góralska sztuka ludowa, zupełnie artysty nie inspirowały, przez co niemal zarzucił malarstwo, a zainteresował się grafiką i kilimiarstwem. Polem nowych zainteresowań stała się otwarta staraniem Grohmana eksperymentalna pracownia wyposażona m.in. w prasy drukarskie. W kolejnych latach Skotnicki prezentował swoje ryciny na licznych wystawach, także tych towarzyszących organizowanym konkursom graficznym (1911, 1914), a po wyjeździe do Warszawy (1912) przyłączył się do Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Graficznych. Skotnicki uprawiał techniki metalowe, bardzo szybko osiągając w nich wysoki poziom zauważony przez krytyków. Łączył akwafortę, akwatintę, suchą igłę i ruletkę, eksperymentował z drukiem barwnym i kolorował odbitki, mocno indywidualizował prace podczas ich odbijania, stosując tintę. Jego dorobek graficzny oszacowany zastał na ponad 50 kompozycji, przy czym w kolekcjach publicznych znajduje się ich obecnie przynajmniej 36. Są to pejzaże, widoki miasteczek i architektury, akty, studia postaci i zwierząt, w wielu przypadkach wzorowane na własnych szkicach i obrazach. Tematycznie i kompozycyjnie wykazują one wiele podobieństw do prac twórców młodopolskich, zarówno z grona profesorów (J. Stanisławski), jak i rówieśników podejmujących próby graficzne (W. Skoczylas). W sposobie budowania kompozycji, kadrowania, asymetrii i fragmentaryczności przedstawień widoczne są wpływy sztuki japońskiej, stanowiącej ważne źródło inspiracji za sprawą kolekcji i działalności Feliksa „Mangghi” Jasieńskiego. Znacząca była również kolekcja Grohmana, za pośrednictwem której Skotnicki mógł poznać twórczość XIX-wiecznych odnowicieli sztuk graficznych, jak i artystów kolejnych pokoleń (J.M. Whistler, F. Rops, E. Carrière), co znalazło odbicie w jego rycinach. Nieco zapomniana działalność Skotnickiego wpisuje się w ogólniejszą tendencję: zainteresowania młodopolskich artystów sztukami graficznymi i zaangażowania na rzecz ich popularyzacji na przełomie XIX i XX w. Jest przykładem poszukiwania własnego języka wypowiedzi w nowym medium, samodzielnie podejmowanego eksperymentu. Choć Skotnicki nie był pionierem sztuk graficznych na ziemiach polskich, to z pewnością stał się ich propagatorem.

Refine search results

2 Biuletyn Historii Sztuki

1 Artifex Novus

1 Opuscula Musealia

1 Studia Wilanowskie

1 Chramiec M.

1 Dragońska U.

1 Kwiatkowska A.

1 Kłudkiewicz K.

1 Paprocka-Gajek J.

1 Wierzbicka A.

1 2023

2 2021

1 2019

1 2014

Dorobek i perspektywy badań nad życiem i działalnością Stanisława Kostki Potockiego prowadzonych w Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie. W dwusetną rocznicę śmierci

Kolekcjonerstwo na przełomie XIX i XX wieku. Szkic o różnorodności gustów oraz stosunku kolekcjonerów do sztuki współczesnej

Elie Nadelman. Kilka uwag i dopowiedzeń

Szable w kontekście badań nad bronią dawną – przyczynek do dziejów bronioznawstwa polskiego

„Pejzaż górski nie odpowiadał mi malarsko”, Zakopiański epizod graficzny Jana Skotnickiego