Search results

1

Stan gospodarki i stosunek do rządu. Artefakty wynikające z modelu głosowania retrospektywnego

100%

Matuszewski P.

Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne

|

2013

|

issue 8

72-82

PL

Artykuł porusza problematykę wyjaśnienia zachowań wyborczych w oparciu o tzw. funkcję głosowania/popularności (Vote/Popularity Function). Nawiązując do koncepcji głosowania retrospektywnego zbadano, w jaki sposób obiektywny, mierzony wskaźnikami makroekonomiczymi stan gospodarki przekłada się na notowania sondażowe rządu. Wyniki zostały poddane weryfikacji pod kątem występowania zależności pozornych. Pod uwagę wzięto dane Głównego Urzędu Statystycznego dotyczące stopy bezrobocia, poziomu inflacji i tempa wzrostu PKB w latach 1998-2012 oraz dane surveyowe z reprezentatywnych dla ogółu dorosłych Polaków badań CBOS w analogicznym przedziale czasowym. Próba metodycznego wyjaśnienia zachodzących przwidłowości wykazała słabą wartość predykcyjną wskaźników makroekonomicznych i wysokie ryzyko wystąpienia artefaktów. Oznacza to, że zaprezentowany w artykule model regresji może prowadzić do nadużyć interpretacyujnych.

2

Substancje pierwsze i ich homonimy w teleologicznym ujęciu Arystotelesa

100%

Domaradzki M.

Diametros

|

2018

|

issue 58

2-17

PL

Celem artykułu jest rekonstrukcja Arystotelesowskiego rozróżnienia między substancjami pierwszymi i ich homonimami. W proponowanym tu ujęciu Stagiryta uznaje zarówno wytwory natury, jak i wytwory człowieka za homonimy substancji pierwszych, gdy te okazują się niezdolne do wykonywania swej funkcji (ergon) i urzeczywistniania swego celu (telos). W toku rozważań podejście Arystotelesa skonfrontowane zostanie z jego słynną nauką o czterech przyczynach, a analiza konkretnych przykładów podawanych przez filozofa umożliwi określenie statusu ontycznego homonimów. Następnie przedstawiona zostanie argumentacja na rzecz tezy, iż Arystotelesowski hylemorfizm nie tylko podważa funkcjonalistyczne założenie o dowolności materii, ale także wyklucza możliwość postawienia znaku równości między artefaktami i istotami żywymi. Zwieńczeniem przedstawionych tu rozważań będzie konkluzja, że substancje pierwsze będące naprawdę (alēthōs) i rzeczy będące jedynie homonimicznie (plēnhomōnymōs) wymagają odmiennych definicji.

XX

The purpose of this article is to reconstruct Aristotle’s distinction between primary substances and their homonyms. It is shown that the Stagirite regards both body parts and artefacts as mere homonyms of primary substances when they are no longer capable of performing their function (ergon) and actualizing their end (telos). In the course of the present discussion, Aristotle’s approach is confronted with his famous doctrine of the four causes, whilst an analysis of the examples given by the Stagirite serves the purpose of determining the ontic status of homonyms. Subsequently, this paper argues that Aristotle’s hylomorphism not only defies the functionalist assumption of the irrelevance of matter but also precludes the possibility of equating artefacts with living organisms. The discussion concludes with an observation that primary substances which are truly (alēthōs) and things which are only homonymously (plēn homōnymōs) require different definitions.

3

Postnaturalny enwironmentalizm – etyczna emancypacja artefaktów w filozofii środowiskowej

72%

Hoły-Łuczaj M.

Humanistyka i Przyrodoznawstwo

|

2017

|

issue 23

91-106

XX

In Thinking Like a Mall, Steven Vogel criticizes various trends in environmental philosophy for excluding artifacts from the scope of their interest as metaphysically and ethically insignificant beings. Vogel’s postnatural environmentalism opposes this tendency and calls for revisiting the metaphysical and ethical status of artifacts. The article reconstructs Vogels’s argumentation and indicates main problems which are related to recognizing usable things as metaphysically and ethically inferior.

4

Kultura gospodarcza jako wyobrażenie, kultura gospodarcza jako przedmiot badania. Rozważania metodologiczne

72%

Rotengruber P.

Prakseologia

|

2019

|

vol. 161

141-164

PL

Zagadnieniem absorbującym uwagę naukowców i komentatorów życia publicznego są wzory kultury kształtujące tożsamość Polaków. Do Pawła Jasienicy, Aleksandra Bocheńskiego, Jerzego Topolskiego, Witolda Kuli, Józefa Burszty, Józefa Tischnera, Janusza Hryniewicza, Janusza Tazbira (itd.) dołączyli ostatnio tacy autorzy jak Ryszard Legutko, Andrzej Leder czy Jan Sowa. Z wymienionych źródeł dowiadujemy się nie tylko tego, jak interpretować historię Polski, lecz w równym stopniu, jakie czynniki hamują dziś jej rozwój społeczny i gospodarczy. Ustalenia te przenikają do publicznej debaty o tym, jak być powinno. Tym większe obawy budzą związki pomiędzy metodologią preferowaną w owych badaniach a treścią diagnozy. Do błędów najczęściej popełnianych należą nierzetelna rekonstrukcja kulturowych kodów i artefaktów (przyjmowany w postaci założenia wstępnego) homogeniczny model kultury czy mylenie procesów długiego trwania z procesami społecznej zmiany. Stąd pytanie, czy obraz kultury obciążony podobnymi ułomnościami objaśnia jej porządek, czy odzwierciedla wyobrażenia badacza na jej temat?

EN

Researchers and commentators of public life pay great attention to patterns of culture that shape the identity of Poles. From Paweł Jasienica, Aleksander Bocheński, Jerzy Topolski, Witold Kula, Józef Burszty, Józef Tischner, Janusz Hryniewicz, Janusz Tazbir, (and lately from) Ryszard Legutko, Andrzej Leder or Jan Sowa we learn not only how to interpret the history of Poland, but also to what factors inhibit its social and economic development. These findings permeate the public debate about how it should be. The more worrying is the relationship between the preferred methodology in these studies and the content of the diagnosis. The most common mistakes are unreliable reconstruction of cultural codes and artifacts, (treated as a preliminary assumption) homogeneous model of culture or confusion of long-term processes with processes of social change. So the question is whether the diagnosis burdened with similar weaknesses explains cultural order or reflects the image of the researcher on it?

5

The “Logic” of Aristotelian Causality: An Analysis of the Genesis of Artifacts

72%

Olesiak J.

Roczniki Filozoficzne

|

2015

|

vol. 63

|

issue 4

7-34

PL

Spór Arystotelesa ze starożytnymi fizykalistami przekazany w Fizyce II.8–9 dotyczy roli przyczyny celowej w przyrodzie. W artykule analizowana jest arystotelesowska teoria przyczyn jako szerszy kontekst tego sporu. Przyjmując analogię między naturą a sztuką oraz uznając paradygmatyczny charakter tworzenia artefaktów, autor stara się uzasadnić arystotelesowską teorię przyczyn. Badana jest geneza artefaktów z punktu widzenia tych aspektów teorii Arystotelesa, które są wyróżnione w jego wyjaśnieniu naturalnego powstawania. Omawia się zasadniczy charakter każdej przyczyny, różnice między przyczynami oraz swoistą zbieżność między trzema z nich, komplementarność między przyczyną sprawczą a celową, naturę i rolę pragnienia w procesie powstawania oraz prymat formy. Wprowadza się pojęcie pełnego czasowego przedmiotu (trans-temporal whole). Wskazuje się na konieczność uwzględnienia pełnego przedmiotu – obejmującego cały proces powstawania, wraz z jego źródłem – jako stosowny kontekst dla właściwego rozumienia powstawania. Przedstawia się także rozróżnienie pomiędzy perspektywą obiektywną i subiektywną, które jest szczególnie przydatne w wyjaśnianiu przyczynowości celowej.

EN

The present paper, taking as a point of departure Aristotle’s dispute with the ancient physicalists in Physics II.8–9 about the role of the final cause in nature, examines the context of the problem, his theory of the causes. Aristotle assumes an analogy between nature and craft and takes the production of artifacts to be paradigmatic. With these assumptions as guiding principles, the paper attempts to motivate his causal theory and propose what may be called a “logic” of the causes. It examines artefactual coming-to-be more closely, focusing on the aspects of Aristotle’s account that are highlighted in his explanation of natural coming-to-be: the basic character of the causes, the peculiar distinction between the causes and the accompanying the deeper coincidence among three of them, the complementarity between the final and moving causes, the nature and role of desire in coming-to-be, and the primacy of form. It introduces the notion of a trans-temporal objective whole and shows the need to consider the full whole—which includes the entire process of coming-to-be together with its source—as the proper context for a full understanding of coming-to-be. It also points out the importance of the distinction between the objective and subjective perspectives, especially useful in understanding final causality.

6

Kulturotwórcza rola controllingu

72%

Piwowarski T.

Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu

|

2020

|

issue vol. 64, nr 11

67-76

PL

Celem pracy jest zbadanie, czy wdrożenie systemu controllingu może wpływać na kształt kultury organizacyjnej przedsiębiorstwa. Badania przeprowadzono wśród małych, średnich i dużych firm z branży automotive, sektora finansów oraz produkcji przemysłowej. Przyjęto podejście etnograficzne, co oznacza, że badania miały głównie charakter jakościowy, w formie nieustrukturalizowanego wywiadu antropologicznego. Uzyskany w ten sposób tekst etnograficzny stanowił klucz do zrozumienia kultur badanych przedsiębiorstw. Istotną metodą badawczą była także obserwacja uczestnicząca, która umożliwiła autorowi dostęp do tak zwanej wiedzy cichej – tacit knowledge. W wyniku przeprowadzonych badań wyłonił się obraz przedsiębiorstw z silną kulturą organizacyjną, dla których controlling stanowił ważną część ich tożsamości. W podsumowaniu pracy autor przedstawił zestawienie zidentyfikowanych controllingowych artefaktów oraz wynikających z nich kulturowych wartości.

EN

The purpose of the work is to examine whether the implementation of the controlling system can affect the shape of the company’s organizational culture. The research was carried out among small, medium and large companies from the automotive industry, finance sector and industrial production. An ethnographic approach was adopted here, which means that the research was mainly of a qualitative nature in the form of an unstructured anthropological interview. The ethnographic text obtained in this way was the key to understanding the cultures of the studied enterprises. Participant observation was also an important research method, which enabled the author to access the so-called tacit knowledge. As a result of the research, a picture emerged of companies with a strong organizational culture for which controlling was an important part of their identity. In the summary of the work, the author presents a list of identified controlling artifacts and the cultural values.

7

Relacja człowieka do jego wytworów w aspekcie etyki środowiskowej

72%

Sztumski W.

Studia Ecologiae et Bioethicae

|

2005

|

vol. 3

|

issue 1

281-294

EN

The subject of ethics should not only be the valuation of different forms of human actions but also the evaluation of their results. Talking about the results of human activity, I mean not only the logical effects and consequences but also the material and spiritual products of our actions, that is different artefacts.It's impossible to include all the problems and evaluation of all the results of our actions. That is why I come down just to one issue - to the responsibility for the excessive intensity of human environment by the new technology products which are used as the assistance to human organism and mind. This type of responsibility fits environmental ethics which relates to the relation between human and the environment and this is why it is something new and wider in comparison with traditionally understood moral responsibility usually limited to the relation “ human - human”. The following issues are taken into consideration in this article: human in artefact environment, threats connected with the growth of artefacts in the area of spiritual culture, biological degradation of a man assisted with artefacts.

8

Artefacts Commemorating the Battle of Varna in 1444

72%

Jaczynowski L.

Sport i Turystyka. Środkowoeuropejskie Czasopismo Naukowe

|

2020

|

vol. 3

|

issue 2

11-24

PL

Od czasu pamiętnej bitwy między koalicją wojsk chrześcijańskich a wojskami Imperium Osmańskiego upływa właśnie 575 lat. Przegrana chrześcijan przyniosła znaczące konsekwencje nie tylko dla Bułgarii, ale też dla Bizancjum i całej Europy. Wydarzenia te były wielokrotnie i na różne sposoby upamiętniane przez obie strony konfliktu. Celem niniejszej pracy jest usystematyzowanie wiedzy o artefaktach upamiętniających poległego tam polsko-węgierskiego króla Władysława III Warneńczyka oraz tysiące rycerzy obu walczących stron. Zastosowano obserwację uczestniczącą miejsc poświęconych pamięci o tych wydarzeniach, przeprowadzono wywiady z osobami chroniącymi tę pamięć, przeanalizowano wiele rozpraw naukowych, opracowań popularnonaukowych i innych materiałów o charakterze informacyjnym poświęconych tej tematyce, zebrano dane o twórcach dzieł traktujących o tej Bitwie Narodów, dążąc do stworzenia w miarę kompletnego opisu produktu marketingowego dla potrzeb turystyki kulturowej. Ponieważ wiele artefaktów upamiętniających bitwę już nie istnieje lub istnieje w nieudokumentowanych legendach, oddzielono je (jedynie o nich wspominając) od opisu tych, które istnieją i mogą być przedstawione zainteresowanym nimi turystom. Opisano tu więc w układzie chronologicznym tureckie pamiątki, bułgarskie, węgierskie i polskie artefakty oraz ich twórców.

EN

We just have the 575th anniversary of the memorable battle between a coalition of Christian armies and the army of the Ottoman Empire. Christians’ defeat had significant consequences not only for Bulgaria, but also for Byzantium and whole Europe. The aim of the presented work is a systematization of knowledge about artefacts paying homage to the Polish-Hungarian King Ladislaus III of Varna, who fell there, and thousands of knights of both sides of the fight. There has been applied participant observation of places commemorating those events, there were conducted interviews with persons preserving their memory, there were analyzed many academic dissertations, popular scientific works and other informative materials dedicated to that topic, there were gathered data about authors of works dedicated to that Battle of nations, aiming at creation of a relatively complete description of a marketing product for needs of cultural tourism. Since many artefacts commemorating the battle do not exist anymore or exist in undocumented legends, they were separated from description of those ones which exist and can be presented to tourists interested in them. Thus, the text describes in the chronological order Turkish memorabilia, Hungarian and Polish artifacts and their authors.

9

Selekcja zabytków „masowych” w badaniach archeologicznych – założenia i uwagi konserwatorskie do zagadnienia

58%

Wiśniewski M.

Ochrona Zabytków

|

2017

|

issue 2

155-174

PL

Selekcja zabytków „masowych” w badaniach archeologicznych jest jednym ze swoistych tabu współczesnej archeologii. W poniższym artykule autor pragnie naświetlić niektóre aspekty zagadnienia wynikające bezpośrednio z rozwiązań prawnych przyjętych w Polsce, w tym z samej definicji badań archeologicznych oraz prawnej definicji zabytku. W dalszej części, posiłkując się przykładami brytyjskimi, autor rozważa kroki konieczne w procesie selekcji zabytków i ich implikacje dla procesu ochrony zabytków od strony służb ustawowo powołanych dla ochrony dziedzictwa.

EN

Selection of mass finds in archaeological research is one of the taboos in modern archaeology. In the article below, the author wishes to highlight some of the aspects of the matter arising directly from the legal solutions adopted in Poland, including the definition of archaeological research itself and the legal definition of a monument. Further on in this article, with the aid of British examples, the author deliberates the measures necessary in the process of artefact selection and the implications thereof for the process of safeguarding monuments on the part of the services legally appointed to protect heritage.

10

Czy społeczeństwo może uczyć się z doświadczenia? Problem podmiotowości społeczeństwa

44%

Giza A.

Zarządzanie Publiczne / Public Governance

|

2014

|

issue 3(29)

72-85

PL

Termin „społeczeństwo” powszechnie używany jest jako podmiot różnego rodzaju twierdzeń: „społeczeństwo zmierza w stronę…”, „społeczeństwo nie ufa politykom” itp. Na poziomie teoretycznym przeważa jednak indywidualizm zarówno w wymiarze ontologicznym („społeczeństwo” jest jedynie złożeniem jednostkowych działań), jak i metodologicznym. Przy pewnej opcji teoretycznej możliwe jest jednak ujęcie społeczeństwa jako intencjonalnego, sprawczego podmiotu zdolnego do budowania struktur samowiedzy i poddającego refleksji swoje działania. W artykule dyskutowane są konsekwencje przyjęcia „nastawienia intencjonalnego” (intentional stance) w badaniu społeczeństwa.

EN

The term “society” is usually used as the subject of various statements: “society tends to…”, “society does not trust politicians”, etc. Theoretically, however, individualism prevails both ontologically (“society” is a complex of individual actions) and methodologically. However, there exists a theoretical stance that considers society as an intention-driven agent, a self-reflective subject able to build the structures of self-knowledge. The paper discusses the consequences of adapting the “intentional stance” in the study of society.

Refine search results

1 Diametros

1 Humanistyka i Przyrodoznawstwo

1 Ochrona Zabytków

1 Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu

1 Prakseologia

1 Roczniki Filozoficzne

1 Sport i Turystyka. Środkowoeuropejskie Czasopismo Naukowe

1 Studia Ecologiae et Bioethicae

1 Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne

1 Zarządzanie Publiczne / Public Governance

1 Domaradzki M.

1 Giza A.

1 Hoły-Łuczaj M.

1 Jaczynowski L.

1 Matuszewski P.

1 Olesiak J.

1 Piwowarski T.

1 Rotengruber P.

1 Sztumski W.

1 Wiśniewski M.

2 2020

1 2019

1 2018

2 2017

1 2015

1 2014

1 2013

1 2005