Search results

1

Selected style markers of English biblical texts (seen through the prism of FSP)

100%

Adam M.

Linguistica Pragensia

|

2013

|

vol. 23

|

issue 2

58-72

EN

The paper looks at the stylistic dimension of English religious texts analyzed against the background of the Firbasian theory of functional sentence perspective (FSP). Anchored in the functional approach to the study of language, it first defines the basic linguistic concepts, both in the area of English stylistics and the theory of FSP. Having introduced the research corpus (selected biblical texts in the New International Version) the paper explores three key FSP style markers (viz. the frequent occurrence of potentiality, the ratio of different syntactic realizations of presentation sentences, and manifestation of ideology). The phenomena under examination are discussed first at the level of FSP to be subsequently interpreted in terms of functional stylistics. It is possible to conclude that, in addition to pragmatic differences concerning the biblical discourse, the connection of the theory of FSP with the stylistic dimension of the text proved to be enriching and fruitful.

2

‘The Sarmatian In Languages Trained’. Staniskaw Grzepski (1524-1570) As A Researcher Of The Hebrew Bible And The Septuagint

84%

Linke W.

Studia Theologica Varsaviensia

|

2019

|

vol. 57

|

issue 1

53-71

EN

Stanisław Grzepski (1524-1570) an outstanding classic and biblical philologist, the first Greek permanent lecturer of this language at the Krakow Academy. He combined philological interests with the passion of numismatist-collector and researcher of biblical antiquities. The fruit of his erudite knowledge in this area was published in the printing house of Krzysztof Plantin in Antwerp in 1568, the work of De multiplici siclo et talento hebraico. The Cracow scholar in the subtitle referred to Guillaume’s Budé earlier work De asse et partibus eius. Despite the fact that Grzepski presents himself to the reader as the author of a summary of the extensive work of a French scholar and diplomat, he created a work independent and in many places polemic with the findings of the famous predecessor. The article shows the character and significance of the work of Stanisław Grzepski, which has become a part of European science for over 200 years as a textbook of numismatics and biblical archeology.

3

The Book of Ruth and Song of Songs in the First Hebrew Translation of The Taming of the Shrew

67%

Kahn L.

Multicultural Shakespeare: Translation, Appropriation and Performance

|

2017

|

vol. 16

|

issue 31

13-27

EN

This article investigates the earliest Hebrew rendition of a Shakespearean comedy, Judah Elkind’s מוסר סוררה musar sorera ‘The Education of the Rebellious Woman’ (The Taming of the Shrew), which was translated directly from the English source text and published in Berditchev in 1892. Elkind’s translation is the only comedy among a small group of pioneering Shakespeare renditions conducted in late nineteenthcentury Eastern Europe by adherents of the Jewish Enlightenment movement. It was rooted in a strongly ideological initiative to establish a modern European-style literature in Hebrew and reflecting Jewish cultural values at a time when the language was still primarily a written medium on the cusp of its large-scale revernacularisation in Palestine. The article examines the ways in which Elkind’s employment of a Judaising translation technique drawing heavily on romantic imagery from prominent biblical intertexts, particularly the Book of Ruth and the Song of Songs, affects the Petruchio and Katherine plotline in the target text. Elkind’s use of carefully selected biblical names for the main characters and his conscious insertion of biblical verses well known in Jewish tradition for their romantic connotations serve to transform Petruchio and Katherine into Peretz and Hoglah, the heroes of a distinctly Jewish love story which offers a unique and intriguing perspective on the translation of Shakespearean comedy.

4

Rola Marcjona w procesie kształtowania się Ewangelii kanonicznych. Polemika z poglądami Marcusa Vinzenta

67%

Wingert G.

Wrocławski Przegląd Teologiczny

|

2021

|

vol. 29

|

issue 1

95-107

PL

Artykuł stanowi polemikę z poglądami Markusa Vinzenta zaprezentowanymi w publikacji Marcion and the Dating of the Synoptic Gospels. Badacz ten stawiał sobie za cel zbadanie zależności ewangelii synoptycznych od tekstu, którym posługiwał się Marcjon, a w konsekwencji postawił tezę, iż wszystkie ewangelie kanoniczne pozostają pod bezpośrednim wpływem Marcjona jako twórcy gatunku literackiego ewangelii. W opinii autora niniejszej polemiki samo podjęcie wątku zależności między wspomnianymi tekstami jest istotnym przedsięwzięciem, niemniej zaproponowane przez Vinzenta wyniki, jak również sama metodologia badań, budzą znaczne wątpliwości, które nie pozwalają przychylić się do proponowanej w omawianej książce tezy. Autor wskazuje na niezbędną konieczność zbadania niniejszego problemu przy wykorzystaniu analiz leksykalnych i narratologicznych, sugerując przy tym, że mogą one już na obecnym etapie wskazywać na zasadność któregoś z wariantów hipotezy wielu źródeł.

EN

This polemical paper discusses the views of Markus Vinzent presented in his book Marcion and the Dating of the Synoptic Gospels. Its author aimed to study interdependencies between the synoptic gospels and the text used by Marcion. This led him to a claim that all canonical gospels rely on Marcion, who is even supposed to have invented the literary genre of gospel. Inasmuch as the author of this paper agrees that the dependencies between The Gospel of Marcion and the synoptic gospels need to be comprehensively studied, he does not follow Vinzent’s theses and methodological approach. The paper’s author emphasizes the necessity of the use of lexical and narratological analyses and suggests that (even at the current state of studies) they can point towards one of the variants of the multi-source hypothesis.

5

Слова-символи у творах Григорія Сковороди як ознака художнього мислення

67%

Лисенко (Lysenko) Н. N., Тендітна (Tenditna) Н. N.

Pomiędzy. Polonistyczno-Ukrainoznawcze Studia Naukowe

|

2022

|

issue 4(1)

15-22

UK

У статті проаналізовано слова-символи в художньо-філософському світі Григорія Сковороди. Спираючись на класифікацію Д.Чижевського, в символіці українського барокового поета розглянуто поняття-символи за такими значеннями: біблійні слова-символи, архетипні символи, космогонічні слова-символи, символи-назви істот, явищ природи, на позначення особливостей природного середовища. Поет-філософ у своїх творах вживає такі біблійні слова-символи, як Бог, Христос, Біблія, серце, ангел, пророк, хрест. У творах Г. Сковороди виділяють архетипні образи-символи вогню, світла, води, крові, кола. У проаналізованих нами творах Г. Сковорода вживає такі космогонічні слова-символи, як: сонце, місяць, зірка, зоря. Слово-символ крила у творах поета тісно пов’язаний із біблійними символами, створює позитивну характеристику і означає «злет». У творах Г. Сковороди основна функція символічних назв птахів, як-от: ворон, голуб, соловей, орел і яструб, характерологічна, вона несе емоційне навантаження. У збірці «Байки Харківські» слова-символи на позначення назв тварин уособлюють певні людські якості. Також у своїй творчості Григорій Сковорода використовував символи-назви явищ природи, зокрема такі, як-от: грім, блискавка, хмари, веселка. Доволі часто у творах Г. С. Сковороди зустрічаються такі слова-символи на позначення особливостей природного середовища, як ліс, море, дороги. Як показало дослідження, для Григорія Сковороди велике значення мали християнські символи, проте значна частина символів прийшла в його світоглядну модель від уявлень древніх слов’ян.

EN

The article analyzes the words-symbols in the artistic and philosophical world of Gryhoriy Skovoroda. Based on the classification of D. Chizhevsky, in the symbolism of the Ukrainian Baroque poet considered concepts-symbols by the following meanings: biblical words-symbols, archetypal symbols, cosmogonic words-symbols, symbols-names of creatures, natural phenomena, to denote the peculiarities of the environment. The poet-philosopher in his works uses such biblical words-symbols as God, Christ, the Bible, the heart, the angel, the prophet, the cross. In the works of G. Skovoroda there are archetypal images-symbols of fire, light, water, blood, circles. In the works analyzed by us, G. Skovoroda uses such cosmogonic words-symbols as: sun, moon, star, star. The word-symbol of the wing in the poet’s works is closely connected with biblical symbols, creates a positive characteristic and means «take-off». In the works of G. Skovoroda the main function of symbolic names of birds, such as: crow, dove, nightingale, eagle and hawk, characterological, it carries an emotional load. In the collection «Fairy Tales of Kharkiv» words-symbols to denote the names of animals represent certain human qualities. Gryhoriy Skovoroda also used symbols-names of natural phenomena in his work, in particular, such as: thunder, lightning, clouds, rainbow. Quite often in the works of G.S. Skovoroda there are such words-symbols to denote the features of the natural environment, such as forest, sea, roads. According to research, Christian symbols were of great importance to Gryhoriy Skovoroda, but a significant part of the symbols came to his worldview from the ideas of the ancient Slavs.

6

ποταμοφόρητος (Rev 12 : 15) – from Etymology to Theologoumenon

58%

Alicki W.

Ruch Biblijny i Liturgiczny

|

2013

|

vol. 66

|

issue 2

PL

Grecki przymiotnik ποταμοφόρητος występuje w Piśmie Świętym tylko raz – w Ap 12, 15. Polski przekład Biblii Tysiąclecia zdanie celowe, w którym ποταμοφόρητος występuje, oddaje jako: „żeby ją rzeka poniosła”. G. Schneider, autor hasła ποταμοφόρητος w Exegetisches Wörterbuch zum Neuen Testament, proponuje korektę znaczenia tego słowa, koncentrując się na domniemanym celu porwania przez wodę, czyli spowodowaniu zatonięcia. Aby rozstrzygnąć zaistniały problem, podejmujemy w pierwszej kolejności studium etymologii terminu ποταμοφόρητος (pochodzi od rzeczownika ποταμός – „rzeka” i utworzonego od czasownika φορέω przymiotnika φορητός – „niesiony, dający się unieść”) oraz przegląd kompositów z przymiotnikiem φορητός (nie zawierały one idei śmiertelnego zagrożenia). Do przełomu XIX i XX wieku ποταμοφόρητος był poświadczony poza Biblią tylko w pochodzącym z przełomu V i VI wieku leksykonie Hezychiusza, który mógłby stanowić uzasadnienie propozycji G. Schneidera. Odkryte i opracowane na przełomie XIX i XX wieku papirusy egipskie, w których ποταμοφόρητος jest odnoszone do wylewów Nilu, pozwalają tę propozycję poddać w wątpliwość, lecz problemu nie rozstrzygają. Następne pole poszukiwań stanowią starożytne przekłady Apokalipsy (VL, Wg, syryjskie i koptyjskie), dostarczające poparcia to jednej, to drugiej możliwości, oraz łacińskie i greckie komentarze patrystyczne, w których uzasadnienie znajduje dotychczasowy polski przekład. Komentatorzy rzekę mającą porwać Niewiastę rozumieją jako obraz prześladowań Kościoła i chęć ich prowodyra, by Kościół sobie podporządkować. Jedna z wersji przekładu VL (typ I) zwraca poszukiwania w kierunku pierwowzoru, jakim była prawdopodobnie rzeka Nil. W świetle starożytnych opinii na temat przyczyn wylewów Nilu (wiatr od strony Morza Śródziemnego miał powodować, iż Nil zaczynał płynąć w górę swego biegu) oraz czytelnej wówczas paraleli Ez 29, 3. 6 można przypuszczać, że to właśnie ta rzeka była modelem dla autora Apokalipsy. Dane te na tle starożytnych przekładów i komentarzy pozwalają na potwierdzenie słuszności dotychczasowego polskiego tłumaczenia słowa ποταμοφόρητος.

EN

The paper presents a study on translations of a Greek word ποταμοφόρητος occurring in Rev 12 : 15. The Greek hapax legomenon ποταμοφόρητος is used in Rev 12 : 15. The part of the sentence containing ποταμοφόρητος is translated as: to sweep her away with the current. G. Schneider suggests a correction of the meaning of the word, concentrating on the conjectural purpose of being taken by water (drowning). In order to analyse this issue we begin with the study of etymology of the ποταμοφόρητος. It comes from the noun ποταμός and the adjective φορητός, which is a derivative of φορέω. Composita (compounds) formed with φορητός did not refer to any idea of a mortal threat. Till the turn of 19th century ποταμοφόρητος, apart from the Bible, was only certified in the Hesychius’ Lexicon (5th or 6th century). The Egyptian papyri, uncovered and analysed on the turn of the 19th and the 20th century, in which the ποταμοφόρητος is related to the overflows of the Nile, let us doubt Schneider’s proposal, however, still do not solve the problem. The next stage of the research consisted of the analysis of the classical and antique translations of Rev (VL, Vg, Syriac and Coptic translations), as well as Latin and Greek patristic commentaries, which support one of the aforementioned interpretations. The commentators understood the river carrying the Woman as the image of Church persecution and a desire to place the Church under the command of evil forces. One of the versions of the translation of Vetus Latina (type I) suggests that the archetype of the water torrent in Rev was the Nile. In the light of classical explanations as to the reasons of the river’s floodings, as well as the parallel in Ezek 29 : 3. 6 we can assume that it was the Nile that served as the archetype of the spewing torrent for the author of the Revelation.

Refine search results

1 Linguistica Pragensia

1 Multicultural Shakespeare: Translation, Appropriation and Performance

1 Pomiędzy. Polonistyczno-Ukrainoznawcze Studia Naukowe

1 Ruch Biblijny i Liturgiczny

1 Studia Theologica Varsaviensia

1 Wrocławski Przegląd Teologiczny

1 Adam M.

1 Alicki W.

1 Kahn L.

1 Linke W.

1 Wingert G.

1 Лисенко (Lysenko) Н. N.

1 Тендітна (Tenditna) Н. N.

1 2022

1 2021

1 2019