Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 4

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  binary opposition
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
PL
Film Snowpiercer: Arka przyszłości (2013) w reżyserii Bong Joon-ho oparty jest na francuskiej powieści graficznej, ukazującej ludzkość  znajdującą się w krążącym po skutym lodem świecie pociągu. Początkowo pasażerami byli jedynie przedstawiciele klas wyższych, jednak nieoczekiwanie okazało się, że do środka pociągu dostały się także osoby z klas niższych. Kwestią czasu zatem stało się starcie tychże klas. W tym ujęciu film skupia się na katastrofie klimatycznej oraz rozwarstwieniu społecznym. Klasy rządzące w pociągu kładą nacisk na porządek i kontrolę. Uzasadniają swoje rządy oraz ucisk klas niższych tym, że katastrofa miała swoje źródło w rozdźwięku między niekontrolowanym wzrostem liczebności populacji oraz uprzemysłowieniem. Udowadniają swoją logikę odwołując się do 'czaru (zaklęcia) Platona'. Zgodnie z nim, hierarchia musi być podzielona na dwie (rządzący i rządzeni) bądź trzy (strażnicy, wojownicy i robotnicy) części. Każdy obywatel musi zadowolić się swoją pozycją społeczną. Ich logika ulega następnie wzmocnieniu Popperowską 'stopniową cząstkową inżynierią społeczną'. Podkreślają również uzasadnienie silnej kontroli wspieranej maltuzjańską 'statyczną teorią zasobów', w której liczba ludności przyrasta geometrycznie a produkcja żywności arytmetycznie. Teoria ta powtarza się w takich filmach komercyjnych jak Avengers: Wojna bez granic (2018) czy Kingsman: Złoty krąg (2017). Tytuły te stały się dominujące w obszarze filmów nazywanych '(post)apokaliptycznymi'. Wydaje się zatem, że Bong Joon-ho chce podążać za trendami i konwencjami filmu gatunkowego uznawanego za apokaliptyczny. Jednakże celowo obsadzając koreańskich aktorów w grupie trzeciej umożliwia wyobrażenie nowego świata, innego od tego pełnego frustrującej dychotomii (dominacja wyższego/ucisk niższego). Namgung Minsu i Yona, grani przez koreańskich aktorów, są ukazani jako bardzo aktywni i ciekawi bohaterowie, mający rozwiązać główne problemy społeczne w filmie, katastrofy klimatyczne i konflikty klasowe. Ukazują możliwości, jakie przynieść może ze sobą nowa rzeczywistość po tym, jak obecny zamrożony i zniszczony świat upadnie. Koreańscy widzowie mogą zatem czuć się dumni z tego, że bohaterski i fantastyczny wymiar filmu jest podkreślony dzięki grze tych dwojga aktorów. Wydaje się zatem, że reżyser, wykorzystujący z jednej strony uniwersalny schemat filmów katastroficznych i nadający mu nacjonalistyczny charakter, a jednocześnie podejmujący wyzwanie współczesnych tematów katastrofy klimatycznej i konfliktów klasowych, tym właśnie filmem zdołał trafić w gusta Koreańczyków.
EN
Bong Joon-ho’s film, Snowpiercer (2013) is based on a French graphic novel which deals with the people who got on a train that ran continuously around the world in the coming ice ages. At first, the passengers of the train were restricted to the upper classes, but some lower class people happened to get on the train abruptly. It seems to be inevitable to start to struggle between the two classes. In this regards, the theme of this film is focused on the environmental disaster and social stratification. The ruling classes on this train emphasize the order and control. They justify their domination and oppression over the lower classes, assuming that the cause of the disaster lies in the discrepancy which comes from the uncontrolled populations and productions. They use ‘the Spell of Plato’ to prove their logic. According to their logic, the hierarchy must be divided into two (the ruler and the oppressed) or three (guardians, warriors and workers). Every citizen must be satisfied with his social position. Their logics are further reinforced by the gradual ‘piecemeal social engineering’ proposed by Karl Popper. They also emphasize the justification of strong control supported by the Malthusian ‘principle of population’, where the population grows exponentially, but production increases arithmetically. This theory is repeated itself at the commercial movie like Avengers: Infinity War (2018) and Kingsman: The Golden Circle (2017). These movies became the dominant trends which could be named ‘(Post) Apocalyptic Film’. It seems that Bong Joon-ho is willing to follow the trends and conventions of the genre movie as known as Apocalyptic Film. However, by casting Korean actors as third groups of the movie intentionally, he makes it possible to imagine a new world that is different from this frustrating dichotomy (higher’s domination/lower’s oppression). Namgung Minsu and Yona who are acted by two Korean actors are represented as very active and interesting characters who are anticipated to solve the main social problems in the movie; environmental disasters and class conflicts. They show us the possibilities of the new world which can be imagined after the frozen and totally destroyed world is ended. Korean spectators can feel proud of the fact that the heroic and fantastic character of this movie is restricted to two Korean actors. Bong seemed to aim the target of spectators only to Korean. Anyway, he could make a little bit different movie from the conventions of blockbuster a.k.a. disaster movie or apocalyptic movie.
PL
We współczesnym społeczeństwie transwestytyzm postrzegany jest jako przejaw dysforii płciowej (zaburzenie, w którym dana osoba nie akceptuje swojego statusu płciowego). W historii zdarzały się przypadki upodobniania się do osoby płci przeciwnej poprzez ubiór. Takie zachowania dotyczyły również kobiet-świętych, co znalazło odzwierciedlenie w „Życiu Świętych”. Niniejszy artykuł poświęcony jest binarnym opozycjom w „Życiu naszej Świętej Matki Pelagii” w kontekście przemiany płciowej poprzez ubiór. Podjęto próbę opracowania teoretycznych podstaw semiotyki społecznej w koncepcji gender.
EN
In modern society transvestism is seen as manifestation of gender dysphoria/gender identity disorder (a disorder in which a person does not accept his or her gender status). In the history there were cases of cross-gender disguises that took place with women-saints and that was reflected in the “Lives of saints”. This article is focused on binary oppositions in “The Life of Our Holy Mother Pelagia” and the influence on them of cross-gender disguises. An attempt was made to develop the theoretical basis of social semiotics in the concept of gender.
PL
Autorka bada opozycję swój / obcy w świadomości współczesnych nosicieli ukraińskiego języka i kultury. Badania są ukierunkowane kognitywnie. Ich celem jest ujawnienie archetypicznych refleksów fragmentu starego systemu semiotycznego i zmian, jakie zaszły w korelacyjnych strukturach konceptualnych współczesnych nosicieli ukraińskiego języka i kultury. Analizy prowadzono na podstawie eksperymentu skojarzeniowego. Otrzymane dane z jednej strony świadczą o istotności danej opozycji dla współczesnych nosicieli języka i kultury, z drugiej zaś pozwalają ujawnić procesy zachodzące w korelacyjnych strukturach konceptualnych: rozszerzenie i liczne zmiany w sferze swojego i obcego, obecność w obrębie ukazanej opozycji różnorodnych przeciwstawień i aktywne wzajemne zależności między członami tych przeciwtawień. Reakcje skojarzeniowe pozwalają wyeksplikować przede wszystkim związki między członami opozycji swój / obcy z przestrzennymi przeciwstawieniami bliski / daleki, dom /las, co pozwala mówić o funkcjonowaniu powiązanych klastrów wewnątrz całościowego systemu opozycji. W artykule analizowane są także procesy zachodzące w systemie opozycji binarnych (jak np. rozwój asymetrii lub rozszerzenie sfery jednego z terminów opozycji) i genderowe odmienności w konceptualizacji swojego i obcego. Samo istnienie opozycji binarnych, rozmaicie hierarchizowanych w różnych kulturach, jest wynikiem oddziaływania mechanizmu kognitywnego o charakterze uniwersalnym. I tak, koncentryczność w strukturowaniu swojej i obcej przestrzeni rozpatrywana jest jako rezultat współdziałania procesów generalizacji i specjalizacji z mechanizmem kognitywnym, odpowiedzialnym za formowanie opozycji binarnych.
EN
The author investigates, from the cognitivist perspective, the US/THEM opposition in the consciousness of contemporary native speakers of Ukrainian. The study aims to reveal the archetypal reflexes of an old semiotic system and the changes it has undergone in the conceptual structures of present-day Ukrainians. An associative experiment has been used for the purpose. On the one hand, the data show the importance of the US/THEM opposition for contemporary speakers of Ukrainian, and on the other reveal the processes which take place in correlative conceptual structures: the broadening and changes in the sphere of US (belonging to us) / THEM (belonging to them), numerous oppositions between those spheres and active dependencies between components of these oppositions. Associative reactions allow one to explicate the connections between the US/THEM opposition and those of CLOSE/DISTANT or HOME/FOREST, which points to the existence of interlinked clusters within a holistic system of oppositions. Also discussed are processes which take place in the system of binary oppositions (asymmetry, the broadening of one of the terms at the expense of the other) and genre-related differences in the conceptualization of US and THEM. The very existence of binary oppositions, though with different hierarchies in different cultures, is a result of the functioning of a cognitive mechanism as a universal one. For example, concentric arrangement in the structuring of the space of US and THEM is viewed as a result of the processes of generalization and specialization co-functioning with a cognitive mechanism responsible for the formation of binary oppositions.
RU
В статье дается оценка премьеры (11 февраля 2017 г.) одноименного спектакля по роману Идиот Федора М. Достоевского в Национальном театре (Teatr Narodowy) в Варшаве в режиcсуре Павла Мищкевича (Paweł Miśkiewicz). Анализируется философское содержание спектакля, ведущим смысловым мотивом которого становится Апокалипсис. Обращается внимание на роль зеркальности как связующего элемента для выстраивания категорий двойника и двой- ничества. Осмысливается постановка вопроса не только о спасении красоты, но и всего мира через красоту-добро, православие, Россию. Рассматривается проблема прочтения образа князя Мышкина, который сочетает в себе святое и смешное; однако нет ответа на вопрос, кто он: Христос, лжепророк или, может быть, сам дьявол.
EN
The article gives an assessment of the premiere (February 11, 2017) of the eponymous play based on the novel The Idiot by F.M. Dostoevsky in the National Theater (Teatr Narodowy) in Warsaw directed by Pavel Miskiewicz (Paweł Miśkiewicz). The philosophical content of the play is analysed, with the 'Apocalypse' as its leading motif. Attention is drawn to the role of the reflectivity as a connecting element for building the categories of double and doppelgänger. Reflection is made not only about the problem of saving beauty, but also about saving the whole world through beauty, goodness, Orthodoxy, Russia. The problem of understanding the image of Prince Myshkin, being a combination of the holy and the ridiculous, is unfolded, however there is no answer about his identity: he might be Christ, a false prophet or, perhaps, the devil himself.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.