Search results

1

Latvian Writers’ Strategies of Resistance during De-Stalinisation: The Case of Gunārs Priede

100%

Kalnačs B.

Miscellanea Posttotalitariana Wratislaviensia

|

2016

|

vol. 5: Special Issue, vol. I: THE TROPICS OF RESISTANCE: Languages, genres, rhetoric

67-77

EN

This paper traces developments in the Soviet Latvian literary scene between the late 1950s and early 1970s. The first part examines aspects of social organisation as demonstrated by the daily routines of so-called creative unions characteristic for the overall pattern of the way in which social mechanisms worked under Soviet rule, even if there were constant attempts to overcome the limits set to expression by the communist system. The second part provides a case study of the biography and creative work of Latvian playwright Gunārs Priede (1928–2000), a leading representative of the young generation of authors of that period. The paper not only points towards the parallels in social and aesthetic developments at the Soviet periphery, but also discusses the clearly observable illogicality and unpredictability of the decisions made by Soviet officials which mirror the absurdity of the social foundations of communist rule.

2

Metaforyka związana z pojęciami światła i ciemności w sowieckim ideologicznym subdyskursie o kulturze w latach 1953–1957 na materiale gazety „Prawda”

58%

Zemszał P.

Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury

|

2017

|

vol. 29

EN

Metaphors of light and darkness belong to the most salient ways of introducing and maintaining the Manichean division into US and THEM in many kinds of discourse, including the Soviet ideological discourse on culture in the period of de-Stalinisation. The present study investigates about 400 articles on cultural matters published in the years 1953--1957 in the newspaper Pravda, characterised, among others, by a confrontational stance connected with the political and cultural turning point of the period. It deals with the metaphors of light and darkness as these were used in the then Soviet cultural propaganda. The study reveals that the metaphors were used as a means of controlling the country’s cultural life and that their application was no different from old patterns employed already in Ruthenian writings. They were harnessed to express the categories crucial to the authors the central management of culture, the leading role of certain individuals and circles in creating culture, the superiority of OUR culture over THEIRS, etc. By referring to archetypical notions the author made sure that the propagandist tricks were effective.

PL

Metaforyka związana z pojęciami jasności i ciemności należy do najbardziej wyrazistych narzędzi służących wprowadzaniu i podtrzymywaniu manichejskiego podziału na swoich i obcych w wielu dyskursach, w tym również w sowieckim ideologicznym dyskursie o kulturze okresu tzw. odwilży. Analizie poddano około 400 tekstów o tematyce kulturalnej, publikowanych w latach 1953–1957 w gazecie „Prawda”, które charakteryzują się m.in. konfrontacyjnym charakterem związanym z przesileniem politycznym oraz kulturalnym w epoce poststalinowskiej. Artykuł jest próbą analizy funkcjonowania metaforyki związanej z pojęciami światła i ciemności w sowieckiej propagandzie kulturalnej tego okresu. Okazuje się, że metaforyka ta pełniła ważną rolę w próbach odgórnego sterowania życiem kulturalnym kraju oraz że sposoby jej zastosowania bynajmniej nie odbiegają od najdawniejszych wzorców znanych piśmiennictwu ruskiemu. W badanym dyskursie metafora światła i ciemności pozwalała na wyrażenie istotnych kategorii, na których promocji zależało jego autorom centralizm zarządzania kulturą, przewodnia rola określonych jednostek i środowisk kulturalnych w kreowaniu kultury, wyższość kultury swoich nad kulturą obcych itd. Poprzez odwołanie się do pojęć archetypowych nadawca zyskiwał gwarancję skuteczności tego typu oddziaływania.

3

Do góry nogami. PZPR na Politechnice Warszawskiej w czasach odwilży 1956 roku

44%

Ośko P.

Polska 1944/45-1989. Studia i Materiały

|

2023

|

issue 20

113-153

EN

The article shows the role of the university’s party cell at the Warsaw University of Technology in the 1956 crisis. Although difficult to grasp in sources, it was noticeable due to the rallies in support of the new leadership of the Polish United Workers’ Party (PZPR) held at this university during the famous Eighth Plenum of the Party. The author tried to identify the political sympathies of University activists for the Party factions. The next part discusses the process of departure from the ‘56 October, which took place very quickly in the PZPR and manifested itself in the suppression of grassroots initiatives and departure from democratic principles for the election of authorities.

PL

W artykule pokazano rolę uczelnianej komórki partyjnej Politechniki Warszawskiej w kryzysie 1956 r. Chociaż trudno uchwytna w źródłach, była ona zauważalna, gdyż na tej uczelni odbywały się wiece poparcia dla nowego kierownictwa PZPR w trakcie słynnego VIII Plenum. Autor starał się rozpoznać sympatie polityczne działaczy Politechniki dla frakcji partyjnych. W dalszej części omówiono proces odchodzenia od Października, który w PZPR nastąpił bardzo szybko i przejawiał się w tłumieniu oddolnych inicjatyw oraz odejściu od demokratycznych zasad wyłaniania władz.

Refine search results

1 Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury

1 Miscellanea Posttotalitariana Wratislaviensia

1 Polska 1944/45-1989. Studia i Materiały

1 Kalnačs B.

1 Ośko P.

1 Zemszał P.

1 2023

1 2017

1 2016

Latvian Writers’ Strategies of Resistance during De-Stalinisation: The Case of Gunārs Priede

Metaforyka związana z pojęciami światła i ciemności w sowieckim ideologicznym subdyskursie o kulturze w latach 1953–1957 na materiale gazety „Prawda”

Do góry nogami. PZPR na Politechnice Warszawskiej w czasach odwilży 1956 roku