Results found: 2

Search results

Search:
in the keywords: dictionary definition

Sort By:

Limit search:

Proměny slovníkové definice ve slovnících Daniela Adama z Veleslavína (na českém jazykovém materiálu)

100%

Vajdlová M.

Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej

2019

vol. 54

Changes in Czech Dictionary Definitions in Dictionaries by Daniel Adam of VeleslavínDaniel Adam of Veleslavín was an outstanding Czech humanist who compiled four multilingual dictionaries published between 1579 and 1598. He employed a broad range of different lexicographic means and techniques to render foreign language sections of his entries in Czech: one-word equivalents, synonyms, phrases, periphrases or their combinations. In his descriptions of word meanings, Veleslavín used both deictic and meronymic explanations as well as definitions with limited value, and – in later vocabularies – explanations which emphasise distinctive semantic features of the words.Zmiany w czeskich definicjach słownikowych w słownikach Daniela Adama z VeleslavínaDaniel Adam z Veleslavína był wybitnym czeskim humanistą, który opracował cztery wielojęzyczne słowniki, wydane w latach 1579–1598. Zastosował w nich szeroką gamę środków i technik leksykograficznych mających na celu oddanie obcojęzycznej treści haseł w języku czeskim: ekwiwalenty jednowyrazowe, synonimy, frazy, peryfrazy lub ich kombinacje. Aby opisać znaczenie słów, Veleslavín stosował zarówno wyjaśnienia deiktyczne, jak i meronimiczne oraz definicje o ograniczonej wartości, a także – w późniejszych słownikach – wyjaśnienia podkreślające charakterystyczne cechy semantyczne.

Rzeczowniki męskoosobowe a rzeczowniki żeńskoosobowe. Glosy do praktyki leksykograficznej

72%

Dyszak A. S.

Język Polski

2021

vol. 101

issue 3

16-32

W niniejszym artykule przedmiotem zainteresowania są słownikowe definicje znaczeń rzeczowników męskoosobowych i motywowanych nimi rzeczowników żeńskoosobowych. Analizie zostały poddane definicje zawarte w Wielkim słowniku języka polskiego PAN, które w zależności od potrzeby są porównywane z odpowiednimi definicjami w Uniwersalnym słowniku języka polskiego, a poczynione w tym zakresie spostrzeżenia stanowią tytułowe glosy do stosowanej praktyki leksykograficznej. Znaczenia rzeczowników męskoosobowych, które nie wskazują (prymarnie) na płeć nazywanych nimi osób, definiowane są dwojako: albo za pomocą definiensa o najbardziej ogólnym znaczeniu (np. osoba), albo za pomocą jego hiponimu (np. członek). W definicjach, które sugerują, że definiowane znaczenia maskulinów można odnieść wyłącznie do osób płci męskiej, w funkcji definiensa pojawia się zawsze rzeczownik mężczyzna. Definicje znaczeń rzeczowników żeńskoosobowych zawsze wskazują na kobiety: albo za pomocą rzeczownika kobieta, albo za pomocą jego hiponimu (np. autorka). Porównując definicje znaczeń leksemów należących do tych samych pól znaczeniowych (a także w obu wskazanych wyżej słownikach), można zaobserwować niekonsekwentne stosowanie przedstawionych sposobów definiowania zarówno maskulinów, jak i feminatywów. Za podstawowy problem leksykograficzny należy uznać ustalenie, które rzeczowniki męskoosobowe są polisemiczne (nazywają osoby bez względu na płeć oraz tylko mężczyzn), a które są wyłącznie nazwami mężczyzn.

This article focuses on dictionary definitions of meanings of personal-masculine nouns and personal-feminine nouns motivated by masculine nouns. The definitions contained in the Wielki słownik języka polskiego PAN were analyzed, which, depending on the need, are compared with the relevant definitions in the Uniwersalny słownik języka polskiego, and the observations made in this regard constitute the title glosses to the lexicographic practice. The meanings of personal-masculine nouns that do not (primarily) indicate the gender of the people they call are defined in two ways: either by the definiens of the most general meaning (e.g. osoba ‘a person’), or by the hyponym of it (e.g. członek ‘a member’). In definitions of meanings which suggest that the defined masculine nouns can only be applied to male persons, the noun mężczyzna (‘a man’) always appears as a definiens. Definitions of meanings of feminine-personal nouns always point to women: either by the noun kobieta (‘a woman’) or by its hyponym (e.g. autorka ‘an authoress’). Comparing the definitions of the meanings of lexemes belonging to the same semantic fields (and also in both of the above-mentioned dictionaries), one can observe an inconsistent use of the presented methods of defining both masculine nouns and feminative nouns. The basic lexicographic problem is finding out which personal-masculine nouns are polysemic (they name people regardless of gender and only men), and which name only men.

Refine search results

1 Język Polski

1 Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej

1 Dyszak A. S.

1 Vajdlová M.

1 2021

1 2019

Search results

Proměny slovníkové definice ve slovnících Daniela Adama z Veleslavína (na českém jazykovém materiálu)

Rzeczowniki męskoosobowe a rzeczowniki żeńskoosobowe. Glosy do praktyki leksykograficznej