Search results

1

The dispute over classical sociobiology

100%

Łepko Z.

Studia Ecologiae et Bioethicae

|

2020

|

vol. 18

|

issue 5

97-102

PL

Sociobiology: New Synthesis to książka W. O. Wilsona, która w 1975 roku zapoczątkowała słynny spór o socjobiologię. Stanowi on współczesną odmianę kilkusetletniego sporu o istotę i naturę człowieka. Problem dotyczy czynnika determinującego zachowania istot żywych, w szczególności zaś człowieka. W spór zaangażowały się dwie strony. Z jednej byli to socjobiolodzy pod przewodnictwem Wilsona. Z drugiej strony zaś lewicowi naukowcy i studenci związani z Sociobiology Study Group of Science for the People. W pierwszej fazie spór przebiegał bardzo intensywnie i miał charakter polityczny. Z czasem złagodniał i przybrał charakter merytoryczny. Spór o socjobiologię trwa nadal. Obie jego strony zgodziły się na zawieszenie broni, zachowując gotowość do jej użycia przy każdej nadarzającej się ku temu okazji.

EN

“Sociobiology: New Synthesis” is a book written by W. O. Wilson, which in l975 started the famous dispute over sociobiology. The dispute is the contemporary version of the old one about the nature of man. The issue concerns the factor, which determines the behaviours of living organisms, especially human beings. Two groups took part in that dispute. On one side, there were sociobiologists under the leadership of Wilson. On other, there were left-wing scientists and students connected with Sociobiology Study Group of Science for the People. In the first stage, the dispute was very intense and political, however, it soon became more content-related. The dispute is not over yet. Both sides agreed to a ceasefire, but they are ready to open it at any time.

2

Przejawy i przyczyny altruizmu u zwierząt

89%

Uchmański J., Niczyporuk S.

Studia Ecologiae et Bioethicae

|

2021

|

vol. 19

|

issue 2

85-100

EN

The aim of the paper is to provide an evolutionary explanation for co-operation and altruism in the animal world, together with other forms of intra- and inter-species relationships, which bring benefits for both sides involved in it. Concepts of individual selection, group selection, and kin selection were used. The work emphasises the relevance of intra-specific and inter-species relations, in shaping the image of nature. During the analysis of intra-specific interactions, it is explained how the degree of kinship affects the relations between relatives, and what are the results of it, regarding the degree of kinship. The article discusses the notion of kin selection, providing numerous examples in this area. Furthermore, it explains the concept of Hamilton’s rule, which covers these phenomena in a quantitative way. Whilst analysing the possibility of co-operation between non-related individuals of the same species, the authors introduce the notion of reciprocal altruism, and explain a particular way of thinking about the above problems, called the ‘prisoner’s dilemma’. Possible changes that may appear during co-evolution between different species, have also been considered. Examples of co-operation between species that rely on the construction of ecological niches were provided. It has especially been wondered if co-evolution can lead to increased intensity of positive relations between species, up to the manifestations of inter-species altruism inclusive.

PL

Celem pracy jest przedstawienie ewolucyjnych wyjaśnień współpracy i altruizmu w świecie zwierząt oraz takich form relacji międzygatunkowych, które przynoszą korzyści stronom biorącym w nich udział. Przy wyjaśnianiu posługiwano się pojęciem doboru indywidualnego, doboru grupowego i doboru krewniaczego. W pracy podkreślono istotność relacji wewnątrz- i międzygatunkowych w kształtowaniu obrazu przyrody. Analizując interakcje wewnątrzgatunkowe, skupiono się na wyjaśnieniu tego, jak stopień pokrewieństwa wpływa na relacje pomiędzy krewniakami i jakie są tego skutki w zależności od stopnia pokrewieństwa. Wprowadzono pojęcie doboru krewniaczego, przedstawiono liczne przykłady z tego zakresu oraz wyjaśniono regułę Hamiltona, która w sposób ilościowy ujmuje te zjawiska. Omawiając możliwość nawiązania współpracy między osobnikami niespokrewnionymi tego samego gatunku, wprowadzono pojęcie altruizmu odwzajemnionego i wyjaśniono schemat myślenia zwany dylematem więźnia. Rozważano także możliwe zmiany, jakim w trakcie koewolucji mogą podlegać relacje między gatunkami. W szczególności zastanawiano się, czy koewolucja może prowadzić do wzrostu natężenia pozytywnych relacji między gatunkami aż do przejawów międzygatunkowego altruizmu włącznie. Podano przykłady takiej współpracy, która polega na wzajemnym tworzeniu nisz ekologicznych.

3

Spór o socjobiologię klasyczną

71%

Łepko Z.

Studia Ecologiae et Bioethicae

|

2003

|

vol. 1

|

issue 1

223-230

EN

“Sociobiology: New Synthesis” is a book written by W. O. Wilson, which in 1975 started the famous dispute about sociobiology. The dispute is the contemporary version of the old one about the nature of man. The issue concerns the factor, which determines the behaviors of living organisms, especially human beings. There were two groups who took part in that dispute. On one side, there were sociobiologists under the leadership of Wilson. On the other, there were left-wing scientists and students connected with the Sociobiology Study Group of Science for the People. In the first stage, the dispute was very intense and political, however, it soon became more content-related. The dispute is not over yet. Both sides agreed for a ceasefire, but they are ready to open it at any time.

PL

Sociobiology: New Synthesis to książka W. O. Wilsona, która w 1975 roku zapoczątkowała słynny spór o socjobiologię. Stanowi on współczesną odmianę kilkusetletniego sporu o istotę i naturę człowieka. Problem dotyczy czynnika determinującego zachowania istot żywych, w szczególności zaś człowieka. W spór zaangażowały się dwie strony. Z jednej byli to socjobiolodzy pod przewodnictwem Wilsona. Z drugiej strony zaś lewicowi naukowcy i studenci związani z Sociobiology Study Group of Science for the People. W pierwszej fazie spór przebiegał bardzo intensywnie i miał charakter polityczny. Z czasem złagodniał i przybrał charakter merytoryczny. Spór o socjobiologię trwa nadal. Obie jego strony zgodziły się na zawieszenie broni, zachowując gotowość do jej użycia przy każdej nadarzającej się ku temu okazji.

Refine search results

3 Studia Ecologiae et Bioethicae

2 Łepko Z.

1 Niczyporuk S.

1 Uchmański J.

1 2021

1 2020

1 2003

The dispute over classical sociobiology

Przejawy i przyczyny altruizmu u zwierząt

Spór o socjobiologię klasyczną