Search results

1

Dylematy młodzieży umieszczonej w rodzinach zastępczych związane z kontaktem z rodzicami biologicznymi lub jego brakiem

100%

Głód A. B.

Praca Socjalna

|

2019

|

vol. 34(1)

71-86

PL

Rodzina to podstawowe środowisko wychowawcze, w którym człowiek wzrasta, zdobywa wiedzę o sobie i otaczającym świecie. Rodzice powinni być zatem osobami, które dostrzegają i zaspokajają potrzeby swoich pociech oraz zapewniają im odpowiednie warunki do rozwoju. Czasami zdarzają się sytuacje, że rodzice z różnych powodów nie są w stanie prawidłowo wywiązywać się z pełnionej roli, więc dzieci nie mogą wychowywać się w środowisku domowym. Wtedy małoletni umieszczani są w rodzinnej lub instytucjonalnej pieczy zastępczej. Opuszczenie domu rodzinnego, różne wydarzenia z dzieciństwa, jak również separacja od rodziców mogą mieć ogromny wpływ na dzieci i młodzież. Adolescenci, wychowując się w rodzinie zastępczej, mają świadomość posiadania rodziców biologicznych, z którymi mogą mieć kontakt lub nie. Świadomość wychowywania się w dwóch rodzinach może nieść za sobą różne konsekwencje dla rozwoju. Celem niniejszego artykułu jest przyjrzenie się, z jakimi dylematami bądź trudnościami może borykać się młodzież przebywająca w rodzinie zastępczej, niezależnie czy kontakt z rodzicami biologicznymi jest zachowany, czy też nie.

2

Biologiczne podstawy emocji. Rola stresu w regulacji procesu dojrzewania

86%

Czajkowska-Majewska M. D.

Studia Ecologiae et Bioethicae

|

2008

|

vol. 6

|

issue 1

53-57

EN

Emotions are fundamental functions of mammalian brain, essential for survival of an individual, a group and a species, they have biological basis and are mediated by a variety of neurotransmitters and neurohormones acting on specific brain structures. Stress is state of disturbed homeostasis, which generates a spectrum of adaptive physiological reactions in an organism, which promote individual’s survival or survival of a species. One such adaptive mechanism includes control by stress (via stress hormones) of reproductive functions by either delaying or accelerating puberty.

3

Sztuka (nie)dojrzewania. Wychowanie do płci i seksualności – o dwóch wierszach Izabeli Filipiak

86%

Żynis B., Akademia Pomorska w Słupsku, Bernadetta Żynis – doktor habilitowany p. A. P., Bernadetta Żynis – doctor habilitatus p. o. t. P. U.

Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne

|

2016

|

vol. 2

|

issue 1

PL

W wierszach Izabeli Filipiak proces wychowania jest zawsze tym, co inicjuje, prowadzi i kończy rodzic, jest to więc proces jednostronny i narzucony, polega w istocie na „przeszkadzaniu” w dojrzewaniu do pełnej, własnej, odrębnej niż rodzicielska osobowości. W utworach przyjęta została perspektywa dziewczynki, która pragnie zbuntować się przeciwko narzuconej identyfikacji z rodzicielskimi wzorcami osobowymi – też wzorcami płci i heteroerotycznej identyfikacji. Jednak bohaterka, zamiast skupiać się na „wsłuchiwaniu” w siebie i swoje potrzeby, wsłuchuje się w potrzeby i pragnienia wychowawców. Wychowanie i dojrzewanie zamienia się w tresurę, w uwięzienie w cudzych wyobrażeniach na swój własny temat. Jeśli dziecko czuje wewnętrzny opór przed narzuconymi wzorcami, to ten aspekt dziecięcych życiorysów staje się traumą. Dojrzewanie nie przeradza się w uzyskanie pełni, ale jest raczej jak lepienie Golema czy Frankensteina, „spotwornianiem” osoby. Dziecko dojrzewa za cenę własnej (symbolicznej) śmierci, zapomnienia o swoich (pozaspołecznych) pragnieniach i potrzebach. Relacja z rodzicami jest gwałtem i przemocą, którą w opisanym układzie nazywa się „miłością”. Odrzucenie ich celów wychowawczych staje się klęską nie tylko rodziców, lecz także społecznego porządku. Ze strachu przed anarchią dziecko z rezygnacją poddaje się wychowawczej przemocy.

EN

In Izabela Filipiak’s poems, the process of education is always initiated, guided and finished by a parent, therefore it is one-sided and imposed. It “impedes” the maturation of personality that is full, self-owned and independent from the parental one. The viewpoint adopted in the poems is the perspective of a girl who wants to rebel against the imposed identification with parental patterns of personality – also sexual patterns and heteroerotic identification. However, the main character concentrates on her educators’ needs and desires instead of “listening” to herself and her own needs. In this context, education and growing-up change into training and imprisonment in someone else’s perception of the self. If a child feels internal resistance against the imposed models, then this aspect of its biography becomes traumatic. Growing up does not become achieving fullness, but rather resembles molding Golem or Frankenstein, with the “monstrosity” of a person. The child grows up at the price of her (symbolic) death, forgetting about her own (meta-social) desires and needs. The relation with the parents is violation and violence that is named “love” in the described system. The rejection of their pedagogical goals becomes not only the parental failure, but also the failure of social order. Fearing anarchy, the girl resignedly subdues herself to pedagogical violence.

4

Czynniki prowadzące do prostytucji nieletnich

86%

Śpila B.

Roczniki Nauk o Rodzinie

|

2009

|

vol. 1

245-255

EN

Juvenile prostitution is a crime and belongs to social pathologies. In spite of proportionally small number, it is burdened with grave consequences. Counteraction and prophylaxis are pivotal. In the work, the factors directing an adolescent to prostitution have been discussed on the basis of literature. We have isolated culturally social, family and environmental factors, i.e. proceeding from peers. Subsequently, we have presented hypothetical grounds directly leading towards juvenile prostitution.

5

Starzeć się to znaczy dojrzewać. Starość jako kategoria aksjologiczna w geragogice

72%

Dubas E.

Rocznik Andragogiczny

|

2019

|

vol. 26

EN

In the text, the author presents old age and the process of ageing in relation to axiologically perceived “maturing” category which is transgressing, in the assumed meaning, the biological aspect. The author examines ageing as the process of maturing to fullness of humanity, manifested in reaching transcendental values. Ageing perceived in this way is compared to the chosen conceptions of ageing. The author analyses ageing as maturing from a holistic and biographic perspective; as a result of activity of a conscious subject and the process of learning. The author also includes the axiological approach to ageing as maturing in the field of geragogical reflection as a subdiscipline of pedagogy.

PL

W tekście autorka ujmuje szeroko rozumianą starość w odniesieniu do aksjologicznie pojmowanej kategorii dojrzewania, wykraczającej w przyjętym znaczeniu poza aspekt biologiczny. Rozpatruje więc starzenie się jako proces dojrzewania do pełni człowieczeństwa, wyrażający się w osiąganiu transcendentalnych wartości. Tak pojmowane starzenie się autorka odnosi do wybranych koncepcji starości. Analizuje je jako dojrzewanie w ujęciu holistycznym i biograficznym, jako wynik aktywności świadomego podmiotu i procesu uczenia się. Włącza aksjologiczne ujęcie starości jako dojrzewania w obszar refleksji geragogiki jako subdyscypliny pedagogicznej.

6

Вобраз сям’i ў аповесцi Андрэя Федарэнкi “Цiша”

72%

Альштынюк А.

Białorutenistyka Białostocka

|

2017

|

vol. 9

PL

Autorka artykułu analizuje utwór „Cisza” wybitnego białoruskiego twórcy Andreja Fiedarenki. Pisarz przedstawia życie trzech pokoleń rodziny Dworaków, porusza problem dojrzewania i wpływu środowiska na kształtowanie się charakteru dziecka. Ukazanie trudnych relacji rodzinnych, różnic charakterów i życiowych priorytetów bohaterów staje się pretekstem do rozważań nad życiem współczesnego człowieka, jego stosunkiem do historii i przyrody.

EN

The author of the article analyzes Andrey Fedorenko’s “Silence”. The writer describes the life of three generations of the Dvoraks family, discusses the question of puberty and the influence of the surroundings on a child’s character. Presenting difficult family relations, different characters and lifelong priorities becomes an excuse to consider life of a contemporary man, his attitude to history and nature.

7

Zrób mi jakąś krzywdę… Jakuba Żulczyka jako współczesny „pamiętnik z okresu dojrzewania”

72%

Kurkiewicz M.

Porównania

|

2023

|

vol. 33

|

issue 1

245-257

EN

The article presents an analysis of puberty, one of the key aspects of Jakub Żulczyk’s debut novel Zrób mi jakąś krzywdę… (2006). At the same time, he presents potential analogies with the interwar volume of Witold Gombrowicz’s Pamiętnik z okresu dojrzewania (1933), whose characters try in various ways to “grow up” to the surrounding Forms. In Żulczyk’s writings, there is something immature in almost every created character, regardless of the age or experience. The best example of this is a pair of main characters: the twenty-five-year-old David and his kidnapped teenager, a brilliant, alienated girl, locked in the world of video games. During the initiation journey, under the influence of various factors, each of them undergoes a metamorphosis, maturing, slowly crossing the boundaries of childhood. Żulczyk collides various contemporary types of immaturity, at the same time provoking the question about the condition of adulthood in today’s world.

PL

Artykuł przynosi analizę jednego z kluczowych aspektów debiutanckiej powieści Jakuba Żulczyka Zrób mi jakąś krzywdę… (2006), jakim jest dojrzewanie. Równocześnie prezentuje potencjalne analogie z międzywojennym tomem opowiadań Witolda Gombrowicza Pamiętnik z okresu dojrzewania (1933), którego bohaterowie na różne sposoby starają się „dorosnąć” do otaczających ich Form. U Żulczyka niemal w każdej wykreowanej postaci jest coś niedojrzałego, bez względu na wiek metrykalny czy doświadczenie. Najlepszym tego przykładem jest para głównych bohaterów: dwudziestopięcioletni Dawid i porwana przez niego nastolatka, genialna, wyalienowana dziewczyna, zamknięta w świecie gier video. W trakcie podróży inicjacyjnej pod wpływem różnych czynników każde z nich przechodzi metamorfozę, dojrzewa, powoli przekraczając granice dzieciństwa. Żulczyk zderza przy tym różne współczesne typy niedojrzałości, równocześnie prowokując pytanie o kondycję dorosłości w dzisiejszym świecie.

8

Iryna Wilde, „Pełnoletnie dzieci”, tł. Y. Yaniv

72%

Yaniv Y., Wilde I., Uniwersytet im. Iwana Franki L., Yaryna Yaniv – absolwentka Narodowego Uniwersytetu Lwowskiego im. Iwana Franki. Przygo-towuje pracę doktorską pt. „«Pełnoletnie dzieci» Iryny Wilde jako powieść rozwojowa”. Jej zainteresowania naukowe koncentrują się wokół literatury ukraińskiej XX wieku (w szczególności twórczości Iryny Wilde i środowiska lite-rackiego Lwowa) a. t. u.-p. r. l. P. З. п. з. у. р. І. В. П. д., Iryna Wilde (1907–1982) – ukraińska pisarka c. p. D. M. j. w. r. i. i. n. D. D. M. P. I. W. p. u. o. p. t. W. c. Ż. D. L. K. w. o. s. c. Z. L. Z. o. p. R. N. U. S. o. s. k. d. P. U. P. w. l. k. l. o. Z. L. U. N. z. u. z. n. C. s. C. s., yarynaya2@gmail.com

Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze

|

2015

|

vol. 04

PL

Fragment wydanej w 1952 r. powieści ukraińskiej pisarki Iryny Wilde, jednego z jej najlepszych utworów. „Pełnoletnie dzieci” to autobiograficzna powieść podejmująca problem dojrzewania i kształtowania się osobowości młodego bohatera.

EN

Excerpt from the best novel by the Ukrainian writer IrynaVilde, “Grown-up Chil-dren” (“Povnolitnidity dity”), published in 1952. It is an autobiographical novel which discisses the young protagonist’s path to adulthood.

9

Kryzys w rodzinie czy kryzys pisania o rodzinie? Na podstawie literatury dla młodzieży na przełomie XX i XXI wieku

72%

Gromadzka B.

Wychowanie w Rodzinie

|

2017

|

vol. XV

|

issue (1/2017)

361-380

EN

Literature for Young People draws attention to the age of recipients and suggests the need to consider the limitations and potentials in the selection of topics, artistic complications and linguistic structures. Here, we focus on the border of books for middle grade (8–13 years) and young adults (13–18 years) allowing us to look at the literary images of maturation that is shown at the background of the family. Polish novels from the Young Adult (YA) stream created at the turn of the century reflect the changes that have occurred in the social structure of the family since 1989. The crisis of the family is a result of moral and cultural transformation. The full family, the incomplete one, and the patchwork family fail at a time when the teenage character faces the process of growing up, at the time of illness or death of a beloved one, when they face their own disability, start their sex life, experience early motherhood or experiment with drugs. Novels about the crises in the life of teenage characters reveal a crisis of motherhood and fatherhood. Fathers are usually excluded from the family landscape. Mothers, instead of raising their teenage children, try to control them. Home rules are to obey the rigor enforced by psychological pressure and screaming. Verbal aggression and humiliation become a source of emotional bereavement of a young character. Family in each of the presented models is an institution devoid of repair mechanisms. Under the influence of the difficult experience there is no re-evaluation of existing structures and their organization, dependence, relations. The literary portraits of families reveal a structural, cultural and emotional stereotype which does not provide positive examples and leaves no doubt about durability of ties binding the family members. Also writings reveal the crisis of writing about family in YA literature, because the presented works lack ways to overcome cultural stereotypes and they portray the crisis instead pointing directions to which the modern family transforms to.

PL

Termin literatura dla młodzieży zwraca uwagę na wiek odbiorcy i sugeruje potrzebę uwzględnienia jego ograniczeń i potencjału w doborze tematyki, komplikacji artystycznych oraz językowych struktur. Skupienie uwagi na pograniczu tzw. książki dziecięcej i młodzieżowej oraz młodzieżowej i dorosłej, czyli tzw. middlegrade (8–13 lat) i Young Adult (13–18 lat) pozwala na przyjrzenie się literackim obrazom dojrzewania ukazanego na tle rodziny. Polskie powieści z nurtu YA, powstałe na przełomie XX i XXI wieku, odzwierciedlają przemiany, które zaszły w strukturze społecznej rodziny po 1989 roku. Kryzys rodziny jest wynikiem obyczajowych i cywilizacyjnych przemian. Rodzina, zarówno ta pełna, niepełna i rekonstruowana zawodzi w momencie, gdy dorastający w niej bohater staje wobec próby dojrzałości, w momencie choroby czy śmierci bliskiej osoby, własnej niepełnosprawności, rozpoczynając życie seksualne, doświadczając wczesnego macierzyństwa czy ulegając pokusom dilerów narkotyków. Powieści o kryzysach w życiu nastoletnich bohaterów ujawniają kryzys macierzyństwa i ojcostwa. Ojcowie najczęściej wykluczani są z rodzinnego pejzażu. Matki zamiast wychowywać swoje nastoletnie dzieci, starają się sprawować nad nimi kontrolę. Domowy porządek to rygor bezwzględnego posłuszeństwa wymuszanego presją psychiczną i krzykiem. Agresja słowna i upokorzenie staje się źródłem emocjonalnego osierocenia młodego bohatera. Rodzina w każdym z zaprezentowanych modeli jest instytucją pozbawioną mechanizmów naprawczych. Pod wpływem trudnych przeżyć nie dokonuje się przewartościowanie dotychczasowych struktur jej organizacji, zależności, relacji. Przedstawione literackie portrety familii ujawniają stereotyp strukturalny, kulturowy i emocjonalny, który nie dostarcza wzorców pozytywnych i nie pozostawia złudzeń co do trwałości więzi spajających członków rodziny. Ujawniają też kryzys pisania o rodzinie w literaturze YA, ponieważ brakuje w prezentowanych utworach prób przezwyciężania stereotypów kulturowych i ukazywania zamiast obrazów kryzysu kierunków, w jakim dokonują się przemiany współczesnej rodziny.

10

Czas dojrzewania jako „okres krytyczny” w praktykowaniu języka odziedziczonego. Polski w Niemczech

58%

Pułaczewska H.

Postscriptum Polonistyczne

|

2022

|

vol. 29

|

issue 1

1-20

EN

The subject matter of Hanna Pułaczewska’s article is the impact of adolescence on the use of the Polish language by young people of Polish origin growing up from early childhood in the German city of Regensburg. She presents the results of a study conducted among 30 respondents aged 12–18, which consisted of interviews, surveys, and a language test. The results show how adolescence leads to a decrease in the Polish language’s participation in the lives of teenagers. Pułaczewska examines the difference between the younger and older age groups in the use of Polish language media and the use of Polish in direct contacts with peers in Germany, the relationship between these two aspects, and the impact of other social and linguistic factors on them. Both age and peer relations in Polish have been shown to influence the use of media in the same language. At the same time, peer interactions in Polish were more frequent if parents used it more often in communication with the child. The qualitative part of the study is devoted to the contexts of the use of Polish in a peer group and the motivation to use it. The results have been interpreted from the perspective of the theory of linguistic socialization, i.e., by taking into account developmental psychology’s findings on the period of adolescence. The relative decline in the role of the Polish language in media use in older adolescents has been interpreted as the result of the decreasing influence of parents and the increasing role of peers as role models in personal development during this period of life.

PL

Tematem artykułu jest wpływ okresu dojrzewania na użytkowanie języka polskiego przez młodzież pochodzenia polskiego wychowującą się od wczesnego dzieciństwa w niemieckiej Ratyzbonie. Przedstawione badanie, przeprowadzone wśród 30 respondentów w wieku 12–18 lat, oparte zostało na wywiadach, ankietach i teście językowym. Wyniki ukazują, w jaki sposób adolescencja prowadzi do zmniejszenia się udziału polszczyzny w życiu nastolatków. Zbadano różnicę między młodszą i starszą grupą wiekową w zakresie korzystania z polskojęzycznych mediów oraz stosowania języka polskiego w bezpośrednich kontaktach z rówieśnikami w Niemczech, związek między tymi dwoma aspektami oraz wpływ, jaki miały na nie inne czynniki społeczne i językowe. Zarówno wiek, jak i relacje z kolegami i koleżankami w języku polskim okazały się wpływać na użytkowanie mediów w tym samym języku. Natomiast interakcje rówieśnicze w polszczyźnie były częstsze, jeśli rodzice częściej posługiwali się nią w komunikacji z dzieckiem. Część jakościową badania poświęcono kontekstom stosowania języka polskiego w grupie koleżeńskiej i motywacji do jego wykorzystywania. Rezultaty zostały zinterpretowane z perspektywy teorii socjalizacji językowej z uwzględnieniem ustaleń na temat okresu dojrzewania psychologii rozwoju. Stosunkowe zmniejszenie się roli języka polskiego w użytkowaniu mediów u starszych nastolatków zostało zinterpretowane jako efekt zmniejszającego się wpływu rodziców i wzrastającej roli rówieśników jako wzorców w osobistym rozwoju w tym okresie życia.

11

Socjologiczno-pedagogiczne mechanizmy warunkujące wzmacnianie tożsamości grupowej

58%

Wawro F. W.

Roczniki Nauk Społecznych

|

2002

|

vol. 30

|

issue 2

73-85

EN

The paper shows a sociological analysis of the factors that condition the strengthening of group identity. The analyses refer in particular to small primary groups whose identity and permanence may be strengthened by taking advantage of its own inner attributes, such as: dynamism in the realization of values and group tasks (stimulated by an appropriate climate in the group), the position of the leader and his authority (determined, above all, by his positive efforts), and moral balance defined by definite positive variables. The paper clearly distances itself from both the detailed issues of the problem of identity and the analyses of the broader contexts conditioning the function of primary groups and their permanence, such that support or threat their existence. The main purpose of the selected analyses is a possibility to apply them in pedagogy by emphasizing the conditions how those who are interested in the strengthening of identity among subjects may accomplish full cooperation and integration - the group as a whole and its members.

12

Pour un processus catéchétique sans cesse (néo-)catéchuménal: un engendrement à tout âge

41%

Amherdt F.-X.

Roczniki Teologiczne

|

2020

|

vol. 67

|

issue 6

5-20

EN

How can we deal with the double dimension of Christian initiation, which is both ended when it is “completed” and open to the future of Christian existence? In our postmodern era of fluidity and blurring of the ages of life, catechetical pastoral care is invited to transform itself by offering multiple entry doors for the preparation of the sacraments, since we can be baptized and receive the sacrament of confirmation at any age. This transformation is accomplished by making each sacramental journey and the whole of existence an unceasingly (neo-)catechumenal journey where the first-second kerygmatic announcement is each time repeated and deepened. It is so, because, according to an eschatological aim, the possible moments of spiritual maturity are numerous in life and the pedagogy of permanent initiation leads to a maturation never fully accomplished.

PL

W kierunku ciągłego procesu katechetycznego (neo-)katechumenalnego: płodność w każdym okresie rozwojowym Jak poradzić sobie z podwójnym wymiarem inicjacji chrześcijańskiej, która jest zarówno zamknięta, kiedy jest formalnie „ukończona”, jak i otwarta na przyszłość chrześcijańskiej egzystencji? W postmodernistycznej erze płynności i mieszania się okresów rozwojowych życia człowieka katechetyczna opieka duszpasterska powinna ulec transformacji, oferując wiele nowych sposobów do przygotowania się na przyjęcie sakramentów, ponieważ można być ochrzczonym i otrzymać sakrament bierzmowania w każdym okresie życia. Transformacja ta dokonuje się wówczas, gdy każda sakramentalna droga i całe życie staną się nieustanną drogą (neo-)katechumenalną, w której pierwsze i wtórne głoszenie kerygmatu jest za każdym razem wznawiane i pogłębiane. Dzieje się tak, ponieważ zgodnie z celem eschatologicznym możliwe momenty duchowej dojrzałości są liczne w życiu, a pedagogika ciągłego wtajemniczania prowadzi do dojrzewania, którego nigdy nie osiągnie się w pełni. Comment faire droit à la double dimension de l’initiation chrétienne à la fois close lorsqu’elle est « achevée » et ouverte sur l’avenir de l’existence chrétienne ? Dans notre époque postmoderne de fluidité et de brouillage des âges de la vie, la pastorale catéchétique est invitée à se transformer en offrant de multiples portes d’entrée pour la préparation aux sacrements, puisqu’on peut être baptisé et confirmé à tout âge ; en faisant de chaque parcours sacramentel et de l’existence tout entière un cheminement sans cesse (néo-)catéchuménal où la première-seconde annonce kérygmatique est à chaque fois reprise et approfondie. Car selon une visée eschatologique, les moments possibles de maturité spirituelle sont nombreux dans une vie et la pédagogie d’initiation permanente conduit à une maturation jamais pleinement accomplie.

Refine search results

Dylematy młodzieży umieszczonej w rodzinach zastępczych związane z kontaktem z rodzicami biologicznymi lub jego brakiem

Biologiczne podstawy emocji. Rola stresu w regulacji procesu dojrzewania

Sztuka (nie)dojrzewania. Wychowanie do płci i seksualności – o dwóch wierszach Izabeli Filipiak

Czynniki prowadzące do prostytucji nieletnich

Starzeć się to znaczy dojrzewać. Starość jako kategoria aksjologiczna w geragogice

Вобраз сям’i ў аповесцi Андрэя Федарэнкi “Цiша”

Zrób mi jakąś krzywdę… Jakuba Żulczyka jako współczesny „pamiętnik z okresu dojrzewania”

Iryna Wilde, „Pełnoletnie dzieci”, tł. Y. Yaniv

Kryzys w rodzinie czy kryzys pisania o rodzinie? Na podstawie literatury dla młodzieży na przełomie XX i XXI wieku

Czas dojrzewania jako „okres krytyczny” w praktykowaniu języka odziedziczonego. Polski w Niemczech

Socjologiczno-pedagogiczne mechanizmy warunkujące wzmacnianie tożsamości grupowej

Pour un processus catéchétique sans cesse (néo-)catéchuménal: un engendrement à tout âge