Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 10

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  duchowieństwo katolickie
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

„Nie mogę się w cerkwi modlić, bo to takie ruskie”. Wkład duchownych rzymskokatolickich w zachowanie zabytków cerkiewnych na południu Polski

100%
Gronek A.
Latopisy Akademii Supraskiej
|
2017
|
vol. Cerkiew a asymilacja- swój i obcy
|
issue 8
179-186
RU
После насильственного перемещения православного и греко-католического населения в 1944–1946 гг. в СССР, и 1947–1950 г. в рамках акции «Висла» – в северные и западные земли Польши, заброшенные деревни официально перешли к государству. Коммунистические власти не были заинтересованы в сохранении храмов, которые находились в этих деревниях. Они были опустошены, разграблены, брошенные ветшали. О имущество греческо-католической церкви, которой государство официально не признавало, требовалa католическaя церковь. Постепенно, не без труда, она взяла на себя больше храмов, которые стали служить новым жителям перемещенных деревень. Кажется, что в те времена, это был единственный реальный способ спасти эти, иногда очень ценные, памятники. Их сохранениe в значительной степени зависело от мудрости, готовности и решимости священников. Имеются случаи преднамеренного разрушения старых храмов, их непрофессионального ремонта и реконструкции, но также известны примеры образцове. Мечислав Чехай, несомненно, принадлежал к таким благородным священникам, благодаря которым на юге польского государства многие церкви сохранились.
2
Publication available in full text mode
Content available

Próby reformy stanu duchwnego w Królestwie Polskim na przełomie XIX i XX wieku

63%
Trojan MIC K.
Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce
|
2014
|
vol. 121
161-182
PL
: Niski poziom studiów kandydatów na duchownych oraz różne obostrzenia ze strony władz rosyjskich spowodowały, że poziom intelektualny księży w Królestwie Polskim na przełomie XIX i XX w. był stosunkowo niski w porównaniu do kapłanów z innych zaborów, a możliwości ich duszpasterskiego oddziaływania były mocno ograniczone. Pojawiały się jednak w tym okresie próby reformy duchowieństwa w oparciu o zespołowe działanie na bazie określonej ustawy. W środowisku księży diecezjalnych powstało Zgromadzenie Kapłanów Mariawitów oraz Stowarzyszenie Mariańskie Kapłanów Świeckich. To pierwsze, związane z szerzej pojętym ruchem mariawickim, spotkało się z dezaprobatą władz kościelnych, a następnie wkroczyło na drogę schizmy. Druga wspólnota duchownych przestała zaś istnieć w związku z podejrzeniami o związki z mariawityzmem. Jedyną udaną próbą reformatorską stanu duchownego w Królestwie Polskim o charakterze instytucjonalnym było odrodzenie i reforma założonego w XVII w. w Rzeczypospolitej Zakonu Ojców Marianów. Do tej wspólnoty wstąpiło wielu księży diecezjalnych, pragnących prowadzić głębsze życie duchowe oraz oddawać się pracy duszpastersko-społecznej odpowiadającej na ówczesne wyzwania. Wszystkie powyższe próby założenia kapłańskich wspólnot łączyły zbliżone idee duchowe i duszpasterskie oraz charakteryzowały pewne wspólne związki personalne.
EN
The low level of studies of the candidates for the ministry as well as various restrictions from the Russian authorities caused the relatively low intellectual level of priests in the Kingdom of Poland at the turning point of the 19th and 20th centuries in comparison with priests from other partitions on one hand and limitations of possibilities for pastoral activity on the other. There appeared, however, at that time some attempts to reform the ministry on the basis of a particular regulation. Among diocesan priests the Congregation of Mariavite Priests and Marian Society of Lay Priests came into existence. The former – connected with a more broadly understood Mariavite movement – met with disapproval of the church authorities and later went the way of schism. The latter ceased to exist in connection with suspicions of being connected with the Mariavites. The only successful attempt of institutional character to reform the ministry in the Kingdom of Poland was the revival and reform of the Congregation of Marian Fathers, founded in Polish Commonwealth in the 17th century. Many diocesan priests who wanted to lead a deeper spiritual life and devote themselves to pastoral and social work answering contemporary challenges joined the community. All the above attempts to found priestly communities were linked by similar spiritual and pastoral ideas as well as by some personal connections.
3
Publication available in full text mode
Content available

Krąg rodzinny dziekana bytowskiego ks. kan. Jakuba Antoniego Chrabkowskiego (1756-1813)

63%
Rembalski T.
Studia Gdańskie
|
2023
|
vol. 52
98-111
EN
At the end of the 18th century and the beginning of the 19th century, three priests called Chrab(p)kowski served as priests in several Catholic parishes in Kashubia: Jakub Antoni, Tomasz Józef and Kazimierz. So far, only the first of these priests has been described in scholarly works. Little was known about the other two. By finding the last will and testament of Father Jakub Antoni Chrabkowski in the State Archive in Szczecin, and by searching in the registry books, it was possible to establish family connections between these three priests. It turned out that Jakub Antoni and Tomasz Józef were brothers, while Kazimierz was their nephew. They were all born in the royal village of Tuszkowy in Kashubia, to a family of village leaders.
PL
W końcu XVIII i na początku XIX w. w kilku parafiach katolickich na Kaszubach posługę kapłańską pełniło trzech księży o nazwisku Chrab(p)kowski: Jakub Antoni, Tomasz Józef i Kazimierz. Dotychczas tylko pierwszy z nich doczekał się biogramów w pracach naukowych. O pozostałych dwóch niewiele było wiadomo. Odnalezienie testamentu ks. Jakuba Antoniego Chrabkowskiego w Archiwum Państwowym w Szczecinie oraz kwerenda w zachowanych księgach metrykalnych, pozwoliła na ustalenie powiązań rodzinnych pomiędzy tą trójką księży. Okazało się, że Jakub Antoni i Tomasz Józef to bracia, zaś Kazimierz to ich bratanek. Wszyscy oni urodzili się w królewskiej wsi Tuszkowy na Kaszubach, w rodzinie wolnych sołtysów.     
4
Publication available in full text mode
Content available

Represje carskie wobec duchowieństwa diecezji kujawsko-kaliskiej po powstaniu styczniowym

63%
Szymański J.
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
|
2016
|
vol. 105
303-328
EN
All social strata of the Poles both from the Kingdom of Poland, Lithuania and Belarus took part in the national uprising in 1863. The Catholic diocesan and monastic clergy also joined this extraordinary uprising. In the Diocese of Kujawy and Kalisz, 94 out of 422 priests were directly repressed in various ways for their patriotic and national activities. Many of them were sentenced to hard labour in Siberia, to settlement in distant regions of the empire, imprisonment, fi nes and surveillance. This repression hampered the realization of the mission of the Church, but did not break its will and spirit in the struggle for the rights of the Nation.
5
Publication available in full text mode
Content available

Duchowieństwo katolickie diecezji płockiej w okresie powstania styczniowego

63%
Grzybowski M. M.
Rocznik Towarzystwa Naukowego Płockiego
|
2013
|
vol. 5
s. 25-42
PL
Narodowy zryw powstańczy w 1863 r. odbił się szerokim echem nie tylko w Królestwie, ale także na Litwie i Białorusi. Wzięły w nim udział wszystkie warstwy społeczne Polaków. Do tego niezwykłego zrywu włączyło się także duchowieństwo katolickie diecezjalne i zakonne. W diecezji płockiej około 180 duchownych za swoją działalność patriotyczną i narodową w różny sposób było represjonowanych. Wielu z nich skazanych było na katorgi syberyjskie, osiedlenie w odległych regionach cesarstwa, więzienie i inwigilację. Także duchowieństwo zakonne doznało represji, zwłaszcza przez kasatę wielu klasztorów. Wszystko to utrudniało realizowanie misji Kościoła, choć nie złamało woli i ducha w walce o prawa Kościoła i Narodu.
EN
The author described the participation and role of the Catholic clergy of Plock Diocese in the January Uprising.
6
Content available remote

Stanowisko władz kościelnych wobec ruchu ludowego w Galicji na przykładzie społecznej i wydawniczej działalności księdza Stanisława Stojałowskiego w latach 1875–1890

51%
Kaleta A.
Toruńskie Studia Bibliologiczne
|
2013
|
vol. 6
|
issue 2(11)
121-134
PL
Przełom XIX i XX wieku przyniósł na ziemiach polskich poważne zmiany w dziedzinie postaw politycznych i społeczno-religijnych. W sposób szczególny zaznaczyły się one w galicyjskim środowisku chłopskim. Wiązało się to z rozwojem w ostatnim dwudziestopięcioleciu XIX w. na tych terenach ruchu ludowego przy udziale duchowieństwa katolickiego. Ks. Stanisław Stojałowski był wybitnym przedstawicielem tego ruchu. Uczestniczył w powołaniu do istnienia Stronnictwa Chrześcijańsko-Ludowego, założył m.in. Towarzystwo Kółek Rolniczych. Ks. S. Stojałowski doceniając zalety prasy w dziedzinie kształtowania świadomości i postaw społecznych, w 1875 r. objął redakcję „Wieńca” i „Pszczółki”. Te dwa periodyki odegrały istotną rolę w jego akcji ludowej. Nagłaśniane przy ich pomocy niezależne poglądy w kwestiach społecznych i ekonomicznych sprowadziły na niego poważne szykany a także utrudnienia w realizowaniu działalności wydawniczej.
EN
The end of the 19th century and the early years of the 20th brought important changes in political and socio-religious attitudes in Polish society. They were especially noticeable among the peasants of Galicia. This was connected with the development of the peasant movement there in the last decade of the 19th century, with strong encouragement from the clergy. Rev. Stanisław Stojałowski was an important representative of that movement. He took part in the founding of Stronnictwo Chrześcijańsko-Ludowe (The Christian Folk Party); among other things he organized Towarzystwo Kółek Rolniczych (The Society of Agrarian Cooperatives). Understanding the role of press in forming social consciousness and attitudes, he took over the editorship of “Wieniec” (The Garland) and “Pszczółka” (The Bee). These two periodicals played an important role in his activity. The independent opinions on social questions he expessed caused him to be subject of strong opposition and made his editorial and publishing work more difficult.
7
Publication available in full text mode
Content available

Kapłani diecezjalni Żuław Wielkich i Małych oraz Powiśla w latach 1525‒1945

51%
Zawadzki W.
Studia Gdańskie
|
2010
|
issue 27
152-164
PL
W 1525 r. przestała istnieć diecezja pomezańska. Dalsze religijne dzieje terenu Żuław i Powiśla związane były z diecezją chełmińską, od 1821 r. z diecezją warmińską, a od 1925 r. także z diecezją gdańską. Artykuł prezentuje uwarunkowania polityczne, duszpasterskie, międzywyznaniowe, obyczajowe i ekonomiczne życia kleru katolickiego na omawianym terenie od XVI w. do zakończenia II wojny światowej.
XX
In 1525 the Pomezanian diocese ceased to exist. Further religious history of the area of the Vistula Lowlands and Powiśle was associated with the diocese of Chelmno, since 1821 the diocese of Warmia and since 1925 also with the diocese of Gdansk. The article presents the political, pastoral, interreligious, moral and economic conditions of life of the Catholic clergy inhabiting the region from the sixteenth century to the end of World War II.
8

Upadek parafii w Chorupniku. Przyczynek do dziejów reformacji w Polsce

51%
Szady B.
Roczniki Humanistyczne
|
2013
|
vol. 61
|
issue 2: Historia
136-145
EN
The article takes up the question of the fall of the Latin parish in Chorupnik that belonged to the former Chełm diocese. The parish church in Chorupnik was taken away by Protestants in the second half of the 16th century. Attempts at recovering its property possessions by incorporating it into the neighboring parish in Gorzków, and then actions taken both by the Gorzków parish priest and the bishop and his chapter were unsuccessful. A detailed study of the attempt to recover the property of one of the parishes that disappeared during the Reformation, is situated within the context of the relations between the nobility and the clergy in the Counter-Reformation period. Research on the social, legal and economic relations in a local dimension is important for understanding the mechanisms of the mass departure of the nobility to reformed denominations, and then of their return to the Catholic Church.
9
Publication available in full text mode
Content available

Udział duchowieństwa z Królestwa Polskiego w powstaniu styczniowym oraz represje popowstaniowe w źródłach z zasobu Archiwum Głównego Akt Dawnych – zarys zagadnienia

51%
Lewandowska D.
Miscellanea Historico-Archivistica
|
2021
|
vol. 28
221-236
EN
Polish Catholic clergy played a significant role in shaping social attitudes in the period before and during the January Uprising (including direct participation in the uprising). The national movement was supported by the majority of lower Polish clergy, who identified participation in the uprising with the defence of faith. This is reflected both in the records of the Polish National Organization preserved at the Central Archives of Historical Records (AGAD), and in the legacy of the repressive offices of Russian corps operating under the so-called War and Police Board, set up in the Kingdom of Poland to fight the revolutionary movement after martial law was declared in the country on the 14th October 1861. The post-Uprising repressions particularly affected priests and monks, who were regarded as the spiritual leaders of the insurgents. Several dozen of them lost their lives in executions (by shooting or hanging), and several hundred were sentenced to hard labour and exile deep into Russia.
PL
Katolickie duchowieństwo polskie odegrało znaczącą w rolę w kształtowaniu postaw społecznych w okresie przed wybuchem powstania styczniowego oraz podczas trwania tego zbrojnego zrywu narodu polskiego (także bezpośrednio w nim uczestnicząc). Ruch narodowy wsparła większość polskiego duchowieństwa niższego, które udział w powstaniu utożsamiało z obroną wiary. Znajduje to odzwierciedlenie zarówno w zachowanych w AGAD aktach polskiej Organizacji Narodowej, jak i spuściźnie kancelarii represyjnych urzędów rosyjskich działających w ramach tzw. Zarządu Wojenno-Policyjnego, powołanego w Królestwie Polskim do zwalczania ruchu rewolucyjnego, po ogłoszeniu w kraju 14 X 1861 r. stanu wojennego. Represje popowstaniowe szczególnie dotknęły księży i zakonników, uważanych za duchowych przywódców powstańców. Kilkudziesięciu z nich straciło życie w egzekucjach (przez rozstrzelanie lub powieszenie), a kilkuset skazano na katorgę albo zesłanie w głąb Rosji.
10
Publication available in full text mode
Content available

Udział duchowieństwa z Królestwa Polskiego w powstaniu styczniowym oraz represje popowstaniowe w źródłach z zasobu Archiwum Głównego Akt Dawnych – zarys zagadnienia

51%
Lewandowska D.
Miscellanea Historico-Archivistica
|
2021
|
vol. 28
221-236
PL
Katolickie duchowieństwo polskie odegrało znaczącą w rolę w kształtowaniu postaw społecznych w okresie przed wybuchem powstania styczniowego oraz podczas trwania tego zbrojnego zrywu narodu polskiego (także bezpośrednio w nim uczestnicząc). Ruch narodowy wsparła większość polskiego duchowieństwa niższego, które udział w powstaniu utożsamiało z obroną wiary. Znajduje to odzwierciedlenie zarówno w zachowanych w AGAD aktach polskiej Organizacji Narodowej, jak i spuściźnie kancelarii represyjnych urzędów rosyjskich działających w ramach tzw. Zarządu Wojenno-Policyjnego, powołanego w Królestwie Polskim do zwalczania ruchu rewolucyjnego, po ogłoszeniu w kraju 14 X 1861 r. stanu wojennego. Represje popowstaniowe szczególnie dotknęły księży i zakonników, uważanych za duchowych przywódców powstańców. Kilkudziesięciu z nich straciło życie w egzekucjach (przez rozstrzelanie lub powieszenie), a kilkuset skazano na katorgę albo zesłanie w głąb Rosji.
EN
Polish Catholic clergy played a significant role in shaping social attitudes in the period before and during the January Uprising (including direct participation in the uprising). The national movement was supported by the majority of lower Polish clergy, who identified participation in the uprising with the defence of faith. This is reflected both in the records of the Polish National Organization preserved at the Central Archives of Historical Records (AGAD), and in the legacy of the repressive offices of Russian corps operating under the so-called War and Police Board, set up in the Kingdom of Poland to fight the revolutionary movement after martial law was declared in the country on the 14th October 1861. The post-Uprising repressions particularly affected priests and monks, who were regarded as the spiritual leaders of the insurgents. Several dozen of them lost their lives in executions (by shooting or hanging), and several hundred were sentenced to hard labour and exile deep into Russia.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.