Search results

1

Elity czternastowiecznego Opola.

100%

Pobóg-Lenartowicz A.

Res Gestae. Czasopismo Historyczne

|

2013

|

vol. 13

93-106

PL

For the purpose of this article, the term "elite" is defined as "a category of people who are of utmost importance in a importance in a particular community, influence the authorities and shape social attitudes". In the case of a 14th-century town, like Opole, three primary groups that can be treated as elite are distinguished: the clergy, the dukes, and the burghers. According to theestimatio In the case of a 14th -century town, like Opole, three primary groups that can be treated as elite are distinguished: the clergy, the dukes, and the burghers. According to the estimation of the author of the article, the town elite consisted of about 250 people, which was 10% of the then number of citizens (according to Prof. W. Dziewulski, Opole was at that time inhabited by 2000–2500 people). The most numerous and certainly most elitist group –from our contemporary point of view – were the clergy. They constituted almost 70% of the abovementioned elite (about 160 people). The largest group was constituted by the members of the collegiate church of Opole, and the most vivid were the archdeacons of Opole. The latter included bishops, abbots, and prominent professors from different European countries (including France, Italy, England, Aragon, the Holy Roman Empire, and Bohemia). There were also monks from the two monasteries in Opole – Dominican and Franciscan. When it comes to the 14th-century dukes, the group consisted of about 70 people. There were representatives of the families that had been connected with the Opole court since the 13th century as well as those who started their clerical careers in the 14th century.Finally, there are the burghers who started plying their political role as the last. The first Opole mayor Nicholas appeared in the sources in 1258. Since the middle of 1270s, burghers appeared around the dukes of Opole, however, only two lists of lay judges and skeletal lists of the town council from the 14th century were preserved. Opole was a settlement in which the authority of a hereditary mayor lasted relatively long, until the beginning of the 15th century. It was the result of a strong ducal authority which was not difficult to achieve in a small town as Opole. The analysis of the constitution of the Opole town council and lay judges until the middle of the 16th century indicates that the city was ruled by butchers and cloth makers. Many of them were related with one other.To sum up, it needs to be stated that medieval Opole was an attractive place for many newcomers. These were mainly people from Lower Silesia, especially the nearby settlements: Nysa, Otmuchowa, Grodkowa, as well as from more distant areas such as the Lesser and Greater Poland. There were also foreigners from different uropean countries. As the time passed, Opole rulers were more and more frequently accompanied by the local people, especially cout clerks and chancery staff. It also needs to be bore in mind that some of citzens of Opole made careers in other cites, where they achiieved high posts and status.

2

Ksiądz Antoni Orchowski (1872–1923) – proboszcz i dziekan w Szadku

86%

Budkiewicz M.

Biuletyn Szadkowski

|

2020

|

issue 20

57-72

PL

Artykuł prezentuje sylwetkę księdza Antoniego Orchowskiego (1872−1923), administratora i proboszcza parafii w Kwiatkowicach (1904−1906), Męce (1907−1913), Brudzewie Kolskim (1913−1920) i Szadku (1920−1923). Gorliwy kaznodzieja, duszpasterz, dziekan szadkowski, patriota, publicysta i poeta. Udzielał się na niwie społecznej u progu niepodległości Polski. Kapłan otwartego serca na potrzeby parafian, pełen pokory, wyśmienitego intelektu, którego imię w każdym czasie winno być z czcią wspominane.

EN

Father Antoni Orchowski (1872–1923) was administrator and parish priest in Kwiatkowice (1904–1906), Męka (1907–1913), Brudzew Kolski (1913–1920) and Szadek (1920–1923). He was a zealous preacher, Dean of Szadek, patriot, publisher and poet. He also was very active in social work on the eve of Poland’s independence. A very humble person of great intellect, with a heart was open to the needs of the parishioners, whose name should always be recalled with reverence.

3

Opodatkowanie przychodów z tytułu koszeryzacji żywności zryczałtowanym podatkiem dochodowym od przychodów osób duchownych

72%

Duda-Hyz M.

Studia z Prawa Wyznaniowego

|

2021

|

vol. 24

87-108

EN

The aim of the article was to analyse the legal provisions regulating the flat rate income tax on the income of the clergy with respect to the taxation of remuneration of rabbis and assistant rabbis for activities related to koshering food. The research conducted for the purposes of this publication is based on the following hypotheses. First, in the case of rabbis and assistant rabbis who draw income from koshering food, the conditions pertaining to the subject and function are fulfilled, as the taxpayer is a member of the clergy, and the activities undertaken by such a person in the course of kosherization have a pastoral function. Second, the possibility of using a simplified form of taxation is determined by the status of the organizational unit within which members of the clergy are employed and the manner in which the legal relationship constituting the basis for payment of remuneration is formed.

PL

Celem artykułu jest analiza przepisów normujących zryczałtowany podatek dochodowy od przychodów osób duchownych w kontekście opodatkowania wynagrodzenia rabinów i podrabinów za czynności związane z koszeryzacją żywności. Badania przeprowadzone na potrzeby niniejszej publikacji opierają się na następujących tezach badawczych. Po pierwsze, w przypadku czerpania przez rabinów i podrabinów dochodów z tytułu koszeryzacji żywności spełnione są przesłanki podmiotowa i funkcjonalna. Podatnikiem jest bowiem osoba duchowna, zaś podejmowane przez nią w ramach koszeryzacji czynności stanowią formę funkcji o charakterze duszpasterskim. Po drugie, o możliwości skorzystania z uproszczonej formy opodatkowania przesądza status jednostki organizacyjnej, w ramach której zatrudnione są osoby duchowne oraz sposób ukształtowania stosunku prawnego stanowiącego podstawę wypłaty wynagrodzenia.

4

Dudová and Duda before the Czech Constitutional Court: The question of autonomy of religious organizations

72%

Čačík M.

Studia z Prawa Wyznaniowego

|

2022

|

vol. 25

67-90

PL

W prawie Republiki Czeskiej autonomia kościołów jest dość dobrze zagwarantowana. Konstytucyjnoprawne podstawy kościelnej autonomii odnaleźć można w Karcie Podstawowych Praw i Wolności, która jest częścią czeskiego porządku konstytucyjnego. Karta ta zawiera relewantną gwarancję instytucjonalną (religijna neutralność państwa), zapewniając ponadto wspólnotom religijnych podmiotowe prawo do niezależności od państwa i samorządu terytorialnego w swych własnych sprawach (prawo do samostanowienia o sobie). W porównaniu z innymi sferami objętymi omawianą autonomią, obsada stanowisk kościelnych jest relatywnie częstym przedmiotem refleksji teoretycznej i orzeczeń czeskich sądów. Sąd Konstytucyjny Republiki Czeskiej również był już zmuszony do wyrażenia swej opinii na temat kilku problematycznych spraw. Odniósł się w szczególności do granic kościelnej autonomii. We współczesnej historii Czech przykładem konfliktu pomiędzy prawami jednostki i autonomią kościołów stała się sprawa małżonków Duda (Duda i Dudová). Przyczyną konfliktu było ich zwolnienie z pełnienia posługi duszpasterskiej w Czechosłowackim Kościele Husyckim, do czego doszło w 1993 r. Natomiast ostatnie (jak dotąd) orzeczenie dotyczące tej sprawy zostało wydane przez Sąd Konstytucyjny w 2021 r. Celem niniejszego artykułu jest krytyczne omówienie długiej i skomplikowanej drogi sądowej, jaką Duda, Dudová i Czechosłowacki Kościół Husycki musieli pokonać w celu wyjaśnienia konsekwencji kościelnej autonomii. Interesującą rolę w tym procesie odegrało stanowisko, które w swym orzecznictwie zajął Sąd Najwyższy. Pozycję obrońcy wartości konstytucyjnych (włączając w to wewnętrzną autonomię Kościołów) zajął natomiast Sąd Konstytucyjny, który doprowadził do likwidacji anomalii wynikających z orzeczeń wydanych przez Sąd Najwyższy, a następnie również przez sądy powszechne, przywracając zgodność wiążących rozstrzygnięć z zasadami konstytucyjnymi.

EN

In the Czech Republic, the autonomy of churches is constitutionally guaranteed in a rather broad manner. The constitutional and legal basis for Church autonomy lies in the Charter of Fundamental Rights and Freedoms, which is part of the Czech constitutional order. It represents both an objective institutional guarantee (religious neutrality of the state) and the subjective right of religious communities to independence from the state and self-governance of their own affairs (the right to self-determination). Compared to other domains of the said autonomy, the staffing of churches is a relatively frequent subject of theoretical reflection and decision-making on the part of Czech courts. The Constitutional Court of the Czech Republic had to express its opinion on some problematic cases, in particular, the limits of Church autonomy. The case of Duda and Dudová is an example of a conflict between civil rights and the autonomy of churches in the modern Czech history. It started with Duda and Dudová’s dismissal from the pastoral ministry in the Czechoslovak Hussite Church in 1993, and the last (so far) decision related to this case was issued by the Constitutional Court in 2021. This article discusses the long and tortuous journey through the Czech judiciary system, which Duda, Dudová, and the Czechoslovak Hussite Church had to go through in order to clarify consequences of church autonomy. A particular deviation in the Supreme Court’s decision-making played an interesting role in this process. However, it was the Constitutional Court, which acted as the guardian of constitutional values (including the internal autonomy of churches), that placed this anomaly in the decision-making of the Supreme Court and, subsequently, general courts back within constitutional limits.

5

Kanoniczne spojrzenie na statystyczne badanie skuteczności duszpasterskiej: komunia święta

72%

Kroczek P., Ulman P.

Analecta Cracoviensia

|

2016

|

vol. 48

EN

Pastoral work is a very important element of the Church functioning in the world. Measuring the effectiveness of pastoral work is a very difficult, but possible task. The article attempts to do that using the statistical tools. The aim is to show the best distribution of priests for the parishes to achieve the highest number of received Holy communions by the faithful. The data for the survey were taken from the Roman Catholic Archdiocese of Kraków and concern 2014. The authors offer several conclusions which can be of help to the diocesan bishop, regarding the distribution of priests and the size of the parishes. Also one postulate was formulated that the local churches should have law about collecting statistical data regarding life of the church.

PL

Duszpasterstwo jest bardzo ważnym elementem funkcjonowania Kościoła w świecie. Mierzenie skuteczności pracy duszpasterskiej to trudne zadanie, aczkolwiek możliwe do wykonania. Niniejszy artykuł pokazuje, jak tego dokonać, używając narzędzi statystycznych. Jego szczegółowym celem jest pokazanie optymalnego rozłożenia liczby księży na parafię w celu osiągnięcia najwyższej liczby przyjmowanych przez wiernych komunii świętych. Dane do tego badania zostały pozyskane z rzymskokatolickiej archidiecezji krakowskiej i dotyczą 2014 roku. Autorzy wyciągnęli kilka wniosków, które mogą być pomocne biskupowi diecezjalnemu. Dotyczą one rozmieszczenia księży i rozmiaru parafii. Został także sformułowany postulat, aby lokalne Kościoły stanowiły prawo regulujące gromadzenie danych statystycznych dotyczących życia Kościoła.

6

Diakoni w Augustynowej koncepcji kościoła

72%

Marczewski M.

Vox Patrum

|

1988

|

vol. 14

219-224

EN

Sowohl die Kirche als auch diejenigen, die Kraft der Weihen das Amt in ihr ausuiben, bilden in der Ubęrzeugung des hl. Augustinus eine diakonische Gemeinschaft.

7

Konferencje dekanalne w aspekcie kanoniczno-duszpasterskim

72%

Adamczyk J.

Studia Warmińskie

|

2017

|

issue 54

249-264

PL

Celem artykułu jest ukazanie konferencji dekanalnych w aspekcie kanoniczno-duszpasterskim. W jego pierwszej części przedstawiono historię konferencji dekanalnych. W drugiej części omówiono zagadnienia dotyczące zwoływania konferencji dekanalnych, natomiast część trzecią poświęcono osobom zobowiązanym do udziału w konferencjach dekanalnych. W części czwartej skupiono się na problematyce związanej z przebiegiem i statusem konferencji dekanalnych.

EN

The aim of this article is to introduce the deaneries conferences in canonical and pastoral terms. In the first part the history of the deaneries conferences is presented. The second part introduces forms of convocation of the deaneries conferences, while the third part is dedicated to the people obliged to take part in the deaneries conferences. The last part explain problematic aspects and course of the deaneries conferences.

8

Dom poprawy dla duchownych w Liszkowie w latach 1835-1852

72%

Partyka W.

Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce

|

2016

|

vol. 125

191-200

PL

Kościół od wieków dbał o godne reprezentowanie stanu kapłańskiego. Tych duchownych, którzy zaniedbywali swoje obowiązki surowo napominał lub kierował na rekolekcje pokutne do miejsc odosobnienia. Przez długi czas tymi miejscami pokuty były klasztory, gdzie w ciszy i skupieniu pokutnik przechodził proces poprawy. W XIX wieku zaczęto zakładać specjalne zakłady dla księży demerytów. Na terenie Królestwa Polskiego instytut taki został założony w 1836 roku w Liszkowie z przeznaczeniem dla 30 osób. Obowiązywał tam surowy regulamin a nad całością czuwał regens wybierany spośród kapłanów zgłoszonych przez biskupów diecezji z terenu Królestwa. W 1852 roku ukazem carskim dom poprawy przeniesiony został z Liszkowa do klasztoru pobenedyktyńskiego na Świętym Krzyżu, gdzie działał do czasu powstania styczniowego. W 1866 roku dekretem biskupa sandomierskiego przeniesiony został do klasztoru dominikanów w Wysokim Kole. Funkcjonował tam do 1885 roku. Przykład tej instytucji świadczy o tym, że Kościół starał się reagować na sprzeniewierzanie się stanowi kapłańskiemu odsuwając duchownych od pełnionych funkcji i nakazując im pokutę, aby nie budzić zgorszenia wśród wiernych a samym kapłanom dać szansę na poprawę.

EN

For ages the Church has taken care of a worthy representation of the priesthood. Priests who had neglected their duties were severely admonished or sent to penitential retreat. For a long time the places of retreat were monaste ries, where the penitent underwent the process of correction in silence and concentration. In the 19 th century special institutions began to be established for sinful priests. Such an institution for 30 priests was established in Liszków, in the Kingdom o f Poland in 1836. The house had very strict rules and was supervised by a priest chosen from among those proposed by diocesan bishops from the Kingdom. In 1852 by the tsar’s orders the correction house was moved from Liszków to the post Benedictine Holy C ross monastery, where it functioned until the January Uprising. In 1866 by the decree of the Bishop of Sandomierz it was moved to the Dominican Monastery in Wysokie Koło, where it functioned until 1885. The example of this institution testifies to the fac t that the Church strove to react to the misbehaviour of priests by removing them from duty and ordering penance so as not to rise scandal among the faithful and give the priests themselves a chance for correction.

9

Prawa i obowiązki duchownych na podstawie uchwał III Synodu Gdańskiego

72%

Dettlaff R.

Studia Gdańskie

|

2019

|

issue 44

181-203

PL

Duchowni zajmują specyficzne miejsce wśród ludu Bożego, stąd prawodawca w Kodeksie prawa kanonicznego przewidział dla tego stanu odrębny katalog obowiązków i praw. Zawarta w Kodeksie dyscyplina ogólnokościelna, ze względu na specyfikę wspólnot partykularnych, powinna być aplikowana do odrębności Kościoła lokalnego. Uszczegółowienie i dostosowanie prawa powszechnego do warunków lokalnych jest zadaniem synodu diecezjalnego. Niniejsze opracowanie to analiza porównawcza poszczególnych praw i obowiązków osób duchownych zawarta w Statutach III Synodu Gdańskiego, w zestawieniu z poszczególnymi kanonami dotyczących tego zagadnienia w obowiązującym Kodeksie.

EN

The clergy occupy a special place among the people of God, which is why the legislator in the Code of Canon Law for this state has provided a separate catalogue of duties and rights. The ecclesiastical discipline contained in the Code, due to the specificity of particular communities, should be applied to the distinctiveness of the local Church. Specifying and adjusting the common law to local conditions is the task of the diocesan synod. This study is a comparative analysis of individual rights and duties of clergy included in the Statutes of the Third Synod of Gdańsk, in combination with individual canons regarding this issue in the current Code.

10

Social insurance for clergymen under canon law

72%

Domaszk A.

Seminare. Poszukiwania naukowe

|

2018

|

vol. 39

|

issue 4

69-81

EN

The present paper raises the issue of social insurance for the clergy in the Catholic Church. The first part provides the historical background, norms of the 1917 Code of Canon Law and indications of the Second Vatican Council. The next part discusses the current decrees of canon law and solutions adopted in Poland. At present, the Church has abandoned the beneficial system. Systemic church solutions are based on state legislation. In their absence, decisions are made by the Bishops’ Conference, as well as individual particular Churches. It refers both to social and health insurance.

PL

Opracowanie dotyczy ubezpieczeń społecznych duchownych w Kościele katolickim. W pierwszej części zarysowano historię zagadnienia, następnie normy Kodeksu z 1917 r. oraz wskazania Soboru Watykańskiego II. W dalszej części omówiono aktualne dyspozycje prawa kanonicznego oraz rozwiązania w polskiej sytuacji. Aktualnie Kościół porzucił system beneficjalny. Systemowe kościelne rozwiązania mogą istnieć w oparciu o ustawodawstwo państwowe. W razie ich braku decyzje podejmuje Konferencja Episkopatu, jak i poszczególne Kościoły partykularne. Chodzi tak o ubezpieczenia socjalne, jak i zdrowotne.

11

Prawne i kryminologiczne aspekty przestępczości seksualnej duchownych

72%

Wilk A.

Problemy Prawa Karnego

|

2022

|

vol. 6

|

issue 1

1-26

EN

The article refers to the problem of sexual crimes of Roman Catholic priests. It includes an attempt of estimation of the range of the problem, based on available statistics and literature, as well as examples of reaction to the problem from the Church itself and from the state. The author analyzes potential criminogenic factors of sexual crimes in the Church, such as: the co-called “clerical culture”, the priesthood itself as a risk factor, celibacy of the clergy and homosexual orientation of the perpetrators. The article also describes the criminal law aspects of the problem, especially the punishable omission of denunciation, which is particularly important in the light of accusations of “covering up” sexual crimes by the Church or helping the perpetrators to avoid responsibility.

PL

Artykuł porusza problematykę przestępstw seksualnych duchownych Kościoła rzymskokatolickiego. Zawiera próbę przybliżenia samej skali zjawiska przestępstw seksualnych popełnianych przez duchownych w świetle dostępnych statystyk i literatury, z uwzględnieniem wybranych krajów oraz Polski, jak również wskazania przykładów reakcji Kościoła i państwa na ten problem. Przedstawione są także czynniki kryminogenne przestępczości seksualnej w Kościele, takie jak: tzw. "kultura klerykalna", sam stan duchowny jako czynnik ryzyka, celibat duchownych oraz orientacja homoseksualna sprawców. Opracowanie porusza również prawnokarne aspekty przestępstw seksualnych duchownych, a w szczególności problematykę karalnego zaniechania denuncjacji, co ma szczególne znaczenie w świetle kierowanych pod adresem Kościoła zarzutów o "tuszowanie" przestępstw seksualnych popełnionych przez duchownych lub pomaganie sprawcom w uniknięciu odpowiedzialności.

12

The Bishop's Right to Parish Taxation

72%

Kaleta K. P.

Studia Prawnicze KUL

|

2021

|

issue 1

127-142

PL

Podatek diecezjalny jest obowiązkowym świadczeniem pieniężnym nakładanym na dochody zarówno osoby prawnej, jak i fizycznej. W prawie kanonicznym istnieją dwa rodzaje podatków: zwykły i nadzwyczajny. Chociaż Papieska Rada ds. Tekstów Prawnych wydała autentyczną interpretację kan. 1263 i orzekła, że podatek nie może być nakładany na ofiary mszalne, pojawiają się jednak wątpliwości co do zasadności podatku nakładanego na „inne osoby fizyczne”. Dekret soborowy Christus Dominius stanowi, że kapłani mają przeznaczać z dochodów duchownych na potrzeby diecezji „zgodnie z postanowieniem biskupa”. Jako taki może być nałożony tylko w przypadku poważnej konieczności, która jest określana przez biskupa diecezjalnego po zasięgnięciu opinii organów doradczych. Nadzwyczajne świadczenie, ze swej natury, powinno być rozumiane jako dobrowolne ofiary duchownych, jako ich wkład w konkretne cele diecezjalne. Celem artykułu jest zwrócenie uwagi na prawne wymogi nakładania podatku nadzwyczajnego na duchownych, motywy jego ustanowienia, a także rozumienie czym jest dochód. Rozważania dotyczą następujących aspektów: 1) historia rozwoju kan. 1263; 2) pojęcie podatku w prawie kanonicznym; 3) świadczenie nadzwyczajne; 4) przedmiot świadczenia nadzwyczajnego; 5) cechy nadzwyczajnego podatku; 6) prawne wymogi ustanowienia świadczenia nadzwyczajnego; 7) kwestia dochodu.

EN

The diocesan tax is a compulsory cash benefit imposed on the income of both a juridical person and a physical person. There are two types of tax in canon law: ordinary and extraordinary tax. Although the Pontifical Council for Legislative Texts issued the authentic interpretation of c. 1263 and ruled that tax may not be imposed on Mass offerings, some doubts might arise as to the legitimacy of the tax imposed on “other physical persons”. The conciliar Decree Christus Dominius states that priests are to contribute from their clerical income for the needs of the diocese “according to the bishop’s determination”. As such, tax may be imposed only in the event of grave necessity determined by the diocesan bishop following consultation with advisory bodies. Extraordinary exaction by its very nature should be understood as the voluntary offerings of clerics as their contribution for a specific diocesan purpose. The aim of the article is to draw attention to the legal requirements for imposing an extraordinary tax, the motives for establishing it, as well as possible tax exemptions. The analysis of the article is based on an exploration of the history of development of c. 1263; the concept of tax in canon law; extraordinary exaction; the subject of extraordinary exaction; the qualities of the extraordinary exaction; legal requirements of imposing extraordinary exaction; the question of income.

13

Dziekan a duchowieństwo dekanalne. Aspekt prawno-duszpasterski

72%

Adamczyk J.

Colloquia Theologica Ottoniana

|

2017

|

issue 2

7-32

PL

Celem artykułu jest ukazanie zagadnienia prawnej relacji dziekana do duchownych dekanatu. W pierwszej części przedstawiono kwestię troski dziekana o prowadzenie przez duchownych życia odpowiadającego ich stanowi. W drugiej części wskazano na obowiązki dziekana odnośnie do formacji duchowieństwa, natomiast część trzecia została poświęcona stosunkowi dziekana do duchownych znajdujących się w trudnych sytuacjach. W części czwartej omówiono sprawę troski dziekana o właściwą posługę duszpasterską duchownych dekanatu

EN

The aim of the article is to discuss the issue of the legal relations between the vicar forane and the clerics of the vicariate forane. The first part deals with the vicar forane’s care for the suitable spiritual life of the clerics. The second part outlines the vicar forane’s duties concerning the formation of the clerics, while the third section concerns the vicar forane’s attitude towards the clerics experiencing difficult situations. The fourth section discusses the issue of the vicar forane’s care for the suitable ministry service of the vicariate forane’s clerics.

14

Celebracja nałożenia kar osobom duchownym i ich zniesienia według potrydenckiego Pontificale Romanum

72%

Pałęcki W.

Roczniki Teologiczne

|

2017

|

vol. 64

|

issue 8: Liturgika

111-128

EN

The Roman Pontifical, reformed after the Council of Trent, contained the rite of suspension, deposition or degradation with regard to clerical persons, which had also the character of a liturgical celebration. The rite of suspension and deposition appeared already in Durand’s Pontifical, while the rite of degradation, specified by Pope Boniface VIII (1294–1303), was included only in the addendum to Durand’s Pontifical, Toulouse Codex of the 14th century (Cod. Lat. 118). This rite was also included in Pontificalis liber of 1485, authored by Agostino Patrizi Piccolomini (d. 1495/1496). Among these rites we see also the celebration of degradation of a psalmist (Degradatio psalmistatus), which is not featured in the post-Tridentine pontifical. These rites were omitted in the current edition of the Roman Pontifical, published in 1961–1962. In a situation of a serious offence there was a possibility of bearing serious consequences in order to redress a wrong done to the community. The award of some penalties required a collegial action. In the case of suspension, the penalty could be imposed by a bishop himself. He could also have the support of his chapter. Also, a collegial action was required of bishops when awarding deposition, followed by degradation: three bishops for a subdeacon, six for a presbyter, twelve for a bishop and metropolitan. During a degradation particular vestments and insignia were taken away, emphasising their significance and the cleric’s non-performance of his ministry bestowed during the ordination. Although the penalties of suspension, deposition and degradation were severe remedies in the Church, no possibility was excluded to grant dispensation privately or restitution in the case of an unjust and undeserved ruling. This demonstrates a great sense of charity and grace as well as an opportunity to redress one’s wrondoing.

PL

W Pontyfikale Rzymskim odnowionym po Soborze Trydenckim zamieszczono obrzęd nakładania suspensy, depozycji i degradacji wobec duchownych, który miał również charakter celebracji liturgicznej. Obrzęd suspensy i depozycji występował już w Pontyfikale Duranda, natomiast obrzęd degradacji, określony przez papieża Bonifacego VIII (1294-1303), został zamieszczony tylko w dodatku do pontyfikału Duranda, w kodeksie z Tuluzy z XIV w. (Cod. Lat. 118). Obrzęd ten został zamieszczony również w Pontificalis liber z 1485 r. Agostino Patrizi Piccolominiego (zm. 1495/1496). Pośród tych obrzędów występuje także celebracja degradacji psalmisty (Degradatio psalmistatus), której nie ma w Pontyfikale potrydenckim. Obrzędy te zostały pominięte w ostatnim wydaniu Pontyfikału Rzymskiego, opublikowanym w latach 1961-1962. W sytuacji zaciągnięcia poważnej winy ze strony duchownego istniała konieczność poniesienia surowych konsekwencji, aby naprawić wyrządzone zło względem wspólnoty. Podczas orzekania niektórych kar wymagano kolegialnego działania. W przypadku suspensy karę mógł nałożyć sam biskup. Jeżeli był taki zwyczaj to również depozycji od beneficjum mógł udzielić sam biskup. Mógł też to uczynić przy wsparciu swej kapituły. Kolegialnego działania biskupów wymagano podczas orzeczenia depozycji, gdy po niej następowała degradacja: w przypadku subdiakona trzech biskupów, prezbitera – sześciu, biskupa – dwunastu i metropolity. Podczas degradacji odbierano poszczególne szaty i insygnia zwracając uwagę na ich znaczenie i nie wypełnienie swej posługi otrzymanej przy święceniach. Wprawdzie kary suspensy, depozycji i degradacji należały do surowych środków zaradczych w Kościele, ale nie wykluczano możliwości udzielenia dyspensy w zakresie prywatnym, czy też restytucji w przypadku wydania niesprawiedliwego i krzywdzącego orzeczenia. Wskazuje to na wielki zmysł miłosierdzia i okazania łaski oraz zawsze dania szansy naprawy popełnionych win.

15

Zakaz uprawiania handlu i dokonywania transakcji przez duchownych Kościoła katolickiego

72%

Gałkowski T.

Łódzkie Studia Teologiczne

|

2016

|

vol. 25

|

issue 2

79-90

EN

The article discusses the issues concerning the norm included in can. 286 of The Code of Canon Law. The author presented the rationale of this norm in its historical development, made a linguisticlogical and purposeful interpretation of it, and showed different forms of prohibited and allowed activity of the clerics in the field of trade and business.

16

Rekolekcje zamknięte i okresowe dni skupienia w aspekcie kanonicznym

72%

Adamczyk J.

Łódzkie Studia Teologiczne

|

2017

|

vol. 26

|

issue 4

39-60

EN

The objective of the article is to present the issue of closed retreats and periodic retreat days in their canonical aspect. In its first part we presented closed retreats and periodic retreat days as an important element of fruitful spiritual formation. In the second part we pointed out closed retreats in the canon law and the third part is devoted to a legal dimension of periodic retreat days.

17

Szkoła jakich mało. Słownik „wybranych” absolwentów Gimnazjum i Liceum w Wadowicach (1866 – 2016), E. Staniek, Stowarzyszenie Absolwentów Liceum Ogólnokształcącego im. Marcina Wadowity, Kraków 2016

72%

Talaga M. K.

Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny

|

2016

|

issue 19

184 - 185

18

Reflections on the situation of nuns in the Roman Catholic Church with illustrative examples from Spanish-language literature

61%

Grzyś O.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica

|

2020

|

issue 72

95-113

PL

W 2018 i 2019 roku na łamach watykańskiej gazety „L’Osservatore Romano” opublikowano dwa przełomowe artykuły opisujące psychiczne, fizyczne i seksualne wykorzystywanie sióstr zakonnych przez duchownych Kościoła katolickiego. Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie sytuacji kobiet konsekrowanych oraz zależności występujących pomiędzy nimi a męskimi przedstawicielami Kościoła. W tekście zostanie podjęta próba odpowiedzi na pytanie o przyczyny występowania przypadków nadużyć kleru względem zakonnic i mniszek. Posłuży ku temu przedstawienie kreowanego przez Kościół obrazu kobiety oraz wydanych przez tę instytucję dokumentów traktujących o życiu i funkcjonowaniu żeńskich wspólnot zakonnych. W drugiej części pracy omówione zostaną wybrane fragmenty z poezji i prozy hiszpańskojęzycznej różnych epok, których autorkami bądź bohaterkami są zakonnice. W tekstach tych porusza się problem dyskryminacji kobiet konsekrowanych przez duchownych.

EN

In 2018 and 2019, the Vatican newspaper “L’Osservatore Romano” published two ground-breaking articles describing the psychological, physical and sexual abuse of nuns by clergymen of the Roman Catholic Church. The aim of this paper is to present the situation of consecrated women and the relationships between priests and nuns. The text will also attempt to discover possible reasons for the clergymen’s inappropriate behaviour towards nuns. To achieve this goal, the author refers to the status of women in the Catholic religion and examines documents issued by the Church that relate to the life and the functioning of women’s religious communities. The second part of the paper presents fragments of Spanish-language poetry and prose whose authors or heroines are nuns. The selected texts address the problem of the clergy’s discrimination against nuns.

19

Związki rodzinne mieszczan krakowskich z duchowieństwem świeckim Krakowa w XIV wieku

58%

Rajman J.

Kwartalnik Historyczny

|

2021

|

vol. 128

|

issue 2

511-547

EN

The article analyses the family ties of the Cracow burghers with the secular clergy of the city in the fourteenth century, documented in sources. It has been demonstrated that the clergy who came from the Cracow burghers (cathedral canons, vicars, collegiate canons, parsons and priests, altarists and clerics) were a group consisted of 58 people. On their way to Church positions, they encountered various difficulties determined by the personal policy of the bishops of Cracow, the right of patronage, and the policy of noble and mighty families. There are also data on the education of the clergy of Cracow origin and their informal connections with the Church presented.

PL

Artykuł dotyczy udokumentowanych źródłowo powiązań rodzinnych krakowskiego mieszczaństwa z duchowieństwem świeckim Krakowa w XIV w. Wykazano, że duchowni wywodzący się z mieszczan krakowskich (kanonicy katedralni, wikariusze, kanonicy kolegiat, proboszczowie, kapłani, altaryści i klerycy) stanowili grupę 58 osób. Napotykali w drodze do stanowisk kościelnych na utrudnienia uwarunkowane polityką personalną biskupów krakowskich, prawem patronatu i polityką rodów możnowładczych. Przedstawiono także dane o wykształceniu duchownych krakowskiego pochodzenia i ich nieformalnych związkach z Kościołem.

20

Wpływ państwa na obsadę stanowisk kościelnych w latach 1950-1972 na przykładzie działań administracji wyznaniowej w Zielonej Górze wobec Kościoła gorzowskiego

58%

Mazurkiewicz D.

Studia z Prawa Wyznaniowego

|

2008

|

vol. 11

255-278

PL

Priorytetem władzy komunistycznej w Polsce było wyeliminowanie Kościoła z życia publicznego i uformowanie nowego „socjalistycznego człowieka”. Jednym ze sposobów osiągnięcia tego celu były próby administracyjnego ograniczania podstawowego prawa rządców diecezji do swobodnego mianowania na stanowiska kościelne. Administracja wyznaniowa Polski Ludowej starała się w ten sposób doprowadzić do obsadzenia stanowisk kościelnych, zwłaszcza w kuriach, seminariach i na parafiach, księżmi uległymi władzy państwowej mając nadzieję na stworzenie kościoła narodowego, niezależnego od decyzji Stolicy Apostolskiej. Jako pierwszy do realizacji tego celu posłużył dekret z dnia 9 lutego 1953 r. Wprowadzał on nadzór władz państwowym nad tworzeniem, przekształcaniem, znoszeniem i obejmowaniem duchownych stanowisk kościelnych oraz umożliwiał usuwanie niewygodnych duchownych z zajmowanych urzędów. Kolejny dekret został wydany 31 grudnia 1956 r. Nie znosił on nadzoru państwa nad tworzeniem i obsadzaniem stanowisk kościelnych, ale liberalizował istniejące dotąd przepisy. Stał się jednak na długie lata narzędziem do ograniczenia polityki personalnej Kościoła. Stosowanie obydwu dekretów zostało przedstawione w artykule na przykładzie działań administracji wyznaniowej w Zielonej Górze wobec Kościoła gorzowskiego, ponieważ był on uważany przez władze państwowe za najbardziej wrogi pod względem przestrzegania ich postanowień. Duża zasługa w tym biskupa Wilhelma Pluty, który obsadzał parafie według swojej woli i bronił księży prześladowanych przez totalitarny system oraz tworzył tzw. wikariaty eksponowane, w których zamieszkiwał wikariusz formalnie zależny od administratora parafii, a praktycznie prowadzący samodzielny ośrodek duszpasterski. Zdecydowanej postawie duchowieństwa i świeckich należy przypisać również fakt, że Wydziałowi do Spraw Wyznań w Zielonej Górze nie udał się eksperyment z utworzeniem niezależnej od struktur kościelnych parafii w Gądkowie Wielkim, wobec czego – na podstawie analizy zachowanych dokumentów archiwalnych - należy wyciągnąć wniosek, że zielonogórska administracja wyznaniowa mimo znacznego nakładu sił i środków nie uzyskała znacznego wpływu na obsadzanie stanowisk kościelnych.

EN

The priority of the communist authorities in Poland was to eliminate the Church from public life and to form a new “socialist person”. One of the ways of achieving that aim were the attempts to curb the basic right of diocesan authorities to freely choose candidates for ecclesiastical posts. In that way, the ecclesiastical administration of the People's Republic of Poland intended to staff ecclesiastical posts, especially in curias, seminaries and parishes, with priests submissive to the state authorities, hoping to create a national church that would be autonomous from the decisions of the Holy See. The first step designed to help achieve this goal was the decree of 9 February, 1953. It introduced the supervision of the state authorities over creating, transforming, abolishing and taking ecclesiastical posts and made it possible to remove inconvenient priests from their positions. The next decree was issued on 31 December, 1956. It did not abolish the state’s supervision over creating and staffing ecclesiastical posts, but liberalized the existing regulations. However, it was an instrument for restricting the personal politics of the Church for many years. The application of both decrees is presented in the article on the example of the activity of the ecclesiastical administration in Zielona Góra towards the Gorzów Church, since that Church was considered by the state authorities as the most hostile as far as the observation of their decisions was concerned. The credit goes to bishop Wilhelm Pluta, who staffed the parishes in his own way and defended priests who were persecuted by the totalitarian system as well as created so-called exposed curacies, inhabited by a curate who was formally dependent on the parish administrator, but in practice was in sole charge of his pastoral centre. It is owing to the uncompromising attitude of the clergy and laity that the Office for the Matters Concerning Religions did not succeed in their trial to create a parish independent from the Church structures in Gądków Wielki. On that basis, after analyzing the extant archival documents, one is led to the conclusion that the ecclesiastical administration in Zielona Góra, in spite of remarkable efforts and means, did not gain any significant influence on the staffing of ecclesiastical posts.

Refine search results

Elity czternastowiecznego Opola.

Ksiądz Antoni Orchowski (1872–1923) – proboszcz i dziekan w Szadku

Opodatkowanie przychodów z tytułu koszeryzacji żywności zryczałtowanym podatkiem dochodowym od przychodów osób duchownych

Dudová and Duda before the Czech Constitutional Court: The question of autonomy of religious organizations

Kanoniczne spojrzenie na statystyczne badanie skuteczności duszpasterskiej: komunia święta

Diakoni w Augustynowej koncepcji kościoła

Konferencje dekanalne w aspekcie kanoniczno-duszpasterskim

Dom poprawy dla duchownych w Liszkowie w latach 1835-1852

Prawa i obowiązki duchownych na podstawie uchwał III Synodu Gdańskiego

Social insurance for clergymen under canon law

Prawne i kryminologiczne aspekty przestępczości seksualnej duchownych

The Bishop's Right to Parish Taxation

Dziekan a duchowieństwo dekanalne. Aspekt prawno-duszpasterski

Celebracja nałożenia kar osobom duchownym i ich zniesienia według potrydenckiego Pontificale Romanum

Zakaz uprawiania handlu i dokonywania transakcji przez duchownych Kościoła katolickiego

Rekolekcje zamknięte i okresowe dni skupienia w aspekcie kanonicznym

Szkoła jakich mało. Słownik „wybranych” absolwentów Gimnazjum i Liceum w Wadowicach (1866 – 2016), E. Staniek, Stowarzyszenie Absolwentów Liceum Ogólnokształcącego im. Marcina Wadowity, Kraków 2016

Reflections on the situation of nuns in the Roman Catholic Church with illustrative examples from Spanish-language literature

Związki rodzinne mieszczan krakowskich z duchowieństwem świeckim Krakowa w XIV wieku

Wpływ państwa na obsadę stanowisk kościelnych w latach 1950-1972 na przykładzie działań administracji wyznaniowej w Zielonej Górze wobec Kościoła gorzowskiego