Search results - CEJSH

1

Sprawozdanie z Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej Proza dwudziestolecia międzywojennego z dzisiejszej perspektywy, Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie 2–3.03.2017

100%

Jakub K.

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura

|

2017

|

issue 9(2) "Film w działaniu"

193-196

PL

W dniach 2–3 marca 2017 roku w gmachu Uniwersytetu Pedagogicznego im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie odbyła się, zorganizowana przez Katedrę Mediów i Badań Kulturowych Instytutu Filologii Polskiej UP oraz krakowski Ośrodek Badań nad Mediami, Ogólnopolska Konferencja Naukowa Proza dwudziestolecia międzywojennego z dzisiejszej perspektywy. Wydarzenie zorganizowano z okazji jubileuszu 80-lecia urodzin profesora Bolesława Farona oraz 80-lecia śmierci polskiego prozaika Zbigniewa Uniłowskiego, którego twórczością profesor Faron się zajmował.

2

Proza dwudziestolecia międzywojennego z dzisiejszej perspektywy. Dyskusja otwarcia – zapis z 3.12.2014

100%

Ogonowska A., Faron B., Ligęza W., Latawiec K., Gryszkiewicz B., Solewski R.

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura

|

2016

|

issue 8(2) "Cyfrowa humanistyka"

166-181

PL

Proza dwudziestolecia międzywojennego z perspektywy współczesnych metodologii. Dyskusja: profesora Bolesława Farona, profesora Wojciecha Ligęzy, pani profesor Krystyny Latawiec, doktora Bogusława Gryszkiewicza, profesora Rafała Solewskiego. W roli protokolantki występuje pani doktor Magdalena Stoch.

3

Proza dwudziestolecia międzywojennego z dzisiejszej perspektywy. Dyskusja otwarcia – zapis z 21.01.2016

100%

Ogonowska A., Kisielowa J., Kisiel M., Ligęza W., Solewski R., Faron B., Gryszkiewicz B.

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura

|

2016

|

issue 8(2) "Cyfrowa humanistyka"

182-205

XX

Proza dwudziestolecia międzywojennego z perspektywy współczesnych metodologii. Spotkanie i dyskujsa profesorów: Joanny Kisielowej, Mariana Kisiela, Wojciecha Ligęzy, Rafała Solewskiego, Bolesława Farona, pana doktora Bogusława Gryszkiewicza. W roli protokolantki występuje pani doktor Magdalena Stoch.

4

Senat dwudziestolecia między wojennego w Rzeczpospolitej Polskiej i Czechosłowacji

80%

Maksymiuk M., Karlikowski M.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2021

|

issue 1 (59)

369-385

PL

Niniejsza praca stanowi próbę porównania porządku ustrojowego drugich izb parla-mentu, w dwudziestoleciu międzywojennym, po uzyskaniu niepodległości w Polsce i Czechosłowacji. Był to czas kształtowania się ładu powojennego. Artykuł wskazu-je na różnice i podobieństwa, pomiędzy dwoma prezentowanymi systemami Senatów obu państw, mając w pamięci zbliżoną sytuację polityczną w tym czasie, a także po-dobieństwo czerpania wzorców ustrojowych z porządku konstytucyjnego III Repu-bliki Francuskiej.

EN

The article is an attempt to compare the constitutional position of the second chambers of parliament in the interwar period in Poland and Czechoslovakia. It was the time of shaping the post-war order. The article shows differences and similarities between the two systems in regard to Senates, bearing in mind the similar political situation at that time, as well as the similarity of drawing patterns from the constitutional order of the Third French Republic.

5

Idea prawa narodowego na łamach „Prawa” (1928–1939) i „Współczesnej Myśli Prawniczej” (1935–1939)

80%

Wojtacki M.

Historia i Polityka

|

2011

|

vol. 6(13)

53-73

EN

At the turn of the twenties and thirties of the twentieth century, the idea to elaborate Polish national law was born among some law students of Polish universities. The place where this concept was being shaped was the student journal “Law”, which from mid-thirties represented the majority of the academic law circles existing at law faculties of Polish universities, and then “Contemporary Legal Thought” on whose pages law faculty graduates presented their ideas. The aim set by young lawyers was to formulate a legal doctrine whose centre would be constituted by a nation understood as a community based on centuries-old tradition of experiences. The form of national organisation which the publishers of the above mentiones journals attempted to create was a national state. The shaping of national law was to be the consequence of the process of its nationalization (to make it national and free from foreign influences). This process was to take place in three areas: normative, axiological and psychological one. Therefore, in the first sphere, the eff orts were to be undertaken in order to make law national by basing it on historical sources of Polish constitutional tradition. The objective of the activities in the second area was to define the main ideas, that is, moral imperatives which had been developed in Polish politico-legal thought in its historical evolution, and in the third one — fundamental principles were to be determined deriving from the Polish nation’s experiences in its spiritual development. The idea of national law formulated by these young lawyers should be perceived as the response to the conviction about the crisis of civilization prevailing in Europe at that time. This crisis, in their opinion, had moral, economic and political dimensions. They saw improvement of the contemporary relations in each of the mentioned spheres in the reception of national law in political practice.

6

Dziwna piosenka Juliana Tuwima

80%

Cieślak T., Uniwersytet Łódzki I. F. P., Tomasz Cieślak – dr hab. p. n. w. K. L. i. T. d. R. U. Ł. Z. s. g. p. p. w. W. k. N. p. p. w. p. L. r., tomcies@uni.lodz.pl

Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze

|

2014

|

vol. 03

PL

Artykuł jest próbą analizy wiersza Juliana Tuwima Powody. Piosenka na majową melodię z czerwca 1933 roku. Autor rekonstruuje prawdopodobne okoliczności jego powstania (strajk pracowników Tomaszowskiej Fabryki Sztucznego Jedwabiu między kwietniem a czerwcem 1933 roku), których uwzględnienie ujawnia ukryte, aluzyjnie przywoływane w wierszu, polityczne sensy tego pozornie żartobliwego tekstu.

EN

The article is an attempt to analyse Julian Tuwim’s poem Reasons. A Song to a May Tune from June 1933 year. The author reconstructs the likely circumstances of its creation (the strike of the workers of the Tomaszów Silk Factory between April and June 1933), which reveal hidden political meanings, to which this seemingly playful text alludes.

7

Znaczenie wychowania fizycznego w polskim systemie penitencjarnym w dwudziestoleciu międzywojennym

80%

Urban R.

Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie Kultura Fizyczna

|

2016

|

vol. 15

|

issue 2

11-27

PL

Dwudziestolecie międzywojenne było dla polskiego systemu penitencjarnego okresem tworzenia nowoczesnych form współczesnego więziennictwa, uwzględniającego doświadczenia innych państw oraz najnowsze postanowienia międzynarodowych kongresów penitencjarnych. Jednym z nich było wskazanie znaczenia zdrowia fizycznego i psychicznego osadzonych dla ich resocjalizacji oraz konieczność wdrożenia programów aktywności fizycznej do zakładów karnych. Polska stała się w tym zakresie jednym z wiodących państw w Europie. Już od połowy lat 20. XX w. w wielu więzieniach w kraju prowadzone były systematyczne ćwiczenia fizyczne, szkolono kadrę funkcjonariuszy – instruktorów oraz tworzono infrastrukturę sportową. Opracowano także akty prawne (regulamin więzienny, Kodeks karny, ustawa o więziennictwie), regulujące realizację wychowania fizycznego we wszystkich więzieniach w całej Polsce. Istotne było to, że objęło ono swoim zasięgiem zarówno mężczyzn, jak i kobiety, nie tylko dorosłych więźniów w zakładach karnych, ale i nieletnich przestępców w placówkach wychowawczo-poprawczych. Stało się ważnym elementem w programach wychowawczych polskiego systemu penitencjarnego w tym okresie.

EN

The interwar period was, for the Polish penitentiary system, a period of development of modern forms of contemporary prison, taking into account the experience of other countries and the recent provisions of international penitentiary conventions. One of them indicated the importance of physical and mental health of prisoners for their resocialization and a need to implement physical activity programs in prisons. Poland became a forerunner in this field in Europe. From the mid-twenties of the twentieth century on in many prisons in the country systematic physical exercises were carried out, staff officers were trained – instructors and sports infrastructure were created. What is more, legal acts were developed (prison regulations, penalty code, prison act), regulating the implementation of physical education in all prisons throughout the country. It was important that it included both men and women, not only adult prisoners in prisons, but also juvenile offenders in correctional educative institutions. It became an important element in the educational programs of the Polish penitentiary system in that period.

8

Wyobrażenia o polskiej przeszłości w literaturze dwudziestolecia międzywojennego i w literaturze współczesnej

80%

Zieniewicz A., Warszawski U.

Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców

|

2011

|

vol. 18

PL

Tekst dotyczy nauczania wiedzy o przeszłości Polski z wykorzystaniem tekstów literackich (głównie autorstwa Czesława Miłosza). Autor zwraca uwagę na problem tożsamości narodowej Polaków oraz na „trudne miejsca” w historii związane z rokiem 1918 i 1989 (dwukrotne odzyskiwanie niepodległości).

EN

The text concerns teaching about Poland’s past with the use of literary texts (mainly by Czesław Miłosz). The author emphasizes the issue of national identity of the Polish people and complications of the Polish history connected to 1918 and 1989 (double recovery of independence).

9

Działalność Komunistycznej Partii Zachodniej Białorusi w województwie wileńskim w latach 1930 – 1935

80%

Łukasiewicz S.

Studia Zachodnie

|

2016

|

vol. 18

367-382

PL

Celem niniejszego artykułu jest próba wyjaśnienia działalności Komunistycznej Partii Zachodniej Białorusi na obszarze województwa wileńskiego podczas pierwszej połowy trzydziestych ubiegłego stulecia. Zamierzeniem autora jest przedstawienie organizacji partii na terenie województwa wileńskiego, założeń programowych lokalnych członków partii komunistycznej, a także ukazanie praktycznej strony funkcjonowania KPZB jak i działań władz polskich w celu kontrolowania aktywności wywrotowej organizacji. Kolejnym zamiarem twórcy artykułu jest wyszczególnienie wyjątkowej mozaiki narodowościowej i religijnej Wileńszczyzny. Partia komunistyczna próbowała wykorzystywać napięcia społeczne i narodowe w regionie, co było szczególnie łatwe w latach wielkiego kryzysu. Niemniej, wbrew planom działaczy partyjnych nastroje większości mieszkańców województwa nie zostały nigdy zradykalizowane. Wpływ na to miała energiczna polityka lokalnych władz, które poprzez nieustanną inwigilację i ostre represje systematycznie podkopywały pozycję ruchu komunistycznego. Słowa kluczowe: II Rzeczpospolita, wielki kryzys, Komunistyczna Partia Zachodniej Białorusi, Policja Państwowa, komunizm, województwo wileńskie

10

POLSKIE TOWARZYSTWO GIMNASTYCZNE „SOKÓŁ” W JAROSŁAWIU W OKRESIE II RZECZYPOSPOLITEJ – ZARYS PROBLEMATYKI

61%

Wierzbieniec W., Potaczek J.

Rocznik Przemyski

|

2017

|

vol. 53

|

issue 1(20): Historia

111-130

EN

For over 150 years The Polish Gymnastic Society “Sokół” (“The Falcon”) contributed to patriotic and educational development of the youth in Poland. The paper provides information about the institution’s activity in Jarosław. Thanks to the cooperation with other societies and institutions, the Gymnastic Society in Jarosław contributed to the development of the town. As a consequence of patriotic and sports events, patriotism, knowledge and physical activity were enhanced and promoted among the citizens.

11

Córka na wydaniu. Zakres autonomii kobiety w procesie doboru matrymonialnego w Polsce międzywojennej i współczesnej

61%

Przybył I.

Władza sądzenia

|

2019

|

issue 17

5-18

PL

Celem opracowania jest zilustrowanie, w jaki sposób reguły doboru matrymonialnego są wzmacniane przez szereg ograniczeń kulturowych na przykładzie zmieniającego się zakresu autonomii kobiety-córki. Podstawą analiz są materiały zastane, tj. publikacje z zakresu historii rodziny oraz badania własne autorki. Artykuł przedstawia społecznie określane zasady wyboru partnera małżeńskiego, a także wzorce obowiązujące na rynku małżeńskim wśród chłopów i inteligencji w Polsce międzywojennej oraz współcześnie. Wskazuje się tu przede wszystkim na wpływ porządku społecznego i wynikającego z niego statusu kobiety-córki na przebieg procesu doboru matrymonialnego (zarówno w aspekcie selekcji partnerów jak i prawidłowości przebiegu znajomości) oraz na kultywowaną obyczajowość przedmałżeńską. Sposób legitymizacji narzeczeństwa i małżeństwa, a co za tym idzie zakres autonomii kobiety, ściśle i niezmiennie wiąże ze statusem społecznym i statusem w rodzinie – bez względu na poddany w opracowaniu analizie okres historyczny. Tylko te kobiety, które są całkowicie niezależne ekonomicznie i mieszkaniowo od rodziny pochodzenia, mogą pozwolić sobie na autorską stylizację przebiegu znajomości przedślubnej oraz ceremonii ślubno-weselnej.

12

Podstawy prawne organizacji i działalności Straży Granicznej w Polsce w okresie międzywojennym

61%

Tłuczek R.

Roczniki Wydziału Nauk Prawnych i Ekonomicznych KUL

|

2012-2013

|

vol. 8-9

|

issue 1: Prawo

97-107

PL

Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie – w ogólnym zarysie – podstaw prawnych i organizacyjnych działalności Straży Granicznej w dwudziestoleciu międzywojennym. Okres ten można podzielić na dwa etapy. Pierwszy: lata 1918-1928, drugi 1928-1939. Granicę pomiędzy nimi wyznacza rozporządzenie Prezydenta RP z 22 marca 1928 r., na mocy którego na miejsce Straży Celnej powołano do życia – zorganizowaną na wzór wojskowy – Straż Graniczną. Fakt odzyskania w listopadzie 1918 r. niepodległości stanowi dla narodu polskiego wydarzenie o przełomowym i historycznym znaczeniu. Po niemal 123 latach Polska w wyznaczonych na konferencji w Wersalu granicach znalazła się ponownie na mapie Europy. Ale już wkrótce byt niepodległego państwa polskiego, został zagrożony (konflikt polsko-ukraiński 1918-1919, wojna polsko-bolszewicka 1920-1921), toteż obrona jego granic stała się najważniejszym zadaniem władz II RP. W związku z tym należało w krótkim czasie – na podstawie nowych już przepisów prawnych – zbudować sprawną, skuteczną strukturę (bardzo ważną rolę w tym zakresie odegrało przygotowanie, wyszkolenie kadr oraz wyposażenie ich w nowoczesny sprzęt) straży granicznej. Najtrudniejszy egzamin przyszło zdać żołnierzom i oficerom, którzy strzegli polskich granic we wrześniu 1939 r. Tragicznym pokłosiem sowieckiej agresji (17 września 1939 r.) była zbrodnia katyńska dokonana przez NKWD wiosną 1940 r. W masowych mogiłach Katynia miejsce wiecznego spoczynku znaleźli także oficerowie Korpusu Ochrony Pogranicza, wśród nich pochodzący z Przemyśla Romuald Dziedziuk (2. pułk piechoty).

EN

The purpose of this article is to outline the legal and organisational foundations of the activity of the Border Guard during the two decades that intervenen between the wars. This time can be divided into two periods: 1918-1928 and 1928-1939. the transition between them was marked by the President's order of 22 March 1928, whereby the Border Guard was called into existence to supersede the former Customs Guard. Its structure was modelled upon that of the military. the recovery of independence in 1918 was a milestone in the Polish history. After nearly 123 years, Poland found its place on the map of Europe within the limits determined by the treaty of Versailles. Soon the independent existence of the Polish State became threatened (the Polish-Ukrainian conflict in 1918-1919, the Polish-Bolshevik War of 1920-1921), so for the Polish state authorities a defence of the country's borders was top priority. Hence, within new legislation, it became necessary to build an efficient structure of border guard (preparation and training of personnel as well as provision of modern equipment were vital). the hardest test awaited soldiers and officers who defended the Polish borders in the September of 1939. the tragic aftermath of the Soviet invasion (17 September 1939) was the Katyń Massacre, conducted by NKWD in the spring of 1940. the mass graves at Katyń also accommodated the bodies of Border Protection Corps officers, including the body of Romulad Dziedziuk of Przemyśl (2nd Infantry Regiment).

13

Postawy mniejszości żydowskiej i niemieckiej w Polsce wobec wojny z Rosją sowiecką 1919-1920 roku

61%

Milewska M.

Pamięć i Sprawiedliwość

|

2022

|

vol. 40

|

issue 2

240-261

PL

Odrodzone państwo polskie nie było krajem jednolitym narodowościowo. Na jego terenie można było spotkać mniejszości narodowe, wśród których dominowali Ukraińcy, Żydzi, Białorusini i Niemcy. Celem artykułu jest przedstawienie postaw mniejszości żydowskiej i niemieckiej wobec wojny polsko-sowieckiej 1920 roku. Postawa pierwszej z nich była zróżnicowana. Wiele miejsca poświęcono na ukazanie zarówno pozytywnych przykładów identyfikacji części Żydów z polską racją stanu w obliczu bolszewickiego zagrożenia w 1920 r., jak i negatywnego stosunku do państwa polskiego, będącego udziałem części tej grupy etnicznej. W tym czasie ludność niemiecką cechował wrogi stosunek do państwa polskiego. Wskazane zostały czynniki wywierające wpływ na postawy wymienionych mniejszości narodowych podczas konfliktu zbrojnego między Polską a bolszewicką Rosją.

14

Memoriały Episkopatu Polski do władz państwowych w sprawach szkolnych (1930-1936)

61%

Szczepaniak J.

Folia Historica Cracoviensia

|

2000

|

vol. 7

EN

Contrary to popular belief, the relations between the Church and the state following the May coup (1926) were far from good. A particular bone of contention was the issue of teaching and religious education in schools. The article discusses the complex subject of mutual relations in the light of extant documents.

PL

Wbrew powszechnym sądom wzajemne relacje pomiędzy Kościołem i państwem po przewrocie majowym (1926) nie były dobre . Szczególnie źle wyglądały w sprawach nauczania i wychowania religijnego w szkole. Artykuł omawia skomplikowaną kwestie wzajemnych realacji w świetle zachowanych dokumentów.

15

Syberia przepisana

61%

Kopeć Z.

Zagadnienia Rodzajów Literackich

|

2014

|

vol. 57/114 z. 2

139-148

PL

W latach trzydziestych, między innymi na łamach „Sybiraka”, kwartalnika związanego z obozem Piłsudskiego, pojawiło się pojęcie literatury i powieści syberyjskiej mające zarówno charakter postulatywny jak i opisowy. W dużej części dotyczyło fikcjonalnych utworów literackich, które nie koncentrowały się na męczeństwie Polaków, ale przedstawiały Syberię jako zwykłą krainę geograficzną o nieograniczonych walorach przyrodniczych i gospodarczych. Taka literatura miała sprawić, że Syberia przestanie być kojarzona z cierpieniem Polaków. Pojęcie powieści syberyjskiej obejmowało utwory o różnych walorach artystycznych i różnej przynależności gatunkowej, a ich akcja rozgrywała się na Syberii. Właśnie temu zjawisku poświęcony jest niniejszy artykuł.

EN

In the thirties a concept of a Siberian literature and novel, revealing not only an aspirational but a descriptive character as well, emerged on the quarterly published “Sybirak”, a periodical connected with Piłsudski’s supporters. To a great part it concerned fictional literary works which did not concentrate on the Polish martyrdom but presented Siberia as an ordinary geographic land with unlimited natural and economic values. Such a literature was meant to stop readers from associating Siberia with the martyrdom of Polish citizens. The concept of a Siberian novel included literary works of different artistic values and genres the action of which took place in Siberia. This very paper is devoted to this concept.

16

W poszukiwaniu żydowskiego „idiomu”... Kryteria i retoryka ocen dzieł sztuki w krytyce antysemickiej okresu międzywojennego

61%

Wasilewska D.

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Arte et Educatione

|

2021

|

vol. 16

|

issue 363

7-25

PL

Artykuł prezentuje dotąd nierozwinięte, w szczególności w polskiej literaturze przedmiotu, zagadnienie obecności i miejsca antysemityzmu w krytyce dwudziestolecia międzywojennego. Przede wszystkim jest jednak próbą analizy retoryki antysemickiej badanej przede wszystkim na podstawie prasy nacjonalistycznej. Przedmiot uwagi stanowią tu zarówno kryteria wartościowania dzieł (tak sztuki awangardowej, jak i tradycyjnej), wybór tematów i stosunek artystów do rzeczywistości, jak też retoryka ocen (barwa, rysunek, jakości estetyczne). Analizie poddane zostały chwyty stylistyczne i strategie retoryczne mające zdewaluować i zdyskredytować artystów pochodzenia żydowskiego, ukazać obcość ich sztuki, a zwłaszcza odrębność wobec twórczości „rdzennie polskiej”.

17

Opis obyczajów bywalców filmowej Atlantydy

61%

Świdziński W.

Kwartalnik Filmowy

|

2020

|

issue 111 Zmysły i afekty

282-290

PL

Gorączka filmowa. Kinomania w międzywojennej Polsce (2019) Pawła Sitkiewicza jest pierwszym polskim opracowaniem w całości poświęconym publiczności filmowej dwudziestolecia międzywojennego. Będąc pionierską pracą z dziedziny audience studies, wypełnia zarazem ważną lukę w badaniach nad kinem sprzed 1939 r. Autor omawia takie zagadnienia, jak przekrój społeczny publiczności, przemiany obyczajowe, którym towarzyszyło kino, cenzura czy reklama filmowa. W swoich badaniach wykorzystuje najróżniejsze źródła: dzienniki i reklamy prasowe, wspomnienia, filmy, recenzje, reportaże, listy, artykuły i wywiady. W efekcie powstał pierwszy kompleksowy portret polskiej publiczności przedwojennej oraz jej praktyk odbiorczych – nieraz niezwykle podobnych, a czasem diametralnie różnych od naszych.

EN

Gorączka filmowa. Kinomania w międzywojennej Polsce [Movie Fever: Cinephilia in Interwar Poland] (2019) by Paweł Sitkiewicz is the first Polish book-length study devoted to the film audience of the interwar period. A pioneering work in the field of audience studies, it also fills an important gap in research on cinema before 1939. The author discusses such issues as the social profile of the audience, the changes in morality accompanied by cinema, censorship, or film advertising. In his research, he uses a variety of sources: newspapers and press advertisements, memoirs, films, reviews, reportages, letters, articles and interviews. The result is the first comprehensive portrait of Polish pre-war audiences and their perception practices – sometimes extremely similar and sometimes diametrically different from ours.

18

Polityka edukacyjna na poziomie podstawowym w Polsce w latach 1918–1939

61%

Miłkowska E.

Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego

|

2018

|

vol. Zeszyt

|

issue XXXII

149-160

PL

W międzywojennej Polsce (1918–1939) istniały bardzo trudne warunki funkcjonowania szkół, zwłaszcza powszechnych. Tuż po odzyskaniu niepodległości społeczeństwo polskie, wcześniej podzielone pomiędzy państwa zaborcze, starało się ujednolicić prawo, na nowo wprowadzić język polski do urzędów i szkolnictwa oraz unormować obowiązującą walutę. W zakresie kształcenia dzieci i młodzieży w omawianym okresie poczyniono duże postępy. Od podstaw opracowano ustawodawstwo dotyczące oświaty, stworzono warunki do podjęcia nauki przez dziecI poprzez organizację placówek szkolnych oraz wykwalifikowanie kadry nauczycielskiej. Co jednak najbardziej istotne wprowadzono obowiązek szkolny, który do tej pory nie istniał na terenie Rzeczypospolitej. W ten sposób stworzono bardzo nowoczesny system szkolnictwa, który obowiązywał przez całe dwudziestolecie międzywojenne na terytorium II Rzeczypospolitej.

EN

In the inter-war years (1918–1939), schools in Poland, especially the primary schools (then called the szkoły powszechne – “general schools”) operated under very difficult conditions. Shortly after regaining independence, the Polish society, previously divided between the states that had taken part in the partitions, took efforts to consolidate the laws, re-introduce the Polish language into public offices and schools, and to regulate the currency in use. As far as the education of children and youth is concerned, the discussed period brought significant improvements. The legislation regarding the education system was developed from scratch. Establishing school facilities and training teachers led to the creation of appropriate conditions for children to start learning. However the most important change was the introduction of compulsory school attendance, which had not existed in Poland before that time. The education system developed through those initiatives was a very modern one, and it remained in operation across the entire territory of the Second Polish Republic throughout the inter-war period.

19

Służba cywilna w okresie II Rzeczypospolitej

61%

Kuś B.

Roczniki Nauk Prawnych

|

2014

|

vol. 24

|

issue 1

145-164

EN

The paper presents the creation and functioning of civil service in the period of Second Polish Republic. The development of a new model of public administration was a major task in the process of unification of the legal system in Poland after the partition era was over. The administrative staff urgently needed an overhaul. The first legal regulations concerning the situation of civil servants in the newly reborn Polish state were adopted before Poland officially regained independence. In the period between the Wars, two chief legal acts were in force: the rescript of the Regency Council of the Polish Kingdom (11 June 1918) and the Act on State Civil Service (17 February 1922). Both regulations contained what now is referred to as the rules of good administration. The system of civil service in Poland of the time featured very innovative solutions, having much relevance even today.

PL

Artykuł opisuje powstanie i funkcjonowanie służby cywilnej w okresie II Rzeczypospolitej. Konstruowanie nowego modelu administracji publicznej było jednym z głównych zadań na drodze do unifikacji systemu prawa w Polsce po okresie zaborów. Pilnego rozwiązania wymagała problematyka kadr urzędniczych administracji publicznej. Pierwsze regulacje prawne dotyczące sytuacji urzędników Pierwsze regulacje prawne dotyczące sytuacji urzędników odradzającego się Państwa Polskiego zostały wydane jeszcze przed oficjalnym odzyskaniem niepodległości. W okresie międzywojennym obowiązywały kolejno dwa główne akty prawne regulujące przedmiotowa materię. Był to Reskrypt Rady Regencyjnej Królestwa Polskiego z dnia 11 czerwca 1918 r. oraz ustawa o państwowej służbie cywilnej z dnia 17 lutego 1922 r. W treści obydwu regulacji znalazły się postanowienia uwzględniające reguły określane współcześnie mianem zasad dobrej administracji. Na system służby cywilnej w II RP składały się rozwiązania ówcześnie bardzo nowatorskie i zachowujące aktualność do dnia dzisiejszego.

20

Kłopotliwa klasyka

61%

Chrudzimska-Uhera K.

Artifex Novus

|

2017

|

issue 1

130-137

PL

Recenzja wystawy zorganizowanej w pięćdziesiątą rocznicę śmierci rzeźbiarza Jana Szczepkowskiego (1878-1964) w Muzeum Rzeźby Współczesnej w Orońsku (28 czerwca – 21 września 2014 r.) Review of the Jan Szczepkowski’s exhibition in the Contemporary Sculpture Museum in Orońsko (28th of June – 21st of September 2014) on the occasion of the 50th anniversary of sculptor’s death.

Refine search results