Search results

1

Nieobecnienie. Historie (o) śmierci

100%

Żychliński A.

Przestrzenie Teorii

|

2011

|

issue 15

125-139

EN

One of the last great novels of José Saramago, Death with Interruptions, begins with an epigraph taken from Ludwig Wittgenstein: “If, for example, you were to think more deeply about death, then it would be truly strange if, in so doing, you did not encounter new images, new linguistic fields”. The aim of my paper is to ponder on what kind of a new language game the Portuguese writer is offering us in his book and how to interpret his investigations from the angle of another contemporary literary and philosophical thanatological discourses.

2

Dyskurs postmetafizyczny (post-Filozoficzny) Richarda Rorty'ego

63%

Umerle T.

Ogrody Nauk i Sztuk

|

2011

|

issue 1

PL

Celem tej pracy jest próba analizy dyskursu filozoficznego Przygodności, ironii i solidarności Richarda Rorty'ego. Szczególnie interesować mnie będzie to, w jaki sposób ów postmetafizyczny dyskurs angażuje się po stronie dość konkretnie określonych ideałów polityczno-społecznych. Będę chciał dowieść, iż czyni to za pomocą tzw. „momentów literackich”. Owe momenty mają u Rorty'ego swoją specyfikę – są m.in. językowo nierewolucyjne, gdyż i sam Rorty był zdeklarowanym, socjaldemokratycznym i liberalnym, reformistą.

EN

The aim of the article is an analysis of Richard Rorty’s philosophical discourse Contingency, irony and solidarity. Special attention will be paid to the way how post-metaphysical discourse is engaged in definite socio-political ideals. I will try to prove it is done thanks to “literary moments”. In Rorty’s discourse those moments are specific: they are language non-revolutionary because Rorty was a declared, social democratic and liberal reformist.

3

With rhymes about the human fate. Philosophy in the poetry of Giacomo Leopardi

54%

Koman A.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica

|

2020

|

vol. 59

|

issue 4

101-114

PL

Giacomo Leopardi jest jednym z tych autorów, którzy w historii kultury zachodniej zapisali się jako twórcy z pogranicza literatury i filozofii. Co prawda Leopardi nie posługuje się tradycyjnymi formami wypowiedzi filozoficznej, jednak faktem jest, że większość rozważań włoskiego myśliciela wyraża się poprzez jednoczesne prowadzenie dwóch dyskursów: literackiego i filozoficznego. Leopardi próbował swych sił niemalże w każdej formie wypowiedzi literackiej, do historii przeszedł jednak głównie jako poeta, który znaczną część swych najwznioślejszych przekonań zawarł w mowie wiązanej. Praktyka filozofowania za pośrednictwem wiersza nie jest w poezji niczym nowym, a rozmaite związki literatury z filozofią stanowią zagadnienie niemalże starożytne, jednak toczące się do dziś w świecie włoskiej krytyki dyskusje na temat relacji Leopardiego z filozofią pozwalają sądzić, że liryka refleksyjna słynnego poety z Recanati stanowi przypadek nad wyraz zajmujący. Niniejszy artykuł stanowi refleksję nad użyciem środków poetyckich w procesie wykładania światopoglądu przez Leopardiego, ze szczególnym uwzględnieniem metafory, oraz nad ogólnym wpływem medium poetyckiego na prezentowanie i kształtowanie przyjętej ideologii.

EN

Giacomo Leopardi is one of those authors whose texts oscillate on the border between literature and philosophy. It is true that Leopardi does not use traditional forms of philosophical expression, but the fact is that most of the considerations of the Italian thinker are expressed by the simultaneous conduct of two discourses: literary and philosophical. Leopardi experimented almost every form of literary expression, but he went down in history mainly as a poet, who contained a significant part of his highest beliefs in poetry. The practice of philosophizing through poetry is nothing new in literature, and the various connections between literature and philosophy are almost ancient, but the ongoing discussions in the world of Italian critics about the relationship between Leopardi and philosophy suggest that the reflective lyrics of the famous poet from Recanati are an noteworthy case. This article is a reflection on the use of figures of speech in the process of explaining the worldview by Leopardi, with particular emphasis on metaphor, and on the overall impact of the poetic medium on the presentation and shaping of adopted ideology.

4

Философия на защите человека. Идея человечности в новом гуманизме

51%

Степаненко И. В.

ΣΟΦΙΑ. Pismo Filozofów Krajów Słowiańskich

|

2016

|

vol. 16

11-128

PL

Autorka podejmuje pytanie o miejsce idei człowieczeństwa w kryzysie nowożytnego humanizmu. Kwestię tę rozważa w kontekście obrony przez filozofię idei człowieczeństwa przed zagrożeniami wynikającymi z modernizmu jako kultury „postludzkiej”. Warunkiem obrony jest zrozumienie i interpretacja współczesnego dyskursu społecznego i kulturowego oraz przezwyciężenie błędnych propozycji filozoficzno-antropologicznych humanizmu modernistycznego. Nowy program humanistyczny, odwołując się do „intuicji granicy”, miałby wyznaczać horyzont „ogólnoludzkich znaczeń”. Idea człowieczeństwa powinna przekształcić się z metafizycznej w permanentnie refleksyjną oraz zasadniczo dyskursywną.

EN

The author takes up the question of the place of the idea of humanity in the crisis of modern humanism. This issue is contemplated in the context of defending by the philosophy of the idea of humanity against the threats posed by modernism as a „posthuman” culture. The condition of defence is the understanding and interpretation of contemporary social and cultural discourse and the overcoming the false philosophical-anthropological proposals of modernist humanism. The new humanistic program, referring to the „intuition of limits”, would be define the horizon of „universal meanings”. The idea of the humanity should turn from the metaphysical into a permanent reflective and fundamentally discursive.

5

„Rozmowa z…” filozofem. Z problemów tekstualizacji własnej biografii (Kołakowski – Skarga – Bauman)

51%

Hull L.

Prace Językoznawcze

|

2014

|

issue 16/2

21-34

EN

The publishing expansion of books that are based on conversations has forced the necessity to broaden the theoretical reflection and to specify their location within “the literature of personal document” in the recent decades. There have been some terminological problems at the starting point of the theoretical-literary attempts of recognition. Recently, there have been appearing such terms as “a conversation with...”, “an interlocutory text” or “a spoken book” as genre description. The separation of the particular variety of ”conversations with…” in the area of such texts seems to be reasonable, because the forerunners of dialogism should be been seen in the convention that dates back to Plato and Socrates. Discourse, dispute and confrontation remain the superior and inalienable feature of philosophical thinking and the structural formula of expression. The names of Kołakowski, Skarga and Bauman are connected with their profession, the membership of a particular intellectual and generational formation, even though they represent varied schools and directions of philosophical exploration. In each of these cases, the consent on the interview and its publication was associated with the awareness of the risk of biographical unveiling, as well as falling outside the native language of philosophical discourse and directing towards “the literary quality”. In the readership reception these books have become the important complement of philosophical content, the enrichment with the personalized perspective.

Refine search results

1 Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica

1 Ogrody Nauk i Sztuk

1 Prace Językoznawcze

1 Przestrzenie Teorii

1 ΣΟΦΙΑ. Pismo Filozofów Krajów Słowiańskich

1 Hull L.

1 Koman A.

1 Umerle T.

1 Żychliński A.

1 Степаненко И. В.

1 2020

1 2016

1 2014

2 2011

Nieobecnienie. Historie (o) śmierci

Dyskurs postmetafizyczny (post-Filozoficzny) Richarda Rorty'ego

With rhymes about the human fate. Philosophy in the poetry of Giacomo Leopardi

Философия на защите человека. Идея человечности в новом гуманизме

„Rozmowa z…” filozofem. Z problemów tekstualizacji własnej biografii (Kołakowski – Skarga – Bauman)