Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 8

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  dyskurs prawniczy
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
PL
W artykule przeanalizowano metodologiczne wyzwania oraz trudności, jakie stoją przed naukami ogólnymi prawoznawstwa w związku z rozwojem nowych form prowadzenia dyskursu prawniczego. Mają one miejsce w nowych formach komunikacji, zbiorczo określanych jako mass media, ale dotyczą głównie mediów internetowych: portali, blogów, portali społecznościowych itp. Ponieważ teoria dyskursu prawniczego to teorie analityczne powstałe co do zasady przed rewolucją informatyczno-komunikacyjną, wydaje się istotne przeanalizowanie tego, na ile dotychczasowe teorie dyskursu prawniczego adekwatnie opisują zjawisko dyskursu prawniczego. Artykuł jest naukowo-badawczy, ale zawiera również refleksje w przedmiocie metodologii prawoznawstwa w ramach omawianego zakresu przedmiotowego. Znajdują się tu dwie tezy badawcze. Pierwsza dotyczy założenia, że wskutek ekspansji mediów masowych dyskurs prawniczy zatraca swą dotychczasową hermetyczność. Druga natomiast zakłada, że program badawczy jurysprudencji analitycznej, w ramach którego tworzono dotychczasowe teorie dyskursu prawniczego, wymaga stosownych modyfikacji celem uchwycenia nowych form, w których jest on prowadzony. W podsumowaniu sformułowano możliwe kierunki rozwoju metodologii tworzenia teorii dyskursu prawniczego.
EN
This article examines the methodological challenges and difficulties created by the emergence of new forms of legal discourse. These are provided by the new channels of communication, collectively found within the “mass media” and concerns online media: portals, blogs, social networking applications, etc. Since analytical theories of legal discourse were developed before the IT revolution, it is important to consider to what extent existing theories of legal discourse are adequate, given the contemporary picture of the phenomenon. The article is scientific but also contains some reflexions in the field of legal methodology due to its subject. There are formulated two research theses. The first concerns the assumption that due to the expansion of mass media, legal discourse is losing its previous hermetic character. The second assumes that the research programme of analytical jurisprudence, within which previous theories of legal discourse have been developed, requires appropriate modifications to capture the new forms in which it is conducted. The paper concludes by formulating possible directions for the development of a methodology for creating theories of legal discourse.
2
94%
EN
Legal discourse is a combination of history, tradition, rules and forms. There are specificsyntactic structures and other features typical of legal discourse and having mortho-syntacticfeatures affecting the semantic content of messages. The rules of construction (or in other wordsinterpretation) of legal texts are often unclear and ambiguous for both lay persons and lawyers. The author focuses her attention on nominalisations in the langauge of statutory instruments. Theanalysis aims at showing typical features of nominalised structures in statutory instruments and the purpose of applying them.
PL
Dyskurs prawniczy jest połączeniem historii, tradycji, reguł i form. Transkrypcja w praktyce prawnej uwarunkowana jest regułami pisania i odpowiednim wykorzystaniem wiedzy. Prowadzi to do nieprzejrzystości w stosowaniu reguł prawa nie tylko dla laika, lecz także dla środowiska prawniczego. Język prawa zawiera bowiem szczególne struktury syntaktyczne, jak również cechy wypowiadania, które są cechami morfo-syntaktycznymi ze skutkami semantycznymi. W niniejszym artykule spróbuję przedstawić analizę nominalizacji w języku prawa. Uczynię to w dwóch celach: po pierwsze, aby wyłonić właściwości nominalizacji tekstów normatywnych, a po drugie, aby zobaczyć jak konstrukcja taka wyraża się na planie znaczeniowym i czemu służy tym, którzy używają ją częściej niż inne inne środki.
FR
Le discours juridique est à la fois un mélange d'histoire, de tradition, de règles et deformes. La transcription dans la pratique juridique est influencée par le respect des règles d'écriture et des usages acquis. Cela conduit à opacifier l'application des règles en matière de droit non seulement pour le profane, mais également pour la communauté juridique elle-même.La langue juridique présente des structures syntaxiques préférentielles, des marques d’énonciation qui sont des traits morphosyntaxiques à effets sémantiques. La présente communication se propose d’analyser la nominalisation dans cette langue dans un double but : d’une part, pour relever les particularités de la nominalisation des textes normatifs et, d’autre part, pour mettre en évidence à quoi correspond cette construction sur le plan des significations et en quoi elle sert les intérêts de ceux qui l'emploient de préférence à toute autre.
EN
The subject of the article is to present the concept of discourse in law on the basis of selected institutions, in particular mediation and comparison with trial. The analysis was carried out in a philosophical perspective and above all, it is based on the theory of Jürgen Habermas. This article deals mainly with the notion of practical discourse. The aim of the article is to show whether, speaking about law and its institutions, in particular mediation, we can actually talk about practical discourse. An interesting issue is also the search for elements of various concepts of justice in the analysis of mediation discourse and above all procedural and restorative justice. Considerations in this respect lead to the conclusion that mediation corresponds to the features of practical discourse according to Habermas to a greater extent than judicial proceedings, and is expressed through the concepts of procedural justice and restorative justice.
PL
Przedmiotem artykułu jest przedstawienie pojęcia dyskursu w prawie na przykładzie wybranych instytucji, w tym przede wszystkim mediacji i jej porównania z postępowaniem sądowym. Analiza przeprowadzona została w perspektywie filozoficznoprawnej i przede wszystkim opiera się na teorii Jürgena Habermasa. Niniejszy artykuł dotyczy w dużej mierze pojęcia dyskursu praktycznego. Celem artykułu jest wykazanie, czy mówiąc o prawie i jego instytucjach, w tym w szczególności o mediacji możemy w rzeczywistości mówić o dyskursie praktycznym. Interesującą kwestią jest także poszukiwanie elementów różnorodnych koncepcji sprawiedliwości w analizie dyskursu mediacyjnego, a przede wszystkim sprawiedliwości proceduralnej i naprawczej. Rozważania w tym zakresie prowadzą do wniosku, że mediacja odpowiada cechom dyskursu praktycznego według J. Habermasa w większym stopniu niż postępowanie sądowe, a także wyraża się poprzez pojęcia sprawiedliwości proceduralnej i sprawiedliwości naprawczej.
PL
Niniejszy artykuł dotyczy poznawczo zdefiniowanych podejść do rozumienia terminów jako złożonych struktur, umożliwiających konceptualizację i werbalizację fragmentów światopoglądu zawodowego. Autorzy badają aspekty znaczenia terminologicznego struktury poznawczej REFUGEE / БІЖЕНЕЦЬ w języku angielskim i ukraińskim, transformację znaczenia współczesnych terminów prawniczych i ewolucję ich interpretacji prawnej, a także analizują historyczne i społeczne podstawy tych zmian. Szczególną uwagę zwraca się na powiązania w tezaurusie dla danej jednostki w ramach prawniczego dyskursu zawodowego, zapewniające werbalizację terminu w określonej sytuacji komunikacyjnej.
EN
The article deals with the cognition-defined approaches to understanding terms as complex structures enabling the conceptualization and verbalization of fragments of the worldview of professional social groups. The authors discuss aspects of the terminological meaning of the cognitive structure of REFUGEE / БІЖЕНЕЦЬ in the English and Ukrainian languages, the transformation of the meaning of modern legal terms and the evolution of their legal interpretation, as well as analyse historical and social grounds for such changes. Special attention is paid to the lexical item’s thesaurus links in the legal professional discourse which provide for the verbalization of the term in specific communicative situations.
EN
The aim of the article is to analyze the equity in Polish jurisprudence in the context of its use as an argumentation tool. The author seeks answers to the following questions: do courts adjudicate only on the basis of law regulations or do they also take into account other factors, e.g. equity considerations? For what purpose do the courts invoke the argument of equity? The law is supposed to be the art of what is good and right, but it becomes almost a slogan if it is not specified for what purpose and what kind of goodness or righteousness is used. The article also presents examples of case law confirming the thesis that changes in society affect the way courts adjudicate.
PL
Celem artykułu jest analiza słuszności w polskim orzecznictwie sądowym w kontekście jego stosowania jako narzędzia argumentacji. Autorka szuka odpowiedzi na następujące pytania: czy sądy orzekają tylko na podstawie przepisów czy może biorą pod uwagę również inne czynniki np. względy słuszności? W jakim celu sądy powołują się na argument ze słuszności? Prawo ma być sztuką tego, co dobre i słuszne, jednak staje się to niemal sloganem, jeśli nie zostaje dookreślone, w jakim celu i jaka dobroć bądź słuszność jest stosowana. W artykule przedstawione są również przykłady z orzecznictwa potwierdzające tezę, że zmiany zachodzące w społeczeństwie mają wpływ na sposób orzekania przez sądy.
PL
W sądownictwie szczególną rolę odgrywa dyskurs prawniczy, jako jedna z metod prowadzenia argumentacji. J. Stelmach zauważa, że często prawnicy nie są świadomi stosowanych przez siebie metod argumentacji. W wyniku braku wiedzy postępują intuicyjnie, nieraz popełniając błędy, które powodują w następstwie rozbieżności w interpretacji i rozumieniu przepisów prawa. Niniejsza praca stanowi próbę odtworzenia w oparciu o przeanalizowaną literaturę etapów kształtowania dyskursu prawniczego. Ponadto analiza ta zostanie wykorzystana przy zaprezentowaniu sporu w orzecznictwie, który powstał w związku z uchwałą Sądu Najwyższego z dnia 19 czerwca 1997 r., sygn. akt III CZP 28/97.
EN
The judiciary performs a special role in legal discourse, as one of the methods of argumentation. J. Stelmach notes that lawyers often are not aware of the methods used by each other's arguments. As a result of the lack of knowledge they act intuitively, sometimes committing errors that cause the following differences in interpretation and understanding of the law. This article is an attempt to recreate based on the parsed literature forming steps of legal discourse. Furthermore, this analysis will be used in presenting the dispute in the case law, which was created in connection with the resolution of the Supreme Court of 19 June 1997, file no. III CZP 28/97.
RU
В судебной системе особую роль играет правовой дискурс, в качестве одного из методов аргументации. Я. Стельмах отмечает, что часто юристы не осознают лично использованых методов аргументации. В результате из-за отсутствия знаний действуют интуитивно, иногда совершая ошибки, вызывающие в результате различия в толковании и понимании закона. Эта статья является попыткой воспроизвести на основе литературного анализа этапы формирования правового диспута. Кроме того, этот анализ будет использован в представлении спора в прецедентном праве, которое было создано в связи с постановлением Верховного Суда от 19 июня 1997 г. (код. III CZP 28/97).
EN
The article is an analysis of the Lithuanian linguo-cultural image of work on the basis of lexicographic and textual data. The sources used are The Dictionary of the Lithuanian Language and The Dictionary of Contemporary Lithuanian. Definitions in the two dictionaries differ substantially and reflect, respectively, former and contemporary views on work. The lexicographic treatment of work contains elements of the rural understanding of it as hard, arduous human activity, performed out of necessity and at the same time something that brings joy and functions as the foundation of one‘s life. The dictionaries also contains elements of Soviet ideology, especially the notion of extolment of work and its superiority over people. Data from a few types of discourse (literary, ideological, legal, and journalistic) provide new means of looking at work. Hard work was described by the classic authors in Lithuanian literature, K. Donelaitis, D. Poška, and J. Tumas-Vaižgantas, who pointed to its fundamental meaning, adding to it a poetic flavour and the sense of ennoblement, as well as elevating workers as heroes. The ideological discourse reveals the patriotic sense of work, the legal discourse revolves around the significance of the law. The most diverse is the treatment of work in journalistic discourse: it is a value, an honour, and a duty; it brings satisfaction if it is interesting; it may be treated as a relatively effortless hobby.
PL
Autorzy analizują językowo-kulturowy obraz litewskiej pracy na podstawie danych leksykograficznych i tekstowych. Wykorzystują w opisie materiał Słownika języka litewskiego (LKŽ) oraz Słownika współczesnego języka litewskiego (DLKŽ) i ustalają, że sposób definiowania znaczeń w obu źródłach znacznie się różni, jest odbiciem dawnych i odpowiednio – współczesnych poglądów na pracę. W dokumentacjach słownikowych widoczne są elementy wiejskiego rozumienia pracy jako ciężkiej, mozolnej działalności człowieka, wykonywanej z obowiązku i jednocześnie niosącej radość, będącej podstawą życia. Wydobyte zostały też, udokumentowane w słownikach, cechy ideologii sowieckiej, zwłaszcza wywyższanie pracy i podporządkowanie jej człowieka. Dane pochodzące z kilku dyskursów (literackiego, ideologicznego, prawniczego i publicystycznego) dostarczają nowych sposobów postrzegania pracy. Ciężka praca została opisana przez klasyków literatury K. Donelaitisa, D. Poškę i J. TumasaVaižgantasa, którzy ukazali jej sens, poetyzując i uszlachetniając pracę, wywyższając i heroizując jej wykonawców. Dyskurs ideologiczny akcentuje patriotyczny sens pracy, prawniczy rozważa znaczenie prawa dla człowieka. Najbardziej wieloaspektowo jest przedstawiana praca w dyskursie publicystycznym: jest ona wartością, honorem, obowiązkiem; dostarcza satysfakcji, jeżeli jest ciekawa; może być traktowana jako hobby, niewymagające wielkiego wysiłku.
PL
De lege lata pojęcie „nieskazitelnego charakteru” stanowi zasadnicze kryterium, na podstawie którego polski ustawodawca weryfikuje etyczną kompetencję sędziów. Autorka podkreśla, że w demokratycznym państwie prawnym potrzebni są nie tylko sędziowie o dobrym charakterze, ale potrafiący argumentować, co jest dobre (etyczne). W trudnych przypadkach szlachetny i mądry sędzia może łagodzić ułomne prawa. Publikacja ma na celu wskazać, że zdolność do ważenia wartości to konieczna cecha dobrego sędziego. Autorka rozważa pojęcie „dzielności etycznej” jako podstawę prawną dla wychowania mądrych sędziów, umiejących znaleźć złoty środek w sporach etycznych na wokandzie.
EN
The concept of an "unblemished character" is the basic criterion by means of which the Polish legislature verifies the ethical competence of judges. The author emphasises what is needed in the democtartic rule of law - judges of good character, who are capable of arguing what is ethically right. In hard cases, a wise and noble judge can improve an imperfect law. This article aims to demonstrate that an ability to scrutinise opposing positions is an essential disposition of a judge. The author considers the concept of “moral virtue” as a legal basis for the education of judges towards an ability to find the golden mean, despite contradictory arguments.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.