Search results

1

WYCHOWANIE EKOLOGICZNE W DRUGIEJ RZECZPOSPOLITEJ

100%

Wolter E.

Forum Pedagogiczne

|

2011

|

issue 2

119-147

PL

Celem artykułu jest analiza, interpretacja oraz krytyka celowo wybranych przykładów źródeł drukowanych w zakresie wychowania ekologicznego w Polsce międzywojennej (1918-1939). Stanowią antecedencje najnowszych kierunków rozwoju edukacji ekologicznej w Polsce, a także są wpisane w pozytywny status tradycji – dziedzictwa kultury polskiej. W omawianym okresie historycznym zwrócono uwagę na wartość zależności natury i kultury, a wychowanie ekologiczne do ochrony środowiska życia pojmowane było jako działalność ujmowana w kategorii prądu kulturowego – wartości kulturotwórczej związków człowieka i środowiska przyrody. Wyjaśniano, że kultura jest częścią środowiska życia, a jakość środowiska społeczno-przyrodniczego oraz myślenia i działania w kategoriach ekologicznych stanowi implikację całokształtu dziedzictwa kultury polskiej, tzn. w/w problemy nie powinny być wyjaśniane oddzielnie, lecz systemowo i wieloaspektowo.

EN

The aim of article is to analyze, criticize and interpret deliberately selected examples of printed sources – within the scope of ecological education in the Republic of Poland between the two World Wars (1918-1939). The said sources constitute antecedences of the newest directions of ecological education development in Poland, as well as they form a positive status of the tradition – Polish cultural heritage. During the discussed historical period one’s attention was drawn to the value of close relation between the nature and culture, and ecological education for the environment protection was understood as a social activity expressed as a cultural trend – culture – forming value of relations between a man and the natural environment. It was explained that culture forms a part of the environment whereas quality of the social and the natural environment as well as thinking and acting in terms of ecology constitute implication of the entirety of Polish cultural heritage, i.e. the aforementioned issues should not be discussed separately, but from the perspective of many aspects and a systemic approach.

2

Produkty regionalne i tradycyjne oraz ich rola w kreowaniu dziedzictwa narodowego

100%

Grębowiec M.

Zeszyty Naukowe. Turystyka i Rekreacja

|

2012

|

issue 1(9)

129-148

PL

This thesis is devoted to regional and traditional products which became a subject of an increasing interest on the European and Polish market. Based on the available literature and internet resources, the market has been described with particular emphasis. Registration of a regional and traditional product is an arduous and multi-stage process. Every year, however, on the list of regional and traditional products there are more and more items, which shows a big interest in these products. Thus, these products are the pride of the region but also play an important role in promoting the cultural heritage of the country on the international stage.

3

Kultura elementem budowania kapitału ludzkiego

88%

Postuła M.

Kwartalnik Nauk o Przedsiębiorstwie

|

2012

|

vol. 23

|

issue 2

37-43

PL

W artykule zostały przedstawione i omówione zasady podejścia do kultury w strategicznych dokumentach programowych rządu, oraz wydatki na kulturę w Wieloletnich Planach Finansowych Państwa (WPFP). Przegląd ten pokazuje uwarunkowania, w jakich funkcjonują w tym kontekście polskie przedsiębiorstwa. Podstawą analizy jest założenie, że współcześnie kultura jest ważnym elementem postępu gospodarczego, a stymulować jej rozwój powinno nie tylko państwo odpowiedzialne za kształtowanie zachowań społecznych i ochronę dziedzictwa narodowego, ale również przedsiębiorstwa.

4

Reprywatyzacja muzealiów zagrożeniem dziedzictwa narodowego?

75%

Grzesiok-Horosz A., Horosz P.

Opolskie Studia Administracyjno-Prawne

|

2011

|

vol. VIII

123-137

EN

The paper is a contribution to the discussion concerning the issue of re-privatization of museum items. The authors acknowledge the question whether ordering of matters pertaining to the property ownership by means of re-privatizing and restoring the rights to their former owners constitutes a threat to the national heritage to be truly justified: will it not result in depleting Polish museums and libraries of the most precious items and enhance their uncontrolled selling abroad? The paper begins with a discussion of the notions of museum items and re-privatization. Then, the authors present the foundations of the nationalization process of property items of cultural heritage and the projects to date relating to their re-privatizing. They indicate that the degree of threat of their re-privatization depends on the chosen methods of re-privatization. Next, they discuss the problem of exporting of monuments abroad – the existing legal regulations and potential threats, including those relating to Poland’s belonging to the Schengen zone. The paper ends with final conclusions in which the authors state that in view of the fact that Poland’s membership in the European Union and its accession to the Schengen zone considerably impede extending effective control of export of works of art outside the country borders, re-privatization carried out in an improper manner can bring about a serious threat to the national heritage.

5

ROLA POLICJI W ZWALCZANIU PRZESTĘPCZOŚCI PRZECIWKO DOBROM KULTURY

75%

KARAŹNIEWICZ J.

Przegląd Policyjny

|

2018

|

vol. 4(132)

125-143

PL

Policja jako organ prowadzący postępowanie karne pełni istotną rolę w ściganiu przestępstw przeciwko zabytkom. Skuteczność działań w tym zakresie uzależniona jest od kilku czynników. W artykule zwrócono szczególną uwagę na problemy związane z ujawnianiem tego rodzaju czynów, wskazując na trudności w identyfikowaniu przedmiotu przestępstwa, a także znaczenie współpracy organów ścigania z wojewódzkimi konserwatorami zabytków. Bardzo ważną kwestią jest właściwa kwalifikacja prawna czynu, która utrudniona jest przez rozproszenie karnoprawnych regulacji odnoszących się do przestępczości przeciwko dobrom kultury w różnych aktach prawnych. Przepisy w tym zakresie zawarte są przede wszystkim w kodeksie karnym oraz w ustawie o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. Co więcej, ustawodawca stosuje zróżnicowaną terminologię w opisie znamion poszczególnych przestępstw. Efektowność ścigania w znacznej mierze uzależniona jest od wykorzystania w tego typu sprawach wiedzy specjalistycznej. W związku z tym podkreślono rolę biegłych i konsultantów, ale także zwrócono uwagę na potrzebę właściwego przygotowania funkcjonariuszy Policji do ścigania przestępczości przeciwko dobrom kultury.

6

Obraz Carla Friedricha Schulza na nowo odkryty w Muzeum Poczty i Telekomunikacji we Wrocławiu

75%

Suma T., Matyschok-Nyckowska A.

Muzealnictwo

|

2023

|

vol. 64

80-85

PL

Artykuł omawia dzieje obrazu Carla Friedricha Schulza (1796–1866) ze zbiorów Muzeum Poczty i Telekomunikacji we Wrocławiu. Dzieło nie było dotąd prezentowane publicznie ani też nie stanowiło przedmiotu zainteresowania badawczego naukowców. Do czasu napisania niniejszego artykułu pozostawało nierozpoznane zarówno proweniencyjnie, jak też w katalogach dzieł sztuki zgromadzonych w polskich zbiorach artystycznych. Niniejszy artykuł jest pierwszą prezentacją obrazu Schulza oraz efektem dociekań i pracy badawczej kustoszy muzeum nad ustaleniem proweniencji i atrybucji nieznanego dotąd dzieła.

7

Prawne aspekty znalezienia zabytku. Kilka uwag na marginesie domniemanych odkryć pod Wałbrzychem i sprawy tzw. złotego pociągu.

63%

Chorbot P., Gadecki B.

Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego

|

2015

|

vol. 7

|

issue 13

265-272

PL

Przedmiotem niniejszego opracowania jest niezwykle aktualny temat prawnych aspektów rzeczy znalezionych. Autorzy rozpoczęli swoje rozważania od krótkiego wprowadzenia na temat historycznych aspektów grabieży dziedzictwa narodowego, aby następnie w sposób szczegółowy opisać najważniejsze niuanse prawne pojawiające się na kanwie ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, znalezisk z perspektywy polskiego prawodawcy. Podsumowując, autorzy zaproponowali katalog czynności, które należałoby podjąć w przypadku znalezienia zabytkowego obiektu.

EN

The study presents most recent issue of the legal aspects of found things. The authors began their considerations with a short introduction about the historical aspects of the plundering of national heritage. They go on to describe in detail the most important legal issues from a Polish legislator’s point of view. In conclusion, the authors propose a list of activities that need to be undertaken in the event of finding a historic object.

8

Prague: The National Perception of the Area

63%

Soukopová B.

Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo

|

2019

|

issue 9(12) cz.1

111-121

EN

The author analyzes the space of Prague presenting national perception of the city. It was registered as a UNESCO world heritage site. The author shows the process of changing Prague into a national symbol of Czechness. However, national movement increased national divisions between Czechs and German: in the 1880s separate promenades, coffee shops, and a university were established. During the First Czechoslovak Republic, the capital is mapped primarily in reference to the tradition of Charles IV and the Hussite movement. However, this tradition was modernized: Prague Castle as the seat of President T. G. Masaryk became the most important place in Prague. During Protectorate of Bohemia and Moravia, places associated with the Hussite tradition were “erased,” but the symbolism of medieval Prince Václav (Wenceslas) was made into a symbol of Czech loyalty toward the Germans. Next phase of manipulation occurred when communist took power. National traditions no longer have an integrating and rallying function today.

9

Cmentarz jako źródło historyczne. Na przykładzie Cmentarza Janowskiego we Lwowie

63%

Tomczyk R.

Historia Slavorum Occidentis

|

2019

|

issue 3 (22)

63-99

EN

Cemeteries are important sources of knowledge in historical research, especially social history of a specific area. Objects of sepulchral art, typically found in cemeteries (gravestones, tombs, chapels) with the original inscriptions and epitaphs, are unique sources which oftentimes enrich the obscure descriptive sources.

10

Szlak Książąt Mazowieckich sposobem na utrwalenie spuścizny książąt mazowieckich

63%

Sukniewicz D., Marczak P.

MAZOWSZE Studia Regionalne

|

2012

|

issue 9

135-166

PL

W 2012 roku mija 550 rocznica inkorporacji pierwszych ziem Księstwa Mazowieckiego (ziemi rawskiej i gostynińskiej) do Polski.Tegoroczna rocznica każe zadać pytanie o spuściznę księstwa mazowieckiego. Księstwo Mazowieckie i rządzący nim piastowie mazowieccy, choć wydają się dziś trochę niedoceniani, trochę zapomniani, trochę tratowani jak postacie na poły legendarne położyli kamienie milowe pod rozwój dzisiejszego Mazowsza. Założyli prawie 100 miast, wybudowali zamki, fundowali kościoły, a podziały Mazowsza, które rozpoczęli wywierają wpływ na dzisiejszy terytorialny zasięg województwa mazowieckiego jak i województw sąsiednich. Postrzeganie książąt, ich roli w ukształtowaniu współczesnego Mazowsza jest jednak niewspółmierne do roli jaką pełnili w historii. Powołany w 2008 roku Szlak Książąt Mazowieckich ma na celu podkreślić wspólne korzenie, wspólną historię, wspólną tradycję i wspólne dziedzictwo Mazowsza i przywrócić książętom mazowieckim należne im miejsce w świadomości jego mieszkańców, a także utrwalić historyczny zasięg Mazowsza. Mazowsze historyczne nie jest bowiem tożsame obszarowo z województwem mazowieckim. Jest krainą, która sięga na północny wschód po Rajgród, dzisiejszy Kanał Augustowski i Tykocin, na zachodzie zaś prawie po przedmieścia Łodzi. Odcisnęło też swój wpływ na dzisiejszym Podlasiu, którego ziemie były przez mieszkańców Mazowsza zasiedlone, a okresowo władzę na nich sprawowali książęta mazowieccy.

11

Ku filozofii dziedzictwa wielokulturowego Śląska

63%

Golowska M.

Studia Polonijne

|

2023

|

vol. 44

161-175

EN

The subject of this article is an attempt to present the legal situation of national and ethnic minorities, with particular emphasis on the multicultural region of Silesia. The aim of the study is to showcase the cultural heritage of Silesia and to consider whether the Silesians can be recognized as an ethnic minority. The article provides a synthesis of reflections on Silesia as a nation based on the Constitution of the Republic of Poland and the Act of January 6, 2005, on national and ethnic minorities, as well as on regional languages, to determine whether the Silesians can be regarded as a minority. The article analyzes the concepts of national and cultural heritage, identifying their connection to identity. The fundamental law of the Republic of Poland indicates the notion of national heritage and protects the culture, traditions, and language of national and ethnic minorities. Silesian identity is manifested through the preservation of its own culture, traditions, and language, which constitutes a significant aspect of Silesian identity. However, despite having a distinct cultural identity, the Silesian community is not covered by the Act on national and ethnic minorities, depriving them of fundamental legal guarantees for minorities.

PL

W artykule została przedstawiona sytuacja prawna mniejszości narodowych i etnicznych, ze szczególnym uwzględnieniem wielokulturowego Śląska, na podstawie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej i ustawy z dnia 6 stycznia 2005 r. o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym. Celem opracowania jest udzielenie odpowiedzi na pytanie, czy Ślązacy mogą być uznani za mniejszość etniczną? Dokonano analizy pojęcia dziedzictwa narodowego i kulturowego, identyfikując ich związek z tożsamością. Tożsamość Śląska przejawia się poprzez zachowanie własnej kultury, tradycji i języka, co jest istotną oznaką śląskości. Społeczność Śląska posiada odrębną tożsamość kulturową, ale nie jest objęta ustawą o mniejszościach narodowych i etnicznych, co pozbawia ją podstawowych gwarancji prawnych dla mniejszości.

12

National heritage in the Polish constitutional order

62%

Sobczak J.

Ius Novum

|

2019

|

vol. 13

|

issue 2

146-165

PL

Dziedzictwa narodowego, będącego wartością konstytucyjną, strzeże podobnie jak niepodległości Rzeczpospolita Polska, zgodnie z art. 5 Konstytucji. Może być ono pojmowane jako kultura zakorzeniona w chrześcijańskim dziedzictwie narodu, tak jak to ujmuje preambuła, lub jako dziedzictwo kulturalne, o którym mowa w art. 6 ust. 2 Konstytucji. To ostatnie wydaje się być integralną częścią dziedzictwa narodowego. Dziedzictwo narodowe nie może być, jak dowiedziono, ujmowane jako dziedzictwo polskiego narodu etnicznego, aczkolwiek używane w Konstytucji pojęcie „naród” bywa różnie interpretowane. W praktyce problemem jest także status dziedzictwa kulturowego mniejszości narodowych i to, czy wchodzi ono w skład polskiego dziedzictwa narodowego.

EN

In accordance with Article 5 of the Constitution, the Republic of Poland safeguards the national heritage, which is a constitutional value, in the same way as it safeguards independence. The national heritage can be understood as culture rooted in the Christian heritage of the Nation, as it is laid down in the Preamble, or cultural heritage referred to in Article 6 para. 2 of the Constitution. This latter concept seems to be an integral part of the national heritage. The national heritage cannot, as it has been proved, be perceived as the heritage of the Polish ethnic nation, although the term “nation” used in the Constitution can be interpreted in various ways. In practice, the status of national minorities’ cultural heritage and whether it is part of the Polish national heritage also constitute a problem.

13

Pojęcie dziedzictwa narodowego w świetle regulacji konstytucyjnych

51%

Sobczak J.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2018

|

issue 5 (45)

187-208

PL

Dziedzictwa narodowego będącego wartością konstytucyjną, strzeże podobnie jak niepodległości Rzeczpospolita Polska, zgodnie z art. 5 Konstytucji. Może być ono pojmowane, jako kultura zakorzeniona w chrześcijańskim dziedzictwie narodu, tak jak to ujmuje preambuła lub dziedzictwo kulturalne, o którym mowa w art. 6 ust. 2 Konstytucji. To ostatnie wydaje się być integralną częścią dziedzictwa narodowego. Dziedzictwo narodowe nie może być, jak wywiedziono ujmowane, jako dziedzictwo polskiego narodu etnicznego, aczkolwiek używane w Konstytucji pojęcie „naród” bywa różnie interpretowane. W praktyce problemem jest także status dziedzictwa kulturowego mniejszości narodowych i to czy wchodzi ono w skład polskiego dziedzictwa narodowego.

EN

National heritage is a constitutional value. It protects it, just like the independence of the Republic of Poland, in accordance with art. 5 of the Constitution. National heritage can be understood as a culture rooted in the Christian heritage of the nation. In this way, it captures the preamble or cultural heritage referred to in art. 6 par. 2 of the Constitution. This last concept seems to be an integral part of the national heritage. The national heritage can’t, as it was proved, be perceived as a heritage of the Polish ethnic nation, although the term “nation” used in the Constitution can be interpreted differently. In practice, the problem is also the status of the cultural heritage of national minorities and whether it is part of the Polish national heritage.

14

Postrzeganie dziedzictwa narodowego i kultywowanie tradycji w regionach uwarunkowanych historycznie

51%

Łysoń P., Radkowski S., Kraśniewska W.

Wiadomości Statystyczne. The Polish Statistician

|

2018

|

issue 11

56-83

PL

Celem artykułu jest przedstawienie autorskiej propozycji wyodrębnienia regionów na podstawie granic historycznych (z ostatnich 400 lat, przede wszystkim granic przecinających Polskę w XIX i XX w.) oraz weryfikacja hipotezy, że granice te różnicują nasz kraj w sferze postrzegania dziedzictwa narodowego i kultywowania tradycji oraz w odniesieniu do analizowanych wskaźników społecznych. W opracowaniu wykorzystano dane statystyczne o postrzeganiu dziedzictwa narodowego i kultywowaniu tradycji, uogólnione dla wyodrębnionych regionów uwarunkowanych historycznie, pochodzące z cyklicznego, wieloaspektowego, ankietowego Badania spójności społecznej (BSS), przeprowadzonego przez GUS w 2015 r. Uwzględniono również dane Narodowego Instytutu Dziedzictwa (NID) o zabytkach oraz statystykę ludności według rejestru TERYT. Największe różnice — w stosunku do przeciętnych dla kraju — wartości analizowanych wskaźników wystąpiły w przypadku: Ziem Zachodnich i Północnych, obszaru woj. śląskiego w II RP, Galicji i wschodniej części zaboru rosyjskiego w obecnych granicach Polski (kongresowego Królestwa Polskiego) — na wschód od Wisły, Narwi i Pisy.

EN

The aim of the article is to present an author’s proposal to distinguish regions based on the analysis of historical borders (from the last 400 years, mainly the borders crossing Poland in the 19th and the 20th century) and to verify the hypothesis that those historical borders diversify our country in the sphere of perception and preservation of national heritage and in relation to the analysed social indicators. The study contains statistical data on the perception and preservation of national heritage generalised for the elaborated historically conditioned regions from the cyclic, multidimensional Social Cohesion Survey conducted by Statistics Poland in 2015. In addition, data on monuments of the National Heritage Board of Poland and population data based on National Official Register of the Territorial Division of the Country (TERYT) were also taken into account. The largest differences in relation to the country’s average values of the analysed indicators occurred in the western and northern territories of Poland, the Śląskie voivodship area in Poland before the World War II, as well as Galicia and the eastern part of Russian partition within the present borders of Poland — east of the Vistula, Narew and Pisa rivers.

15

Ochrona prawna hymnu narodowego jako elementu dziedzictwa narodowego – jej charakterystyka i funkcje

51%

Kosińska A. M.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2014

|

issue 5 (21)

109-125

PL

Artykuł jest analizą konstytucyjnych regulacji prawnych dotyczących hymnu narodowego, próbą ich charakterystyki. Autorka stoi na stanowisku, że hymn narodowy jest częścią niematerialnego dziedzictwa kulturowego i tym samym jednostka poprzez uczestnictwo w dziedzictwie hymnu może realizować swoje prawa kulturalne. Artykuł prezentuje regulację konstytucyjną hymnu narodowego na tle rozwiązań innych państw europejskich oraz charakteryzuje inne akty prawne odnoszące się do hymnu. Art. 28 Konstytucji, poprzez umieszczenie go w Rozdziale I, zyskuje szczególne znaczenie dla realizacji prawa do uczestnictwa w dziedzictwie narodowym, które przeanalizowane zostało w ostatniej części artykułu.

EN

The present paper is an analysis of the legal regulations on national anthem in Polish Constitutional Legal system. The author claims that national anthem is a part of intangible national heritage and as a consequence individual can realize his cultural right thanks to the participation in anthem’s heritage. Paper presents constitutional regulation in relation to legal resolutions in different Member States. Art. 28 of Polish Constitution positioned in 1 st Chapter has very special meaning for the right to participate in national heritage’s fulfillment that was characterized in last part of the article.

16

„Archeologiczny kilometr Wisły”. Dziedzictwo narodowe wydobyte z Wisły w ramach interdyscyplinarnych badań

51%

Kowalski H.

Ochrona Zabytków

|

2015

|

issue 2

239-244

EN

In August 1656 a transport filled with marble stolen from Villa Regia (now Casimir Palace) sailed away from Warsaw. Around two and a half kilometres later, due to low water level in the Vistula river, the boats ran aground. This event as well as a threat of attack from John Casimir’s army entering Warsaw triggered a decision on sinking the load. Some pieces of marble were thrown into the water, some were left on sandy islands. A couple of days later, the representatives of Warsaw authorities already began safeguarding the abandoned items. Some objects were hoisted from the Vistula’s bed and buried at the river bank. The area for studies has been determined on the basis of 17th-century reports and archive materials from the beginning of the 20th century. The National Heritage Board of Poland joined the research in 2011. In sum, during archaeological works, nearly 20 tons of sculpted architectural decorations have been extracted. These objects were removed from the bottom in the area of several hundred square metres. We can suppose that hundreds of priceless monuments still remain in the delimited area. Due to the specificity of the bottom of the examined area, we presume that plenty of objects rest at a depth between several dozen centimetres and several metres. The research area corresponds to a natural stone reef and clay-stone thresholds, which means that a part of the sunk transport is found in a layer mixed with stones, gravel and sand. It results from previous studies that locating the above mentioned objects requires technologies that are unfortunately not available yet. However, what is important is the fact that parts of the same transport that were buried at the bank or in 17th-century sand patches can become naturally exposed by the flowing water. Taking into account the previous archaeological studies around the 517th kilometre of the Vistula river and the presence of a number of incidental national heritage objects, it seems legitimate to claim that a new archaeological site needs to be established in this very area. A Vistula reef along with stone thresholds creates a natural sieve in this place, which retains objects that definitely must include monuments that are priceless to our culture. In this place, during a three-day battle, hundreds of soldiers lost their lives and hundreds of military items, fragments of armament or cannons with their instrumentation were brought to rest on the bottom. It seems immensely important to safeguard protection to this “archaeological” kilometre of the river for the next decades.

17

Gwarancje praw kulturalnych w krajowym porządku prawnym oraz uniwersalnym i europejskim systemie ochrony praw człowieka – wybrane problemy

51%

Hałub O.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2016

|

issue 1 (29)

63-79

PL

Celem niniejszego opracowania jest refleksja nad zakresem ochrony praw kulturalnych zarówno w porządku krajowym, jak i w międzynarodowych systemach ochrony praw człowieka. Na podstawie analizy źródeł prawa krajowego – zarówno konstytucyjnych, jak i ustawowych, a także w odniesieniu do gwarancji występujących w systemie ONZ, Rady Europy i Unii Europejskiej – dokonano zestawienia regulacji dotyczących ochrony tytułowych praw II generacji. Należy wskazać na brak legalnej definicji pojęcia kultury, a w konsekwencji, niemożność zdefiniowania zamkniętego katalogu jej komponentów. Tezą niniejszego opracowania jest założenie, iż mogą podlegać one ochronie prawnej również na podstawie innych gwarancji, które nawiązują do kultury w sposób pośredni. Z tego względu dokonano także analizy wybranego orzecznictwa krajowego, jak i międzynarodowego, zwłaszcza Europejskiego Trybunału Praw Człowieka. Z przeprowadzonych badań wynika, iż prawa kulturalne objęte są odpowiednim poziomem ochrony. Ponadto istnieje szereg form kontroli ich przestrzegania zarówno na płasz- czyźnie krajowej, jak i międzynarodowej.

EN

This paper aims to provide a study on the scope of regulations of the cultural rights in Polish legal system, on the basis of Polish Constitution and statutory law, as well as in the international systems of human rights protection (UNO, the Council of Europe, the European Union). Detailed analysis of the regulations concerning II generation of human rights is presented. Due to the lack of the legal definition of culture, the catalogue of its components (or conducts) cannot be formed. Nevertheless, the legal and judicial protection of this elements can be partially guaranteed by other non-cultural regulations, which are indirectly associated with culture, like freedom of speech, freedom of religion or the protection of national and ethnic.

18

Wkład Polaków do dorobku światowego słownikarstwa (z językiem rosyjskim w tle)

51%

Wojan K.

Studia Rossica Gedanensia

|

2016

|

issue 3

169-202

PL

W artykule w syntetyczny sposób opisano wkład do rozwoju leksykografii o zasięgu światowym, a także do rozwoju światowego językoznawstwa orientalistycznego oraz etnografii wniesiony przez polskich uczonych, w dużej mierze działających na zesłaniu na terytorium Rosji. Polacy byli często prekursorami poszczególnych dziedzin orientalistyki, takich jak: ajnologia, syberystyka, jakutologia, karaimistyka, kurdologia, mongolistyka, mandżurystyka i in. Przedstawiono fundamentalne dzieła leksykograficzne, w których Polacy jako pierwsi dokonali zestawienia badanych przez siebie języków orientalnych z językiem rosyjskim (słowniki języków i narzeczy: awestyjskiego, buriackiego, chińskiego, eweńskiego, jakuckiego, japońskiego, karaimskiego, kazachskiego, kurdyjskiego, mandżurskiego, mongolskiego, orokańskiego (uilta), sanskryckiego, starouzbeckiego, tadżyckiego, tunguskiego), ginących paleoazjatyckich (ajnuskiego, niwchijskiego (giliackiego), itelmeńskiego (kamczadalskiego) koriackiego), a także rzadkich narzeczy słowiańskich (m.in. rezjańskiego). Polscy uczeni byli mistrzami i wychowawcami wielu wybitnych lingwistów, stworzyli własne szkoły metodologiczne, pozostawiając po sobie trwały ślad w postaci wartościowych, częstokroć unikatowych, dzieł naukowych, w tym opracowań słownikarskich, przyczyniając się do integracji światowego językoznawstwa.

EN

The article describes the contribution of Polish world-class scholars to the development of lexicography, ethnography and Oriental linguistic studies. Many of them worked in exile in Russia. The Polish scholars often were the precursors in particular fields of Orientalism, such as Ainu studies, Siberian studies, Yakutology, Karaim studies, Kurdology, Mongology, Manchu studies, etc. The author presents the lexicographical works complied by the Polish scholars, such as the first bilingual and multilingual dictionaries of Russian and the Oriental languages/dialects (Avestan, Buryat, Chinese Even, Yakut, Japanese, Karaim, Kazakh, Kurdish, Manchu, Mongol, Orok, Sanskrit, Old Uzbek, Tajik, Tunguska), the endangered Paleosiberian languages (Ainu, Nivkh, Itelmen or Kamchadal, Koryak) as well as rare Slavic dialects including Resian. The Polish scholars created their own methodological schools and became rolemodels and educators of many prominent linguists. They have left a lasting trace by creating valuable, often unique works including lexicographical studies which contributed to the integration of the linguistic world.

19

Pojęcie dziedzictwa kulturowego i jego znaczenie dla działań polskiej administracji publicznej wobec integracji europekskiej

45%

Dobosz P.

Ochrona Zabytków

|

2002

|

issue 2

121-141

EN

In his reflections on international and European legal norms referring to the protection of cultural heritage in Poland the author presented select international bilateral conventions (involving the Republic of Poland and West Germany) as well as international European Council conventions which unfortunately do not encompass Poland; they include the Convention about the protection of architectural heritage (1985) which Poland did not ratify. European Community legislation is discussed against the background of the Treaty on the establishment of the European Community and the “Association Convention” embracing Poland and the European Community together with its member states. The proposed analysis pertains to UNESCO legislation whose norms are binding for Poland upon the basis of signed and ratified international conventions. The author outlined the backdrop of constitutional expressions pertaining to the protection of cultural heritage, and examined the relations between the concepts of “national” and “European (joint) cultural heritage” .

20

Biblioteki polonijne w krajach Ameryki Łacińskiej, ze szczególnym uwzględnieniem Argentyny

45%

Brzóska R., Smolana K.

Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi

|

2017

|

vol. Polonika w zbiorach obcych, tom specjalny

579-592

EN

Polish diaspora libraries in Latin America, with special focus on Argentina The article presents two large Polish diaspora’s libraries in Argentina: the Ignacy Domeyko Polish Library in Buenos Aires and the Franciscan Library of Martin Coro nado, Buenos Aires. Authors describe the history of both collections and their creators, in the context of the Polish diaspora library and publishing activities, beginning from the second half of the 19th century. Their goal is to describe the state of collections’ preservation, maintenance issues, and distribution. The article also deals with the issues of Polish reading in Argentina, the role played by these libraries in the life of the Argentinean Polonia, both at the time of the foundation and nowadays. Authors discuss the prospects for further functioning of both libraries as it is seen from Poland.

PL

Na terenie Argentyny funkcjonują dwie duże biblioteki polonijne: Biblioteka Polska im. Ignacego Domeyki w Buenos Aires oraz biblioteka oo. franciszkanów w Martin Coronado pod Buenos Aires. Autorzy pragną zaprezentować dzieje obu zbiorów i ich twórców na tle polonijnego ruchu bibliotecznego i wydawniczego, poczynając od drugiej połowy XIX w. Będzie to próba przedstawienia stanu zachowania kolekcji, problemów z ich utrzymaniem i udostępnianiem oraz czytelnictwa polskiego w Argentynie. Autorzy postarają się opisać rolę pełnioną przez te biblioteki w życiu Polonii argentyńskiej tak w chwili ich powstania, jak i dzisiaj. Przedstawią też perspektywy dalszego funkcjonowania obu bibliotek widziane z Polski.

Refine search results

WYCHOWANIE EKOLOGICZNE W DRUGIEJ RZECZPOSPOLITEJ

Produkty regionalne i tradycyjne oraz ich rola w kreowaniu dziedzictwa narodowego

Kultura elementem budowania kapitału ludzkiego

Reprywatyzacja muzealiów zagrożeniem dziedzictwa narodowego?

ROLA POLICJI W ZWALCZANIU PRZESTĘPCZOŚCI PRZECIWKO DOBROM KULTURY

Obraz Carla Friedricha Schulza na nowo odkryty w Muzeum Poczty i Telekomunikacji we Wrocławiu

Prawne aspekty znalezienia zabytku. Kilka uwag na marginesie domniemanych odkryć pod Wałbrzychem i sprawy tzw. złotego pociągu.

Prague: The National Perception of the Area

Cmentarz jako źródło historyczne. Na przykładzie Cmentarza Janowskiego we Lwowie

Szlak Książąt Mazowieckich sposobem na utrwalenie spuścizny książąt mazowieckich

Ku filozofii dziedzictwa wielokulturowego Śląska

National heritage in the Polish constitutional order

Pojęcie dziedzictwa narodowego w świetle regulacji konstytucyjnych

Postrzeganie dziedzictwa narodowego i kultywowanie tradycji w regionach uwarunkowanych historycznie

Ochrona prawna hymnu narodowego jako elementu dziedzictwa narodowego – jej charakterystyka i funkcje

„Archeologiczny kilometr Wisły”. Dziedzictwo narodowe wydobyte z Wisły w ramach interdyscyplinarnych badań

Gwarancje praw kulturalnych w krajowym porządku prawnym oraz uniwersalnym i europejskim systemie ochrony praw człowieka – wybrane problemy

Wkład Polaków do dorobku światowego słownikarstwa (z językiem rosyjskim w tle)

Pojęcie dziedzictwa kulturowego i jego znaczenie dla działań polskiej administracji publicznej wobec integracji europekskiej

Biblioteki polonijne w krajach Ameryki Łacińskiej, ze szczególnym uwzględnieniem Argentyny