Search results

1

Kształcenie polonistyczne w środowisku cyfrowym

100%

Dziak A.

Roczniki Pedagogiczne

|

2013

|

vol. 5(41)

|

issue 2

095-114

PL

The article makes an attempt to discuss the problem of polish education using methods and techniques of distance learning. The author makes an effort to consider how to use these forms and methods in polish education

2

II Kongres Dydaktyki Polonistycznej „Edukacja polonistyczna jako zobowiązanie. Powszechność i elitarność polonistyki” Uniwersytet Śląski Katowice 18–21.11.2015 r.

100%

Łażewska D.

Journal of Modern Science

|

2015

|

issue 4(27)

531-536

3

Czy potrzebna jest nam jeszcze tradycja?

100%

Chachulski T.

Polonistyka. Innowacje

|

2023

|

issue 17

5-16

EN

The literary tradition is treated more and more ambivalently in school practice. However, it is not only what subsequent generations of readers find – it is shaped by them in a process of constant choice, while depreciating it is also a way of definingthe tradition as chosen by the next generation. As for the literature of the Baroque era – knowledge about it has undergone the deepest change over the last half-century – the main barrier seems to be the archaic language and the scale of references to the Greco-Roman tradition. However, there is no adequate motivation to overcome it. The way to break the distance to the literature of the past is, first of all, to update the tradition at least partially; some of the works present in the school programs were selected a hundred years ago and are often not adequate to contemporary problems. There are no specific proposals for change, although the names of Wacław Potocki, Jan Andrzej Morsztyn and other poets of that time are mentioned. School literary education gives students the opportunity to find themselves in the here and now reality, builds in them a system of assessment and ways of understanding that will remain part of the intellectual and aesthetic formation of a high school graduate.

PL

Tradycja literacka w szkolnej praktyce jest traktowana coraz bardziej ambiwalentnie. Nie jest jednak wyłącznie tym, co czytelnicy kolejnych pokoleń zastają – jest kształtowana przez nich w procesie nieustannego wyboru i jej deprecjonowanie to także sposób określenia tradycji wybranej przez kolejne pokolenie. W stosunku do literatury epoki baroku – wiedza o niej zmieniła się najbardziej w ciągu ostatniego półwiecza – podstawową barierą wydaje się archaiczny język oraz zakres odwołań do tradycji grecko-rzymskiej. Do jej przekroczenia brakuje jednak odpowiedniej motywacji. Sposobem przełamania dystansu do literatury dawnych wieków jest przede wszystkim przynajmniej częściowa aktualizacja tradycji, utwory obecne w szkole zostały wybrane często już przed stu laty i bywają mało adekwatne do współczesnych problemów. Nie są to to konkretne propozycje zmiany, choć przywołane zostają nazwiska Wacława Potockiego, Jana Andrzeja Morsztyna i innych poetów tego czasu. Szkolne kształcenie literackie daje uczniom możliwość odnalezienia się w rzeczywistości tu i teraz, buduje w nich system oceny i sposoby rozumienia, które pozostaną częścią intelektualnej i estetycznej formacji. absolwenta szkoły średniej.

4

Gdy różnice istnieją jedna obok drugiej. Wychowywanie do różnorodności jako wyzwanie szkolnej polonistyki

94%

Budrewicz Z.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica

|

2020

|

vol. 56

|

issue 1

205-229

EN

The aim of the article is to examine the conditions of educational processes which need to be opened for external integration which greatly modifies the sense of community identity. These processes concern the social behaviour in certain symbolic spaces of multicultural world, and they include one’s respect towards social and political values, acceptance of laws and duties of single people towards a nation and international organisations, as well as the rules of responsible social coexistence. The need to learn how to live in the world of diversity causes that intercultural education needs to be seen as an important educational aim of any type of school. The author’s arguments include the discourse on the essence of inclusive identity, the current research on regionalism; the arguments highlight the notion of tolerance, the acceptance of the Other, and the intercultural dialogue. The author establishes the conditions of introducing cultural difference into “one’s own thinking”. She also demonstrates practical opportunities of making use of literature of cultural encounters in primary and high schools. Comparative approach – comparing literary texts and phenomena taken from various cultural spheres – includes examples from painting, sculpture, architecture and music. Such method guides the students and takes them through various areas or spheres “in between”; as a result, the method may facilitate creative thinking about one’s culture and that of the others. Intercultural ideas are an integral element of cultural education of contemporary students of all levels of education; so far there has been no alternative to them.

PL

Celem artykułu jest prześledzenie warunków koniecznego dziś otwarcia procesów edukacyjnych na integrację z zewnątrz, która modyfikuje znaczenie poczucia tożsamości wspólnotowej. Procesy te dotyczą zachowań społecznych w określonych przestrzeniach symbolicznych świata wielokulturowego i obejmują: postawę szacunku dla wartości społeczno-politycznych, akceptację praw i obowiązków jednostki wobec państwa oraz organizacji międzynarodowych oraz zasad odpowiedzialnego współżycia społecznego. Potrzeba nauki życia w świecie pełnym różnic sprawia, że wychowanie międzykulturowe na każdym etapie kształcenia musi zająć miejsce ważne pośród zadań edukacyjnych szkoły, także szkoły wyższej. Argumentacja wpisana została w dyskurs nad istotą tożsamości inkluzywnej, zorientowanej w najnowszych badaniach regionalistycznych i podkreśla zagadnienia tolerancji, akceptacji Innego, dialogu międzykulturowego. Formułuje się również warunki wprowadzenia różnicy kulturowej do „własnego myślenia”. Autorka artykułu przedstawia praktyczne możliwości wykorzystywania na lejcach w szkole podstawowej i średniej literatury z kręgu kulturowych zderzeń. Ukierunkowanie na komparacje – porównywanie tekstów literackich (i zjawisk) z różnych obszarów kulturowych, dotyczą możliwych na lekcja polskiego przykładów malarstwa, rzeźby, architektury czy muzyki, Taka nauka prowadzi uczniów przez różne obszary graniczne czy sfery „pomiędzy” i dzięki temu może służyć kreatywnemu myśleniu o kulturze swojej i innych. Idee międzykulturowe jako integralny składnik wychowania kulturowego współczesnego ucznia każdego poziomu edukacji nie ma bowiem dzisiaj alternatywy.

5

“I remember when at school...” On the importance of autobiographical elements not only for their authors – the students of Polish studies

94%

Łazarska D.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica

|

2020

|

vol. 56

|

issue 1

359-375

PL

Autorka artykułu wychodzi od rozważań na temat rozumienia terminu „autobiografia” przez znawców tematu i jej roli. Następnie przedstawia wyniki analizy wątków autobiograficznych, obecnych w pisemnych pracach 136 słuchaczy rozpoczynających studia polonistyczne. Analizując zebrane wytwory, podejmuje się próby zdiagnozowania m.in. miejsca, postaw słuchaczy nawiązujących do historii własnego życia szkolnego, ich namysłu nad nauczycielskimi sposobami postrzegania uczniów i celu takich zapisków. Zwraca też uwagę na rolę emocji oraz pamięci indywidualnej przeszłości w tworzeniu wspomnień szkolnych, rozwijaniu rozmaitych nawyków myślenia o uczniu, nauczycielu, literaturze. Traktując owe zapiski także jako diagnozę problemów szkoły i polonistyki szkolnej, pisze o dużym znaczeniu takich refleksji dla ich autorów, odbiorców oraz dla edukacji szkolnej i uniwersyteckiej.

EN

The author of the article begins with a discussion of how specialists in the field understand the term “autobiography” and what its role is. Then, she presents the results of an analysis of autobiographical elements present in texts by 136 students starting Polish studies. In analysing the collected works, she diagnoses the places and attitudes of students who referred to stories from their own school lives, their considerations about their teachers’ ways of perceiving pupils, and the purpose of such texts. She also indicates the roles of emotions and the recollections of the personal past in creating school memories, and developing various ways of thinking about pupils, teachers, and literature. In treating those texts as diagnoses of the problems of school and school Polish education, she discusses the importance of such observations for their authors, readers and for school and university education.

6

Jan Paweł II wobec wartości. Miejsce wybranych tekstów Papieża Polaka w edukacji polonistycznej uczniów szkół ponadpodstawowych

94%

Marzec-Jóźwicka M.

Roczniki Humanistyczne

|

2020

|

vol. 68

|

issue 1

539-555

EN

The aim of this article is to show the ways of presenting the work of John Paul II in Polish language lessons in secondary school, although his texts were not included in the new core curriculum. The author decided that it is worth showing students the Polish Pope as a poet, a reader, a recipient of literature and a man with a sense of humour. In addition, she discusses the idea of creating the first smartphone educational game about the Pope when young.

PL

Celem artykułu jest pokazanie sposobów prezentacji twórczości Jana Pawła II na lekcjach języka polskiego w szkole ponadpodstawowej, choć jego teksty nie znalazły się w nowej podstawie programowej. Autorka uznała, że warto pokazać uczniom Papieża Polaka jako poetę, czytelnika i odbiorcę literatury oraz człowieka z poczuciem humoru. Dodatkowo omówiła pomysł powstania pierwszej gry edukacyjnej na smartfona o młodym Papieżu.

7

Nauczanie przyjazne mózgowi? Metody stosowane przez nauczycieli języka polskiego w gimnazjum wobec postulatów neurodydaktyki

84%

Handzel A.

Polonistyka. Innowacje

|

2015

|

issue 2

79-92

EN

This article presents opinions and postulates of neurodidactics, starting the change in education. The author, using parts of results of the research called “Dydaktyka literatury i języka polskiego w gimnazjum w świetle nowej podstawy programowej” (eng. “Polish language and literature didactics in a secondary school in the light of the new curriculum”) considers the situation of Polish language education in a secondary school influenced by new research results connected with the efficiency of education.

PL

Artykuł przedstawia postulaty zmian w edukacji stawiane przez neurodydaktykę. Autorka, korzystając z części wyników badania „Dydaktyka literatury i języka polskiego w gimnazjum w świetle nowej podstawy programowej”, podejmuje refleksję nad sytuacją dydaktyki polonistycznej w gimnazjum w świetle nowych doniesień badawczych związanych z efektywnością procesu kształcenia.

8

Oświeconych nie trzeba oświecać… Refleksje o szkole, powadze czytania i szaleństwie ideologii

84%

Zając G.

Roczniki Humanistyczne

|

2019

|

vol. 67

|

issue 1: Literatura polska

25-38

PL

Wskazując na postępującą marginalizację piśmiennictwa doby oświecenia w programach nauczania języka polskiego, realizowanych w szkole średniej (ponadgimnazjalnej) na przestrzeni ostatnich kilkunastu lat, autor artykułu skupia się na powiązanym z tym zjawiskiem pogłębianiu się problemu jednostronnego, zdominowanego przez stereotypy i uproszczenia, odbioru tamtej literatury. Stawia pytanie o to, w jaki sposób należałoby czytać osiemnastowieczne i wczesnodziewiętnastowieczne teksty, by – w imię przywracania im należnej rangi w kulturowym obiegu – zobaczyć je nie tylko w kontekście historyczno-społecznym, a tym samym nie sprowadzać ich znaczenia do przekazu dydaktycznego bądź politycznego. W obliczu niepokojących, bo instrumentalizujących dzieło literackie, trendów, które pojawiają się w przestrzeni literaturoznawstwa, podkreśla jednocześnie potrzebę wystrzegania się sytuacji, w której rzutowane na dawny tekst przekonania ideologiczne badacza zdają się nad tym tekstem – jako przedmiotem obserwacji – dominować, zafałszowując jego obraz.

EN

Pointing to the progressive marginalization of the Enlightenment literature in the Polish language curricula implemented in secondary schools over the last several years, the author focuses on the related phenomenon of biased reception of that literature, dominated by stereotypes and simplifications. The author asks how the 18th and early-19th-century texts should be read – with the aim of restoring their proper rank in the cultural tradition – to perceive them not only in the historical and social context, and thus not to reduce their meaning to a didactic or political message. In the face of the disturbing trends in the field of literary studies, which instrumentalise a literary work, the author also stresses the need to avoid a situation in which the ideological beliefs of the researcher projected on an older text seem to dominate it, distorting its image.

9

„Tu i teraz”?

84%

Paczoska E.

Pamiętnik Literacki

|

2022

|

vol. 113

|

issue 1

11-12

10

Bot byłby tańszy od polonisty

84%

Gajosowa P.

Polonistyka. Innowacje

|

2023

|

issue 17

135-148

EN

The article discusses ChatGPT, a project developed by OpenAI, an organization focused on the development of artificial intelligence. ChatGPT is a type of Generative Pre-trained Transformer, a model of artificial intelligence designed to generate texts, translations, natural language analysis, and other tasks related to natural language processing. The article raises the question of whether ChatGPT can replace Polish language teachers soon, to which the answer is that it cannot. While ChatGPT can be a helpful tool for teachers, it cannot replace their role in teaching students to understand and apply grammar rules, vocabulary, and language structures, as well as shaping their communicative and cultural skills. ChatGPT can generate summaries or notes based on the provided text, and its results will be more precise if the instruction is more specific. However, the tool cannot replace the human relationship, individual approach, and motivation that teachers provide to students.

PL

W publikacji omówiono możliwości ChatuGPT, który jest narzędziem opartym na systemie sztucznej inteligencji przeznaczonym do generowania tekstów, tłumaczeń, analizy języka naturalnego i innych zadań związanych z przetwarzaniem języka naturalnego. W artykule pojawia się pytanie, czy ChatGPT może w najbliższej przyszłości zastąpić nauczycieli języka polskiego. Choć ChatGPT może być pomocnym narzędziem dla nauczycieli, nie może zastąpić ich w nauczaniu uczniów rozumienia i stosowania reguł gramatycznych, słownictwa i struktur językowych, a także kształtowania ich umiejętności komunikacyjnych i kulturowych. ChatGPT może generować odpowiedzi oraz tworzyć teksty, a efekty jego pracy stają się precyzyjniejsze, jeśli instrukcje są bardziej szczegółowe. Jednak narzędzie to nie może zastąpić relacji międzyludzkich, indywidualnego podejścia i motywacji, które nauczyciele zapewniają uczniom.

11

Okołoliteracka edukacja obywatelska w Kanadzie a potrzeba polskich rozwiązań programowych

84%

Kania A.

Polonistyka. Innowacje

|

2022

|

issue 15

47-56

EN

The article describes an example of an excerpt from a program / proposal for project activities by Shawntelle Nesbitt around books from the Canadian ‘Holocaust Remembrance Series for Young Readers’. In the context of the proposed core curriculum for the Polish language, formulated by Krzysztof Biedrzycki, the values of the didactic package for Canadian schools were discussed. In Canada literary education is closely related to civic education, as well as other educational goals (Character Education). Foreign solutions were indicated as a valuable example for the creators of the new core curriculum for the Polish school.

PL

W artykule został opisany przykład fragmentu programu / propozycji działań projektowych autorstwa Shawntelle Nesbitt wokół książek dla młodego odbiorcy z kanadyjskiej serii Holocaust Remembrance Series for Young Readers. W kontekście propozycji podstawy programowej do języka polskiego, sformułowanej przez Krzysztofa Biedrzyckiego, omówiono walory pakietu dydaktycznego dla kanadyjskich szkół, w którym kształcenie literackie łączy się ściśle z edukacją obywatelską, a także celami wychowawczymi. Zagraniczne rozwiązania wskazane zostały jako wartościowy przykład dla twórców nowej podstawy programowej dla polskiej szkoły.

12

Narracje podręcznikowe Profesor Bożeny Chrząstowskiej

84%

Wróblewski M.

Polonistyka. Innowacje

|

2021

|

issue 14

19-32

EN

The main aim of an article is an analysis of the textbooks of the Polish history literature course in a high school. Bożena Chrząstowska's textbooks Starożytność–oświecenie (1987) as well as Literatura współczesna(1992) combine structuralism tradition and new tendencies in Polish education which are oriented to the esthetic expectation of the students and also their intellectual skills. At the beginning of this article the author focuses on Chrząstowska's notion of the literature works reading by students which she demonstrated in the article Polonistyka szkolna w procesie komunikacji literackiej (1977). During the next decade Chrząstowska's didactic proposals partly turned to new direction including a “center-anthropological” orientation in educational process but she firmly expressed necessity of rationalization of text reading in school. Chrząstowska's textbooks are the crucial didactic proposals which supported students during the process of building their reading skills, mainly, interpretation of literary works. Thanks to these abilities young people – according to Professor Chrząstowska– will be able to make aesthetic choosing in the future.

PL

Przedmiotem artykułu jest analiza podręczników do nauki historii literatury autorstwa Bożeny Chrząstowskiej. Zarówno Starożytność – oświecenie(1987), jak i Literatura współczesna (1992) są przykładem łączenia tradycji strukturalistycznych z nowymi, uwzględniającymi oczekiwania i możliwości intelektualne młodego odbiorcy. Punktem wyjścia podjętych rozważań są ustalenia Chrząstowskiej na temat warunków czytania tekstu w przestrzeni edukacyjnej, które zostały przedstawione w artykule Polonistyka szkolna w procesie komunikacji literackiej z 1977 roku. Od końca lat 80. propozycje metodyczne Chrząstowskiej zmierzają w nowym kierunku, choć zarazem Profesor nie traci z pola widzenia konieczności racjonalizacji aktu lektury w szkole. Mimo że Chrząstowska wprost nie opowiadała się za modelem antropocentrycznym edukacji polonistycznej, to jej postulat odchodzenia od szkolnego encyklopedyzmu na rzecz kształcenia umiejętności czytelniczych, a w dalszej perspektywie także dokonywania przez młodego człowieka wyborów aksjologicznych, można uznać za ważny krok orientujący nauczanie w kierunku potrzeb człowiek estetycznych.

13

NA TROPACH INNEGO W KSZTAŁCENIU POLONISTYCZNYM

84%

Pikula S.

Ars inter Culturas

|

2013

|

issue 2

119-130

EN

The article discusses the issue of the other that is widely manifested in literature and cultural studies, however has little presence in the school practice. The implementation of cultural studies to school curricula can bring numerous benefits to teaching Polish language and literature. A broadly conceived interest in the otherness, the other and multiculturalism as seen in the literature can be reflected in humanistic education. Cultural and ethnic otherness cannot be treated stereotypically or as the great absent. To successfully address the problem, however, the Polish school has yet to open up for the issue of multi- and interculturalism.

14

Kształtowanie postaw proekologicznych na zajęciach ze studentami polonistyki

84%

Gajak-Toczek M.

Z Teorii i Praktyki Dydaktycznej Języka Polskiego

|

2022

|

vol. 31

1-17

EN

This article describes some attempts at answering the challenges of the present in connection with the commonly perceived climate changes, unfavourable for the Earth’s environment, and the need to shape attitudes of responsibility for the quality of the common good. The author presents the possibilities of introducing various pro-ecological content in the academic programme of prospective Polish language teachers. First, she briefly discusses the theoretical bases of ecocriticism, then indicate some possible interpretations of selected literary texts during high-school classes, and present social projects aimed at promoting a change hitherto people’s lifestyles.

PL

Niniejszy artykuł jest opisem podejmowanych prób odpowiedzi na wyzwania współczesności w związku z niekorzystnymi dla środowiska ziemskiego zmianami klimatycznymi i koniecznością kształtowania postaw odpowiedzialności za jakość wspólnego dobra. Przedstawiono możliwości wprowadzania różnorodnych treści proekologicznych do programu kształcenia przyszłych polonistów. Zwrócono uwagę na podstawy teoretyczne ekokrytyki, wskazujące możliwe kierunki interpretacji wybranych tekstów literackich oraz przybliżono projekty społeczne, których celem jest działalność na rzecz zmiany dotychczasowego stylu życia ludzi.

15

Mnemosyne in Museum and at School

84%

Rusek M.

Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio N – Educatio Nova

|

2020

|

issue 5

EN

The article is dedicated to the issue of cultural memory in Polish studies. It is discussed in the context of the so-called memory turn, and the transformations occurring in the museum science under the influence of the “new museology”. The text consists of three parts. The first one concerns the changes and shifts in the discourse of cultural and social memory in the days of the increasing musealization process. The second one indicates new educational strategies in narrative, critical, and especially in participatory museums, which contributes to the formation of new models of participation in culture and of receptive habits. The third part, on the other hand, provides diagnoses concerning challenges, as well as the hints which the transformations of the museum activities in the field of education offer to Polish studies.

PL

Artykuł poświęcony jest zagadnieniu pamięci kulturowej w edukacji polonistycznej. Kwestia ta została omówiona kontekście tzw. zwrotu pamięciowego oraz przekształceń zachodzących w muzealnictwie pod wpływem „nowej muzeologii”. Tekst składa się z trzech części. Pierwsza z nich dotyczy zmian i przesunięć w dyskursie o pamięci kulturowej i społecznej w czasach narastającego procesu muzealizacji. W drugiej wskazane zostały nowe strategie edukacyjne w muzeach narracyjnych, krytycznych, a zwłaszcza w muzeum partycypacyjnym, co przyczynia się do formowania nowych wzorów uczestnictwa w kulturze i przyzwyczajeń odbiorczych. Z kolei trzecia część przynosi rozpoznania dotyczące wyzwań, ale i podpowiedzi, jakie dla kształcenia polonistycznego płyną z transformacji zachodzących w działalności muzeów na polu edukacyjnym.

16

Brzechwy lekcja dawnego języka polskiego (na przykładzie zbioru Sto bajek)

84%

Piela A.

Studia Językoznawcze. Synchroniczne i diachroniczne aspekty badań polszczyzny

|

2020

|

vol. 19

309-324

EN

The basic purpose of this article is to demonstrate the archaic and anachronistic language forms contained in the collection of poetry by Jan Brzechwa Sto bajek. It turns out that the poet, as one of the precursors of the linguistic poetry for children, deliberately introduced into his poems some historical words, their forms and meanings, e.g.: androny, dziatwa, gawiedź, Piotrowa, sążeń, starościna, świekra, taradajka, żupa. Brzechwa’s vocabulary proves that his poetry is a historic, cultural, and linguistic curiosity to both the younger and older generations of readers.

PL

Podstawowym celem artykułu jest prezentacja archaicznych i anachronicznych form językowych zawartych w zbiorze poetyckim Jana Brzechwy Sto bajek. Okazuje się, iż autor, jako jeden z prekursorów nurtu poezji lingwistycznej dla dzieci, świadomie wprowadzał do swych utworów niektóre historyczne wyrazy, ich formy i znaczenia, np. androny, dziatwa, gawiedź, Piotrowa, sążeń, starościna, świekra, taradajka, żupa. Słownik Brzechwy udowadnia, że twórczość poety stanowi zarówno dla młodszej, jak i starszej generacji czytelników ciekawostkę historyczno-kulturowo-językową.

17

Profesor Henryk Kurczab (1930–2022). Wspomnienie

84%

Hejda D.

Dydaktyka Polonistyczna

|

2022

|

issue 8 (17)

23-27

PL

Celem tekstu jest upamiętnienie Profesora Henryka Kurczaba. Jest on twórcą teorii integracji w edukacji polonistycznej. Osobiste wspomnienia autorki tekstu łączą się z podkreśleniem rangi badań naukowych prowadzonych przez Profesora Kurczaba.

EN

The aim of the text is to commemorate Professor Henryk Kurczab. He is the creator of the theory of integration in Polish language education. The personal memories of the author of the text are combined with emphasizing the importance of scientific research conducted by Professor Kurczab.

18

Od empatii do sprawczości. Jak kształtować wrażliwość młodzieży we współczesnej szkole?

83%

Pławecka K. M.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica

|

2020

|

vol. 56

|

issue 1

253-270

EN

From empathy to agency. How to shape the sensitivity of young people in modern school? The aim of the article is a reflection on the condition of the contemporary “politics of sensibility”, at the basis of which we find a thinking about a man combined with a widespread belief that “nothing human is alien to me”. The author concentrates on the need to educate (develop) the humanistic sensibility of the pupils and academic youth living in a global world. Sensibility is treated as: 1) the main task of Polish language education, 2) a value and a welcome socio-cultural competence. A relationship between the concept of empathy and the more content rich category of sensitivity is shown. Theoretical considerations have been “lit up” with proposals for actions, especially aimed at the practical implementation of topics currently “unfashionable”, i.e. old age, illness, suffering and loneliness. Attention has also been paid to the paradox of the 21st century world, dominated by consumerism and convenience, in which a meeting with another human being (in the spirit of empathy and sensitivity) can provide many young people with tangible personal benefits.

PL

Celem artykułu Od empatii do sprawczości. Jak kształtować wrażliwość młodzieży we współczesnej szkole? jest refleksja nad kondycją współczesnej „polityki wrażliwości”, u podstaw której znajduje myślenie o człowieku połączone ze znanym przekonaniem, że: „nic, co ludzkie, nie jest nam obce”. Tematyka rozważań koncentruje się na potrzebie kształcenia (rozwijania) wrażliwości humanistycznej młodzieży (szkolnej i akademickiej), żyjącej w globalnym świecie. Wrażliwość traktowana jest jako: 1) naczelne zadanie szkolnej edukacji polonistycznej, 2) ważna wartość i potrzebna kompetencja społeczno-kulturowa. Ukazany został związek między pojęciem empatii a bardziej pojemną kategorią wrażliwości. Rozważania teoretyczne „oświetlono” propozycjami działań, skierowanych szczególnie na praktyczną realizację tematów współcześnie „niemodnych”, tj.: starości, choroby, cierpienia, samotności. Uchwycony został także paradoks świata XXI wieku, zdominowanego przez konsumpcjonizm i wygodę, w którym spotkanie z drugim człowiekiem (w duchu empatii i wrażliwości) może dostarczyć młodym ludziom wiele – wymiernych korzyści osobistych.

19

Elementy edukacji IB na lekcjach języka polskiego w klasach wielokulturowych

83%

Kuźma N.

Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców

|

2020

|

vol. 27

543-558

EN

The purpose of this article is to present the issue of teaching Polish in a school class in which at least one student uses Polish as a second language. Researchers dealing with this issue suggest the need to develop materials for teaching Polish as a second language for all educational stages. This article addresses this issue and also provides an introduction to wider research aimed at developing a workshop for a Polish teacher who teaches in a classroom with students with migration experience. The basic question that guides the considerations here relates to the effectiveness of teaching: how to teach and what educational activities to use to engage in the teaching process for both of the groups of students: for whom Polish is the first language and for whom it is a second language? The text presents teaching methods used in international education and suggestions for their adaptation in Polish language lessons in multicultural classes.

PL

Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie problematyki nauczania języka polskiego w klasie szkolnej, w której co najmniej jeden z uczniów posługuje się językiem polskim jako drugim. Badacze zajmujący się omawianą kwestią sugerują konieczność opracowania materiałów do nauczania języka polskiego dla wszystkich etapów edukacyjnych. Niniejszy artykuł podejmuje to zagadnienie, a także stanowi wstęp do szerszych badań mających na celu opracowanie warsztatu pracy nauczyciela polonisty nauczającego w klasie, w której znajdują się uczniowie z doświadczeniem migracyjnym. Podstawowe pytanie, jakie przyświeca podjętym tu rozważaniom, odnosi się do efektywności nauczania: jak uczyć i jakie działania edukacyjne podejmować, by zaangażować w proces nauczania zarówno uczniów, dla których język polski jest językiem pierwszym, jak i uczniów, dla których jest to język drugi? W tekście przedstawiono metody nauczania stosowane w edukacji międzynarodowej oraz propozycje ich adaptacji na lekcjach języka polskiego w klasach wielokulturowych.

20

The literary and cultural education of “screen readers”. Reflections inspired by the new core curriculum and more

71%

Morawska I.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica

|

2020

|

vol. 56

|

issue 1

333-357

PL

Artykuł jest głosem w dyskusji nad zmianami, które wiążą się z nową reformą polskiej oświaty (wprowadzaną od roku szkolnego 2017/2018). Ważną jej część stanowi projektowany w podstawie programowej proces kształcenia kulturowo literackiego uczniów klas 4–8, którzy są tu opisywani jako reprezentanci pokolenia „ekranowych czytelników”. Przyjęta perspektywa pozwoliła przedstawić możliwe kierunki postępowania dydaktycznego wobec potrzeb rozwojowych i społeczno-kulturowych uczniów wzrastających pod znacznym wpływem nowoczesnych mediów i technologii. Zaproponowane rozwiązania są przykładem i zachętą do interpretacyjnego, refleksyjnego, twórczego czytania i wdrażania aktualnej podstawy programowej.

EN

The article is a voice in the discussion on the changes entailed by the new reform of the Polish education system (introduced as of the 2017/2018 school year). An important part of it is the process of the cultural and literary education of 4–8th graders described in the core curriculum, who are described as representatives of the generation of “screen readers”. The assumed perspective enabled the author to present the possible directions of educational activities in the face of the developmental and socio-cultural needs of pupils growing up under the major impact of modern media and technology. The proposed solutions offer examples and encouragement for interpretative, reflective and creative reading and implementation of the binding core curriculum.

Refine search results

Kształcenie polonistyczne w środowisku cyfrowym

II Kongres Dydaktyki Polonistycznej „Edukacja polonistyczna jako zobowiązanie. Powszechność i elitarność polonistyki” Uniwersytet Śląski Katowice 18–21.11.2015 r.

Czy potrzebna jest nam jeszcze tradycja?

Gdy różnice istnieją jedna obok drugiej. Wychowywanie do różnorodności jako wyzwanie szkolnej polonistyki

“I remember when at school...” On the importance of autobiographical elements not only for their authors – the students of Polish studies

Jan Paweł II wobec wartości. Miejsce wybranych tekstów Papieża Polaka w edukacji polonistycznej uczniów szkół ponadpodstawowych

Nauczanie przyjazne mózgowi? Metody stosowane przez nauczycieli języka polskiego w gimnazjum wobec postulatów neurodydaktyki

Oświeconych nie trzeba oświecać… Refleksje o szkole, powadze czytania i szaleństwie ideologii

„Tu i teraz”?

Bot byłby tańszy od polonisty

Okołoliteracka edukacja obywatelska w Kanadzie a potrzeba polskich rozwiązań programowych

Narracje podręcznikowe Profesor Bożeny Chrząstowskiej

NA TROPACH INNEGO W KSZTAŁCENIU POLONISTYCZNYM

Kształtowanie postaw proekologicznych na zajęciach ze studentami polonistyki

Mnemosyne in Museum and at School

Brzechwy lekcja dawnego języka polskiego (na przykładzie zbioru Sto bajek)

Profesor Henryk Kurczab (1930–2022). Wspomnienie

Od empatii do sprawczości. Jak kształtować wrażliwość młodzieży we współczesnej szkole?

Elementy edukacji IB na lekcjach języka polskiego w klasach wielokulturowych

The literary and cultural education of “screen readers”. Reflections inspired by the new core curriculum and more