Search results

1

W sprawie ekologicznej estetyki przyrody

100%

Łepko Z.

Studia Ecologiae et Bioethicae

|

2005

|

vol. 3

|

issue 1

127-144

EN

The Article presents postulates of ecological esthetics of nature according to human experience of ecological crisis taking into consideration threat of good mode of a person, who is described by sensory-emotional quality of his environment. According to this approach, ecological esthetics ought to be preceded by esthetics of nature which portrays human attitudes named „delight in nature”. The article presents also reconstruction of „history of esthetical concept of nature” which starts from Plato’s three: truth, good, and beauty. Therefore, paradoxically experience of ecological crisis forces: first – „rehabilitation of esthetics of nature” and second – postulate of „ecological esthetics of nature” as an answer on nowadays need of living in nature and with nature. It seems that in our time we more need nature than whenever before.

2

Słowo o terminie ekofilozofia

75%

Dołęga J. M.

Studia Ecologiae et Bioethicae

|

2005

|

vol. 3

|

issue 1

499-502

3

Filozoficzne aspekty modelowania cybernetycznego w metodologii działań politycznych w zakresie zrównoważonego rozwoju

75%

Haliniak M.

Studia Ecologiae et Bioethicae

|

2003

|

vol. 1

|

issue 1

367-385

EN

The article deals with the experience and results of attempts aimed at using cybernetic system methods for modeling the policy of sustainable development. The analysis is made from the ecophilosophical perspective. Cybernetics is presented as the sub-philosophical, general, and inter-disciplinary science with a high level of influence on the process of policy-making and policy-makers. However, the barriers of philosophy and cybernetics in that respect are strictly connected with the limits of philosophy. The question concerns the problem of transferring the ideas into practice by the method of cybernetic modeling. Whereas the conceptual model should reflect the objective reality it should be based on some general, politically accepted ideas. This necessity is obvious because of the link between the basic axioms of a given model with the general results generated by it. The author analyses the possibility of appliance the Sage-Michnowski model as the instrument for planning the sustainable development policy as the interrelated social, economic, and ecological system.

4

Metafora jako technika badawcza w glottodydaktyce

75%

Strugielska A., Siek-Piskozub T.

Lingwistyka Stosowana / Applied Linguistics / Angewandte Linguistik

|

2009

|

issue 1

213-226

EN

The overall aim of the present article is to evaluate the potential of conceptual metaphors as reliable research tools to be applied in glottodidactics. The main premise adopted is the cognitive principle of inseparability between conceptual mechanisms on the one hand, and the richness of human experience on the other. Consequently, man and his language are viewed through the prism of multifarious and multi-layered encounters involving individual as well social aspects (see T. Siek-Piskozub i A. Strugielska 2007, 2008, 2008a and A. Strugielska i T. Siek-Piskozub 2008). This, in turn, is closely intertwined with the main tenets of ecophilosophy, which highlights interdependencies between biological, social and mental occurrences and language studies. The interdisciplinary character of linguistic research has been evidenced, among others, in publications by Ronald Langacker and George Lakoff. Undoubtedly, the theory of conceptual metaphor has offered a particularly promising testing ground for applied linguistics. The question, however, remains which of the many versions of Conceptual Metaphor Theory should, if at all, be transferred to usage-oriented studies. Therefore, the more specifi c aim of the current paper is to postulate that the classic version of metaphor theories, most frequently exploited by applied linguists (see, for instance, L. Cameron 2003), is not the most valid model. Instead, we propose that metaphor should reflect the dynamics and multicontextuality of human experience. Consequently, there is a need for a more syncretic and systematic bottom-up approach, which does not necessarily validate the results of the dominant deductive theories. Instead, our approach offers a qualitative presentation of data situated within a multitude of relevant contexts.

5

Geneza, rozwój i status socjologii środowiskowej

71%

Trempała W.

Studia Ecologiae et Bioethicae

|

2016

|

vol. 14

|

issue 1

165-197

EN

The process of the international identification of global ecological problems, initiated in the 1970s, enlivened the discussion on the character of relations between man and natural environment in the context of many humanistic and social disciplines. It also applies to sociology, whose representatives are frequently unjustly associated with attachment to their own scientific autonomy. The latter should consist in explaning the phenomenon of social life only with the use of social facts treated in separation from the impact of nature. The purpose of this article is an attempt of the deconstruction of genesis, development, and status of environmental sociology in the United States and Poland. In the former, this subdiscipline originated there and reported the greatest growth, whereas in the latter, its accomplishments remain dissipated, despite the fact that in some research areas – for instance in the scope of empirical descriptions of awareness and ecological attitudes of the public – it constitutes a coherent, valuable entirety. At the same time, the task of the author is popularization of history, traditions, and assumptions of environmental sociology, which contribution to the fight with the environmental crisis, although underestimated, is as substantial as the one developed in the scope of eco-philosophy led by environmental ethics, a leading field among humanistic and social studies.

6

Ecophilosophy and the natural environment

71%

Hull Z.

Studia Ecologiae et Bioethicae

|

2020

|

vol. 18

|

issue 5

15-22

PL

Artykuł zawiera analizę semantyczną pojęcia „eko-filozofia” oraz prezentuje szeroką dyskusję na temat tego zagadnienia, ukazując jednocześnie bliskie związki człowieka ze środowiskiem naturalnym.

EN

The article contains a semantic analysis of the terms of ecophilosophy and discusses the theme widely as well as closely presenting the relationship between a human being and the natural environment.

7

Filozofia zrównoważonego rozwoju a realizacja jej postulatów w praktyce

71%

Hull Z.

Studia Ecologiae et Bioethicae

|

2019

|

vol. 17

|

issue 4

5-14

EN

The deepening global ecological crisis raises a question about the practical effectiveness of postulates formulated based on the philosophy of sustainable development. In attempting to answer this question, I assumed that the philosophy of sustainable development is a political philosophy, which functions in the sphere of socio-economic life as a fashionable/binding ideology, approved and postulated by the currently dominating political forces and large companies. When I confronted, on the scale of globalised world, the slogans and declarations with political practice and the functioning of the world economy, I came to the conclusion that the current efforts to implement the idea of sustainable development have only slightly contributed to reducing the threat of a global ecological disaster. In fact, they are a kind of ‘smoke screen’ for business and politicians, who in practice continue the existing course of civilisational development aimed at continuous growth of consumption and GDP. This shows that the philosophy of sustainable development is already practically ineffective and is today not able to cope theoretically with the challenges facing humanity in the 21st century.

PL

Pogłębiający się globalny kryzys ekologiczny prowokuje do postawienia pytania o praktyczną skuteczność postulatów formułowanych na gruncie filozofii zrównoważonego rozwoju. Podejmując próbę odpowiedzi na to pytanie, wyszedłem z założenia, że filozofia zrównoważonego rozwoju jest filozofią polityczną, która w sferze życia społeczno-gospodarczego funkcjonuje jako modna/obowiązująca ideologia, aprobowana i postulowana przez dominujące dziś w świecie siły polityczne i wielki biznes. Konfrontując, w skali zglobalizowanej ludzkości, głoszone hasła i deklaracje z praktyką polityczną i funkcjonowaniem światowej gospodarki, doszedłem do wniosku, że dotychczasowe działania zmierzające do realizacji idei zrównoważonego rozwoju w niewielkim tylko stopniu przyczyniły się do zmniejszenia zagrożeń globalną katastrofą ekologiczną. De facto stanowią one swoistą „zasłonę dymną” dla biznesu i polityków, którzy w realnych działaniach kontynuują dotychczasowy, nakierowany na ciągły wzrost konsumpcji i PKB kierunek rozwoju cywilizacyjnego. Ukazuje to, że filozofia zrównoważonego rozwoju jest już praktycznie nieskuteczna, nie jest dziś w stanie teoretycznie sprostać wyzwaniom, przed jakimi staje ludzkość w XXI w.

8

The environmental aspects of Tadeusz Czeżowski’s concept of the sense of life: ‘I’ in the world as a part of it

63%

Sztumski W.

Galicja. Studia i materiały

|

2022

|

issue 8: "Filozofia w Galicji III"

236-247

PL

W artykule przedstawiono postać Tadeusza Czeżowskiego, twórcy koncepcji sensu życia człowieka zbudowanej na gruncie stylu myślenia właściwego holizmowi oraz filozofii środowiska zwanej enwironmentalizmem filozoficznym. Rozpatruje on sens życia człowieka w powiązaniu z sensem innych elementów przyrody i społeczeństwa. Życie jednostki jest w pełni sensowne, gdy realizując swój własny cel, przyczynia się do realizacji celów właściwych coraz szerszym środowiskom aż do nieskończenie wielkiego, jakim jest wszechświat. Jest to możliwe wtedy, gdy jednostkę traktuje się jako integralny składnik uniwersum, nierozerwalnie z nim związany.

EN

This article presents the figure of Tadeusz Czeżowski, the creator of the concept of the meaning of human life, formed in the manner of thinking proper to holism and environmental philosophy, called philosophical environmentalism. He considers the meaning of human life in connection with the meaning of other components of nature and society. An individual’s life is fully meaningful when, in pursuing their own purpose, they contribute to the purposes inherent in ever-widening environments up to the infinitely great environment of the universe. This is possible when an individual is treated as an integral component of the universe, inseparable from it.

9

Uwagi na temat roli nauk przyrodniczych i nowej duchowości w ochronie przyrody

63%

Kubiak A. B.

Studia Ecologiae et Bioethicae

|

2009

|

vol. 7

|

issue 2

147-162

EN

Issues of nature conservation, and socio-cultural movement called ecologism, are vivid becouse o f it’s many controvertions and actual validity in terms o f sustainable development. This paper presents contemporary motives o f preserving the nature, scientific ways of it’s realization, and chosen issues o f so called „ecological spirituality”. Reflection on the abilities and perils of science and spirituality, with reference to philosophy and practical conservation activity, will be led. Finally, there will be an attemption to answer the question about relation between nature preservation, science and ecological spirituality, and to define the spiritual condition and trends in contemporary ecologism.

10

Problem ochrony życia w myśli filozoficznej

63%

Migus-Bebnowicz Z.

Humanistyka i Przyrodoznawstwo

|

2009

|

issue 15

11

Wartość świata przyrody w opinii młodych mieszkańców Europy Środkowo-Wschodniej

63%

Cynk K.

Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja

|

2016

|

vol. 19

|

issue 3(75)

123-136

EN

This article discusses issues of ecophilosophy and environmental ethics. The first part of the work presents the analysis of the relation which connects a human being with nature, and also a moral assessment of actions undertaken by society members and their impact on the state of natural environment, as well as the main concepts of both ecophilosophy (anthropocentrism, biocentrism and moderate anthropocentrism) and environmental ethics (biocentrism, anthropocentrism and holism). The second part of the article includes analysis of data which were collected during sociological research carried out in 2015 among Polish, Slovak and Ukrainian students. The results of the conducted research show that, as a matter of fact, the respondents were aware of “the ecological values” present in their societies. Perhaps, what proves it, is the fact that the respondents were for giving nature a moral status, but they were simultaneously likely to treat it instrumentally. Undoubtedly, the conducted research made the respondents aware of the existence of an alternative value system, which can be successfully referred to the natural environment.

PL

W niniejszym artykule podejmowane są zagadnienia z zakresu ekofilozofii oraz etyki środowiskowej. W pierwszej części pracy dokonano teoretycznej analizy relacji, jaka wiąże człowieka z przyrodą, a także oceny moralnej działań podejmowanych przez członków społeczeństw i ich wpływu na stan środowiska naturalnego. Wyróżnione zostały również główne koncepcje zarówno ekofilozofii (biocentryzm, antropocentryzm i umiarkowany antropocentryzm) jak i etyki środowiskowej (biocentryzm, antropocentryzm i holizm). Druga część artykułu zawiera analizę danych, jakie zostały zebrane podczas badań socjologicznych zrealizowanych w 2015 roku wśród polskich, słowackich i ukraińskich studentów. W wyniku przeprowadzonych badań można stwierdzić, że respondenci na ogół zdawali sobie sprawę z istniejących w ich społeczeństwach „wartości ekologicznych”. Może o tym świadczyć fakt, iż badani opowiadali się za nadaniem przyrodzie statusu moralnego, choć jednocześnie wykazywali oni tendencję do instrumentalnego jej traktowania. Niewątpliwie przeprowadzone badania uświadomiły jednak respondentom istnienie alternatywnego systemu wartości, który z powodzeniem może być również odnoszony do środowiska przyrodniczego.

12

Człowiek wobec przyrody w perspektywie ekofilozoficznej

63%

Tyburski W.

Humanistyka i Przyrodoznawstwo

|

2008

|

issue 14

13

Katastrofa ekologiczna – od prognozy do rzeczywistości. Globalny problem refleksji filozoficznej w polskim lustrze

63%

Ciążela H.

Studia Philosophiae Christianae

|

2023

|

vol. 59

|

issue 1

EN

We live in a time of civilization breakthrough. Human activity aimed at the submission of the natural environment resulted in its devastation with disastrous consequences. Scientific predictions published since October 2018 show the threat of a global climate catastrophe in the coming years as an inevitable scenario unless we counteract it effectively. Preventing the catastrophe is becoming one of the most pressing problems facing the world today. This article examines the ways contemporary philosophy is addressing this issue, arguing that in fact there is no specific philosophical reaction to the climate catastrophe and advancing an explanation of such a striking negligence.

PL

Żyjemy w czasach cywilizacyjnego przełomu. Ludzka aktywność skierowana na podporządkowanie sobie środowiska naturalnego doprowadziła do jego dewastacji, niosącej katastrofalne skutki dla dalszego trwania ludzkości. Naukowe prognozy, publikowane od października 2018 roku, ukazują realne zagrożenie globalną katastrofą klimatyczną w najbliższych latach jako oczywisty scenariusz w przypadku niepodjęcia skutecznej próby przeciwdziałania zagrożeniu. Powstrzymanie katastrofy staje się coraz trudniejszym zadaniem dla społeczności ludzi obecnie żyjących. Artykuł koncentruje się na zagadnieniu reakcji na wspomniany kryzys w dyskursie filozoficznym. W świetle przeprowadzonej analizy wiele wskazuje na to, że w filozofii współczesnej zagrożenie globalną katastrofą nie wywołuje wyraźnej reakcji jej przedstawicieli. Przeprowadzona analiza zmierza do ukazania przyczyn tego stanu rzeczy.

14

Retrospektywna i prospektywna rola ekofilozofii

63%

Tyburski W.

Studia Philosophiae Christianae

|

2023

|

vol. 59

|

issue 1

EN

In the catalogue of issues undertaken by the eco-philosophical thought, two tasks are of exceptional importance. The first one (retrospective) intends to reveal a set of cultural, ideological and philosophical determinants which, especially in modern epoch, inspired the utilitarian, technocratic, positivist thinking and the consequences of which turned out to be dangerous for life on Earth. The second way of thinking, a prospective one, largely contributes to building a new way to conceive the relations between man and nature. It emphasizes the necessity of becoming aware of global communities of fate. It actively joins in projects aimed at planning the prospects for the future, and building a civilization model focused on ecological needs. The outcome of eco-physiological thinking unquestionably contributed to progressing the ideas of ecodevelopment at first, and after that, of sustainable development. In this article we characterize both tasks completed by ecological philosophy. We show rationales for its arguments and assumptions, suggesting courses of action aimed at sustainable socio-economic developments.

PL

W katalogu zagadnień podejmowanych w ramach ekofilozofii (określanej także mianem filozofii ekologicznej) szczególnie doniosłe znaczenie przypisać należy dwóm wypełnianym przez nią zadaniom. Pierwsze zadanie (retrospektywne) zmierza do ukazania tego zespołu uwarunkowań kulturowych, światopoglądowych, filozoficznych, które szczególnie w dobie nowożytnej generowały myślenie utylitarne, pozytywistyczno-technokratyczne. Jego praktyczne konsekwencje okazały się bardzo niebezpieczne dla życia na Ziemi. Drugie zadanie (prospektywne) wnosi swój znaczący wkład w dzieło budowania nowego myślenia o relacjach człowieka ze światem przyrody, uświadamia potrzebę lepszego zrozumienia wspólnoty losów obu tych światów, dotyczy działań, mających na celu projektowanie wizji przyszłości i konstruowanie modelu cywilizacji, zorientowanej na potrzeby ekologiczne. Wyniki dociekań ekofilozofii stanowią niekwestionowany wkład w dzieło budowania podstaw najpierw idei ekorozwoju, a obecnie zrównoważonego rozwoju. W niniejszym artykule przedstawiona została charakterystyka obu wspomnianych zadań. Ponadto przedstawiono argumentację uzasadniającą tezy formułowane przez ekofilozofię oraz wypracowane przez nią założenia, znajdujące się u podstaw skonkretyzowanych działań praktycznych na rzecz rozwoju społeczno-gospodarczego, uwzględniającego i respektującego potrzeby i interesy świata przyrodniczego.

15

Ekofilozofia i środowisko przyrodnicze

51%

Hull Z.

Studia Ecologiae et Bioethicae

|

2006

|

vol. 4

|

issue 1

367-376

EN

The article contains a semantic analysis of the terms of eco-philosophy, and discusses this theme widely as well as closely presenting the relation between a human being and the natural environment.

PL

Artykuł zawiera analizę semantyczną pojęcia „eko-filozofia” oraz prezentuje szeroką dyskusję na temat tego zagadnienia, ukazując jednocześnie bliskie związki człowieka ze środowiskiem naturalnym.

16

“Plant-Thinking”, or a deconstruction of the metaphysical paradigm

51%

Marder M., Marder M.

Ruch Literacki

|

2019

|

issue 6

17

Pozytywna i negatywna ekskluzja ekologiczna – próba zestawienia

51%

Pełka M.

Studies in Global Ethics and Global Education

|

2017

|

issue 8

63-79

PL

W pierwszym punkcie artykułu określam zaplecze terminologiczne zagadnienia, przede wszystkim definiuję w jaki sposób posługiwać się będę pojęciem ekskluzji (wykluczenia). W drugim punkcie opisuję negatywne znaczenie ekskluzji społecznej ze względów ekologicznych, które wynika z postępującego wyniszczania naturalnych zasobów naszej planety. Trzeci punkt poświęcam czysto pozytywnemu rozumieniu pojęcia ekskluzji ekologicznej ukazując podejmowany przez bioregionalistów postulat wytyczenia przestrzeni, w których przyroda pozostałaby w swym dziewiczym, nienaruszonym stanie. Ostatni punkt dotyczy problemu przeciwdziałania negatywnie rozumianemu wykluczeniu z perspektywy ekologicznej, skupiam się w nim głównie na postulatach nauk humanistycznych zaangażowanych na rzecz ekologii oraz na idei zrównoważonego rozwoju.

EN

In the first point of the article, I define the terminology of the issue, primarily I define how I will use the term exclusion. In the second point, I describe the negative significance of social exclusion for ecological reasons, which occurs due to the progressive destruction of the natural resources of our planet. The third point is devoted to the commonly positive understanding of ecological exclusion which is reflected in the bio-regionalists’ postulate to draw an area of pristine and untouched nature. The last point, concerns counteraction against the negatively understood exclusion from the ecological perspective. I focus here mainly on postulates created in the field of humanities involved in ecology and the idea of sustainable development.

18

O niektórych etycznych aspektach transplantacji

51%

Slomski W.

Humanistyka i Przyrodoznawstwo

|

2007

|

issue 13

19

Ecophilosophical reading of some principles of Ingardenian anthropology

51%

Schetz A., Schetz A.

Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria

|

2020

|

issue 4

20

Wokół pojęcia alienacji ekologicznej

51%

Domeracki P.

Humanistyka i Przyrodoznawstwo

|

2006

|

issue 12

Refine search results

W sprawie ekologicznej estetyki przyrody

Słowo o terminie ekofilozofia

Filozoficzne aspekty modelowania cybernetycznego w metodologii działań politycznych w zakresie zrównoważonego rozwoju

Metafora jako technika badawcza w glottodydaktyce

Geneza, rozwój i status socjologii środowiskowej

Ecophilosophy and the natural environment

Filozofia zrównoważonego rozwoju a realizacja jej postulatów w praktyce

The environmental aspects of Tadeusz Czeżowski’s concept of the sense of life: ‘I’ in the world as a part of it

Uwagi na temat roli nauk przyrodniczych i nowej duchowości w ochronie przyrody

Problem ochrony życia w myśli filozoficznej

Wartość świata przyrody w opinii młodych mieszkańców Europy Środkowo-Wschodniej

Człowiek wobec przyrody w perspektywie ekofilozoficznej

Katastrofa ekologiczna – od prognozy do rzeczywistości. Globalny problem refleksji filozoficznej w polskim lustrze

Retrospektywna i prospektywna rola ekofilozofii

Ekofilozofia i środowisko przyrodnicze

“Plant-Thinking”, or a deconstruction of the metaphysical paradigm

Pozytywna i negatywna ekskluzja ekologiczna – próba zestawienia

O niektórych etycznych aspektach transplantacji

Ecophilosophical reading of some principles of Ingardenian anthropology

Wokół pojęcia alienacji ekologicznej