Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 3

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  elita władzy
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
PL
W artykule zostało podjęte zagadnienie elit mieszczańskich w małych miastach Małopolski w okresie nowożytnym. Szczególną uwagę skupiono na osobach piastujących najwyższe urzędy miejskie: radnych i wójtów sądowych oraz na różnicach ustrojowych między miastami prywatnymi a królewskimi. Przejawiały się one m.in. w odmiennej hierarchii urzędów i większej rotacji urzędników. Omówiono też kwestie statusu prawnego mieszczan w dobrach szlacheckich i małomiasteczkowej elity majątkowej.
PL
Tworzenie się sieci klientelistycznych oraz nepotyzm w elicie władzy PRL nie były do tej pory przedmiotem odrębnych badań. Są one z reguły trudno uchwytne w dokumentach. Za jeden z przykładów funkcjonowania klientelizmu i nepotyzmu można uznać grupę osób protegowanych przez człowieka nr 2 w hierarchii władzy okresu stalinowskiego, Jakuba Bermana (jego znajomych, krewnych i spowinowaconych). Zachowane dokumenty polskie i sowieckie oraz relacje członków elity komunistycznej wskazują na główną rolę Bermana w polityce kadrowej kierownictwa PZPR, a także na funkcjonowanie grupy jego znajomych i członków rodziny usadowionych w rożnych strukturach władzy w Polsce. W dokumentach sowieckich zarzucano Bermanowi preferowanie „ludzi niepolskiej narodowości”, jak eufemistycznie nazywano osoby pochodzenia żydowskiego. Podawano konkretne przykłady osób z centralnego aparatu partyjnego (kierowników wydziałów KC PZPR), Ministerstwa Spraw Zagranicznych, Ministerstwa Zdrowia oraz frontu propagandowego (Polskiego Radia i centralnych organów prasowych). Przedstawiony w niniejszym artykule przykład sieci powiązań personalnych stworzonej przez Jakuba Bermana oraz jego krewnych i znajomych z pewnością nie był odosobniony. Wymaga to skrupulatnych badań z wykorzystaniem relacji oraz informacji rozproszonych w rożnych źródłach.
EN
The creation of clientelist networks and nepotism in the power elite of the Polish People’s Republic have not been subjects of separate studies. They are usually hard to spot in documentation. Examples of the functioning of clientelism and nepotism include the group of proteges of number 2 in the hierarchy of the authorities of the Stalinist era, Jakub Berman (his friends, relatives and those of kin). The preserved Polish and Soviet documents, as well as stories of the members of the communist elite, point to Berman’s main role in the staff policy of the Polish United Workers’ Party and to the functioning of a group of his friends and family members positioned in various structures of power in Poland. In the Soviet documents, Berman was accused of preferring “people of non-Polish nationality”, a euphemism for people of Jewish origin. Specific examples were provided of people from the central party apparatus (heads of departments of the Central Committee of the Polish United Workers’ Party), the Ministry of Foreign Affairs and the propaganda front (the Polish Radio and central press bodies). The example, presented in the article, of the network of personal connections created by Jakub Berman and his friends and relatives was certainly not an isolated case. This requires detailed studies, using stories and information dispersed throughout various sources.
EN
The problems investigated in the present study concern the way of how political elites are perceived in the lower chamber of the Polish Parliament, the empirical material (the subject of research) being the speeches delivered in the 8th term Sejm of the Republic of Poland. The image of political elites is definitely critical because only the historical elites were positively assessed (from the Constitution of the 3rd of May to the attitude of the elites during the Second World War), except for the “so-called” communist elites. Many accusations are leveled by representatives of the current ruling elite against the European Union elites (the so-called Brussels elites) and the elites of the Third Republic of Poland. The ruling elite after 2015, recognizing themselves (although reluctantly) as a political elite, very strongly emphasise that they are not the government of the elites and do not act in the interest of the latter but for the sake of ordinary citizens. The previous political elite should be replaced by the national elite. It is not merely a conceptual change but this emphasises that power should be exercised by people who correctly identify the needs of the nation. It is a reaction against the policies conducted by the governments of the Third Republic of Poland when, according to those now in power, the interest of the whole of society was not properly looked after, but only that of the elites. There are few statements by representatives of the opposition that would counter the critical assessment of the political elites which governed after 1989. The exception is the statements defending the judicial elites as authorities who are the only ones capable of opposing the actions of the current government. The process of replacement of elites is noticeable in all the spheres of social life.
PL
Problematyka podjęta w niniejszym opracowaniu dotyczy sposobu, w jaki są postrzegane elity polityczne w niższej izbie polskiego parlamentu, przy czym materiał empiryczny (przedmiot badań) stanowią wystąpienia na forum Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej VIII kadencji. Obraz elit politycznych jest zdecydowanie krytyczny, gdyż pozytywnie oceniano jedynie elity historyczne (od czasów Konstytucji 3 Maja po postawę elit w czasie II wojny światowej), z wyjątkiem „tak zwanej” elity komunistycznej. Wiele zarzutów przedstawiciele aktualnej elity rządzącej podnoszą w stosunku do elit Unii Europejskiej (tzw. elit brukselskich) oraz elit III Rzeczypospolitej Polskiej. Elita rządząca po 2015 r., uznając siebie (choć niezbyt chętnie) za elitę polityczną, wyjątkowo mocno podkreśla, iż nie jest rządem elit i nie działa w ich interesie, lecz dla dobra zwykłych obywateli. Dotychczasowa elita polityczna powinna zostać zastąpiona elitą narodową. Nie jest to jedynie zmiana pojęciowa, lecz podkreślenie, iż władzę powinni sprawować ludzie, którzy właściwie rozpoznają potrzeby narodu. Jest to reakcja na politykę prowadzoną przez rządy III Rzeczypospolitej Polskiej, kiedy – zdaniem obecnie sprawujących władzę – nie dbano o interesy ogółu społeczeństwa, a wyłącznie elit. Ze strony przedstawicieli elity opozycyjnej niewiele jest wypowiedzi dających odpór krytycznej ocenie elit politycznych, które rządziły po 1989 r. Wyjątkiem są głosy biorące w obronę elity sędziowskie jako autorytety, które jako jedyne mogą przeciwstawić się działaniom aktualnej władzy. Dostrzegany jest proces wymiany elit we wszystkich dziedzinach życia społecznego.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.